Angst stoornissen Flashcards
(31 cards)
Angst - Vrees - Piekeren
Angst = Onbekend object, voor iets die zal komen
Vrees = Gekend iets
Piekeren = Denkpatroon, mentaal
Hiërarchie van de angsten
Van meest naar minder fundamenteel:
1) Desintegratie angst [Psychosen]
- Voelen zichzelf niet als 1 geheel
- Gevoelens stroken niet met realiteit
- Angst voor versmelting of verbrokkeling
vb/ Vaginisme kan een gevolg hiervan zijn
vb/ Incorporatie angst bij eten
Syndroom/ Shizofrenie
Personelijkheid/ Schizotypie
2) Achtervolgings angsten [Paranoïa]
- Iedereen wil mij kwaad doen
Personelijkheid/ Peranoide
3) Verlatingsangsten [Borderline]
4) Angst om goedkeuring te verliezen / angst dat mensen je niet meer graag gaan zien.
= Afhankelijke personelijkheidsstoornis
= Vermijdende personelijkheidsstoornis
= Narcistische personelijkheids stoornis
5) Castratie angst = angst om ziek te worden, om te verouderen, om te veranderen
= Histrionische personelijkheidsstoornis
6) Superego angst = Angst om niet te kunnen voldoen aan je eigen standaard
= OCD
= obsessief compuslieve personelijkheid
Antisociale personelijkhied = geen angst
Symptomen van angst
Subjectief = fobie, angst, angst aanval Objectief = zweten, tachycardie, GI, nerveus...
OCD
Wordt niet meer als angst stoornis gezien
Temprament is geen angst
= Normale angst = evolutionair intressant = adaptief
vb.
- bezorgde moeder = adaptief zolang niet extreem
- Depressief temprament = eerder negatieve focus
- Hyperthymic temprament = overactief, vrolijk
- Angstige tempramenten:
1) FOBIE (slang is gevaarlijk = evolutie)
2) VERLEGEN (dominant = gevaarlijk = evolutie)
3) GEGENERALISEERD PIEKEREN (bezrogd zijn over kind)
MAAR PROBLEEM
- TE VEEL ANGST = STOORNIS
- TE WEINIG ANGST = PSYCHOPATIE / anti sociaal
TE VEEL OF TE WEINIG ANGST
Te veel:
- Sociale fobieën
- Generalized Anxiety Disorder
- Simpele fobieën
Te weinig:
- Anti sociale personelijkheid stoornis = psychopathie
Wanner is angst pathologisch
1) Abnormaal lange duur
2) Beïnvloed het functioneren (controle verlies over de angst, incapaciterend)
HADS anxiety score
Normale verdeling
Geen duidelijke lijn tussen normaal en pathologisch
Moeilijke cutt-off
Verschil tussen angst en depressie
ANGST = TOEKOMST gericht + kan nog genieten
DEPRESSIE = vast in negatief denken in het VERLEDEN en kan net niet naar de toekomst kijken + kan niet meer genieten
OVERLAP?
- Zo angstig zijn dat je vertraagd = apathie onwtikkeld => angst kan overgaan in depressie
- Angst in depressie = mensen met depressieve gedachten hebben soms angst voor hun eigen gedachten – angst voor suicide - schuldig voelen
Invloed van angst op functioneren (schaal, op welke domeinen, ernst)
Sheehan dissability scale (werk, sociaal, thuis)
Angststoornissen milde tot matige repercussies op alle domeinen
Ernst van de angst is niet gecorroleerd met het functioneren => Want iedereen gaat bepaalde angsten proberen vermijden, er voor aan te passen etc zodat het minder invloed heeft op het functioneren
Mechanismen en hersenstructuren betrokken bij angst:
ANGST:
AMYGDALA [start angst respons] = staat in verbinding met:
1] Geheugen [HIPPOCAMPUS] (angst herbeleven)
BEOORDELING ANGST = INTERPRETATIE
2] OFC
3] ACC
ENDOCRIEN
4] CORTISOL VRIJZETTING / ENDOCRIEN [HT]
Lange overactivatie = CAD, DM II, CVA
HERSENSTAM:
5] LC = Cardiovasculaire overactiviteit (HR, BP) catecholamines
[overactivatie landurig: MI, angor, atherosclerose, dood]
6] FIGHT OR FLIGHT [PAG] = vermijding
7] Versnelde ademhaling [Parabrachiale nucleus]
Mechanismen betrokken bij piekeren:
- Dorsolaterale prefrontale cortex
- Thalamus
- Striatum
Angst stoornissen verschillende types
1) Gegeneraliseerde angst stoornis
2) Paniek stoornissen
3) Sociale angst stoornissen
4) Simpele fobieën (stoornis? invloed functioneren?)
