week 13 Flashcards
(138 cards)
1
Q
Functies huid
A
- Barrière-functie
- Temperatuurhuishouding (transpireren en open/dicht bloedvaatjes)
- Opslag energie
- Omzetten vitamine D
- Stootkussen
- Intermenselijk contact
2
Q
3 lagen van de huid
A
- Epidermis
- Dermis
- Subcutis
3
Q
Epidermis
Opbouw
A
- Opgebouwd uit vooral keratinocyten en melanocyten
- Migreren steeds omhoog en differentiëren
4
Q
Melanocyt
A
- Ieder mens heeft ongeveer evenveel melanocyten
- Bij donkere huid heb je meer melanosomen en grotere melanosomen
5
Q
Albinisme
A
Maak je geen melaninepigment aan
Veel kans op huidkankers
6
Q
Dermis
Opbouw
A
- Overgang epidermis-dermis: basale membraan
- Papillen: stevigheid
- Bloedvaten: temperatuur
- 1-3 mm dik
- Gibroblasten: ‘‘tussenstof’’
- Adnexen (huidaanhangsels: nagels en haar)
7
Q
Dermale matrix
Opbouw en functie
A
Fibroblasten
- Collageenvezels (trekvast)
- Elastinevezels (rekbaar)
Stevigheid, soepelheid en volume
8
Q
Dermis functie
A
- Mechanische bescherming
- Thermoregulatie
- Aanvoer voedingsstoffen/ zuurstof
- Aanvoer ontstekingscellen
- Pijn- en tastzin
- Aanvoer keratinocyten en melanocyten bij wondherstel
9
Q
Opbouw subcutis
A
- Vnl. vetcellen = lipocyten
- Netwerk van bindweefsel
10
Q
PROVOKE
A
- Plaats
- Rangschikking
- Omvang
- Vorm
- Omtrek
- Kleur
- Efflorescenties (=bloeiwijze)
11
Q
Lijnscherp begrensd
Voorbeeld
A
- Kan met een pen omtrekken
- Vitiligo
12
Q
Scherp begrensd
Voorbeeld
A
Duidelijk waar aandoeing begint
13
Q
Groepen van Darier
A
- Erytheem
- Papuleuze dermatomen
- Erythemato(papulo)squameuze deramtosen
- Eczemen
- Vesiculo(bulleuze) dermatosen
- Pustuleuze dermatosen
- Tumoren en zwellingen
14
Q
Lichenificatie
Efflorescenties
A
Vergroving van het huidreliëf
15
Q
Voordelen van littekenvorming tov. regeneratie
A
- Littekenvorming gaat sneller
- Minder kans op invloeden van buitenaf als het eerder dicht is
- Betere bescherming door snellere genezing
16
Q
Fasen van wondgenezing (3)
A
- Inflammatoire fase
- Proliferatieve fase
- Remodelleer fase
17
Q
Inflammatoire fase
In wondgenezing
A
- Duur: tot maximaal 2 weken
- Vasculaire respons (bloedstelping) en cellulaire respons (invasie in wond, fagocytose van micro-roganismen, debridement van necrose, aantrekken van fibroblasten en vaatingroei)
18
Q
Proliferatieve fase
In wondgenezing
A
- Duur: tot maanden
- Re-epithelialisatie huid-oppervlak, neoangiogense, anastomosering aan pre-existente vaten, koppelen van vaten in wondgebied, vorming van granulatieweefsel en wondrandcontractie
19
Q
Remodelleer fase
In wondgenezing
A
- Duur: tot een jaar of zelfs langer
- Herschikken van collageenvezels en atresie van bloedvaatjes
20
Q
Wanneer is er sprake van vertraagde genezing bij wonden?
