Abnormale modellen Flashcards
(40 cards)
Biologisch model
- heeft een biologische basis en een medisch perspectief
- gaat ervan uit dat stoornissen het gevolg zijn van het disfunctioneren van delen van het organisme
- bij psychische stoornissen wijst dit model in de richting van problemen en hersen-anatomie en -chemie
Hersenanatomie
- neuronen en gliacellen
- hersenstructuren
- cerebrum (cortex, corpus callosum, basale ganglia, hippocampus en amygdala
- er zijn inderdaad verbanden gevonden tussen psychologische stoornissen en specifieke hersenstructuren
Hersenchemie
- neurale communicaties
- dendrieten
- zenuwuiteinden
- axonen
- synapsen
- neurotransmitters
- receptoren
Biologische verklaringen voor abnormaal gedrag
- tientallen neurotransmitters; abnormale activiteit kan leiden tot mentale stoornissen
- chemische activiteit: abnormale activiteit in hormonen
Genen
- abnormaliteiten in hersen anatomie of chemie zijn soms het gevolg van genetische overerving (stemmingsstoornissen, schizofrenie etc.)
- genen die bijdragen aan mentale stoornissen kunnen gezien worden als problemen in genetische overerving
- evolutionaire theorie suggereert dat genen bijdragen aan adaptief gedrag en overleving
Biologische behandelingen
- biologische clinici proberen de fysieke oorzaken van disfunctioneren te identificeren om een behandeling te bepalen
- psychofarmaca / hersenstimulatie / psychochirurgie
Psychofarmaca
- 1950: begin van gebruik psychotropische medicatie
- anxiolytica / anti-depressiva / anti-bipolaire drugs / anti-psychotische drugs
Hersenstimulatie
- directe en indirecte hersenstimulatie
- electroconvulsie therapie / transcraniële magnetische stimulatie / vagus zenuw stimulatie / deep brain stimulation
Psychochirurgie
Hersenchirurgie voor mentale stoornissen
- vroeger: lobotomie
- nu: alleen bij ernstige epilepsie
Voordelen biologische behandelingen
- veel aanzien in het veld
- veel kostbare en nieuwe inzichten voor effectieve behandeling
Nadelen biologische behandelingen
- gelimiteerde kijk op abnormaal functioneren omwille van het excluderen van niet-biologische factoren
- sterke ongewenste neveneffecten
Psychodynamisch model
Freud ontwikkelde de psychoanalytische theorie
- onbewuste dynamische psychische krachten
- abnormaal gedrag is een symptoom van conflict tussen de krachten
Verklaring abnormaal gedrag Freud
id = plezier principe
ego = realiteitsprincipe
superego = moreel principe
–> balans = gezonde persoonlijkheid
–> conflict = disfunctioneren
Doel van psychodynamiek
Eerdere trauma’s en latente conflicten ontdekken met de therapeut als gids
- vrije associatie
- therapeutische interpretatie
- catharsis
- doorheen werken
Huidige trends van psychodynamiek
- kortdurende psychodynamische therapieën
- relationele psychoanalystische therapie
Voordelen psychodynamische behandeling
Eerste model die het belang van psychologische theorieën en systematische behandelingen van abnormaliteit erkende en zag in dat abnormaal functioneren genest is in dezelfde processen als normaal functioneren
Nadelen psychodynamische behandeling
- ongefungeerde ideeën en moeilijk te onderzoeken
- niet-observeerbare concepten
- ontoegankelijk voor participanten
Cognitieve gedragsmodel
- focus op maladaptieve gedragingen en gedachten voor het begrijpen en behandelen van psychologische abnormaliteit
- eigenlijk twee aparte modellen, maar belangrijke principes en ideeën overlappen tussen het gedrags- en het cognitieve model
Gedragsdimensie
- gebaseerd op conditionering (operant, klassiek en modelleren)
- therapeuten werken als onderwijzers om te helpen om problematische gedragingen te vervangen met meer gepaste gedragingen
Cognitieve dimensie
- focus op maladaptieve denkprocessen
- therapeut helpt cliënten om hun problematische denkprocessen te herkennen, uit te dagen en te veranderen
Cognitieve gedragsmodel
- gedrags- en cognitieve componenten zijn met elkaar verworven in de meest moderne theroieën en therapieën binnen dit model
Voordelen cognitief-gedrag
- veel invloed in het klinische veld
- brede toepasbaarheid
- klinisch bruikbaar
- focus op unieke menselijke processen
- theorieën kunnen empirisch onderzocht worden
- therapieën zijn succevol in het behandelen van verschillende stoornissen
Nadelen cognitief-gedrag
- de precieze rol van cognities in abnormaliteit moet nog bepaald worden
- therapieën helpen niet iedereen
- sommige gedrags- en cognitieveranderingen zijn mogelijk niet te bereiken
Nieuwe cognitie-gedrag theorieËn
- acceptence and commitment therapy
- mindfulness- gebaseerde technieken