6 Milieuveranderingen: een keerpunt in eigentijdse geschiedenis? Waarom? Flashcards

Question

1970s Environmentalism (ecologisme) * 1962: RACHEL CARSON “silent spring” - - - Bestseller, niet universeel positief; ⟶ Tot actie aangespoord

Answer 1

* 1962: RACHEL CARSON “silent spring” - Pesticiden zouden eerder de natuur kwaad doen en vogels doden ipv. goed zijn. Carson waarschuwde dat pesticiden niet alleen schadelijk waren voor ongewenste insecten, maar ook voor andere organismen, zoals vogels, die ze via voedselketens binnenkregen. - DDT= superchemicalie > malaria doden - Bestseller, niet universeel positief (leugenaar); met name vanuit de chemische industrie en sommige landbouwbelangen. ⟶ Tot actie aangespoord, trigger American Environmental protection Agency EPA (1970) -> bescherming van het milieu en de volksgezondheid.

Answer 2

▪ Earth day (22 april), eerste in 1970 ⟶ Schonere planeet ⟶ Gestart door Gaylard Nelson (Senator Wisconsin) ⟶ Protest/zorg oplaaien (vooral highschoolers, andere mensen: 20.000.000) - Eerst vooral in de VS, vanaf 1990 over de hele wereld o Milieu protesten ontstaan in de VS in late 1960 omdat er sprake was van meer politieke en activisme, Kennedy en Johnson waren Liberaal en wilden de wereld verbeteren (Streefden hervormingen en sociale vooruitgang na). Na de Vietnamoorlog werden de effecten van menselijk handelen steeds duidelijker. Milieu werd opgenomen in de popular cultures. VS was welvarend, dus er was meer mogelijkheid om de aandacht op het milieu te vestigen. 1. De Vietnamoorlog markeerde een tijdperk van intense technologische ontwikkeling, met name op het gebied van wapens en oorlogsvoering. Deze vooruitgang leidde tot een grotere vernietiging van natuurlijke hulpbronnen en ecosystemen. 2. Tijdens de Vietnamoorlog werden grootschalige herbiciden, zoals Agent Orange. De verwoestende effecten van deze chemische stoffen op zowel het milieu als de gezondheid van mensen werden duidelijk. 3. De Vietnamoorlog bracht wereldwijd protesten en sociale bewegingen teweeg, die de aandacht vestigden op verschillende kwesties, waaronder milieuvervuiling en natuurbehoud. 4. De Vietnamoorlog leidde tot intensief wetenschappelijk onderzoek naar de langetermijneffecten van oorlog en chemische stoffen op het milieu en de volksgezondheid.

Answer 3

- Zorg over het klimaat bleef, maar na KO weer de mogelijkheid om het op de agenda te zetten (eind 1990) * 1995: Michael Jackson’s Earth Song * 2006: Al Gore (vicepresident) – An inconvenient Truth: planetary emergency and what we can do about it * 2018: GRETHA THUNBERG: Friday’s for future * 2018: Extinction Rebellion – wil dat overheden een klimaat-ecologisch noodgeval verklaren en onmiddellijk actie ondernemen - Niet gewelddadig - Burgersamenkomsten willen organiseren

Answer 4

huidige geologische tijdperk waarin menselijke activiteit de dominante invloed heeft op klimaat/milieu (er bestaat nog debat of dit opgenomen zal worden) > multidisciplinaire debatten

Answer 5

2000: PAUL CRUTZEN/EUGENE STROEMER voor het eerst benoemd - Klimaatverandering: het verbinden van de diepe geschiedenis – heden – toekomst ⟶ Natuur domineert niet langer, maar de mens WANNEER BEGONNEN? 1. Columbus’ ontdekking VS (de verspreiding van ziektes enz.) – 1492 2. Industriële Revolutie: kool, fossiele brandstof, vervuiling – ca. 1760 3. Het tijdperk van de grote versnelling: na WOII – alles ging omhoog (auto’s/energie/toerisme) vanaf 1945

Answer 6

perspectieven: niet alleen vanuit menselijk oogpunt bekijken, ook actief vanuit bv. Dieren: het idee van het erkennen en respecteren van de intrinsieke waarde van alle soorten en het erkennen van de onderlinge afhankelijkheid en verbondenheid tussen mensen, dieren en ecosystemen. Multi-speciesisten pleiten voor een ethiek die niet alleen gericht is op het welzijn van de mens, maar ook op het welzijn van andere dieren en het milieu als geheel.