A
Als er geen anatomische integriteit is binnen drie maanden
21
Q
Differentiaaldiagnose bij chronische wonden
A
- Vasculaire aandoeningen
- Neuropathisch
- Metabole aandoeningen
- Hematologisch
- Exogeen
- Maligniteit
- Infectie
- Medicatie-gerelateerd
- Genetisch defect
- Huidaandoeningen
22
Q
Huiduitslag bestaat vnl. uit ? bij exantheem
A
- Macula
- Papels
23
Q
Morbilliform
A
Grofvlekkige uitslag
Vb. mazelen
24
Q
Rubelliform
A
Fijnvlekkerige uitslag
Vb. rubella
25
Enantheem
Uitslag op slijmvliezen
26
Oorzaken van **exantheem**
- Infecties
- Niet-infectieus: allergie, auto-immuun, vasculitiden
- Overig (bv. door geneesmiddelen)
27
Voor juiste diagnose stellen bij exantheem is volgende anamnese nodig
- Leeftijd
- Voorafgaande contacten met een besmettelijke ziekte
- Vaccinatiestatus
- Seizoensinvloed
- Exanthematische ziekten in de voorgeschiedenis
- Gebruik van geneesmiddelen
- aanwezigheid van koorts
- Bijkomende klachten en symptomen
28
Klassieke exanthemen
| 1e-6e ziekte + geen nummer
**1e ziekte**: mazelen/ morbilli
**2e ziekte**: Roodvonk/ scarlatina
**3e ziekete**: Rode hond/ rubella
**5e ziekte**: erythema infectiosum
**6e ziekte**: Exanthema subitum / Roseola infantum
**Geen nummer**: Waterpokken/ varicella
29
Mazelen
| Beloop
- Virale infectie
- Veroorzaakt door: **paramyxovirus**
- Aerogeen respiratoire verspreiding
- 8-14 dagen incubatie
30
Symptomen **mazelen**
- Koorts
- Conjunctivitis
- Rhinitis
- Hoesten
- Exantheem begint vaak na 3-7 dagen
- **Enantheem** (witte vlekken in mond)
31
Pathogonomisch betekenis
Symptoom wat kenmerkend is voor een bepaalde ziekte
32
Risicogroepen voor het ontwikkelen van mazelen
- Kinderen < 1 jaar
- Pasgeborenen van niet-immune moeders
33
Diagnostiek mazelen
IgM-antistoffen
34
Mazelen dient binnen ? tijd gemeld te worden
Constatering/ vermoeding van de mazelen dient binnen **24 uur** gemeld te worden
| Meldingsplichtige ziekte groep B2
35
Roodvonk
| Beloop
- Bacteriële infectie (bèta-hemolytische streptokok)
- Voorkeursleeftijd 2-10 jaar
- Incubatietijd van 2-7 dagen
- Aerogene respiratoire verspreidingsroute
- Besmettelijk vóór aanvang van eerste klachten totdat huidafwijkingen verdwenen zijn
36
Symptomen roodvonk
- Abrupte koorts
- Tekenen van keelontsteking
- Gezwollen cervicale klieren
- Puntvormig rood en ruw exantheem vanaf vorst naar gehele lichaam
37
**"Narcosekapje''** betekenis bij roodvonk
Driehoek rondom mond en neus geen huiduitslag
38
Enantheem roodvonk
- Beslag op tonsillen
- Rode farynxbogen
- Frambozentong/ aardbeientong
- Eerst witte tong, daarna rood dik en bobbelig
39
Risicogroepen voor **roodvonkinfectie**
- Kinderen met anatomische afwijkingen in KNO-gebied
- Kinderen met syndroom van Down
40
AB bij roodvonk geïndiceerd bij
- Ernstig zieke kinderen
- Peritonsillair abces
- Dreigende dehydratie
- Verminderde afweer
- Anatomische afwijkingen
- Meerdere gevallen van roodvonk (GGD advies)
41
Rubella
| Beloop
- Virale infectie
- Voorkeursleeftijd 6-12 jaar
- Incubatietijd 23 dagen
- Aerogene respiratoire verspreidingsroute
- Infecteert lymfoïde weefsel van nasopharynx en bovenste luchtwegen
- Verspreidt systemisch naar meerdere organen
42
Symptomen **rubellavirus**
- Bovenste LWI
- Karakteristieke lymfadenopathie (ontstaat 1 dag vóór exantheem)
- Evt. gewrichtsklachten
43
Hoe is het exantheem van rubella
- Kleinvlekkig en maculopapuleus
- Beginnend in gelaat later verspreid naar romp
- Begint maculopapulair, hierna confluerend tot grotere vlekken
44
Enantheem van rubella
Kleine rode vlekjes op palatum molle
45
Risicogroepen rubella
- Zwangeren (vnl. eerste trimester)
- Hierdoor kan **congenitaal rubella syndroom** ontstaan
46
Mogelijke complicaties rubella
- Trombocytopenische purpura
- Encefalitis
- Guillain-Barré syndroom
47
Diagnostiek rubella
Via IgG-antistoffen tegen rubellavirus
48
Meldingsplichtigheid rubella?
