Week 5 ZO's/VO's

Question 1

Wat zijn de klassieke symptomen van een linkszijdige tumor (rectum, sigmoid)?

Answer 1

• veranderd defaecatiepatroon
• rectaal bloedverlies
• krampen.

Question 2

Wat zijn de klassieke symptomen van rechtszijdige carcinomen (caecum, colon ascendens)?

Answer 2

• moeheid
• anemie (veroorzaakt door chronisch gering bloedverlies via de geulcereerde tumor).

Question 3

Wat gebeurt er bij de overgang van normaal weefsel in de darm to een adenoom?

Answer 3

Activatie van oncogenen, K-ras in 12p12

Question 3

Wat gebeurt er tijdens de progressie van adenoom tot adenocarcinoom in darmweefsel?

Answer 3

Verlies van tumosuppressorgenen en activatie en verlies van talrijke kanker-gerelateerde genen

Question 4

Noem de 4 T’s die horen bij de TNM classificatie van coloncarcinoom

Answer 4

T1: Tumor reikt tot in de submucosa.

T2: Tumor reikt tot in de muscularis propria.

T3: Tumor groeit door muscularis propria/in omgevend vetweefsel.

T4: Tumor groeit door het peritoneum of in omringende organen.

Question 5

Noem de 3 N’s van de TNM classificatie bij coloncarcinoom

Answer 5

N0: Geen regionale lymfekliermetastasen.

N1: Metastase in 1 tot 3 regionale lymfeklieren of een tumordeposit

N2: Metastase in > 3 regionale lymfeklieren.

Question 6

Noem de twee M’s in de TNM classificatie van coloncarcinoom

Answer 6

M0: Geen metastasen op afstand.

M1: Metastasen op afstand.

Question 7

Naar welk orgaan metastaseren carcinomen van de dikke darm het meest frequent?

Answer 7

Lever

Question 8

Waar kan een positieve benzidine-reactie in de faeces op wijzen?

Answer 8

Een positieve benzidine-reactie in de faeces wijst op (maar is niet bewijzend voor!) occult bloedverlies.

Question 9

Welke behandeling pas je in eerste instantie toe bij de diagnose colon adenocarcinoom?

Answer 9

Chirurgie

Question 10

Deze patient heeft een klinisch T3 carcinoom. Welke chirurgische ingreep laat je verrichten?

Answer 10

Hemicolectomie

Question 11

Wat is exofytisch?

Answer 11

Het groeit het lumen in

Question 12

Wat is endofytisch?

Answer 12

Het groeit het weefsel in

Question 13

Wat is de 5-jaars overleving van een coloncarcinoom zonder metastasen?

Answer 13

De 5-jaars overleving van een coloncarcinoom zonder lymfeklier- of orgaanmetastasen is meer dan 90%.

Question 14

Hoe lang duurt de ontwikkeling van adenoom naar carcinoom bij een patiënt van 60 jaar?

Answer 14

15-20 jaar

Question 15

Welke tumormarker is vrij algemeen, maar bij carcinomen van de tractus digestivus sterk verhoogd?

Answer 15

CEA

Question 16

Wat houdt adjuvante therapie in?

Answer 16

Dit is postoperatief

Question 17

Wat is het 5-jaars overlevingspercentage van longkanker?

Answer 17

Het 5-jaars overlevingspercentage van longkanker is ongeveer 13%

Question 18

Wanneer is iets een sarcoom?

Answer 18

Kwaadaardige tumoren uitgaande van mesenchymale cellen (o.a. bindweefsel, vetweefsel, bloedvaten en bot) worden sarcomen genoemd. (zoals rhabdomyoSARCOOM op een van de vorige bladzijden).

Question 19

Wanneer is iets een carcinoom?

Answer 19

Kwaadaardige tumoren die ontstaan uit epitheliale cellen (“dekweefselcellen”) carcinomen worden genoemd, zoals het plaveiselcelCARCINOOM op een van de vorige bladzijden)

Question 20

Welke 2 dingen moeten aanwezig/zichtbaar zijn bij plaveiselcelcarcinomen?

Answer 20

1. Desmosomen aanwezig moeten zijn en / of
2. Verhoorning zichtbaar moet zijn.

Question 21

Welke 3 dingen moeten (niet per se allemaal tegelijkertijd) aanwezig zijn bij adenocarcinomen?

