4: Meðfæddir gallar hjá börnum

Question 1

5 meðfæddir gallar á hálsi.

Answer 1

Branchial cleft cyst
Thyroglossal duct cyst
Ranula
Vascular anomalies
Æxli (t.d. teratoma)

Question 2

5 meðfæddir gallar í nefi.

Answer 2

Choanal atresia
Nasal dermoid
Encephalocele
Glioma
Hemangioma

Question 3

Hvaðan koma branchial cleft cystur (hliðlægar hálsblöðrur)?

Answer 3

Algengast frá 2., þar á eftir 1. kímboga.

Einnig frá 3. og 4. kímboga, koma vanalega fram í skjaldkirtli.

Question 4

Í hvaða tvær týpur skiptast branchial cleft cystur frá 1. kímboga? Helsti sjúklingahópur og meðferð?

Answer 4

Týpa 1: Fósturfræðileg tvöföldun á eyrnagangi, geta presenterað sem blaðra í parotis.
Týpa 2: Fistill/cysta við kjálkabarð.
Aðallega börn, geta presenterað sýkt.
Yfirleitt sem fyrirferð við eða í eyra.
Rx. er skurðaðgerð.

Question 5

Branchial cleft cysta frá 2. kímboga er…

og fósturfræðilegur gangur, sj. hópur, presentasjón, meðferð

Answer 5

…algengasti kímbogagallinn.
Gengur fósturfræðilega frá hálskirtli niður á háls.
Algengast í börnum en getur presenterað hjá öllum.
Presenterar sem fyrirferð, fistula eða cysta lateralt á hálsi. Stundum sýkt.
Rx. er skurðaðgerð.

Question 6

Hvernig presentera branchial cleft cystur frá 3. og 4. kímboga?

Answer 6

Eru sjaldgæfasti kímbogagallinn.
Presentera sem blaðra/abscess í skjaldkirtli.
Kemur frá pyriform sinus.

Question 7

Hver er algengasta miðlínufyrirferðin hjá börnum?

Answer 7

Thyroglossal duct cyst, miðlæg hálsblaðra.

Question 8

Hvernig presentera thyroglossal duct cystur? Meðferð?

Answer 8

Fyrirferð framan á hálsi, ekki endilega akkúrat í miðlínu.
Stundum sýkt í tengslum við kvef, þá oft sem fistula. Kemur þá mjólkurlitað út úr þessu.
Tengist tungubeini.
Rx. er Sistrunk skurðaðgerð.

Question 9

Hvað er Sistrunk skurðaðgerð?

Answer 9

Meðferð við thyroglossal duct cystum.

Miðpartur tungubeins er tekinn.

Question 10

Er plunging ranula meðfætt? Hvað er þetta, presentasjón og meðferð.

Answer 10

Stundum.
Kemur oft hjá börnum undir kjálkabarði.
Plunging ef fer í gegnum mylo, annars bara “ranula”
Sjaldan sýkt, yfirleitt einkennalaus stækkun.
Rx. sublingual kirtill fjarlægður gegnum munnslímhúð.

Question 11

Nefndu 4 meðfædd vandamál á hálsi.

Answer 11

Teratoma
Dermoid cystur
Vascular anomalies
Sternocleidomastoid tumor of infancy

Question 12

Hvað er choanal atresia?

Meðferð.

Answer 12

Meðfædd lokun á aftanverðu nefholi. Stundum bilat. og þá öndunarerfiðleikar strax eftir fæðingu.
Intubera strax! Og svo aðgerð.

Question 13

Hvaða syndromi tengist choanal atresia?

Answer 13

CHARGE syndrome.

Question 14

3 mismunagreiningar við meðfæddar fyrirferðir á nefi.

Answer 14

• Dermoid
• Encephalocele
• Glioma

Question 15

Hvað er dermoid?

Answer 15

Miðlínufyrirferð á nefhrygg. Stundum stingst hár út og þetta getur gengið upp innankúpu.

Question 16

Hvað er encephalocele?

Answer 16

Höfuðkúpubotnsdefect, sést yfirleitt strax við fæðingu.
Heilahimnur og heilavefur herniera út í þetta!
Stækkar við grátur.

Question 17

Hvað er glioma?

Answer 17

Heilavefur en ekki functional og stækkar ekki við grátur. Ekki innankúputenging.

Question 18

Hvað eru preauricular cystur?

Answer 18

Algengar og koma frá Hillocks of His sem mynda eyrað með samruna. Ekki kímbogum.
Aðallega hjá börnum. Fyrirferð við eyra. Getur verið einkennalaust eða presenterað sýkt, þarf að drenera og operera.

Question 19

7 HNE vandamál hjá Downs börnum.

Answer 19

• Eyrnagangssmæð (erfiðara að greina choleastoma)
• Krónískur otitis (út af vanþroskaðri kokhlust)
• Kæfisvefn
• Subglottic stenosis
• Rhinit og sinusitis (smáar nefholur)
• Svæfingavandamál (hjartagallar, subglottic þrenging, atlantoaxial óstöðugleiki)
• Heyrnardeyfa (vegna krónísks otitis)