In groep B2
| Binnen 24 uur constatering/ vermoeden melden
49
Erythema infectiosum
| Beloop
- Virale infectie met het humaan parvovirus B19
- 4-10 jaar voorkeursleeftijd
- Incubatietijd 7-21 dagen
- Aerogene respiratoire verspreidingsroute (soms via handen)
- Seizoensgebonden
50
Symptomen erythema infectiosum
- Koorts
- Algehele malaise
- Gewrichtspijnen (soms)
51
Exantheem van erythema infectiosum
| Hoe ziet het er uit?
- Roze/ rood
- Fijnvlekkig
- Wegdrukbaar
- Maculopapuleus
- Vooral in gelaat (vlindervormig)
- Strekzijde van de ledematen
- Soms op billen en romp
- Scherp begrensd in begin, later confluerend met **guirlandes**
- Slapped cheeks
| GEEN ENANTHEEM
52
Risicogroepen voor erythema infectiosum (de vijfde ziekte)
- Niet immune zwangeren
53
Complicaties van de vijfde ziekte (eryhtema infectiosum)
- **Aplastische crise** bij patiënten met chronische hemolytische anemie
- **Intra-uteriene vruchtdood**/spontane abortus bij infectie bij zwangeren binnen 20 weken
54
Exanthema subitum
| Beloop
- Virale infectie met humaan herpesvirus type 6
- Voorkeursleeftijd 3m - 3 jaar
- Incubatietijd 5-14 dagen
- Aerogene respiratoire route verspreiding
55
Symptomen exanthema subitum (zesde ziekte)
- Abrupt hoge koorts (40 graden)
- Hierna kortduren fijnvlekkig exantheem
- Kleine roze lenticulaire vlekjes
- Licht confluerend, beginnend op de romp, en later op ledematen
56
Het exantheem van de zesde ziekte kan gepaard gaan met
- Milde bovenste luchtweginfectie
- Otitis media
- Koortsconvulsies en/ lymfadenopathie
| GEEN ENANTHEEM
57
Waterpokken (varicella)
| Beloop
- Virale infectie (veroorzaakt door: varicella zoster virus)
- 0-4 jaar voorkeursleeftijd
- Incubatietijd van 1-21 dagen
- Aerogene respiratoire & huidlaesies verspreidingsroute
- Hoog besmettingsrisico
58
Symptomen waterpokken
- (lichte) koorts
- Malaise
- Exantheem met jeukklachten
- Maculae in de romp, gelaat en behaarde hoofdhuid
- Gaan over in papels en daarna vesikels
- Vesikels gaan kapot en drogen in met crustae (jeuk)
59
Enantheem waterpokken
Vesikels of ulcera op mondslijmvlies
60
Risicogroepen waterpokken
- Immuungecompromiteerde zwangeren
- Pasgeborenen
- Zwangeren
- Kan evt leiden tot **congenitaal varicella syndroom**
61
Diagnose waterpokken
- Vooral klinisch
- Op inidcatie PCR uit de blaasjes of serologisch onderzoek naar IgG
62
Ziekte van Behcet
