Anatomia, pytania Flashcards

(32 cards)

1
Q

Pytanie

A

Odpowiedź

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co bada anatomia?

A

Naukę o budowie ciała ludzkiego (mikroskopowo, makroskopowo, opisowo, porównawczo, itd.).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Na czym polega teoria komórkowa?

A

1) Wszystkie organizmy składają się z komórek, 2) Komórka to najmniejsza jednostka zdolna do funkcji życiowych, 3) Wszystkie komórki pochodzą z innych komórek.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jak wygląda hierarchiczna budowa organizmu?

A

Atom → cząsteczka → makrocząsteczka → organella → komórka → tkanka → narząd → układ narządów → organizm.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jakie są główne funkcje układu nerwowego?

A

1) Odbiór i analiza bodźców, 2) Reakcja na bodźce (ruch, wydzielanie itp.), 3) Regulacja i koordynacja pracy narządów oraz utrzymanie homeostazy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jak dzielimy układ nerwowy pod względem anatomicznym?

A

Na ośrodkowy (mózgowie i rdzeń kręgowy) oraz obwodowy (nerwy czaszkowe, rdzeniowe, zwoje nerwowe, receptory).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakie komórki tworzą tkankę nerwową?

A

Neurony (przekazują informacje) oraz komórki glejowe (m.in. astrocyty, oligodendrocyty, mikroglej) pełniące funkcje podporowe i ochronne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Za co odpowiada osłonka mielinowa?

A

Przyspiesza przewodzenie impulsów nerwowych w aksonie (przewodzenie skokowe) i zmniejsza zużycie energii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Czym są synapsy i jakie mają rodzaje?

A

Synapsy to połączenia międzykomórkowe służące przekazywaniu impulsu (chemiczne lub elektryczne). Mogą być nerwowo-nerwowe, nerwowo-mięśniowe, nerwowo-gruczołowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Które neuroprzekaźniki są najważniejsze pobudzające i hamujące?

A

Pobudzający: głównie glutaminian (kwas glutaminowy). Hamujący: głównie GABA (kwas gamma-aminomasłowy).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Czym jest długotrwałe wzmocnienie synaptyczne (LTP)?

A

To proces polegający na utrwalaniu (wzmacnianiu) połączeń synaptycznych w wyniku intensywnego pobudzania, wiązany z pamięcią i uczeniem się.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jak dzieli się układ nerwowy pod względem czynnościowym?

A

Na układ somatyczny (steruje mięśniami szkieletowymi, ruchami zależnymi od woli) i autonomiczny (AUN – reguluje pracę narządów wewnętrznych).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jakie są dwie części autonomicznego układu nerwowego?

A

Układ współczulny (sympatyczny) i układ przywspółczulny (parasympatyczny). Działają na zasadzie przeciwnych efektów w narządach.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czym różnią się nerwy czaszkowe od rdzeniowych?

A

Nerwy czaszkowe (12 par) wychodzą bezpośrednio z mózgowia i unerwiają głowę, nerwy rdzeniowe (31 par) odchodzą od rdzenia kręgowego i unerwiają pozostałe części ciała.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Czym jest zwój nerwowy?

A

Skupiskiem ciał komórek nerwowych poza ośrodkowym układem nerwowym (np. w obwodzie lub przy narządach).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jakie są podstawowe skutki uszkodzenia nerwów obwodowych?

A

Zaburzenia czuciowe (bóle, niedoczulica) oraz zaburzenia ruchowe (niedowłady, porażenia) w obszarze unerwienia.

17
Q

Co oznacza antagonizm układu współczulnego i przywspółczulnego?

A

Współczulny (walcz lub uciekaj) i przywspółczulny (odpoczynek i trawienie) wywołują przeciwstawne efekty w narządach, utrzymując równowagę w organizmie.

18
Q

Kto i w którym roku wprowadził pojęcie „homeostazy”?

A

Walter Cannon w 1932 roku.

19
Q

Na czym polega homeostaza?

A

To zdolność organizmu do utrzymania względnie stałych warunków wewnętrznych pomimo zmian w środowisku.

20
Q

Co to jest „set-point” (punkt nastawczy)?

A

Wyjściowa, optymalna wartość danego parametru, którą organizm stara się utrzymać.

21
Q

Jak działają hormony w układzie hormonalnym?

A

Są to substancje chemiczne wydzielane do krwi, regulujące czynność komórek docelowych (pobudzają lub hamują).

22
Q

Wymień główne gruczoły dokrewne organizmu.

A

Przysadka mózgowa, tarczyca, przytarczyce, nadnercza, trzustka (dokrewna część), grasica, jajniki, jądra, szyszynka.

23
Q

Jakie hormony wydziela przedni płat przysadki?

A

Hormony tropowe, somatotropina (hormon wzrostu), prolaktyna, gonadotropiny (FSH, LH).

24
Q

Jakie są skutki niedoboru i nadmiaru somatotropiny?

A

Niedobór: karłowatość przysadkowa; Nadmiar przed zakończeniem wzrostu: gigantyzm; Nadmiar u dorosłych: akromegalia.

25
Jakie hormony wydziela tarczyca i jaka jest ich rola?
Tyroksyna (T4) i trójjodotyronina (T3) - regulacja metabolizmu; Kalcytonina - obniża poziom wapnia we krwi.
26
Na czym polega choroba Gravesa-Basedowa?
To autoimmunologiczna nadczynność tarczycy, objawia się m.in. wolem i wytrzeszczem oczu.
27
Jaką funkcję pełni parathormon (PTH)?
Zwiększa poziom wapnia we krwi (uwalnianie z kości, wzmożone wchłanianie), obniża poziom fosforu.
28
Jakie hormony wydziela trzustka i za co odpowiadają?
Insulina (obniża poziom glukozy) i glukagon (podwyższa poziom glukozy).
29
Jak układ nerwowy różni się od hormonalnego?
Nerwowy działa szybko (impulsy), efekty są krótkotrwałe; Hormonalny - wolniej (krew), efekty długotrwałe.
30
Za co odpowiada podwzgórze?
Reguluje pracę AUN, gospodarkę wodną, termoregulację, głód i sytość, cykl snu, nadzoruje przysadkę.
31
Jak organizm broni się przed przegrzaniem lub wyziębieniem?
Przed przegrzaniem: rozszerzenie naczyń i pocenie; przed wychłodzeniem: zwężenie naczyń, dreszcze.
32
Czym jest stres w ujęciu biomedycznym i jakie hormony biorą w nim udział?
To zaburzenie homeostazy; w reakcji szybkiej - adrenalina, noradrenalina; wolna reakcja: kortyzol (oś podwzgórze–przysadka–nadnercza).