Answer 7

Planetaire grenzen (als men deze overschrijdt zal het ecosysteem in de problemen geraken) - Stratosferische uitputting: verwijst naar de afname van de ozonlaag in de stratosfeer, een van de lagen van de atmosfeer van de aarde. - Verlies integriteit biosfeer (biodiversiteit/uitsterving); Dit kan leiden tot verlies van biodiversiteit, afname van ecosysteemdiensten (zoals waterzuivering, bestuiving van gewassen en koolstofopslag), verstoring van voedselketens en verlies van leefgebied voor planten en dieren. - Chemische vervuiling > nieuwe wezens: Het idee van "chemische vervuiling die leidt tot nieuwe wezens" verwijst naar het concept van chemische mutagenese, waarbij chemische stoffen die in het milieu terechtkomen, genetische mutaties kunnen veroorzaken bij levende organismen. Deze mutaties kunnen leiden tot veranderingen in het DNA van organismen, waardoor nieuwe eigenschappen ontstaan die mogelijk gunstig of schadelijk zijn. - Klimaatverandering: verwijst naar de langdurige veranderingen in de gemiddelde weerspatronen en klimatologische omstandigheden op aarde. Deze veranderingen kunnen worden veroorzaakt door natuurlijke processen zoals vulkanische activiteit en variaties in de zonneactiviteit, maar ook door menselijke activiteiten zoals de uitstoot van broeikasgassen. kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en distikstofoxide (N2O), voornamelijk als gevolg van verbranding van fossiele brandstoffen, ontbossing en industriële processen. Gevolgen: stijgende temperaturen, veranderingen in neerslagpatronen, frequenter voorkomen van extreme weersomstandigheden zoals hittegolven, overstromingen, droogtes en stormen, smeltende ijskappen en gletsjers, stijging van de zeespiegel en verlies van biodiversiteit. - Oceaanvervuiling door: Afvalwater lozingen, Plasticvervuiling, Olierampen, Scheepvaartactiviteiten door het lozen van afvalwater, ballastwater, olie- en brandstoflekken en incidentele morsingen van ladingen. En Landbouwafvalstoffen. - Vers water consumptie/ hydrologische cyclus: De hydrologische cyclus omvat het voortdurende proces van waterverplaatsing op aarde, inclusief verdamping, condensatie, neerslag en afvoer naar oceanen en rivieren. Zoetwaterconsumptie heeft betrekking op het gebruik van zoetwaterbronnen door menselijke activiteiten, zoals landbouw, industrie, drinkwatervoorziening en huishoudelijk gebruik. Het overschrijden van de planetaire grenzen voor zoetwaterconsumptie kan leiden tot waterschaarste, vermindering van de beschikbaarheid van drinkwater, aantasting van ecosystemen en verstoring van de hydrologische cyclus. (waterkringloop) - Landsystemen veranderen - Nitrogeen/fosfor naar biosfeer/oceanen: Stikstof en fosfor zijn essentiële voedingsstoffen voor planten en spelen een belangrijke rol in de groei van gewassen en ecosystemen. Echter, wanneer te veel stikstof en fosfor in de biosfeer en oceanen terechtkomen, kan dit leiden tot ernstige milieuproblemen en het overschrijden van planetaire grenzen. - Atmosferische aerosol-lading: Atmosferische aerosol-lading verwijst naar de concentratie van kleine deeltjes in de atmosfeer, zoals stof, roet, zouten en andere verontreinigende stoffen. Deze deeltjes kunnen verschillende bronnen hebben, waaronder natuurlijke processen zoals vulkanische uitbarstingen, bosbranden en zeezout, evenals door menselijke activiteiten zoals verbranding van fossiele brandstoffen, industrie en landbouw. De hoeveelheid atmosferische aerosol-lading heeft belangrijke gevolgen voor het klimaatsysteem en de gezondheid van mens en milieu. Aerosolen kunnen de stralingsbalans van de aarde beïnvloeden door zonnestraling te weerkaatsen en te absorberen, waardoor ze een koelend of opwarmend effect op het klimaat hebben, afhankelijk van hun eigenschappen en locatie. Bovendien kunnen aerosolen de vorming van wolken beïnvloeden en de neerslagpatronen veranderen.

Answer 8

ANDREW HURLEY: milieuongelijkheid (meer afro-Amerikanen geraakt dan de witte gemeenschap door vervuiling, witte buurten beter geplaatst ten opzichte van bijvoorbeeld fabrieken) - Huisvesting, jezelf kunnen beschermen - Ras, klasse, geslacht - Noord-Zuid verdeling o Environmental justice= eerlijke behandeling en belangrijke betrokkenheid van alle mensen ongeacht geslacht, kleur, nationaliteit, geloof, inkomen; met respect voor ontwikkeling, uitvoering en handhaving van milieuwetten, regulaties en beleid ⟶ Uitschakelen milieuongelijkheid Cancer Alley (Louisiana): grote concentratie vervuiling op 1 plek, groter risico op kanker, hart-/vaatziektes – rassendiscriminatie (in hun buurt geplaatst)

Answer 9

armere landen die de gevolgen van klimaatverandering nu al dragen van de groei van de landen in het noorden. Ongelijke verdeling hoe te zien: Milieugezondheid: Mensen in ontwikkelingslanden en arme gemeenschappen zijn vaak meer blootgesteld aan lucht- en watervervuiling, giftige stoffen en andere milieugevaren, wat kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals ademhalingsaandoeningen, vergiftiging en infectieziekten. Klimaatverandering: Kwetsbare gemeenschappen, met name die in ontwikkelingslanden en kustgebieden, ervaren onevenredig grote gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme weersomstandigheden, stijgende zeespiegels en veranderende regenvalpatronen, wat leidt tot voedselonzekerheid, migratie en conflicten. Natuurrampen: Armere landen en gemeenschappen worden vaak harder getroffen door natuurrampen zoals overstromingen, droogtes, aardbevingen en tropische stormen, vanwege gebrek aan middelen voor rampenbestrijding, zwakke infrastructuur en ontoereikende sociale beschermingssystemen. Toegang tot natuurlijke hulpbronnen: Economisch machtige landen en bedrijven hebben vaak meer toegang tot en controle over natuurlijke hulpbronnen zoals water, land en mineralen, wat kan leiden tot uitbuiting, ongelijke verdeling van rijkdom en conflicten over hulpbronnen.

