Week 4 Flashcards
(87 cards)
Waar ontstaat dikke darm kanker uit?
uit een poliep (adenoom)
Wat zijn risicofactoren voor dikke darm kanker?
roken
alcohol
overgewicht
weinig beweging
voeding (rood en bewerkt vlees)
Wat zijn de 3 meest voorkomende symptomen bij dikke darm kanker?
buikpijn
veranderd ontlastingspatroon
bloedverlies
Wat is het doel van darm kanker screening?
om de mortaliteit en incidentie te verlagen
Welke soorten van IBD zijn er?
colitis ulcerosa
ziekte van crohn
IBD unclassified
Wat zijn belangrijke verschillen tussen de ziekte van crohn en colitis ulcerosa?
crohn: van mond tot kont, discontinu, transmuraal, fisteling
colitis ulcerosa: diffuus, alleen de dikke darm, oppervlakkig
Waar zit de ontsteking bij de ziekte van crohn?
er is sprake van transmurale inflammatie, alle darmwanden zijn ontstoken
bij 80% van de patienten is vooral het ileum aangedaan
Wat zijn klachten bij de ziekte van crohn?
buikpijn
diarree (met bloed of slijm)
vermoeidheid, gewichtsverlies (door malabsorptie)
fistelvorming
extra-intestinale manifestaties
Waar zit de ontsteking bij colitis ulcerosa?
alleen in het rectum (proctitis)
linkszijdige colitis
hele colon (pancolitis)
Wat zijn klachten bij colitis ulcerosa?
diarree, vrijwel altijd met bloed en slijm
bloed en slijm
toename aandrang
gewichtsverlies, algeheel ziek
pijnlijke darmkrampen voor de ontlasting
Hoe ontstaat IBD?
verschillende factoren:
- genen
- omgevingsfactoren (roken,dieet)
- immuunsysteem (inflammatie)
- darm microbioom
Wat zijn veel voorkomende klachten bij IBD?
buikpijn
bloed bij ontlasting/diarree
weinig eetlust
constipatie
hoge aandrang
rectale bloeding
koorts
anemie
misselijkheid/braken
Diagnostiek bij IBD:
anamnese
lichamelijk onderzoek
faeces kweek
bloedonderzoek
endoscopie
MRI
CT
Wat is calprotectine?
een calcium en zink bindend eiwit in het cytplasma van neutrofiele granulocyten en monocyten
nuttig voor het onderscheid tussen IBS en IBD
wijst op inflammatie
Wat zijn voorbeelden van intestinale manifestaties bij IBD?
artritis
huidafwijkingen
rood/ontstoken oog
primaire scleroserende cholangitis (PSC)
Wat zijn belangrijke verschillen tussen de ziekte van crohn en colitis ulcerosa?
crohn: van mond tot kont, discontinu, transmuraal, fisteling/abcessen
colitis ulcerosa: alleen de dikke darm, continu, oppervlakkig
Wat zijn de doelen van behandeling bij IBD?
inductie remissie (vaak prednison/budesonide)
onderhouden remissie
voorkomen en behandelen van complicaties; afweging risico’s behandeling en bijwerkingen
Waar wordt de start van therapie bij IBD op gebaseerd?
type IBD
ernst
uitbreiding van ziekte
Wat is de step-up behandeling van IBD?
- 5-ASA of sulfasalazine
- prednison of budesonide
- Thiopurine/Methotrexaat
- anti-TNF
- operatie
Prednison (corticosteroid) bij IBD:
oraal, intraveneus, zetpillen, klysma
bij Crohn en colitis ulcerosa
Budesonide (corticosteroid) bij IBD:
werkt lokaal in rectum of linkszijdig colon dmv klysma’s
met tabletten werkt het vooral op het ileum en rechtszijdig colon (inmiddels ook voor hele colon)
5-ASA (mesalazine) bij IBD:
bij milde tot matige colitis ulcerosa
zowel oraal als lokaal (combinatietherapie)
milde bijwerkingen; misselijk, hoofdpijn, huiduitslag
stoppen bij; pancreatitis, intertsitiele nefritis
Immunosuppressiva (thiopurines) bij IBD:
alleen als onderhoudstherapie, want 3 maanden inwerktijd
bijwerkingen: anemie, pancreatitis, griep, hepatitis, lymfoom
frequente bloedcontroles bij start
Biologicals (anti-TNF) bij IBD:
-mab
bijwerkingen: infusie-gerelateerde bijwerkingen, infecties, allergie, TBC reactivatie