Сұрақтар 10 Flashcards by Nuray Tapayeva

Туріктердін кытайша атауы:

Тюцзюэ

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Туріктер курамында болган алташкы екі ру:

Ашина мен ашидэ

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Турік кагандыты Батыс жене Шыгыс
кагандыктарына белінген уакыт:

VI гасырдын соны

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Теленін, шытыс тайпалары Тогыз-огыз(уйгырлар) одагына бірігіп, Бірінші Уйгыр кагандыгын курган жылы:

646

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Білге каган баскарган Екінші Шытыс
туркі кагандыты курылды:

682

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

603 жылы курылган Батыс Турік
кагандыты алып жаткан аймактар:

Шытыс Туркістан, Жетісу ауматы мен
Казакстаннын Сырдария мен Аралга
дейінгі букіл далалык
аймактары

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Барлык батыс телелер (туркілер)
шыгыстык жене батыстык одактар
топтасты:

Дулу мен нушибиге

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Тургештер белініп шыккан тайпа:

Дулу

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Тургештер емір сурді:

VIII гасырдын
ортасында арабтардан
женілгенге дейін

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Жетісута шытыстан келген Уйгыр
кагандыгынын, тогыз-огыздарымен
согысып журген тайпа:

Қарлұқ

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Арабтар карлуктармен одактасып,
кытайлыктарды елеулі женіліске
ушыратты:

751

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Карлуктардан Шытыс Туркістан мен
Жетісудагы еліктерінін бір белігін
тартып алды:

Тогыз-огыздык ягма
жене сеяньто
тайпалары

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Карлуктар Х гасырдын екінші жартысында курамына кірген
мемлекет:

Қарахан

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Сырдария мен Эмудариянын
аралыгында отырыкшыларга
айналган алгашкы туркілердін, бірі
болды:

Қарлұқ

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

VIII гасырдын сонында шыгыстан
келген туркілердін жана толкыны:

Оғыз

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Огыздар турактаган аймак:

Шу мен Талас
езендерінін аралыгы

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

IX гасырдын сонына карай огыздар
иеленген аймак:

Жайык пен Еділ езендерінін арасы

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Огыздар Х гасырда етті:

Оңтүстік Кавказ

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Отыздардын урпактары:

Турікмендер, азірбайжандар мен туріктер

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Кимактар коныс аударып келді:

Солтустік-Шыгыс
Монголиядан

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Кимак кагандыгынын ауматы
Казакстаннын айтарлыктай улкен
ауматына таралган кезен:

9-10 ғасыр

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Даланын казакстандык белігінде туркіленуге ушыраган монгол тілді
кидандардын батыс тарматы деген болжам жасаған халық

Қимақ

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Кидандардын жылжуынын себебі:

Уйгыр кагандыгынын
ыдырауы

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

XII гасырда Казакстан аумагында
пайда болып ез мемлекетін курды:

Монгол тілді кидандар
немесе каракытайлар

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

XIII гасырда Каракытайлар мемлекетін жаулап алды:

Моңғол

Х гасырда огыздарды батыска ытыстырды:

Қыпшақ

XI гасырда кыпшактар мекендеген аумак:

Батыс Монголиядан баста Дунайга дейінгі букіл Улы Дала

Кыпшактардын баска атаулары:

Кумандар, кундар, половецтер

Казактар этногенезінін туркілік кезені керініс тапкан енбек:

«Диуани лугат ат- турік»

Махмуд Кашкари бойынша Солтустік топ халыктары:

Бедженек, кыпшак, имек, обыз, башкурт, басмыл, каи, йабаку, татар жене кыргыз

Махмуд Кашкари бойынша Онтустік топ халыктары:

Шытыл, тухси, ягма, игрок, жарук, жумул, уйгыр, тангут жене хитай

VII гасырдын басында теле тайпасы белінген.

15 тайпаға

Теле мекендеген

VI гасырда Гоби шелінен солтустікке карай

Казак халкы этногенезінін удерісі аякталды:

Ақ орда аумағында

Жошы улысындаты кешпелілер атауы:

Монголдар, татарлар, туркілер, кыпшактар

XIII-XIV гасырларда Жошы улысы мен Ак Орда арасында кездесетін ру- тайпалар:

Барлас, жалайыр, карлук, керейт, кыпшак, конырат, кият, мангыт, меркіт, найман, огыз, уйсін

Орыс ханнын (XIV гасырдын соны) тусында Ак Орда халкынын курамында басым болган тайпа:

Қыпшақ

XIV гасырдын ортасына карай мусылмандык жазба деректерде Шытыс Дешті Кыпшактын халкы аталды:

Өзбектер

Алтын Ордадан белінген Дешті Кыпшак аталды:

Өзбек хандығы

Кейінгі езбек хандыктарымен шатастырмау ушін отандык тарихнамада «Озбек хандыгынын» атауы:

Әбілқайыр хандығы

Шайбани хан бастаган уш жуз мын далалык езбек онтустікке кетті:

15 ғасыидың соңында

Шайбани хан бастаган уш жуз мын далалык езбек басып алган жерлер:

Меуереннахр, Бухара жене Самарканд

Шайбани ханнын коныс аударуымен езбек утымы ауысты:

Мауараннахр

Мауереннахрдаты езбек этносынын, курамы:

Қыпшақ Қарлұқ Оғыз

Казактар этногенезінін аякталу кезені:

XIV - XV гасырдын бірінші жартысы

Казак этносын калыптасты:

Ак Орда, Эбілкайыр хандыгы, Моголстан мен Ногай ордасы аумагында

XIV гасырдагы Ак Орда курамындаты тайпаларымен сейкес келеді:

XV гасырдаты білкайыр хандыгынын курамындаты тайпалар

Батыс Қазақстандағы тайпалар

Маңғыт жұрты

XV гасырдын ортасында, 1459-1460 жылдары Женібек пен Керей султандардын басшылыгымен кешпелілердін бір белігі Обілхайыр хандытынан кешіп кетті:

Батыс Жетісуға

Орда Ежен мен Орыс ханнын (*рус)урпактары:

Жәнібек Керей

Эбілхайыр ханнан белініп Моголстаннын батыс шетіне Женібек пен Керей бастап кеткен кешпелі тайпалар тобы аталды:

Өзбек-қазақ

Кептасырлык этникалык удерістін, натижесінде казак этносы калыптасты:

15 ғасырда

Казакстан жерінде тугандардын генетикалык ата-бабалары:

Энеолит жылкышылары, кола деуіріндегі жауынгер арбакештер, сак садакшылары мен зергерлері, жартастагы сурет авторлары, ежелгі коргандар мен кесенелер курылысшылары, руналык мэтіндер авторлары, отка, Кунге, Тенірге табынушылар жэне алташкы туркі мусылмандары, коленершілер мен егіншілер, туркі жене монтол жауынгерлері

Медени-генетикалык кодтын міндеті:

Этникалык сана-сезім ушін манызды тусініктерді камтиды, этностын ерекше белгілерін керсетеді жене ултык муратка сейкес келеді

Этникалык, тегінін кундылыктарын жокка шыгаруга, ез этносын темен бағалау

Ұлттық нигилизм

Медени-генетикалык кодтын тасымалдаушысы:

Адам ез этносынын тілін менгеруі, дестурлерді курметтеп, сактацы, ез тарихын білці, ез модениетін тусінуі, кабылдауы жене сую

Элемнін улттык бейнесін келесі урпактарта беруді жузеге асырады:

Тіл

XX гасырдагы казактардын медени- генетикалык кодынын бузылуы:

Кенестік кезенде казак тілі, онымен бірге казак мадениеті мен этносы орыстандыру саясатымен, казак мектептерінін жабылуымен, орыс тілінін емірдін барлык салаларына, сіресе калаларда енуімен байланысты

Сталиндік жантырту барысынын нәтижесі

Миллионлаған адам қырылды

Казак халкынын медениеті мен дестурлеріне немкурайды карады:

Технократиялык жангырту

Казак этносы мен еркениетінін негізі:

Мемлекеттік тіл жене оган суйенген модениет

Медени-генетикалык кодка жатады:

Рухани кундылыктар, угымдар, тежірибе мен дестурлер

Казактардагы тектанушылык ілімі, ру тарихы:

Шежіре

Казактардын ру-тайпалык жуйесін біртутас етіп байланыстыратын ортак шежірені курайды:

рбір казак тайпасы мен руынын ез шежірелері

Шежіренін кызметі:

Патронимиянын барлык мушесінін шыгу тегінін ортактыгын негіздеу

Рудын кешіп-кону айматы:

Атажұрт

Казактардын букіл этникалык аумагы:

Атамекен, ата-бабалар жері

Казак хандыгында тайпалар бірлестіктерін баскарды:

Жеке хандар

Дереккездерде казак жуздері туралы алташ айтылган кезен:

17 ғасырдың басы

Кыска кашыктыкка кешіп-конуды жузеге асырган шатын туыстас топтар

Ауыл

Жуздерге белінуде шаруашылык-медени удерістердін ерекшеліктері керініс тапкан ертурлі уш аумак:

Жетісу, Орталык Казакстан (Солтустік жене Солтустік- Шытысты коса) мен Батыс Казакстан

Жуздердін шыру тегінін кен таралтан нускаларынын бірі:

Әскери нұсқа

Жуздердін калыптасуына эсер еткен факторлар:

Саяси, географиялык, шаруашылык- экономикалык жене эскери

Туыс адамдардың үйленбеуі

Экзогамия

Шежіреге сейкес, Хлы жуздін, мифтік тупкі бабасынын аты:

Үйсін

Ортагасырлык кыпшактардын, тікелей урпактары болып табылады:

Қазақ қыпшақтары

Ортагасырлык жазба дереккездерде ете жиі аталады:

Кунграт атау

Шежіреге сейкес, Байулы бірлестігінін ата-бабасы:

Қадырқожа бай ұлдарв

Казактардын этнос ретінде уйымдасуы мен бірлесе емір суру тертібін реттеді:

Казактардын ру-тайпалык жуйесі

Эскери кауіп тенген кездегі рулардын әрекеті:

Бір ханнын басшылыгымен ұйымдасып, opтақ оскер шыгару

Бейбіт уакытта казак когамында маселелер шешілді:

Жүздің ішінде

Кажеттілік бойынша шакырылатын казак руларынын жалпы жиналысы:

Құрылтай

Казак мемлекетінін жетекшілері ретінде рекет етті:

Беделді (жолы улкен, aға) рулар

Уш жуз рулары мен тайпалары біріккен тертіп:

Иерархия

Аныз бойынша, Ұлы, Орта жене Кіші жуздердін тупкі аталары

агайынды Акарыс, Бекарыс пен Жанарыс.

Ұлы жнз рулары

Жалайыр, дулат, сары уйсін, шапырашты, албан, суан, ошакты, канлы, шанышкылы, сіргелі, ысты

ертеде монгол аскерінін атакты эскербасылары шыккан тайпа.

Жалайыр

улы жуздін аса ірі тайпасы, Жетісу жерінде мекендеген.

Дулат

Жетісуда біраз уакыт саяси устемдік орнаткан далалык тайпалардын бірі, шежіреге сейкес, улы жуздін мифтік тупкі бабасы.

Үйсін

Орта жуз тайпаларынын шыгу тегі

Қыпшақтық

орта жуздін аса ірі тайпалык бірлестігі. Кешіп-конатын жерлері - Сарнарка кеністігі.

Арғын

Казакстаннын шыгыс белігі, Алтайдан Жетісу (Жонгар) Алатауына дейінгі жерлер жене бугінгі Кызылорда облысынын аумагында кешіп-конган.

Найман

кешіп-конып журген аймак - Аргындар конысынан батыска карай, Тобылдан бастап Сырдариянын теменгі агыстарына дейін.

Қыпшақ

Солтустік жене Солтустік-Шыгыс Казакстанда (Ертіс жагалауы мен Батыс Алтайда) кешіп-конып журді.

Керей

(керейлерге туыстас) кешіп-конган аймак - Казакстаннын солтустігі, Торгайдан Алтайга дейінгі аралык.

Уақ

Орта жуз ауматынын онтустік белігін еленген ірі ру.

Қоңырат

Кіші жүз үш ірі ру-тайпалык бірлестіктен турады:

Элімулы, Жетіру, Байулы

Алты ата элімулы бірлестігінін рулары:

Шекті, терткара, шемекей, кете, каракесек, карасакал

Жетіру бірлестігінін рулары:

Табын, тама, кердері, телеу, керейт, жаталбайлы, рамадан

Байулы бірлестігі

кіші жуздегі ен кеп санды бірлестік, Жайык жане Ембі езендерінін аралыгы мен Устірт жерін иемденген. Ру саны - он екі, рулары: шеркеш, ысык, байбакты, маскар, алаша, кызылкурт, тана, алтын- жаппас, беріш, есентемір, таз, адай

Элеуметтік сатынын жогарты сатысында орналасып, ездеріне тан артыкшылык жардайды пайдаланды:

Ақсүйектер

Терелердін жуздік жуйедегі ерекшелігі:

Жүзге кірмеуі

Мухаммед пайгамбар (с.г.с.) мен баска да исламды насихаттаушылардын урпактары:

Қожа

Шынтысхан урпактары аталды:

Сұлтан

Бастапкыда султан сезі білдірген тусінік:

Жогары билік пен онын несі, емірші

Орталык Азияда, султан атауы Шынгысхан урпагынын атагына айналган кезен:

Обілхайыр хандыты уакытынан бастап

Казак хандыгында жене Монгол империясыны барлык мурагер мемлекетінде хан болып сайлану талабы:

Шынтысхан урпагы болу

Казак улыстарынын султандары билеуші бола алатын елдер:

Бұхара Хиуа

Султанды соттай алды:

Ата султан немесе ханнын езі

Султандык, артыкшылыктын, сырткы белгілерінін бірі:

Ақ киіз

Казак когамында хандар сайланды:

Сұлтандар арасынан

Казак рулар мен тайпаларынын басшылары:

Билер

Би сезінін, туркілік нускасы:

Бек

Би сезінін, монголдык нускасы:

Нойон

Би сезінін, араб-парсылык нускасы:

Әмір

Билерге кол астындаты рулар аукымында тиісті болды:

Сот, акімшілік жене аскери билік

Казактардын кешпелі котамында ерекше рел аткарган, касіпкой аскери адамдар:

Батыр

Жауласушы тараптар арасында бейбіт келісімдер жасау кезінде елшілер жене бітімгерлер релін аткарды:

Ақсақал

Кара халыктын кукыктары:

Мурата калдыру, куэгер болу, жиындарта катысу

Казак когамындаты еріксіз адамдар:

Құл Күң

Шынтысхан урпактарына жатпайтын ру-тайпалык, шонжарлар:

Билер, батырлар, байлар, аксакалдар

Когамдык сатынын теменгі денгейін иеленді:

Рулык кауымдарга біріккен катардаты кешпелілер

Бумыннын алган атагы:

Ұлы жағбу

Мукан каган кезіндегі Турік каганатынын жадайы:

Орталык Азия мен Онтустік Сібірде туркілердін устемдігін орнатты, Солтустік Кытай мемлекеттеріне салык салды

Аварлардын (жужандардын) сонына тусе отырып, туркілер багындырган:

Орал маны мен Еділ бойын

VI гасырдын екінші жартысында Иран шахымен одактасып, эфталиттерді женді:

Істемі қаған

Істемі каган кезінде Турік каганатынын аумагы:

Эмудариядан солтустікке карайгы барлык жерлер

Солтустік Кавказды жаулап алган Турік каганатынын билеушісі:

Істемі

Істемі сауда жене дипломатиялык байланыстар орнаткан ел:

Византия

Карандыктагы бектер:

Ру ақсүйектері

Ежелгі туркі когамында пайдаланылды:

Кул енбегі, кебінесе кун енбегі

Турік кагандыгынын ыдырауына акелді:

Кытайдын кушеюі, туркілердін билеуші топтары арасындаты шайкас

Батыс туркілердін шыгыс «бес огы»:

Дулу

Дулу тайпаларынын мекені:

Шығыс Түркістан Жетісу

Батыс туркілердін батыс «бес ок» тайпалары:

Нушиби

Нушиби тайпасы мекен еткен:

Шу езенінен батыска карайты аумак

Батыс Турік кагандыгын гулдендірген:

Шегуй Тон

Дулу мен нушибидін арасында езара собыс болып, кагандык ыдырады:

Тон жабгудын елімінен кейін

Батыс Турік кагандыгына алым теледі:

Хорезм, Фергана, Шаш, Соғды

Батыс Турік каганатында акша согу ісін жузеге асырды:

Соғды

Батыс Турік катандыгында узакка созылган дагдарыс уакыты:

630-704

Нушибиге суйенген Елтеріс каган «он ок» жуйесін калпына келтіруге эрекеттенді:

634

Елтеріс каган кабылдаган шешім:

Тайпалык косемдерді каганга гана теуелді, тагайындалатын басшыларга айналдыру

Бакылауды кушейту ушін эрбір тайпага жіберілген, тайпа аксуйектерімен ешкандай байланысы жок, катаннын туысы:

Шад

Батыс туркі тайпаларын баскаруга ерекеттенді:

Таң империясы

Жетісудагы Кытай тагайындаган билеушіні кулатып, тургештер мен дулуды біріктірген тургештер тайпасынын кесемі Ушеліктін билігін орнатты

699

Ушелік жургізген екімшілік реформа:

Кагандыкты 20 аймаққа бөлді

Ушелік ез ордасын курды:

Шу жене Іле жазыктарында

Ушеліктін, мурагері:

Сақал = Согэ

Сакал Кучадаты Кытай билеушісінін аскерін талкандады:

708

Кетеріліс жасап, шытыс туркілердін, билеушісінен кемек сурады:

Сақалдың кіші інісі

Шытыс туркілердін скері Жонгарияда Сакалдын эскерін талкандап, каган каза тапты:

711

Сырдариядан ары карай шегінген тургеш аскерлерінін калдыктарын баскарды:

Қаған руының мүшесі Сұлу

Білге каган мен інісі Култегін бастаган шытыс туркілер жасаты жеткен аймак:

Соғды

Білге каган мен Култегін арабтармен шайкаста женіліске ушырап кайтып оралган аймак:

Өтікен

Жетісуга кайта оралып, езін каган деп жариялап, Тургеш мемлекетін калпына келтірді:

Сұлу

Онтустік-батыстан Сулу каганга тенген кауіп:

Арабтардын басып кіруі

Арабтын жергілікті билеушісі тургештерді талкандап, Бухарага кірді:

732 соңы

Сулу каган шайкаста каза болды:

737

Тургеш кагандыгы ыдырады:

Сулу каганнын казасынан кейін

Білге каган мен Култегін Кытаймен согыста женіске жетті:

723

Култегін кайтыс болды:

731

Білге каган мен Култегінге арнайы ескерткіштер мен руна жазулары бар тас багандар тургызылды:

Орхон езеніне жакын жерде

Ашина гулеті езінін емір суруін токтатты:

744

Ұлы Далада мемлекеттік улгі бойынша кешпелілер империсына жататын бірнеше ірі мемлекет куруына экелді:

Туркі тайпаларынын бірігуі

Туркі когамын біріктірген идеология:

Аумактарды басып алу жене эскери олжа тусіру

Туркі котамында артыкшылык жадайга ие болды:

Рулық ақсүйектерде

Еуразиянын геосаяси сипатын езгертіп, халыкаралык істер мен саудата белсенді араласты:

Түркі империясы

Ежелгі тайпалык одактардын бірі:

Ұйғыр

Ұйғырлардын тайпа саны:

9 тайпа

Ұйтырлар Екінші Турік кагандыгынын курамына кірді:

680 басында

742-744 Жылдары Ашина улетін талкандаган тайпалар:

Карлуктар, уйгырлар мен басмылдардын уштік одаты

*йгырлардын билеуші руы:

Яғлақар

Ұйғарларда Каган руынан темен турды:

Тогыз улы буйрыктар - орталык биліктін министрлері

Ұйғырларда Буйрыктардын кушеюінін салдары:

Яглакарлар гулетінін ытыстырылуы

Яглакарлар улетін 795 жылы ығыстырды

Әдиздер әулеті

Уйгырлардан женіліске ушыраган карлуктар батыска карай кешіп, тургештерді ездеріне багындырды:

746

Жетісуда Карлук мемлекетінін калыптасуы кезенінде Орталык Азията баскыншылык жасады:

Араб пен қытай

Кытайлар басып алган калалар:

Тараз Суяб Шаш

Қарахандарда Шытыста орналаскан тайпа:

Шығыл

Карахандардын батыс тайпасы:

Яғма

Шытыс каганынын ордалары:

Қашғар Баласағұн

Карахандардын жогары каганы болып есептелді:

Шығыс қаған

Қарахандықтарда Шытыс каганы иеленген атак:

Арслан Кара каган

Қарахандықтарда Батыс каганы иеленген атак:

Богра Кара каган

Карахандарда кіші каган болып есептелді:

Батыс қаған

Қараханда Батыс каганынын сарайы орналасты:

Тараз Самарқанд

Карахандар курескен мемлекет:

Самани

Орталык, Азиянын отырыкшы белігінде орталыты Бухарада болган мусылмандык мемлекет:

Самани

Саманилер мемлекетінін, астанасы:

Бұхара

Саманилер мен карахандар арасындаты курес нетижесі:

Саманилердін толыктай куйреді жене Карахандар билігі Эмударията дейін таралды

Киыршытыстык монгол тайпалары:

Қарақытай = қидан

Карахандар билеушілерінін бір белігін кидандык гурханга теуелділікке ушыратты:

Каракытайлардын басып кіруі жене олардын Жетісуда ез мемлекетін куруы

VII гасырдын ортасында карлуктармен куресте Жетісуды тастап кетті:

Оғыздар

IX гасырдын бас кезінде огыздар печенегтерді талкандауда одактаскан тайпалар

Қарлұқ Қимақ

1041 жылы обыздар жаулап алды:

Хорезм

Огыздар мемлекетін елсіретіп, ыдырауына себеп болды:

Салжұқтармен күрес

Ұйғар кагандыты ыдыраганнан кейін оган кірген тайпалардын бір белігі косылган:

Қимақтарға

Кимактарда тайпа саны:

XI гасырдын ортасына карай қыпшақтар иеленген аумақ

Ертістен Еділге дейін

«Кимак патшалары кала-бекіністерде турды, оркайсысында кеп ескері мен мол байлыты болды» деп жазган.

Әл-Идриси

Кыпшак эскерлерінін алдыны шебінде журді:

Құман

Кыпшактар орыс князьдерінін езара согыстарына араласып, олармен одактар куРды жене гулеттік некелер жасасты:

12 ғасырда

Кыпшак, кесемдерін ездеріне Кызметке тартып, оларга манызды мемлекеттік лауазымдарды берді, кыпшак эскерін курды:

Хорезмшах

Кыпшак аксуйектері:

Хандар, тархандар, баскактар, бектер мен байлар

Кыпшак хандыгынын ордасы белінді:

Оң және сол қанат

Кыпшак хандыгынын он канаты орналаскан езен маны:

Жайық

Кыпшак хандыгынын Сырдария бойындаты сол канатыны астанасы:

Сығанақ

Шыгыс кыпшактардын Хорезммен байланыста болган белігі кабылдаган дін:

Ислам

Монголдар деуірінен кейін курылган казак мемлекетінін бастауларына айналды:

Кимак кагандыгы мен Шыгыс Кыпшак хандығы

Қыпшақ хандары швғып отырды

Елбөрі руынан

Саяси жадай букіл Еуразияда толытымен езгерген кезен:

13 ғасыр

XIII гасырда Еуразияны саяси жадайын езгерткен окиралар:

Монгол баскыншылыгы жене Шынтысхан империясыны пайда болуы

*йтыр кагандыгы кулаганнан кейін Монголия аумагында емір сурді:

Татар

Монгол тайпаларынын Кытай дереккездерінде атацы:

Татар Моңғол-татар

Русьте монголдарды атады:

Татар

Ескі еуропалык карталарда Орталык Азия аталды:

Татария

Темучин кеп эскер жинактады:

12 ғасырдың соңында

1215 жылы монголдар жаулап алган мемлекет:

Солтустік Кытайдагы Цзинь мемлекеті

Шынтысхан ез билігін букіл Орталык Азията таратты:

1224

Монголдар Кушлік ханды женіп, Жетісуды басып алды:

1218

Кыпшактардын, арасында жасырынып журген меркіттерді куйретті:

Жошы

Кыпшактарға қарсы 60мыңдық әскерімен жорыққа шықты

Хорезмшах Мұхаммед

Монголдар мен хорезмдіктер ескері кездесті:

Торғай

Монголдардын Хорезмді жаулап алуы:

1219-1221

1219 жылы Шынгысхан жорыкка аттанган эскер саны:

200мың

Шынтысханнын ушінші аскеріне киян-кескі карсылык керсеткен кала:

Ходженд

Шынтысхан бастаган тертінші аскер куйреткен калалар:

Бұхара Самарқанд

Монголдардын біріккен куштері басып алган Хорезмнін астанасы:

Үргеніш

Шынтысханнын, жаулап алушылык сотыстарын жалгастырган мурагерлері:

Угедей хан, Куйік хан жене Менке хан

Монголдар басып алган елдер:

Кытай, Иран, Ирак, Кавказ бен Русь

Монголдар жетті:

Солтустік Ундістан мен Шыгыс Еуропага

Кешпелілердін едеттік кукыгынын негізінде жасалган зандар мен нускаулардын жазбаша жинагы:

Ұлы жасақ

Шынтысханнын «Хлы жасаты» кабылдантан Жыл:

1206

«*лы жасак» заны бекітілді:

1225

Монгол империясынын батыс улыстарындагы Шынгысхан урпактары жене эскери-кешпелі ақсүйектер қабылдаған дін

Ислам

Шынтысханны накыл сездері:

Білік

Монгол империясында эскери аксуйектер атауы:

Тархан

Тархандарга берілген артыкшылыктар:

Алым-салыктардан босатылды, хан сарайына кез келген уакытта жене ерекше руксатсыз кіре алды, жиын-той кезінде курметті орындарды иеленді

Тархандар жауапкершілікке тартылу шарты:

Тогызыншы рет гана жасаган елеулі кылмыс ушін

Кукыктык тургыда Шынгы хан урпактарынан да жогары турды:

Тархан

Мемлекеттегі жотары биліктін калдырылуы:

Шынтысханнын «алтын гулетіне» мурагерлікпен

Хан атагына ерекше кукык берілді:

Шынтысханнын тек алгашкы терт улы мен олардын тікелей урпактарына

Жотарты билікке ие болды:

Алтын әулет мүшелері

Манызды маселелерді шешілді:

Шынтысхан урпактары мен аксуйектер жиналысы - курылтайда

Кешпелілер мемлекеттілігі дамуынын ушінші, ен жогаргы кезені болып табылады:

Моңғол

Монгол империясы уш оскери-окімшілік аймакка белінді:

Он канат - Барунгар; Сол канат - Жонгар; Орталык - Гол.

Батыс улыс берілді:

Жошыға

Монголиядаты Шытыс улыска ие болды:

Төле

Солтустік, Батыс жене Орталык Казакстан кірген улыс:

Жошы

Онтустік жене Онтустік-Шыгыс Казакстан кірген улыс:

Шағатай

Шытыс Казакстан кірген улыс:

Үгедей

Сырдария бойындаты калалардын кеп белігі караган улыс:

Шағатай

Жошынын казасынан кейін шыгыста орналасты:

Орда Ежен

Жошынын, казасынан кейін батыста орналасты:

Бату

МОНТОЛ ИМПЕРИЯСЫНЫН ТУТАСТЫҒЫ ШЫНЕЫСХАН КАЙТЫС БОЛАННАН КЕЙІН ҚАНШАҒА САКТАЛДЫ,

Алғашқы 40 жыл

*лы хан Угедей каза болган сон, онын улысы:

*лысы жойылып, Шытыс Казакстан Жошы улысына коСыЛды

Жошы улысы империя курамында болып, онын билеушілерін улы хан тагайындады:

1260 жылдын сонына дейін

Монгол империясы ыдырады:

1260 соңында

Жошы улысында алгашкы тауелсіз билік жургізген:

Берке

Беркенін мурагері:

Менгу-Темір

Алтын Орда тауелсіз мемлекет болып есептелді:

Менгу-Темірдін билікке келуінен

Шагатай урпактары улыстын шыгыс белігін билеген кезен:

XIV гасырдын ортасынан XVII гасырдын сонына дейін

Шагатай урпактары улыстын шыгыс белігінде курган мемлекет:

Моғолстан

Хулагу мемлекеті курылды:

Иранда

Хулагу мұрагерлерінің атағы

Ильхан

Монголия мен Кытайдагы мемлекет:

Юань

Юань империясын баскарды:

Хулагудын інісі, улы хан Кубылайдын урпактары

Кубылай ушін мемлекеттіліктін улгісі Болды:

Қытай

Кубылай астананы Каракорымнан кешірген кала:

Ханбалык (казіргі Пекин)

Юань империясынын мемлекеттік курылысы:

11 провинция, уш палаталы укімет, дамыган эміршілдік аппарат

Юань императорлары Кытайда билік жургізді:

1368

Он канаттын эскербасы болган Ногай хан тагына таласып, нетижесінде каза тапты:

1296

Алтын Орда кайта кушейген кезен:

Өзбек хан

Озбек хан билік етті:

1313-1341

Озбек хан мемлекеттік дін ретінде енгізді:

Ислам

Шынтысхан урпактарынын мусылмандыкка карсы кетерілістерін басып-жаныштады:

Өзбек хан

Жошы улысында аласапыран басталган кезен:

14ғасырдың екінші жартысы

Жошы улысындаты аласапыран созылган мерзім:

Жошы улысындаты аласапыран кезен атауы:

«Дурбелен жылдар», «Улы ылан»

Аласапыран кезені ішінде алмаскан билеуші саны:

Жиырмадан астам

Еділден батыска карайгы букіл даланы ез бакылауында устады:

Мамай

Еділ бойындаты алтынордалык калаларды жаулап алган Шыгыс Дешті Кыпшактын билеушісі:

Орыс хан

Жошы улысын езара беліскен хандар:

Мамай Орыс хан

1370 жылдын сонында Жошы улысын билеуге келді:

Токай Темірдін урпагы Токтамыс

Жошы улысынын букіл аумагын біріктірген сонты хан:

Тоқтамыс

Эмір Темір Токтамысты екі рет женді:

1391 1395

Темір Токтамысты талкандаганнан кейін Жошы улысынын кеп белігінде билікті басып алды:

Маңғыт биі Едіге

Алтын Орданын орнында курылган хандыктар:

Улкен Орда, Казан, Кырым, Астрахан жене Сібір кандыктары

Алтын Орданын орнына курылган хандыктарды баскарды:

Жошы

Жошы улысынын курамындаты Бату мен Орда Ежен улыстарынын арасынан белініп шыкты:

Шайбани ұлысы

«Хлы ыланга» дейін шайбанилер батынды:

Бату ұрпақтарына

Шайбанилер Шытыс Дешті Кыпшактаты (Обілкайыр хандыгы) билікті басып алды:

15 ғасырдвң басы

1460 жылдардын сонында шайбанилерді Шытыс Дешті Кыпшактан ыгыстырган Орыс ханнын урпактары:

Жәнібеу Керей

Алтын Ордада мемлекетті баскару аппараты калыптаскан кезен:

Бату Берке

Ханнын жанындаты кенеске катысты:

Бектер

Алтын Ордада шегаралык аймактарды баскарды:

Беклербек баскарган бектер (туменбасылар, мынбасылар)

XIV гасырда Алтын Орда аскерінде бакылайтын аймактар санына байланысты туменбасы саны:

70 түменбасы

Отырыкшы аймактарды бакылауда устады:

Даругалар (баскактар)

Даругалар багынышты болды:

Хан ордасындаты уезірге

Диуанды, салык баскармасын баскарды:

Уәзір

Алтын орданы астанасы:

Сарай

Алтын Ордада мусылмандык, облыстарда ыкпалды болды:

Муфтийлер мен сопылык шейхтар

Алтын Ордада сот саласында колданылды:

Монгол соты, шаригаттык сот

Алтын Ордада екімшілік реформа жургізді:

Өзбек хан

Озбек хан белген терт ірі улыс:

Сарай, Хорезм, Кырым және Дешті Қыпшақ

Жошы урпактары мен кыпшак рулык аксуйектерінін бытыранкылыгын элсіретіп, билікті ныгайтты:

Өзбек хан

Жошы, Шагатай жене Угедей улыстарынын туйскен жері:

Жетісу

Монгол шапкыншылыты кезінде аймак ретінде ез манызын сактады:

Түркістан

Алгашында орталыкка багынбау басым болган улыс:

Шағатай ұлысы

Озара кыркыстардан кейін Шагатай улысы ыдырай бастаган кез:

XIV гасырдын 40- жылдары

XIII-XIV гасырларда Казакстан аумагы кірді:

Монгол империясы улыстарынын курамына

Казакстаннын онтустік белігі кірген улыс:

Шағатай

Бату батыс кыпшактарта, Булгар мен Руське карсы екі жорык жасады:

1237-1242

Жошы улысынын ауматы камтыды:

Еділ бойы, Солтустік Кавказ, онтустік орыс далалары, Кара теніз жагалаулары, Кырым, Дунай езеніне дейінгі Венгрия мен Трансильваниянын бір белігі

Жошы улысынын астанасы Сарайга шетелдік кепестер мен елшілер жол тартты:

Мысыр, Рум, Меуереннахр, Еуропа мемлекеттері

Алтын Орданын ірі калалары:

Сарай, Булгар, Кажы-Тархан, Сарайшык, Ургеніш, Сыганак

Алтын Орда дипломатиялық қатынастар орнатқан елдео

Рим Византия Мысыр

1245 жылы IV Иннокентий папа Алтын Ордага жіберген франциск монахы:

Плано Карпини

Тертінші крест жорыгынан кейін калган Византия империясынын екі белігі:

Никея жене Трапезунт империялары

Берке мен мамлюктердін колдауымен латындыктарды Константинопольден куып шыккан жене Византия империясын калпына келтірген:

Византия императоры VIII Михаил Палелог

1258 жылы Багдадты басып алып, Аббастар халифатын куйретті:

Хулагу хан

Хулагу эскері басып кірді:

Сирияға

Хулагуды Мысырга жорык жасаудан бас тартуга межбур етті:

Менкенін елімі туралы Хабар

Хулагудан кауіптенген Мысыр султаны Бейбарыс одактаскан хан:

Берке

Бейбарыстын Онтустік Кавказ ушін монголдык мемлекеттердін езара согысуына мудделі болу себебі:

Хулагудын назарын Мысыр багытындаты баскыншылыгынан баска жакка аудару

Алтын Орда мен Мысырдын арасындаты дипломатиялык, хат алмасудын бастамасы болды:

Бейбарыс султаннын Беркеге жазган хаты

Бейбарыс султаннын Беркеге усынысы:

Исламды қабылдау

Хулагудін діні:

Тенірге табынушы

Алтын Орда билеушілері Мысырга жіберді:

Алтын, шапандар, кару-жарак, аншы кустар, жылкылар

Алтын Орда мен Мысыр арасындагы катынастарда салкындык басталды:

1320

Алтын Орда езі емір сурген уакытынын, берінде эскери кактытыска тускен монголдык мемлекет:

Хулагу урпактары билеген Иран

Онтустік Кавказдагы устемдік ушін сотысты бастады:

Берке

Хулагу мен Алтын Орданын, согысынын басталуына турткі болды:

Хулагудын сонты аббас халифін елім жазасына кесуі

Хулагу мен Алтын Орданын, негізгі талас айматы:

Батыс пен Шыгыстын арасындаты сауда жолдары туйісетін, орталыты Тебриз болган Эзірбайжан

Жошы улысы куаттылыгынын делелі болды:

Беркенін Дербент тубіндегі женісі

Хулагулар мемлекетінін сонты ханы:

Әбу Саид ильхан

Женібек хан жэне одан кейін Токтамыс хан уакытша косып алган жер:

Әзірбайжан

Токтамыстын Эзірбайжанды устап қалуына кедергі жасады

Темірдің араласуы

1223 жылы монголдардын орыстармен алташкы кактыгысы еткен жер:

Қалқа

1237 жылдын сонында Орталык, Еуропага багыт алган Бату эскерінін жолында болды:

Солтустік-Шыгыс Русь

Калка шайкасынын натижесі:

Орыс-кыпшак эскері монгол эскербасылары Жебе мен Субедейден женіліс тапты

Орыс калаларын ту сыртында калдырмау ушін, монголдар багындырган орыс калалары:

Рязань, Владимир, Коломна, Маскеу

Бату жуз шакырымдай жетпей, киратылмаган орыс каласы:

Ұлы новгород

Монголдарды жеті аптага бегеген кала:

Козельскі

Оз жолында монголдар ертеп кеткен Онтустік Русь князьдіктері:

Киев, Чернигов, Галич

Русь пен Алтын Орданын арасындагы катынастарды дипломатия арнасына бурды:

Князь Александр Невский

Алтын Орда тарапынан Солтустік-Шытыс Руське бірде-бір жорык, жасалмады:

1240

Орыстын улы князін бекіту журді:

Сарай

Русь жерінде Алтын Орда кезенінде сакталган халык жиналысы:

Вече

Русьті алым-салык телеуге мәжбүрледі

Русьтін монголдарга вассалдық тәуелділігі

Орыстар Алтын ордага вассалдык тауелділікте болды:

200 жылдан астам уақыт

Алтын ордада салыктардын жиналуын бакылайтын лауазым:

Басқақ

Орыс князьдері салыктарды ездері жинай бастады:

14 ғасырдың басында

Монголдар Руське кейде шапкыншылык жасау себептері:

Князьдердін, багынбауы мен буліктер

XIII-XIV гасырларда Алтын Ордага карсы кетерілістер орын алган орыс калалары:

Ростов, Суздаль, Ярославль, Владимир, Углич

Монголдар кезінде кулдыраган орыстын ескі кала орталыктары:

Владимир, Суздаль, Ростов, Переяславль

Монголдар кезінде бой кетерген жана орыс калалары:

Мескеу, Тверь, Нижний Новгород

Алтын Орданын Руське кезкарасы негурлым катал бола тусті:

Өзбек ханның кезінде

Русь пен Орданын арасындагы катынастар езгерді:

14 ғасырдың екінші жартысы

XIV гасырдын екінші жартысында Орда аумагына жорыктар жасай бастады:

Орыс князьдері

Русьті тауелділіктен азат етуді бастады:

Князь Дмитрий Донской

1380 жылы Куликово даласында Мамай эскерін женіліске ушыратты:

Дмитрий Донскойдын ескері

1382 жылы туткиылдан жасалган соккымен Маскеуді алып, Алтын Орданын Русьтегі билігін калпына келтірді:

Тоқтамыс

XV гасырда Алтын Орда ыдыраганнан кейін курылган мемлекеттерге багыныштылытын жалгастыра берді:

Мәскеу

Угра езеніндегі карсы турудын натижесінде Русьтін Алтын Ордаға тәуелділігі тоқтады

1480

Жошы улысынын ислам позициялары кушті болган облыстары:

Хорезм, Еділ булгарлары

Халыкаралык сауданын, онын ішінде *лы Жібек жолынын дамуында манызды рел аткарды:

Алтын Орда

Алтын Орда шеткі улыстарын жогалта бастады:

14 ғасырдың екінші жартысы

Мамай бір мезгілде карсы турган жаулары:

Токтамыс, орыс князьдері жене Кырымдагы венециялыктар

Улыска билігін сактау ушін Мамай зіне тартуга тырыскан мемлекеттер:

Генуя мен Улы Литва князьдігі

Мамайдын негізгі кушін орыстар Куликово даласында талкандады:

1380

Жонгар хандыгын орталыктандырылган билеуші:

Галдан Бошокту

Озінін Темірмен катынасын шиеленістіре отырып, Эзірбайжан мен Хорезмге жорыктар жасады:

Тоқтамыс

Алтын Орданын ыдырауын тездеткен окира:

Токтамыстын 1395 Жылы женілісі

Жошы улысынын Еуразиялык держава ретінде дамуына эсер еткен терт фактор:

Алтын Ордадаты биліктін ішкі дагдарысы; Юань еулетінін жойылуына байланысты Улы Жібек жолындаты сауданын басендеуі; XIV гасырдын сонгы ширегінде Даладаты экономикалык дагдарыс, Токтамыстын Темірден женілуі жене алтынордалык калалардын, киратылуы

Жошы улысынын шыгыс белігінде белектене бастады:

Орда Ежен ұлысы = Ақ Орда

Улы Даланын батыс белігін жаулап алганнан кейін, Бату коныс аударды:

Еділ бойына

Орда Ежен мен Бату улыстарынын арасындаты шегарага айналды:

Жайық

Батыс Казакстанда калган Батудын кіші інісі:

Шайбан

Шайбанилердін жеке улысынын негізін калады:

Шайбан

Шайбанилер улысы аталды:

Көк Орда

Шайбанилер Алтын Ордадагы билікті басып алды:

14 ғасырдцң екінші жартысы

Шайбанилер Орда Ежен урпаты Орыс ханнын Ак Ордасына косылды:

1370

Ак Орданы кушейтіп, Жошы гулетінін сол канатына тиесілі барлык жерді біріктірді:

Орыс хан

Орыс ханнын Ак Ордага кайтарган ауматы:

Сырдария бойындагы калалар, астаналык кала Сыганак

1375-1376 жылдары Орыс хан басып алган алтынордалык калалар:

Сарайшык, Кажы- Тархан мен Сарай

Орыс ханнын елімінен кейін букіл Жошы улысын ез кол астына біріктірді:

Тоқтамыс

Кешпелілердін «жангыртылган» империясы болды:

Жоңғар

Ак Ордадаты ез билігін калпына келтіру ушін куресе бастады:

Орыс ханнын урпактары

Шытыс Дешті Кыпшакты бес-алты жылга біріктірудін сеті тускен Орыс ханнын урпагы:

Барақ

Ақ Орда ыдырап кетті

1428

Ак Орданын кеп белігіне ез билігін жүргізді

Шайбанилік білхайыр хан

Обілхайыр хан сайланган кезде жасы:

17 жаста

Эбілхайыр хан билік жургізген уакытта Шытыс Дешті Кыпшактын саяси жадайы:

Ауматы бытыранкы болып кала берді

білхайыр хан билік ушін куресті:

Баска шайбанилермен жене Жошы урпактарымен

Обілхайыр хан жиырма жыл бойы алта жылжи алмаган аймак:

Женібек жене Керей султандар орналаскан Ак Орданын онтустік белігі

Жанібек пен Керейдін жене Каратау ауданында кешіп-конып журген олардын кол астындаты тайпалардын, мудделеріне кайшы келді:

Обілхайыр ханнын онтустікке карай жылжуы

Обілхайыр билік етті:

1428-1468

Эбілхайыр хан билік еткен уакытта мемлекеттін ауматы:

Батыс Сібірдін онтустігінен Сырдарияның оң жагалауы мен Каратаудын етегіне дейінгі жер

Обілхайыр хан устап турган калалар:

Сыганак, Узгенд, Ак Корган, Созак

Эбілхайыр хан мемлекетінін баскаша атаулары:

Озбек улысы, білхайыр улысы немесе Кешпелі езбектер мемлекеті

Обілхайыр ойраттардан женіліске ушырады:

1456-1457

Эбілхайыр ойраттардан женіліске ушыраган сон кетті:

Дешті Қыпшаққа

Шытыс Дешті Кыпшакта шайбанилердін билік жургізуін тоқтатты

Қазақ хандығының құрылуы

XIV гасырдын ортасында Шагатай улысыны шытыс белігінде курылган мемлекет:

Моғолстан

Моголстан курамына енген аумактар:

Жетісу, Кыргызстан мен Шыгыс Туркістан (Кашкария)

Моголстан мемлекетінін негізін курады:

Дулат

Моголстан мемлекетінін негізін курады:

Маңлай сүбе

Тоглук Темір такка отырды:

1347

Тоглук Темірді такка отыргызган дулаттардын емірі:

Полатшы

Моголстан мір Темірдін шабуылына ушырады:

1370-1380

Батыс монголдык кешпелілер:

Ойраттар (жоңғарлар)

Ойраттар Моголстанга шабуыл жасады:

1452-1457 жылдары Есен Буга тусында

Моголстан мен Сырдария бойындагы калаларга ШапКыншылык жасады:

Оцраттар

Эбілхайыр ханды ойраттар женіліске ушыратты:

Сығанақ түбіндк

Моголстан Шыгыс жене Батыс Моголстанга белініп кетті:

1462

XV гасырдын ортасында калыптасып келе жаткан казак этносынын эртурлі беліктері емір сурген уш мемлекет:

Обілхайыр хандыгы, Ногай Ордасы жене Моголстан

Казак тайпаларын бір мемлекетке біріктіру ісі улесіне тиді:

Орыс ханнын урпактары Жэнібек пен Керейдін

Кептеген казак ру-тайпалары Казакстаннын онтустік белігінде - Женібек пен Керейдін айналасына топтасты:

1440-1450

1450 жылдардын сонында Женібек пен Керей оздерінін кол астындаты халыкен бірге кешкен аймак:

Жетісудын батысы, Моголстан ханынын иелігі

Жэнібек пен Керей бурынгы Эбілхайыр хандыгындагы билікті қайтарып алып, қазақ тайпаларының этникалық аумағын біріктірді

1468

Казак хандыгындагы алгашкы хандык лауазымды иеленді:

Керей хан

Жошы улысынын, курамынан Шыгыс Дешті Кыпшактын белінуінін салдары:

Казактардын этникалык жене Казак кандыгынын мемлекеттік ауматы калыптасуы

Алташкы казак мемлекеті болды:

Ақ орда

Монгол мемлекеттерінін ыдырау деуіріндегі уш мемлекет:

Ак Орда, Эбілкайыр кандыты жене Моголстан

Бурындык хан Казак хандыгын биледі:

1480-1511

Керей ханнын улы:

Бұрындық хан

Казак хандыгынын аумагын кенейту ушін кеп куш жумсады:

Бұрындық хан

Бурындык хан курес жургізген Эбілхайыр ханнын урпаты:

Мухаммед Шайбани кан

Бурындык хан Орталык Казакстанга билігін орнатты:

1495

Бурындык хан билік еткен соны жылдары Казак хандыгынын шегаралары жетті

Жайық

XV гасырдын сонында казак тайпаларынын бір мемлекетке бірігуіне ыкпал етті:

Моголстаннын ыдырауы жене Жетісу казактарынын Бурындык ханнын билігін мойындацы

Мухаммед Шайбани хан езінін кол астындагы тайпаларды Мауереннахра алып кету себебі:

Орда Ежен урпактары шайбанилердін Шыгыс Дешті Кыпшакта билік жургізуіне мумкіндік бермеді

Мухаммед Шайбани хан езінін кол астындаты тайпаларды Меуереннарга алып кетті:

16 ғасырдың басы

Мауереннахрды жаулап алып, оны Темір мен Шагатай урпактарынын сонты екілдерімен, Иран сефевилерімен болган күресте қорғап қалды

Шайбани хан

Шайбанилер мемлекетінін Бухара хандыты деп аталу себебі:

Астанасы бұхара болуы

Шайбанилер Елбарыс пен Белбарыс Хорезмді басып алып курган мемлекет:

Хиуа

Хорезмде XVIII гасырдын ортасына дейін билік жургізді:

Шайбани

1510 жылы Шайбани хан каза болды:

Сефевилермен согыста

Касым хан билік еткен жылдар:

1511-1518 жж. немесе 1523 ж.

Казак-езбек согыстары тутанган кезен:

16 ғасырдын бас кезі

Шайбани ханмен болган шайкастарда кезге тускен Женібек ханнын улы:

Қасым

Шайбани хан Касым ханнын коныстарына жорык жасады:

1509-1510

Шайбани хан тонаган Касымнын ордасы:

Ұлытауда

Меуереннахрдын элсіреуінен Касым хан кайтарып алтан жерлер:

Сырдария бойындаты калалар, Сайрам каласы

Касым султан ак, киізбен кетеріліп, букіл казактын ханы болып танылды:

1511

Бурындык хан кайтыс болды:

Самарқандта

Дешті Кыпшактын толыкканды билеушісіне айналды:

Қасым хан

Касым хан ногайларды бірнеше рет женіліске ушыратты:

1519-1520

Могулия ханы Бухара билеушісімен одактасып, казак-кыргыз эскерін ауыр женіліске ушыратты:

1537

1550 жылдарды басында, Хакназар хан кезіндегі Казак хандыгы жадайы:

Қайта өрлей бастады

1549 жылы Хакназар хан кезге тускен шайкас:

Турікмендермен болган шайкас

Хакназар моголдардын казактар мен кыргыздардын кыстауларына жасаган шапкыншылыгын тойтара отырып, могол ханынын баласын женді:

1555

Хакназар хан Мэуереннахрдын, билеушісімен одактык шарт жасасты:

1579

Казан хандыты талкандалды:

1552

Астрахань хандыты талкандалды:

1556

Хакназар сауда байланыстарын орнатты

Орыс хандығымен

Хакназардан кейін Бухара ханы колдауымен хан болды:

Шығай хан

Тауекел хан Дешті Кыпшакка кетіп, дербес билік жургізе бастады:

1583 басв

Тауекел хан Бухара ханымен курес бастады:

Ташкент пен Сырдария бойындаты калалар үшін

Бухара хандыгында саяси дагдарыс болды:

1598-1599

Теуекел хан жаулап алган Сырдария бойындаты калалар:

Ташкент, Фергана мен Самарканд

Казак хандыты сактап калган аймақтар

Ташкент, Сырдария бойындаты калалар

Теуекел ауыр жараланган кала:

Бұхара

Казак мемлекеттілігі ныгайып, казактардын билігі таралган аймактар:

Ташкент Түркістан Әндіжан

XVI гасырдын сонында Ногайлар басып алган казак далалары:

сарысудан солтустікке жене Аралдан солтустік-шытыска карай

Орыстар келгеннен кейін казактарды ытыстырды:

Башкурттар мен Сібір татарлары

Сібір ханы Кешіммен одактас Бухара ханы:

2 Абдаллах

Казак хандыгына карсы бірігіп ерекет eTTi:

Сібір ханы мен Бухара ханы

1594-1595 жылдары Орыс патшалытымен эскери одак жасаута УМТЫЛДЫ:

Тәуекел хан

Турсын хан билік еткен жылдар:

1613-1628

Шайбанилерден кейін Мецереннарда бір жарым гасырдан астам уакыт бойы билік жургізді:

Аштархан ұрпақтары

Казак хандары Аштархан урпактарымен тартыскан калалар:

Ташкент жене Сырдария бойындагы калалар

Казак хандыгынын белінуіне экеп сокты:

Теуекелдін елімі карсанында казак султандарынын арасындаты бесекелестік

Турсын ханнын билігі таралды:

Сырдария бойындаты біркатар калалар мен ферганалык Эндіжан

Казан жене Сібірмен сауда байланыстарын орнатты:

Тұрсын сұлтан

Имамкули хан мен Турсын хан арасында согыс тутанды:

1620-1622

Турсын ханнын жауынгер саны:

100мың

Турсын ханнын жауынгерлерінін бестен бір белігін шыгарды:

Кыргыз тайпаларынын билеушілері

Турсын мен Имамкули хан шайкасынын нетижесі:

Имамкули хан шегінді

Турсын хан мен Есім хан арасында шайкас еткен жер:

Сайрам

Есім хан баскару кукыгын иеленді:

Ташкент пен Туркістанды

Есім хан жерленген:

Түркістанда

Казак когамын баскарган саяси билік институттары:

Хан, билер, курылтай, улыстар

Казак хандыгында хан болу ушін талап:

Шынтысканнын тікелей урпагы болуы тиіс

Ханнын ударынан улкен болып есептелді:

Ханның ағасы, інісу

Хан мен онын отбасын кузетуді камтамасыз етті:

Жасақ

Кунделікті турмыста жене хан уйымдастырып туратын жиын- тойларга кызмет керсетті:

Атқосшылар

«Хан жене олармен тен султандар, аксакалдар мен рулардын билеушілері кузде, даланын ортасындаты бір жерге, ел ісін талкылау ушін жиналсын» делінген зан жинаты:

Жеті жарғы

Казак мемлекеттілігі бастаулары:

Сактар мен уйсіндердін ерте кешпелі мемлекеттері, туркілер мен монголдардын кешпелілер империялары

Ұлы Дала көшпелілерінің мемлекеттілігіне тән үштік

хан-би-халық

XVI гасырдын сонына карай Шыгыс Дешті Кыпшакты иеленді:

Ноғай маңғыт

Ногайлардын кешіп-кону ауматы XVII гасырда жетті:

Еділден Ертіске дейін

Ногайлардан белек, казактардын батыс пен солтустіктегі карсыластары:

Башкурттар мен Сібір татарлары

XVI гасырдын екінші жартысында шытыстан шапкыншылык жасады:

Ойраттар

XVII гасырдын сонына карай батыста кауіп тендірді:

Ногайлар, Еділ калмактары, башкурттар мен Жайык казактары

XVII гасырдын сонына карай солтустікте басты жауга айналды:

Сібір казактары

Казак хандыгына онтустіктен кауіп тендірді:

Бухаралыктар мен хиуалыктар

Кешпелілердін сонгы империясы:

Жоңғар

Жонгарлардын мемлекеттік діні:

Буддизм

XVIII гасырдын бас кезінде Эрдени контайшы билігі таралган аумак:

Казакстаннын елеулі бөлігі, Жоңғария, Батыс Монголия, Онтустік Алтай

Ойраттардын Улы Даладаты устемдігі жолындаты басты кедергі

Қазақ хандығы

VII гасырдын басында теле тайпасы белінген.

15 тайпаға

XVII гасырдын соны мен XVIII гасырдын бірінші жартысындаты Казак хандыты ушін басты жау:

Ойраттар

Сұрақтар 10 Flashcards

(505 cards)