Answer 21

1. Vorming van klierbuis-achtige structuren moet zijn, of
2. Vorming van papillaire structuren zichtbaar moet zijn, of
3. Er kan worden aangetoond dat de cellen ‘slijm’ (mucopolysacchariden) produceren.

Question 22

Hoe heet een tumor van glad spierweefsel?

Answer 22

Leiomyosacroom

Question 23

Welk subtype mammacarcinoom heeft de slechtste overleving?

Answer 23

Ductaal adenocarcinoom niet nader gespecificeerd (NOS)

Question 24

Wat zijn de 2 oorzaken van progressie bij een tumor?

Answer 24

Selectie/groeivoordeel van een agressievere component van de tumor. Extra groei-bevorderende mutaties.

Question 25

Wat is in het Bloom & Richardson graderingsyteem het meest reproduceerbare element?

Answer 25

Delingsactiviteit

Question 26

Welke 3 karakteristieken van een tumor worden door de patholoog vastgesteld?

Answer 26

1. Typering 2. Differentieatiegraad 3. Stadiëring

Question 27

Welke soort longkanker heeft de slechtste overleving?

Answer 27

Kleincellig anaplastisch carcinoom

Question 28

Waaruit ontstaan sarcomen?

Answer 28

Het mesoderm (gladde spiercellen, endotheelcellen, kraakbeencellen, vetcellen)

Question 29

Wat zijn adeno-squameuze carcinomen?

Answer 29

Carcinomen die ontstaan deels uit plaveiselcellen en deels uit kliervormende cellen

Question 30

Wanneer is een carcinoom ongedifferentieerd?

Answer 30

Als geen van de eisen voor óf een adenocarcinoom óf een plaveiselcelcarcinoom aanwezig zijn

Question 31

Welke 3 soorten maligne tumoren vallen onder hematopoietische tumoren?

Answer 31

1. Lymfocytaire leukemie 2. Myeloïde leukemie 3. Maligne lymfoom

Question 32

Wat houdt graderen in?

Answer 32

Het bepalen van de mate van differentiatie van een maligne tumor

Question 33

Wat is de beste gradeingsstrategie?

Answer 33

Het aantal categorieën zo kiezen dat er klinisch relevante verschillend tussen de groepen ontstaan

Question 34

Op welke 3 parameters wordt gescoord volgens het Bloom & Richardson graderingssysteem voor adenocacinomen?

Answer 34

1. Mate van buisvorming door tumorcellen 2. Mate van celkern polymorfie (variatie, grootte, aspect nucleoli) 3. Delingsactiviteit

Question 35

Wat betekent de letter P die bij TNM classificatie kan worden toegevoegd?

Answer 35

Dat betekent dat de stagering is bepaald op basis van pathologisch onderzoek

Question 36

Wat is een micrometastase?

Answer 36

Wanneer er maar enkele tumorcellen in de lymfeklier aanwezig zijn

Question 37

Wat is het Vogelstein model?

Answer 37

Het model beschrijft de opeenvolgende genetische veranderingen die leiden tot de ontwikkeling van colorectale kanker.

Question 38

Wat is de definitie van een adenoom?

Answer 38

Goedaardige woekering van klierbuizen (klierepitheel) of van endocriene cellen (bijvoorbeeld hypofyse adenoom of bijnieradenoom)

Question 39

Hoe onderscheidt een adenoom van de dikke darm zich van een adenocarcinoom?

Answer 39

Bij een adenoom vindt geen invasie van stroma plaats, bij een adenocarcinoom wel

Question 40

Wat zijn 2 familiaire polyposis syndromen naast lynch en FAP?

Answer 40

Syndroom van Gardner en syndroom van Turcot

Question 41

Welke erfelijke darmtumoren vertonen vaak microsattelietinstabiliteit?

Answer 41

Bij Lynch

Question 42

Welke erfelijke darmtumoren vertonen vaak verlies van chromosoom 5q?

Answer 42

Bij FAP

Question 43

Welke 3 mismatch repair genen zijn het meest frequent betrokken bij Lynch syndroom?

Answer 43

MLH1, MSH2 en MSH6

Question 44

Waarin verschillen op moleculair niveau het ductaal en het lobulair mamma carcinoom?

Answer 44

E-cadherine expressie

Question 45

Wat is de functie van E-cadherine?

