W4 HC.7 Latente infecties en maligne ontaarding Flashcards
Hepatocellulair carcinoom (HCC)
- Primaire leverkanker
- 8e meest frequente kankervorm wereldwijd
- Wereldwijd, elk jaar ong. 1 miljoen nieuwe diagnoses en doden door slechte prognose
- In NL jaarlijks > 500 patiënten
Klachten HCC (afhankelijk van grootte, plaats en aantal tumoren in lever):
- Opgezette lever en (vage) buikpijn
- Verminderde eetlust
- Algehele zwakte en vermoeidheid
- Misselijkheid en braken
- Onverklaarbaar gewichtsverlies
- Jeuk en geelzucht
Diagnose en behandeling HCC:
Diagnose:
- Bloedonderzoek: afwijkende leverfunctie
- Beeldvormend onderzoek (echo, CT, MRI)
- Leverbiopt
Behandeling:
- Operatie, partiële leverresectie (curatief)
- Radiofrequente thermoablatie (RFA): vernietigen kankercellen door verhitting (curatief)
- Transarteriële chemo-embolisatie (TACE): onderbreken bloedvoorziening naar tumor
- Selectieve inwendige radiotherapie (SIRT)
- Levertransplantatie (curatief)
Risicofactoren voor HCC
- Cirrose
- Virale hepatitis
- Meest voorkomende leverziekte
- Leverontsteking door een virale leverinfectie
- Hepatitis A,B,C,D,E
Acute vs chronische hepatitis
Acute kan leiden tot: klaring of sterfte
Chronische kan leiden tot: geen ernstige ziekte, fibrose, cirrose, leverkanker, sterfte
HepB vs. HebC:
B:
- DNA virus
- M.n. verticale transmissie
- Wel vaccin beschikbaar
- Doel
- Doelwitcel: hepatocyt
- Symptomen: asymptomatisch
- Prognose pasgeborene: 90% chronisch, kind: 30% chronisch, volwassene: <10% chronisch
- Pathogenese: fibrose, cirrose, leverfalen, HCC
C:
- RNA virus
- M.n. horizontale transmissie
- Geen vaccin beschikbaar
- Doelwitcel: hepatocyt
- Symptomen: asymptomatisch
- Prognose: 60-80% chronisch
- Pathogenese: fibrose, cirrose, leverfalen, HCC
Kenmerken Hepatitis B virus:
- Dubbelstrengs (ds)DNA virus (deels)
- 4 ORFs coderend voor 7 virale eiwitten
- 5 eiwitten in virale partikel, 2 eiwitten alleen in gastheercel: Hbx, HBeAg
- In patient serum: viral particles, Filamenten (HBsAg), HBeAg
Kenmerken Hepatitis C virus:
- sense single stranded RNA
- Klein
- Lipiden envelop
- 1 ORF
Aangeboren (innate) vs. verworven (adaptive) immuniteit:
Innate:
- First line defense
- Inductie niet-specifieke immuniteit:
-> Oplosbare factoren: complement, cytokines
-> Cellen: macrofagen, DC, granulocyten, NK-cellen
- Remming virale infectie en replicatie
- Presentatie virale antigenen (DCs)
- Activatie/skewing adaptieve immuniteit
Adaptive:
- Inductie virus-specifieke immuniteit
- Opwekken virus-specifiek geheugen
-> Cellen: T- en B-cellen
Rol type I interferonen in de anti-virale respons
Virus geïnfecteerde gastcel -> Interferon-a/b (IFNa/b): type I IFN reageert.
-> Remming virale replicatie
-> Verhoogde antigeen presentatie
-> Activatie NK, APC en T-cellen
Hepatitis B en C reageren echter niet zo op Interferon-a/b
- HBV is een stealth virus: onzichtbaar voor het IFN-gemedieerde aangeboren afweersysteem
- HBV onderdrukt actief Type I IFN productie
- HCV induceert type I IFN productie, MAAR remt vervolgens het effect van type I IFN.
DUS: Chronische HBV&HCV: ineffectieve T-cel respons
Welke factoren kunnen afweerrespons beïnvloeden?
Gastheerfactoren:
- Genetische polymorphismen
- Leeftijd
- Overgewicht
- Co-infectie
Virale factoren:
- Genotype/subtype
- Inoculum dosis
Weefselschade tgv virale infecties:
Direct: cytopathisch virus: virus beschadigt de geïnfecteerde cel -> celdood
Indirect:
- Activatie (aangeboren) afweersysteem -> koorts, vermoeidheid
- Inductie (antigeen-specifieke) afweer -> killing virus-geïnfecteerde cellen
HBV en HCV zijn non-cytopathische virussen
Inductie leverschade
-> Voortdurende schade aan hepatocyten en regeneratie -> levercirrose
-> Turnover levercellen neemt toe
-> Opstapeling van kritische mutaties in het genoom vd gastheer
-> Hepatocellulair carcinoom
- 80% vd levertumoren ontwikkelt zich in cirrotische levers (wereldwijd)
- Cirrose is sterkste predisponerende factor voor HCC-ontwikkeling
Afmaken!