- Vasculitis (komt voor in zowel grote als kleine vaten)
- Auto-inflammatoire ziekte
63
Typische klachten bij de ziekte van Behcet
- Pijnlijke orale aften
- Pijnlijke genitale zweren
- Pijnlijke pustels
64
Meest voorkomende locaties op lichaam ziekte van Behcet
- Oog
- Huid
- Genitaliën
- TD
65
DD bij orale aften
- Orale afteuze stomatitis
- Syfillis
- HSV
- EBV
- SLE
- Crohn
- Lichen planus
- Pemphigus
- Trauma
66
Major criteria **ziekte van Behcet**
Minimaal drie keer per jaar orale zweren
67
Neuro-Behcet
- Parenchymale CNS-betrokkenheid inclusief hersenstam en ruggenmerg (soms meningoencefalitis)
- Non-parenchcymale betrokkenheid (neurovasculaire Behcet): sinus trombose, arteriële occlusie/ aneurysma's
68
Pathofysiologie ziekte van Behcet
- APC's staan centraal in proces
- Activatie door triggers (auto-antigenen, superantigenen, virale/bacteriële antigenen)
- Regulatiestoornissen, productie van pro-inflammatoire cytokinen
- Stimulatie van T-celcompartiment en neutro's
- Neutro's zorgen voor psoitief worden van **pathergietest**
- Associatie met HLA-B51
69
Toegepaste geneesmiddelen bij **ziekte van Behcet**
- **Thalidomide** (grijpt in op DNA)
- **Prednison** (andere corticosteroïd): remmen T-cellen
- **Colchicine**: remmen neutrofiele granulocyten
70
**Thalidomide**
- TNF-alfa remmer
- Grijpt in op **angiogenese**
| Indicaties: lepra, MM, kaposi sarcoom, auto-immuunziekten
71
DD bij **secundaire Reynaud**
- Sclerodermie
- Reumatologische aandoeningen
- Vasculitis
- SLE
- Sjögren
72
Waarom wordt **prednison** niet gegven bij systemische sclerodermie?
Kans op acuut nierfalen
73
Behandeling long-betrokkenheid bij **systemische sclerose**
- Mycofenolzuur (CellCept)
- Cyclofosfamide
- Directe fibrose remmers
74
3 processen die centraal staan bij systemische sclerose (sclerodermie)
- Immuuncelactivatie
- Endotheeldysfunctie (-> vasculopathie)
- Fibrosering (-> orgaandisfunctie)
75
Immuuncelactivatie
| Bij sclerodermie
Leidend tot productie van **auto-antistoffen en inflammatie**
## Footnote
Het patroon van het soort auto-antistof kan voorspellend zijn voor welke organen aangedaan zullen raken
76
**Scl-70** productie bij sclerodermie
Interstitial lung disease
77
**Th/To** productie bij sclerodermie
Pulmonale HT
78
**PM-Scl75** productie bij sclerodermie
Myositis
79
Hoe kan **vasculopathie** bij sclerodermie zich uiten?