5) PTSD (meer bij vrouwen, na het zien of ervaren van een lethale of potentieel lethale gebeurtenis]
6) ) OCD
Beginleeftijd = tienerjaren en jonge adolescentie
Co morbiditeit angst
Depressie en angst stoornis komen vaak samen voor
Nut van tijdig behandelen angst stoornis
Progressie naar depressie voorkomen
Maar duurt vaak lang voor hulp gezocht wordt
Gegeneraliseerde angst stoornis: Bespreek symptomen en kenmerken (DSM)
Kenmerken:
- Chronisch piekeren over vanalles
- Geen controle over piekeren
- Minstens 6 maand
Symptomen van effect op functie (Minstens 3 nodig)
- Moe
- Rusteloos
- Slechtere focus en concentratie
- Snel geïriteerd
- Slaap problemen
- Spier pijn
Geen andere aandoening die het beeld kan verklaren
Significante distress
Grote associatie met depressieve stoornissen (gelijkaardige symptomen) en met andere stoornissen (abusus)
Score systeem Gegeneraliseerde angst stoornissen
HAM-A = Hamilton anxiety rating scale for anxiety
- differentieert tussen psy en somatische component
Behandeling van Gegeneraliseerde Angst stoornis
1.1) Psychische component = SSRI, SNRI
[Escitalopram beste risk benefit ratio maar verschillen zeer klein]
- 2) Psychotherapie [Cognitieve gedrags therapie]
2) Somatisch component = Beta blocker, benzo
Paniekstoornissen: Bespreek (criteria)
Minstens 4 symptomen (somatisch of psychisch) van extreme distress ontstaan in minder dan 10 minuten.
- SOM: zweten, tremor, palpitaties, kortademig, nausea…
- PSY: controle verlies, de-realisatie, doodsangst, depersonalisatie
ONDERHOUDSMECHANISME ANGST:
AGORAPFOBIE => Angst voor nieuwe paniek aanvallen.
OF het vermijden van plaatsen die distress geven
OF het ervaren van ernstige distress in specifieke situaties
=> Def. Minstens 1 maand na een aanval die klachten hebben van angst voor nieuwe aanval, angst hebben voor de gevolgen van een aanval, vermijdingsgedrag.
Het ontstaan van een paniek stoornis
1) INITIËLE TRIGGER spontane aanval
2) SENSITIZATIE waardoor makkelijker nieuwe aanval
+ aanvallen worden steeds erger = Deze biologische en congnitieve processen houden het in gang
3) Paniek stoornis
4) Agarofobie = angst voor de stoornis + vermijding
5) Depressie
6) Middelen misbruik
Behandeling van een paniek stoornis
Farmaca:
Start met combinatie Escitalopram (SSRI) + Benzo
[benzo = initiele ver-ergering met SSRI voorkomen]
Afbouwen Benzo
OF zeer traag opbouwen SSRI kan ook
Resultaten = 1/2 mensen krijg je aanvalsvrij
Psychotherapie = Cogn. Gedragstherapie
Sociale angst stoornis: Bespreek (criteria/kenmerken)
=> Angst voor sociale situaties OF situaties waar ze moeten presteren (en er dus kritiek van anderen kan zijn)
=> Angst om zichzelf voor schut te zetten / kritiek / reactie anderen
GEVOLG =
OF paniek aanval
OF extreme distress (zweten, rood worden, nausea)
OF vermijden
Ze zien zelf in dat het een disproportionele angst is maar hebben er geen controle over. Maar ze zien het niet als stoornis dus zoeken geen hulp.
LINK => Vermijdende persoonlijkheidsstoornis
Wie? => Vrouwen vnl
Co morbiditeiten = verslavingsproblematiek
Schaal voor sociale angst
Liebowitz social anxiety scale
PTSD bespreek (criteria)
1) Levensbedreigende situatie voor jezelf of een ander
2) Gevoelens van angst, geen controle erover, hopeloos
3) Zit in geheugen gegrift = constant herbeleven (dromen, random herinneringen…) met hierbij ook psy en somatische respons net zoals het echt gebeurde
GEVOLGEN
4) Vermijdingsgedrag (alle mogelijke situaties die de gevoelens zouden kunnen oproepen vermijden) (isolatie, stoppen hobby’s, vrienden niet meer zien)
5) Constant prikkelbaar / geen moment van rust [slaapproblemen, focus, concentratie, irritatie, hypervigilantie]
6) Moet voor de diagnose al minstens een maand bezig zijn
Specifieke fobie
Onrealistische angst voor iets specifiek.
Persoon beseft dat het onrealistisch is