Answer 45

Cel-cel adhesie

Question 46

Welke ionen zijn belangrijk voor de functie van E-cadherine?

Answer 46

Calciumionen

Question 47

Aan welke eiwitten binnen de cel is E-cadherine gekoppeld?

Answer 47

Catenines

Question 48

Aan welk eiwit buiten de cel is E-cadherine gekoppeld?

Answer 48

Homotypische verbinding met E-cadherines

Question 49

Door middel van welke gespecialiseerde membraan structuur zijn epitheel cellen met elkaar verbonden?

Answer 49

Adhesion belts en desmosomen.

Question 50

Kun je aangeven wat het verschil in gedrag zou kunnen zijn tussen E-cadherine positieve en E-cadherine negatieve tumoren?

Answer 50

E-cadherine positieve tumoren groeien meer in grote velden en minder invasief. E-cadherine negatieve tumoren groeien meer als losse cellen.

Question 51

In welke soort mammacarcinoom is E-cadherine positief/is er heterogene expressie?

Answer 51

Ductulair carcinoom

Question 52

In welke soort mammacarcinoom is E-cadherine negatief?

Answer 52

Lobulair carcinoom

Question 53

Waarnaartoe metastaseert het lobulair mammacarcinoom?

Answer 53

Ovaria en maag

Question 54

Waar metastaseert het ductulair mammacarcinoom naar?

Answer 54

Longen, hersenen, lever

Question 55

Hoe leidt het verlies van chromosoom 16q tot verandering in E-cadherine expressie?

Answer 55

Het gen voor E-cadherine gaat verloren

Question 56

Hoe leidt een inactiverende mutatie in het E-cadherine gen tot een verandering in E-cadherine expressie?

Answer 56

Inactief E-cadherine eiwit, soms uitsluitend in cytoplasma zichtbaar.

Question 57

Hoe leidt methylering van de E-cadherine promotor tot veranderde E-cadherine expressie?

Answer 57

Transcriptie geblokkeerd.

Question 58

Tumoren met sterke, normale, membraneuze expressie van E-cadherine kunnen toch invasieve groei vertonen en metastasen vormen. Geef hiervoor twee verklaringen

Answer 58

- E-cadherine is wel normaal aanwezig, bevat echter toch gemuteerd eiwit, waardoor het functioneel (hechting) inactief is. - Afwezigheid of mutatie in catenines leidt disfunctioneren van E-cadherine en kan dan ook niet hechten.

Question 59

Wat is de functie van het lymfatische systeem?

Answer 59

Het afvoeren van overbodig interstitiële vloeistof

Question 60

Wat gebeurt er als lymfenodi worden verwijderd of als lymfebanen niet zijn aangelegd?

Answer 60

Er ontstaat lymfoedeem

Question 61

Uit welke componenten bestaat lymfe?

Answer 61

Eiwitreik vocht + immuuncellen zoals lymfocyten en dendritische cellen

Question 62

Lymfebanen zijn er overal op twee uitzonderingen na. Welke organen/ weefsels zijn dat?

Answer 62

Zewnuwstelsen en beenmerg

Question 63

Op welke wijze verschillen ‘lymfecapillairen’ van bloedcapillairen? Noem vijf verschillen.

Answer 63

1. Gefenestreerd endotheel 2. Dunnere wanden 3. ‘Ankerfilamenten’ (om de vaatstructuren open te houden) 4. Endotheliale vouwen (om terugstromen te voorkomen) 5. Blind begin

Question 64

Waar ‘beginnen’ lymfevaten precies?

Answer 64

In het interstitium

Question 65

Wat gebeurt er in de verzamelstations? Welke functie heeft dat?

Answer 65

Filterfunctie van macrofagen

Question 66

Welke diagnostische techniek bij kankerdiagnostiek maakt gebruikt van deze filterfunctie?

Answer 66

De schildwachterklier procedure. De kleurstof en tracer blijven achter op het eerste filter

Question 67

Na het passeren van ‘verzamelstations’ komt de lymfe in twee eind structuren. Hoe heten deze?

Answer 67

De twee eind structuren zijn de ductus thoracicus en de rechter lymfatische ductus.

Question 68

In welk kwadrant bevinden de meeste mammacarcinomen zich?

Answer 68

In het lateraal quadrant