- Vasoconstrictieve complicaties
- Vasodilaterende complicaties
80
Vasoconstrictieve complicaties bij sclerodermie
- Fenomeen van Raynaud
- Pulmonale arteriële HT
81
Vasodilaterende complicaties bij sclerodermie
- Teleangiëctasieën
- Watermeloenlaag
82
Digitale ulcera
| Ontstaan bij sclerodermie
- Schade aan bloedvaten door vrijkomen van **endotheline (ET-1)** uit endotheelcellen (wat vervolgens weer endotheelcellen aantast)
- Pitting scars (wondje zit onder de huid, erg pijnlijk)
83
Behandeling vasculopathie bij sclerodermie
- Bloedvatverwijders (amlodipine)
- Endotheline receptor antagonisten
84
2 vormen sclerodermie
- Gelimiteerde systemische sclerose
- Diffuse systemische sclerose
85
Gelimiteerde systemische sclerose
| Kenmerken
- Calcinose
- Fenomeen van Raynaud
- Slikproblemen
- Gewrichtsklachten
- Teleangiëcatsieën
86
Diffuse systemische sclerose
| Kenmerken
- Uitgebreide huidbetrokkenheid
- Meer nadruk op longbetrokkenheid
87
Behandeling sclerodermie
Niet eenduidig
- Mycofenolaat mofetil
- Imatinib/ nintedanib
Lijken goed effecten te hebben bij longbetrokkenheid
| Immunosuppressie WEINIG ZINVOL
88
Pyodermie
| + meest voorkomende verwekkers
Bacteriële huidinfectie veroorzaakt door
- **gramposistieve kokken**
- **gramnegatieve staaf**
| - S. aureus, streptokokken
- Pseudomonas
89
Pyodermieën
- Impetigo vulgaris/ bullosa
- Ecthyma
- Folliculitis/ furunkel/ carbunkel
- Erysipelas
90
Impetigo vulgaris
| Beloop
- Oppervlakkig
- Besmettelijk, jonge kinderen
- Primair/ secundair
91
Therapie **impetigo vulgaris**
- Lokaal: ortsten afwassen, antiseptisch, antibiotisch
- Per os: antibiotisch (**flucloxacilline, strep. gr. A systemisch)**
92
Impetigo bullosa
- Exfoliatieve toxinen producerende S. aureus
| Op donkere huid roodheid eerder: zwart/ paarsig
93
Ecthyma ulcus
Diepere necrotiserende variant van impetigo
| Vaak streptokokken of PVL-positieve S.aureus
94
Folliculitis
Oppervlakkige ontsteking ontsteking haarzakje
95
Furunkel/ carbunkel
- Acuut necrotiserende ontsteking haarzakje
- Koorts, malaise
- S. aureus
- Furunculosis
96
Behandeling furunkel/ carbunkel
- Ontlasten
- AB, desinfect
- Recidieven: dragerschap
97
Erysipelas
| + verwekkers
- Acute bacteriële infectie dermis, ** opp.subcutis** en **opp. lymfevaatjes**
| Pyogene streptokokken, zelden S. aureus
98
Symptomen erysipelas
- Hoge koorts
- Koude rillingen
- Malaise
- Scherp begrensd erytheem
- Oedeen
- Induratie
- Warm (soms blaren)
99
Therapie erysipelas
- Flucloxacilline
- Oedeem vermidneren dmv ambulante compressie na de acute fase
100
Cellulitis
| + verwekkers
(Sub)acute/ chronische bacteriële infectie dermis, subcutis
| Streptokokken, S. aureus, soms H. influenzae
101
Kenmerken **cellulitis**
- Minder scherp begrensd
- Patiënt kan erg ziek zijn
102
Risicofactoren **cellulitis**
- Verminderde lymfe afvloed
- Arteriële/ veneuze circulatie
- Huidbarrière
- Obesitas
103
Necrotiserende fasciitis
| Hele typische klacht
Hele erge pijn en zwelling, waarna zwarte necrose en **minder pijn**
104
Virale infecties die zorgen voor huidmanifestaties
- HSV
- VZV
- HPV
- Molluscum contagiosum virus
105
Behandeling wratten
- Geen therapie
- Salicylzuur
- Stikstof
- Collodion ad verrucas
En veel meer
106
Dermatomycose
| Ringworm
Oppervlakkige schimmelinfectie met dermatofyten
107
Localisatie dermatomycose
- Huid, nagels, haren
- Hecht niet aan mucosa
108
Gatheerfactoren voor dermatomycosen
- Lokale factoren huid
- Vochtigheidsgraad en temp.
- Onderliggend: endocrien (DM), afweerstoornis
109
Onychomycose
Schimmelinfectie van de nagels
110
Tinea capitis
| Haren
Overdraagbaar door contact
- Schoolkinderen
- Familie
- Huisdieren
111
Candida
- Commensaal mond, TD, vagina
- Afweerstoornis, oesitas, iatrogeen (AB)
- Slijmvliezen, plooein
- Mond: afschraapbaar
112
Intertrigo
Candida op warme vochtige plekken
113
Behandeling intertrigo
- Huidplooien schoon en droog
- Afvallen
- Ernstige intertrigo: iets tussen de plooien
- Bestrijden incontinentie
114
Diagnostiek scabiës
- Dermatoscopie (deltasign, kop en voorpoten mijt)
- Microscopie
- PCR
115
Welke Th spelen een belangrijke rol bij psoriasis?
