week 5 Flashcards
(25 cards)
Wat is het verschil tussen een ‘testimonium de auditu’ en een ‘getuigenverklaring ter terechtzitting’?
- Testimonium de auditu: Een verklaring van horen zeggen, bijvoorbeeld een politieverhoor van een getuige dat via een proces-verbaal wordt overgebracht. Toegestaan mits kritisch getoetst en de verdediging ondervragingsrecht heeft (HR De Auditu-arrest).
- Getuigenverklaring ter terechtzitting: Direct afgelegd tijdens de zitting, valt onder art. 342 Sv. Biedt meer waarborgen voor confrontatie (art. 6 EVRM).
Kan een rechter een veroordeling baseren op een anonieme getuigenverklaring?
Alleen onder strikte voorwaarden (art. 344a Sv):
1. Ernstig gevaar voor de getuige (bijv. bedreiging).
2. Compenserende waarborgen, zoals een gesloten zitting of geanonimiseerde voice-altering.
3. Ander steunbewijs moet de anonieme verklaring ondersteunen (HR 14 maart 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU6092).
Hoe wordt het ‘bewijsrisico’ verdeeld in het strafproces?
Het bewijsrisico rust op het Openbaar Ministerie (OM). Het OM moet voldoende wettig en overtuigend bewijs leveren. De verdachte hoeft geen eigen onschuld te bewijzen (art. 338 Sv). Als het OM faalt, volgt vrijspraak.
Wat is een ‘feit van algemene bekendheid’ en hoe wordt dit gebruikt in bewijsrecht?
Een feit van algemene bekendheid (art. 339 lid 2 Sv) is een gegeven dat zo bekend is dat het geen bewijs behoeft (bijv. ‘water kookt bij 100°C’). Voorwaarden:
- Algemeen bekend in Nederland.
- Geen specialistische kennis vereist.
- Niet betwistbaar (bijv. historische gebeurtenissen).
Waarom mag een reclasseringsrapport niet als bewijsmiddel dienen?
Vanwege het vertrouwelijk karakter van de relatie tussen reclasseringswerker en verdachte (HR 18 december 2012, ECLI:NL:HR:2012:BY5323). Het rapport is bedoeld voor re-integratie, niet voor bewijsvoering, om openheid in gesprekken te waarborgen.
Hoe werkt de ‘vrijheid van bewijswaardering’ voor de rechter?
De rechter is vrij om te bepalen welk gewicht hij aan bewijsmiddelen toekent, mits:
1. Gebaseerd op wettige bewijsmiddelen (art. 338 Sv).
2. Gemotiveerd in het vonnis (art. 359 Sv).
3. Geen onlogische redenering (HR: ‘onbegrijpelijk oordeel’ is cassatiegrond).
Wat is het belang van het EHRM-arrest Salduz t. Turkije voor het Nederlandse bewijsrecht?
Het EHRM oordeelde dat verdachten toegang tot een advocaat moeten hebben tijdens politieverhoren (art. 6 EVRM). In Nederland leidde dit tot de Wet versterking positie verdachte (2017), waardoor verdachten eerder juridisch advies krijgen.
Kan een verdachte worden veroordeeld op basis van een enkel DNA-spoor?
Ja, mits:
1. Het DNA-spoor ontwijfelbaar aan de verdachte is gekoppeld (art. 344 lid 1 sub 4 Sv).
2. Er geen alternatieve scenario’s zijn die redelijke twijfel veroorzaken (HR 22 juni 2010, ECLI:NL:HR:2010:BM8113).
Wat zijn de risico’s van digitaal bewijs uit EncroChat/SkyECC?
- Betrouwbaarheid: Risico op manipulatie of fouten in decryptie.
- Rechtmatigheid: Gebrek aan transparantie over buitenlandse opsporingsmethoden.
- Toegang verdediging: Moeilijkheden bij het analyseren van ruwe data (HR 13 juni 2023, ECLI:NL:HR:2023:893).
Hoe wordt het zwijgrecht van de verdachte gewaardeerd in de bewijsconstructie?
