biosynteza Flashcards
(18 cards)
Pytanie
Odpowiedź
- Na czym polega transkrypcja?
Transkrypcja to proces syntezy cząsteczki RNA na matrycy DNA, polegający na przepisywaniu sekwencji nukleotydów z DNA na RNA przy udziale polimerazy RNA.
- Gdzie w komórce zachodzi transkrypcja u eukariotów, a gdzie u prokariotów?
U eukariotów transkrypcja odbywa się w jądrze komórkowym, mitochondriach i (u roślin) w plastydach. U prokariotów – w cytoplazmie, ponieważ nie mają jądra komórkowego.
- Co powstaje w wyniku transkrypcji?
W wyniku transkrypcji powstaje nić RNA (m.in. mRNA, tRNA, rRNA) komplementarna do nici matrycowej DNA.
- Jaka jest rola polimerazy RNA w transkrypcji?
Polimeraza RNA dobudowuje kolejne nukleotydy RNA do rosnącego łańcucha, tworząc nową nić komplementarnie do matrycy DNA.
- Jaką rolę pełni mRNA w procesie biosyntezy białek?
mRNA (informacyjny RNA) jest matrycą do syntezy białek; przenosi informację genetyczną z DNA do rybosomów, gdzie zachodzi translacja.
- Jaką rolę pełni tRNA w procesie syntezy białka?
tRNA (transportujący RNA) dostarcza aminokwasy do rybosomu, rozpoznając komplementarnie kodony mRNA za pomocą antykodonu.
- Jaką funkcję pełni rRNA w komórce?
rRNA (rybosomowy RNA) wchodzi w skład rybosomów, pełni funkcje strukturalne i katalityczne podczas tworzenia wiązań peptydowych w procesie translacji.
- Na czym polega obróbka posttranskrypcyjna?
Obróbka posttranskrypcyjna obejmuje m.in. wycinanie intronów i łączenie egzonów (splicing), dodawanie czapeczki 5’ (5’-cap) i ogona poli(A) na końcu 3’ mRNA, co przygotowuje mRNA do translacji.
- Czym jest kodon i jaką ma rolę w translacji?
Kodon to sekwencja trzech nukleotydów w mRNA, która koduje jeden aminokwas lub sygnał start/stop w procesie translacji.
- Jakie są kodony STOP i za co odpowiadają?
Kodony STOP to UAA, UAG i UGA. Nie kodują żadnego aminokwasu, lecz sygnalizują zakończenie translacji.
- Jaki jest kodon START i jaki aminokwas koduje?
Kodon START to AUG, który w komórkach eukariotycznych koduje aminokwas metioninę (u prokariontów formylometioninę).
- Na czym polega translacja?
Translacja to proces syntezy białka na matrycy mRNA. Polega na rozpoznawaniu kolejnych kodonów przez tRNA z odpowiednim aminokwasem i łączeniu tych aminokwasów w łańcuch polipeptydowy.
- Gdzie w komórce zachodzi translacja u eukariotów?
Translacja zachodzi w cytoplazmie na wolnych rybosomach oraz na rybosomach związanych z błonami siateczki śródplazmatycznej szorstkiej.
- Co powstaje w wyniku translacji?
W wyniku translacji powstaje polipeptyd (łańcuch aminokwasów), który po odpowiednich modyfikacjach tworzy aktywne białko.
- Na czym polega acetylacja histonów i jaki ma wpływ na ekspresję genów?
Acetylacja histonów to przyłączanie grup acetylowych do reszt lizyny w histonach, co rozluźnia strukturę chromatyny i zwiększa dostępność genów dla czynników transkrypcyjnych, ułatwiając ich ekspresję.
- Na czym polega metylacja DNA i jaki wpływ wywiera na geny?
Metylacja DNA to przyłączanie grup metylowych do cytozyny w obrębie wysp CpG. Zwykle prowadzi do wyciszenia (zamknięcia) danego obszaru chromatyny i zmniejszenia ekspresji genów.
- Czym jest alternatywny splicing?
Alternatywny splicing polega na różnym wycinaniu intronów i łączeniu egzonów z tej samej cząsteczki pre-mRNA, co pozwala na powstawanie różnych wariantów białek z jednego genu.