Th1 en Th17
116
Uiting psoriasis
- Erythemateuze plaques op huid
- Keratose
117
Histopathologische kenmerken psoriasis biopt
- Hyperparakeratose
- Neutrofiele granulocyten in het stratum corneum
- Ontstekingsinfiltraat in de dermis
- Gedillateerd capillair in papiltop
118
Comorbiditeiten **psoriasis**
- Metabool syndroom
- CV aandoeningen
- DM
- Hepatitis
- Nierfunctiestoornissen
- Leverfunctiestoornissen
119
5 manifestaties van huidafwijkingen die bij psoriasis gevonden worden
- Plaques
- Pustulair
- Guttata
- Erythrodermisch
- Inversa
120
Behandelingsgroepen **psoriasis**
- Zalven
- Lichttherapie
- Tabletten
- Injecties
121
Veroorzaker **lyme**
Borrelia
122
Risico op **lyme** afhankelijk van
- Dichtheid van de teken
- Prevalentie van geïnfecteerde teken
- Mate, duur en frequentie van expositie
- Kans op Lyme na een beet met geïnfecteerde teek 1-3%
123
Stadium 1 - Lyme
- Lokale infectie
- Erythema migrans (schietschijf huidafwijking)
- Jeuk/ branderigheid
- Asymptomatisch
- Malaiseklachten
124
Stadium 2 - Lyme
**Gedissemineerde ziekte**
- Multipele secundaire huidlaesies
- Koorts
- Algehele malaise
- Meningitis
- Radiculitis
- Hersenzenuwuitval
- Artritis
- Carditis
125
Stadium 3 - Lyme
**Chronische borreliose**
- Polyneuropathie
- Encefalopathie
- Chronische artritis
- Acrodermatitis chronica atrophicans
126
Serologie diagnostiek bij **lyme**
- ELISA
- Western blot
127
Kweek diagnostiek **lyme**
- Huidlaesies
- Neuroborreliose
128
PCR diagnostiek bij **lyme**
- Neuroborreliose
- Huidlaesies
- Lyme artritis
129
Behandeling **stadium 1 lyme**
Doxycycline 2dd 100mg
Per os
10 dagen
Amoxicilline
3dd 500mg
Per os
14 dagen
130
Behandeling **stadium 2 lyme**
- Vroeg neuroborreliose: **ceftriaxon** 1dd 2g IV 14 dagen
- Artritis: **doxycycline** 2dd 100mg per os 30 dagen
131
Behandeling **stadium 3 lyme**
**Ceftriaxon** 1dd 2g IV 30 dagen
132
Verhoogd risico op huidinfecties kan komen door
- Beschadiging van de huid
- Verminderde arteriële en/of veneuze circulatie
- Verminderde lymfeafvloed
- Verminderde weerstand
- Verhoogde kolonisatiegraad
133
Diepe huidinfecties zitten in de
- Dermis
- Subcutis
134
Diepe huidinfecties kunnen vanwege locatie gepaard gaan met
| + geïndiceerde therapie
- Koorts
- Algemeen ziek zijn
- Regionale lymfadenitis
- Lymfangitis
- Pijn
| Orale/ IV AB
135
Voorbeelden diepe huidinfecties
- Cellulitis
- Erysipelas
- Ecthyma gangrenosum
- Erysipeloïd
- Erythema migrans (ziekte van Lyme)
136
Welke verwekkers spelen belangrijke rol bij **diepe huidinfecties**
- S. aureus
- S. pyogenes
137
Mret exantheem wordt meestal ? bedoeld
maculopapuleus erytheem
| maar ook veel andere huidafwijkingen
138
Behandeling scabiës
- Eenamlig bad/douche met **permethrine-crème**
