H2 The end of empire and the problem of neocolonialism Flashcards
Dekolonisatie
een proces waarbij een staat zich terugtrekt uit een voormalige kolonie en onafhankelijk wordt. De macht wordt overgedragen aan de elite van het land (soms met geweld). Dit gebeurde vooral van 1945 tot 1980. Landen werden militair en politiek onafhankelijk, maar niet echt economisch.
Neokolonialisme
het gebruik van economische, culturele, politieke of andere druk om voormalige koloniën te controleren of te beïnvloeden. Omdat de ontwikkeling van de voormalige koloniën afhankelijk is geweest van de voormalige koloniale machten, blijven de meeste van hen (gedeeltelijk) afhankelijk, vooral economisch. Neokolonialisme kan ook voorkomen tussen landen die niet direct verbonden waren door een koloniaal verleden.
Ongebondenheid (non-alignment)
de keuze van een staat om zich niet formeel aan te sluiten bij of af te zetten tegen een groot machtsblok, zoals tijdens de Koude Oorlog.
Pan-Afrikanisme
een beweging in Afrika met als gemeenschappelijk doel de eenheid van Afrikanen en de eliminatie van blanke suprematie en kolonialisme van het continent, geleid door de Ghanese leider Nkrumah, begonnen in de jaren 1960.
Apartheid
het Zuid-Afrikaanse geïnstitutionaliseerde systeem van rassenscheiding van 1948 tot het begin van de jaren 1990, waarin de natie politiek, economisch en sociaal werd gedomineerd door de blanke bevolking.
Zionisme
een beweging voor de (toenmalige) heroprichting en ontwikkeling en bescherming van een Joodse natie: Israël.
In welke eeuw begon de periode van Westers koloniaal rijk?
De periode van Westers koloniaal rijk begon in de late vijftiende eeuw, met claims van Spanje en Portugal in Midden- en Zuid-Amerika.
Welke landen hebben krachtige koloniale rijken opgebouwd tussen de vijftiende eeuw en het einde van de twintigste eeuw?
Britten, Nederlanders, Belgen, Fransen, Duitsers, Spanjaarden, Portugezen, Russen en Amerikanen hebben krachtige koloniale rijken opgebouwd.
Wanneer vond politieke en militaire dekolonisatie plaats en hoe snel ging dit proces?
Politieke en militaire dekolonisatie vond plaats tegen 1985, na talloze bevrijdingsstrijden en vreedzame onderhandelingen. Het proces verliep relatief snel.
Hoeveel niet-Westerse landen hadden tegen 1985 politieke onafhankelijkheid bereikt?
Tegen 1985 hadden meer dan 80 niet-Westerse landen politieke onafhankelijkheid bereikt.
Wat was de houding van Europese machten ten opzichte van het behouden van kolonies na de Tweede Wereldoorlog?
Ondanks de verzwakte staat na de Tweede Wereldoorlog, waren Europese machten niet enthousiast over het terugtrekken uit hun koloniën; integendeel, het behoud van overzeese koloniën werd gezien als cruciaal voor het economisch herstel van Europa.
Welk argument werd vaak gebruikt om steun te rechtvaardigen voor het behouden van koloniën na de Tweede Wereldoorlog?
Het behouden van koloniën werd vaak gezien als een verdedigbare politieke positie in het democratische Westen, zolang koloniën werden beschouwd als strategische en economische troeven.
Wat was de algemene opvatting in het Westen over controle over andere bevolkingsgroepen voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog?
Voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog was er een brede consensus in het Westen dat witte controle over “inferieure” zwarte, bruine en gele volkeren passend was.
Hoe werd imperialistische ideologie vaak onderbouwd voor witte overheersing?
Imperialistische ideologie, ondersteund door pseudo-biologisch denken, claimde dat het blanke ras een inherent recht had om buitenlandse landen te bezetten in het belang van “vooruitgang”.
Wat was de impact van president Woodrow Wilson’s standpunt na de Eerste Wereldoorlog op koloniale volkeren?
Wilson’s standpunt, waarin hij de oorlog omschreef als een nobel conflict om “de wereld veilig te maken voor democratie”, had veel invloed op koloniale volkeren die naast hun imperialistische meesters hadden gevochten.
Wat gebeurde er met de Europese overheersing over koloniën na de Eerste Wereldoorlog?
Na de Eerste Wereldoorlog werd de Europese overheersing over koloniën aangetast, hoewel de Britten en Fransen hun overzeese verplichtingen na 1918 juist uitbreidden, met name in de Moslimlanden die formeel door het Ottomaanse rijk werden gecontroleerd.
Wat was het beslissende effect van de Tweede Wereldoorlog op Europese machtsstructuren volgens de tekst?
Het beslissende effect van de Tweede Wereldoorlog op Europese machtsstructuren was het einde van politiek kolonialisme, omdat staten zoals Frankrijk, Groot-Brittannië en Nederland na de oorlog vaak niet langer de economische en militaire middelen hadden om overzeese rijken te handhaven.
Wat stimuleerde nationalistische aspiraties in de koloniale wereld tijdens de vroege jaren van de Tweede Wereldoorlog?
Nationalistische aspiraties werden gestimuleerd door de snelle verdrijving van witte imperialisten uit gebieden zoals Vietnam, Malaya, Burma, de Filipijnen en Nederlands-Indië door de Japanners tijdens de vroege jaren van de Tweede Wereldoorlog.
Welke documenten, naast de 1941 “Atlantic Charter,” hebben bijgedragen aan nationalistische sentimenten en dekolonisatie?
Naast de “Atlantic Charter” hebben de charter van de Verenigde Naties en de “Declaration on the Granting of Independence to Colonial Countries and Peoples” uit 1960 bijgedragen aan nationalistische sentimenten en dekolonisatie.
Welk gebied wordt beschreven als een model van succesvolle inclusie onder burgerlijke heerschappij na onafhankelijkheid?
India wordt beschreven als een model van succesvolle inclusie onder burgerlijke heerschappij na onafhankelijkheid.
Welke landen ontstonden als gevolg van de bloedige opdeling van het Indiase subcontinent na de onafhankelijkheid in 1947?
Als gevolg van de onafhankelijkheid in 1947 werd het Indiase subcontinent bloedig verdeeld, resulterend in de oprichting van India en Pakistan.
Hoe heeft Pakistan zich ontwikkeld sinds de onafhankelijkheid in 1947?
Pakistan is sinds de onafhankelijkheid in 1947 afgegleden naar militaire heerschappij in 1958 en heeft sinds de jaren 1950 min of meer in die toestand verkeerd, ondanks de idealen van de oprichters.
Wanneer begon de Engelse commerciële interesse in Zuid-Azië volgens de tekst?
De Engelse commerciële interesse in Zuid-Azië begon tegelijkertijd met de oprichting van de eerste Engelse kolonies in Noord-Amerika.
Wat was de rol van de East India Company in India in de 1700s?
De East India Company kreeg in de 1700s een grote en ongekende rol in het politieke leven van het Indiase subcontinent, vooral toen het eens machtige Mughal-rijk begon te verkruimelen.