Bl. 102 - 113 Werksopsies na Graad 9 Flashcards

(63 cards)

1
Q

Hoe berei jy vir NSS voor?

A
  1. Kies vakke wat by jou loopbaan pas
  2. Fokus op goeie puntes in Graad 10-12
  3. Navors universiteitstoelatingsvereistes
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Vir wie is die NSS ideaal?

A
  • Leerders wat universiteit toe wil
  • Wie teoretiese vakke geniet
  • Wie in professies (dokter, prokureur) belangstel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is die voor- en nadele van ‘n NSS?

A

Voordele | Nadele |
|————–|————|
| ✔️ Breër loopbaankeuses | ✖️ Beperkte praktiese vaardighede |
| ✔️ Internasionaal erken | ✖️ Hoër akademiese druk |
| ✔️ Toegang tot STEM-velde | ✖️ Werkervaring moet apart bekom word |

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Watter opleidings is moontlik ná NSS?

A

✔️ Universiteitsgrade (bv. MBChB, BEng)
✔️ Kollegediplomas (bv. Onderwys, Rekenaartegnologie)
✔️ Professionele kwalifikasies (bv. CA(SA), Ingenieur)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

** Wat moet jy weet oor die NSS?
Fokus:

A

Teorie (bv. Wiskunde, Wetenskap, Tale)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

** Wat moet jy weet oor die NSS? Vroeër bekend as:

A

Matrieksertifikaat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

** Wat moet jy weet oor die NSS? - Tipe:

A

Akademiese kwalifikasie vir toegang tot hoër opvoedingskwalifikasies

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

** Wat moet jy weet oor die NSS? Vlak:

A

Graad 10-12

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Watter twee hoof roetes open ná Graad 9?

A
  1. NSS (Nasionale Senior Sertifikaat) - Akademies
  2. NBS (Nasionale Beroepsertifikaat) - Beroepsgerig
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Watter 3 stappe moet ek neem voor Graad 10?

A
  1. Kies vakke wat by jou loopbaan pas (bv. Medies? Kies Wetenskap)
  2. Bevestig of jou skool dié vakke aanbied
  3. Begin sterk - Graad 10-punte tel saam met finale matriek!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Watter punte is nodig om te slaag?

A

Gemiddeld: Minstens 40% oor alle vakke

Vak | Minimum % |
|————————|————–|
| Huistaal | 40% |
| 2 Ander vakke | 40% elk |
| 3 Ander vakke | 30% elk |

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Watter vakke is verplig buiten tale?

A
  1. Lewensoriëntering (LO)
  2. Wiskunde OF Wiskundige Geletterdheid
  3. 3 Keusevakke (afhangend van skoolaanbod)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Watter taalvereistes is daar vir NSS?

A

✔️ 2 Amptelike SA-tale:
- 1 op huistaalvlak
- 1 as addisionele taal of tweede addisionele taal
- ✔️ Alle 11 amptelike tale word erken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Watter sewe vakke moet jy neem vir ‘n NSS?

A
  1. Lewensoriëntering (LO)
  2. Wiskunde OF Wiskundige Geletterdheid
  3. 3 Keusevakke (afhangend van skoolaanbod)
    ✔️ 2 Amptelike SA-tale:
    - 1 op huistaalvlak
    - 1 as addisionele taal
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoeveel vakke word in SA aangebied?

A
  • ✔️ 28 vakke in Engels, 23 in Afrikaans beskikbaar
  • ❌ Geen “hoër/standaard”-vlakke nie - alle vakke gelyk

Let wel: Skole bird nie elke vak op die lys nie. Dit is dus belangrik om seker te maak dat jou skool die vakke wat jy wil neem aanbied.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Kan ek NSS en NBS kombineer?

A

Ja! Sommige leerders doen:
1. Voltooi NSS in Graad 12
2. Skakel oor na NBS-leerlingskap
Voordeel: Meer geleenthede oop.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Watter industrieë gebruik NBS?

A
  • Bou & Konstruksie
  • Motorherstel
  • Toerisme (bv. Hotelbestuur)
  • Inligtingstegnologie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wanneer kies ek NBS oor NSS?

A

Kies NBS as jy: | Kies NSS as jy: |
|—————————–|—————————-|
| Hande-aan werk geniet | Akademies ingestel is |
| Vinnig wil begin werk | Universiteit toe wil gaan |
| In vakmanberoep belangstel | Professionele loopbaan soek |

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Waarom oorweeg die NBS?

A

✔️ Vinniger toegang tot werk (minder teorie)
✔️ Verdien terwyl jy leer (leerlingskappe)
✔️ Hoë aanvraag vir vakmense in SA

Nadeel: Minder geleenthede vir universiteitstoelating.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat maak die NBS anders as die NSS?

A
  • Fokus: Praktiese opleiding + werkservaring
  • Vlakke: 2-4 (Graad 10-12 beroepsalternatief)
  • Resultaat: Beroepsspesifieke sertifisering
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Watter werk kan ek doen met slegs ