week 6 HC4 stress en ondervoeding

Question 1

wat is anabolisme en waar leidt het tot?

Answer 1

metabolische reacties die leiden tot de opslag van energie
- anabole reacties zijn gericht op het behoud van de energievoorraden van het lichaam
- leidend tot een netto toename van vetvrije massa en vetweefsel

Question 2

wat is katabolisme en waar leidt het tot?

Answer 2

metabole reacties zijn biochemische reacties die leiden tot het vrijkomen van energie
- deze reacties putten de energievoorraden van het lichaam uit
- wat leidt tot een netto verlies van vetweefsel en magere massa
- katabole reacties leiden tot het genereren van glucose en vetzuren, substraten die gemakkelijk geoxideerd kunnen worden om energie op te wekken
- lichaamsvoorraden glycogeen, eiwit en vet worden verminderd bij katabole reacties

Question 3

wat zijn organen die een rol spelen bij katabolisme?

Answer 3

lever, vetweefsel spier, bloed, CZS, organen buiten ZS

Question 4

wat speelt een belangrijke rol in het intermediaire metabolisme?

Answer 4

hormonen

Question 5

wat is het belangrijkste hormoon dat het proces van anabolisme reguleert?

Answer 5

insuline

Question 6

wat stimuleert, wat remt en wat onderhoudt insuline bij anabolisme?

Answer 6

• insuline stimuleert de opname van glucose in de cellen (voor metabolisme en glycogeenopslag), eiwitsynthese, lipogenese, glycolyse en opname van ionen
• insuline remt de glycogenolyse, gluconeogenese, lipolyse, ketogenese en proteolyse
• insuline onderhoudt en herstelt mager weefsel en slaat overtollige energie op als vet

Question 7

wat is het belangrijkste katabole hormoon?

Answer 7

glucagon

Question 8

wat zijn andere hormonen die het katabolisme bevorderen en hoe worden ze genoemd en waarom?

Answer 8

• (nor)adrenaline, cortisol, groeihormoon en schildklierhormoon
• deze hormonen worden gezamenlijk contraregulerende hormonen, omdat hun effecten tegengesteld zijn aan die van insuline

Question 9

wat zijn cortisol en de catecholaminen behalve contra-regulerende hormonen?

Answer 9

stress hormonen

Question 10

uit welke twee delen bestaat de bijnier?

Answer 10

het buitenste deel: de cortex
een binnenste deel: de medulla

Question 11

wat maakt de cortex van de bijnier (van buiten naar binnen)?

Answer 11

• mineralocorticoïden bv. aldosteron
• glucocorticoïden bv. cortisol
• sex hormonen bv. testosteron

Question 12

wat maakt de medulla van de bijnier?

Answer 12

catecholaminen (adrenaline en noradrenaline)

Question 13

waardoor wordt de productie van cortisol uit de cortex gecontroleerd en wanneer is er een piek?

Answer 13

• de productie van cortisol uit de cortex wordt gecontroleerd door het ACTH
• cortisol heeft een piek om 8:00 en neemt daarna af

Question 14

wat stimuleert en mobiliseert het glucocorticoïd cortisol en waar leidt deze stimulatie tot?

Answer 14

• stimuleert de afbraak van eiwit en lipiden om zo de glucose spiegel in het bloed op peil te houden
• mobiliseert bovendien de vrije vetzuren als brandstof voor de spieren en andere organen

Question 15

wat zijn de functies van catecholamines en hoe worden ze geprikkeld?

Answer 15

Stimulatie van het sympatische zenuwstelsel door stress- prikkels vanuit de hersenen zorgt voor de afgifte van adrenaline en noradrenaline uit het bijniermerg.

glycogenolyse
lipolyse
remt opname van glucose in de spieren

Question 16

wat is homeostase en wanneer is er “stress”?

Answer 16

• homeostase is het vermogen van het lichaam om het interne milieu constant (=stabiel) te houden, ondanks veranderingen in de omgeving waarin het lichaam zich bevindt.
• stress: elke lichamelijke verandering die de stabiliteit van het interne milieu (“homeostase”) van het lichaam dreigt te verstoren

voorbeelden lichamelijke stress: verwondingen, infecties, septische shock, hartinfarct, chirurgische ingrepen

Question 17

als onderdeel van de stressrespons zal het lichaam o.a. de “stress hormonen” catecholaminen en glucocorticoïden aan het bloed gaan afgeven.
dat gebeurt door een complexe reactie waarbij ook het autonoom zenuwstelsel een belangrijke rol speelt, welke 2 stappen zijn hier?

Answer 17

1. de adrenaline secretie uit het bijniermerg neemt toe
2. de afgifte van ACTH uit de voorkwab van de hypofyse wordt gestimuleerd, die op zijn beurt de afgifte van cortisol uit de bijnierschors stimuleert

Question 18

waarom gaat het lichaam stress hormonen aan het bloed afgeven?

Answer 18

• Dit is een manier van het lichaam om o.a. genoeg energie uit de energie depots (vet, spieren, glycogeen) te mobiliseren, en de hartfrequentie en bloeddruk te verhogen.
• Zo is er voldoende brandstof voor de “fight of flight” reactie beschikbaar om de oorzaak van de stress te bestrijden en de stressor te elimineren.

Question 19

waarvoor zorgt een acute stress response?

Answer 19

een afname van de ENERGIE VOORRAAD (spier- en vetmassa) van het lichaam.

Question 20

wat gebeurt er als het lichaam de oorzaak van de stress kan elimineren?

Answer 20

• dan zal de afgifte van de stresshormonen (adrenaline en cortisol) weer dalen, en zal de homeostasis hersteld worden.
• daarna zullen de energiedepots weer worden aangevuld, de hartfrequentie en de bloeddruk weer normaal worden.

(het lichaam komt weer in een anabole toestand) → de patiënt is aan het genezen

Question 21

wat gebeurt er als de stress -uitlokkende factor (bijv infectie, sepsis, trauma) blijft bestaan, niet ge-elimineerd kan worden en chronisch wordt?

Answer 21

dan kan de afbraak van de spieren en vetdepots langdurig blijven bestaan

Question 22

waarvoor kunnen bij een langdurige ziekte/aandoening (lees stress) (e.g. Intensive care patiënten) de hoge cortisol en catecholamine spiegels zorgen?

Answer 22

• dat zowel de spier- als de vetmassa (en het gewicht) zullen afnemen.
• het herstel van de patiënt kan door het verlies van de spier- en vetmassa bemoeilijkt en zelf onmogelijk worden.
• dus langdurige hoge cortisol en adrenaline spiegels als gevolg van stress kunnen het lichaam ernstig verzwakken.

Question 23

wat is het gevolg van langdurig vasten?

Answer 23

een stress (uitlokkende factor) voor het lichaam, en zal daarom de spiegel van meerdere “stress hormonen” in het bloed
verhogen:
- adrenaline
- cortisol
- glucagon
- groeihormoon
Dit heeft verschillende effecten op het intermediair metabolisme.

Question 24

wat gebeurt er als door langdurig vasten de spiegels van de “stress hormonen” in het bloed langdurig verhoogd blijven?

Answer 24

• gaan de vrije vetzuren en de ketonlichamen hoe langer hoe meer als belangrijkste energiebron van het lichaam fungeren
• probeert het lichaam zo een verdere afbraak van spieren (eiwitten) te voorkomen

Question 25

wat gebeurt er als een gevaste toestand chronisch blijft bestaan?

Answer 25

dan zal dat uiteindelijk leiden tot een uitputting van alle energie voorraad- depots van het lichaam en dit zal leiden tot het verlies van de een goede werking van alle organen, die een vitale functie hebben
→ hetgeen uiteindelijk de dood tot gevolg heeft