1.B.9 - HC.4 zuur-base balans

Question 1

Wat is de optimale pH?

Answer 1

7,4 (moet tussen 7,8 en 6,8 blijven)

Question 2

Wat zijn de belangrijkste buffers in het bloedplasma?

Answer 2

• bicarbonaat/ CO2
• H2PO4- / HPO4 2- (fosfaten)
• Hprotein/protein

Question 3

Wat zijn formules en vergelijkingen van pH?

Answer 3

• HZ (zuur) <– –> H+ + Z- (base)
• pH = pKa + 10log([base] / [zuur]
• Kz = [base] * [H+]/[zuur]

Question 4

Waarom is bicarbonaat/CO2 de belangrijkste buffer?

Answer 4

• concentraties van de geconjungeerde base en zuur onafhankelijk van elkaar geregeld worden: bicarbonaat via nieren en CO2 via longen
• bicarbonaat/CO2 komen in hogere concentraties voor

Question 5

Wat is de Henderson-Hasselbach vergelijk voor bicarbonaat?

Answer 5

pH = 6,1 + 10 log [HCO3] / 0,03 * [CO2]

pKa = zuur-dissociatieconstante = 6,1

Question 6

Wat zijn de setpoints voor pH, pCO2 en [HCO3-]

Answer 6

pH = 7,4
pCO2 = 40 mmHg
[HCO3-] = 24 mM

Question 7

Welke vluchtige en niet-vluchtige zuren worden in het lichaam geproduceerd?

Answer 7

vluchtig zuur: CO2 (metabolisme door mitochondrien)
niet-vluchtig zuur: H+ in de vorm van zoutzuur, fosforzuur of zwavelzuur (ontstaat bij afbraak van aminozuren uit voedsel)

Question 8

Wat gebeurt er bij een toename van vluchtig zuur?

Answer 8

1. moet worden getransporteerd van piek waar geproduceerd word naar de longen
2. bloedplasma vormt tijdelijk een buffer –> effect op pK zo minimaal mogelijk
3. in longen buffer weer omgezet zodat vluchtig zuur uitgeademd kan worden

Question 9

Wat gebeurt er bij een toename van niet-vluchtig zuur?

Answer 9

1. zuur wordt opgevangen door bicarbonaat
2. bicarbonaat concentratie daalt concentratie CO2 stijgt
3. CO2 wordt uitgeblazen –> nogsteets door lage bicarbonaat –> lage pH
4. setpoint voor CO2 naar beneden gesteld –> pH op 7,4 houden
   –> totale buffercapaciteit is gedaalt
5. nier zo veel mogelijk gefiltreerd bicarbonaat reabsorberen –> zuur dat ontstaat bij aanmaak bicarbonaat wordt aan urine afgegeven

Question 10

Hoe ziet de zuurbelasting van een niet-vluchtig zuur eruit in reactievergelijkingen?

Answer 10

1. HCO3- + H+ (niet vluchtig zuur) –> CO2 + H2O
2. CO2 –> adem uit in longen –> CO2
3. CO2 + H2O –> H+ + HCO3- (voor aanvulling)
4. H+ + NH3 + A- –> Ha + NH4+ (in urine)

Question 11

Wat zijn de metabole en respiratoire oorzaken voor acidose en alkalose?

Answer 11

acidose matabool (probleem bicarbonaat): diabetes, diarree, renale tubulaire acidose
alkalose metabool (probleem bicarbonaat): overgeven
acidose respiratoir (probleem pCO2): hypoventilatie, emfyseem en astma
alkolose respiratoir (probleem pCO2): hyperventilatie

Question 12

Wat gebeurt er bij een respiratoire verstoring?

Answer 12

door nier opgelost
- verandering bicarbonaat zelfde richting als verandering pCO2
- gelijk houden Henderson-Hasselbach
- duurt paar dagen

Question 13

Wat gebeurt er bij een metabole verstoring?

Answer 13

door longen gereguleerd
- verandering setpoint binnen half uur
- lost verstoring niet volledig op
- pCO2 en pO2 beide een trigger voor ademhaling waarvan slechts 1 afwijkend is

Question 14

Wat zijn kenmerken van metabole/respiratoire acidose/alkolose voor pH, pCO2 en [HCO3]?

Answer 14

metabole acidose: pH laag, pCO2 laag, [HCO3] LAAG
respiratoir acidose: pH laag, pCO2 HOOG, [HCO3-] hoog
metabole alkalose: pH hoog, pCO2 hoog, [HCO3-] HOOG
respiratoir alkalose: pH hoog, pCO2 LAAG, [HCO3-] laag

Question 15

Wat zijn de vragen die bij diagnose gesteld worden?

Answer 15

• is er een zuur-base verstoring?
• wat is de oorzaak?
• is er compensatie?
• is compensatie adequaat?

Question 16

Hoe word acidose veroozaakt?

Answer 16

• toevoegen H+
• verlies van HCO3
• verhoging pCO2

Question 17

Hoe wordt alkalose veroorzaakt?

Answer 17

• verwijdering van H+
• toevoegen HCO3-
• verlaging pCO2

Question 18

Hoe wordt de bicarbonaat concentratie van een patient achterhaald?

Answer 18

• niet direct gemeten
• actuele concentratie bicarbonaat: afgeleid van pH en concentratie CO2 via Henderson-Hasselbalch vergelijking

Question 19

Wat is de base excess (BE)?

Answer 19

• base overschot of tekort
• geeft feitelijke zuur belasting weer (die verantwoordelijk is voor zuur-base stoornis)
• geeft aan hoeveel base moet worden toegevoegd of weggehaald om weer op pH 7.4 te komen
• maastaf ernst situatie bepalen

Question 20

Wat betekenen verschilende BE-waardes?

Answer 20

BE = 0, meer of minder CO2 aanwezig dus een respiratoir probleem
BE < 0, extra zuur aanwezig als gevolg van metabole acidose
BE > 0, te weinig zuur aanwezig, als gevolg van metabole alkalose

Question 21

Hoe werkt een Siggaard-anderson nomogram?

Answer 21

pCO2 op y-as
pH op x-as
bircarbonaat op diagonale as

Question 22

Wat is de anion gap?

Answer 22

• diagnostische methode bij metabole acidose
• verschil tussen gemeten kationen en anion in plasma
• verschil tussen natrium en chloride en bicarbonaat
• er zijn nog andere kationen en anion die niet gemeten worden
• normwaarde: 8-12 mmol/L
• toename anion gap algemeen veroorzaakt door toename organische anionen

Question 23

Wat is hyperchloremische metabole acidose?

Answer 23

• verandering bicarbonaat gecompenseerd met verandering chloride
• normale anion gap bij metabole acidose
• renale tubulaire acidose, diarree of koolzuuranhydraseremmers

Question 24

Hoe kan een vergrote anion gap bij metabole acidose ontstaan?

Answer 24

• onbekende anion bicarbonaat vervangen
• gevolg van diabetes, vasten, ischemie of eocerdosis van methanol, ethyleen, glycol of aspirine