Het zwijgrecht (art. 29 Sv) mag niet als bewijs tegen de verdachte worden gebruikt. Wel kan het indirecte gevolgen hebben:
- Gebrek aan weerlegging van het OM-bewijs kan een verweer verzwakken.
Wat is een ‘kennelijk leugenachtige verklaring’ en welke rol speelt dit in bewijsvoering?
Een verklaring van de verdachte die onverenigbaar is met ander bewijs (bijv. camerabeelden). De rechter mag dit als motief gebruiken om de verklaring te verwerpen, maar niet als opzichzelfstaand bewijs.
Welke rol speelt het ‘Schiedammer parkmoord’-arrest in het Nederlandse bewijsrecht?
Dit arrest (HR 14 maart 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU6092) benadrukt het belang van kritische beoordeling van getuigenverklaringen en het vermijden van tunnelvisie.
Kan een rechter een bewezenverklaring baseren op een combinatie van indirecte bewijzen?
Ja, mits de cumulatie van indirecte bewijzen een sluitende logische keten vormt (HR 10 juli 2018, ECLI:NL:HR:2018:1210).
Wat is het Nederlandse bewijsstelsel?
Het Nederlandse bewijsstelsel is een negatief wettelijk stelsel. Bewijs mag alleen worden geleverd met de in art. 339 Sv opgesomde bewijsmiddelen. Daarnaast gelden bewijsminima en is de rechterlijke overtuiging leidend (art. 338 Sv).
Noem de vijf wettige bewijsmiddelen volgens art. 339 Sv.
- Eigen waarneming van de rechter (art. 340 Sv).
- Verklaringen van de verdachte (art. 341 Sv).
- Verklaringen van een getuige (art. 342 Sv).
- Verklaringen van een deskundige (art. 343 Sv).
- Schriftelijke stukken (art. 344 Sv).
Wat is steunbewijs en waarom is dit belangrijk?
Steunbewijs is aanvullende bewijslast om een verklaring te ondersteunen. Volgens art. 342 lid 2 Sv en art. 341 lid 4 Sv mag een bewezenverklaring niet uitsluitend op één bron steunen.
Mag een rechter camerabeelden gebruiken als bewijsmiddel zonder deze tijdens de zitting te tonen?
Ja, mits aan drie voorwaarden is voldaan:
1. De beelden maken deel uit van de processtukken.
2. De verdediging heeft vooraf kennis kunnen nemen.
3. Er is tijdens de zitting geen bezwaar gemaakt tegen het niet vertonen.
Wat zijn twee verweren tegen het gebruik van EncroChat/SkyECC-bewijs na 13 juni 2023?
- Schending van het interstatelijke vertrouwensbeginsel.
- Gebrek aan Nederlandse machtiging.
Waarom is een verklaring van de verdachte alleen onvoldoende voor een bewezenverklaring?
Volgens art. 341 lid 4 Sv moet een bewezenverklaring op méér dan alleen de verdachtenverklaring steunen.
Wat is het verschil tussen ‘buiten redelijke twijfel’ en ‘rechterlijke overtuiging’?
- Buiten redelijke twijfel: objectieve maatstaf.
- Rechterlijke overtuiging: subjectieve overtuiging van de rechter.
Is een dagboekaantekening een geldig bewijsmiddel?
Ja, mits het voldoet aan art. 344 Sv. Een dagboek kan als ondersteunend bewijs dienen, maar vereist wel aanvullende steun.
Wat zijn de voorwaarden voor een testimonium de auditu (horen zeggen)?
- Rechterlijke behoedzaamheid: kritische toetsing van de betrouwbaarheid.
- Ondervragingsrecht (art. 6 EVRM).
Kan een letselrapportage van een forensisch arts als bewijsmiddel dienen?
Ja, op grond van art. 339 lid 1 sub 4 Sv (deskundigenverklaring) en art. 344 lid 1 sub 4 Sv (deskundigenverslag).
Waarom is het ‘unus testis, nullus testis’-beginsel belangrijk?
Het voorkomt veroordeling op basis van één bron (art. 342 lid 2 Sv).