Answer 10

⟶ Financiële/technische hulp voor armere landen die zich minder goed aan klimaatverandering kunnen aanpassen (Orkaan Katrina: hoge en lage inkomensgebieden, Cycloon Idai: humanitaire crisis Mozambique – ziekte uitbreiding, Cycloon Amphan: Oost-Indie/Bangladesh > klimaatvluchtelingen?) ⟶ Environmental justice: een reactie willen op deze ongelijkheid

Answer 11

- Technologie - Veranderende ecosystemen - Politieke beslissingen (COP26) - Milieubewustzijn (actievoering) - Individuele actie, circulaire economie, groenconsumptie - Ineenstorting JARED DIAMOND: "Ineenstorting" is een boek geschreven door Jared Diamond, waarin hij verschillende beschavingen bestudeert die in de loop van de geschiedenis zijn ingestort. Diamond onderzoekt factoren die hebben bijgedragen aan de ondergang van deze samenlevingen, zoals ecologische verwoesting, klimaatverandering, sociale ongelijkheid, politieke instabiliteit en falend leiderschap.

Answer 12

⟶ Mogelijke scenario’s: technologisch gezien wel vooruitgegaan. Op andere zaken veel gestagneerd of slechter geworden. (milieuvervuiling, sociale ongelijkheid) Wel degelijk omdat tijdens WOII hebben landen laten zien welke wetenschappelijke kracht ze hadden. Nieuwe militaire technologieën hebben ze verder kunnen ontwikkelen ⟶ Maar: welzijn is op globale schaal wel omhooggegaan, maar niet voor iedereen. Betere levensverwachting is wel verbetering

Answer 13

- Betere medische zorg (antibiotica, doen van operaties, snel kunnen opzoeken waar je last van hebt) - Hygiëne (riool, schoonmaakmiddelen, schoon water, sanitaire voorzieningen) - Meer te besteden, - Meer verbondenheid - Educatielevels, betere levensstijlkeuzes, leidt tot minder geboortes

Answer 14

o Overheidsinitiatief was cruciaal voor het verbeteren van medische zorg in Amerika, hier wordt onderzocht hoe ze insuline goedkoper kunnen maken; reguleren van de bloedsuikerspiegel. o Bedrijfsvoordelen spelen een belangrijke rol in het voorzien van medische zorg omdat overheden geen winst hebben, medicijnen leveren veel geld op voor bedrijven, de markt wordt hierdoor volledig beïnvloed door bedrijven: - Technologieën ontwikkelen > nodig om bepaalde gezondheidszorg te kunnen leveren

Answer 15

⟶ Het stimuleren van globalisering: iedereen is in directe connectie met elkaar en kan met 1 klik op de knop met elkaar communiceren. Vroeger was er veel meer tijd voor nodig om berichten te sturen. Ook wanneer er ets in de handel veranderd, zoals een tekort of een probleem met het vervoer kan dit makkelijk worden doorgegeven en zo snel mogelijk worden opgelost ⟶ Digitale kloof: sommige mensen hebben wel toegang tot het internet en anderen niet. Mensen met toegang kunnen zich sneller ontwikkelen en aanpassen aan omstandigheden in de wereld. De afstand tot anderen wordt steeds groter: je kunt niet meer meepraten over wat er allemaal speelt. Regionale ongelijkheden: Afrika/Nederland

Answer 16

⟶ Kansen: nieuwe taken voor de mens binnen de ICT en AI. Sneller en effectiever kunnen werken. Sneller produceren voor meer mensen, sneller gezondheidsklachten kunnen herkennen en ziektes op kunnen sporen ⟶ Bedreigingen: veel mensen kunnen hun baan verliezen, op je telefoon algoritmes die je kunnen beïnvloeden, op een gegeven moment wordt het slimmer dan wij en hebben we het misschien niet meer in de hand

Answer 17

Het houdt in dat iemand zich met langetermijndenken bezighoudt. Ook dat iemand toegewijd is aan intergenerationele rechtvaardigheid. Dit houdt in dat je je bezighoudt met wat jouw keuzes en de keuzes van andere mensen op lange termijn betekenen voor volgende generaties. Nadenken over wat de gevolgen zijn voor latere generaties ⟶ Het worden van een goede voorouder door je niet te veel bezig te houden met het hier en nu, maar door verder en grootser te denken. Tijdsbesef hervormen

6 Milieuveranderingen: een keerpunt in eigentijdse geschiedenis? Waarom? Flashcards

(41 cards)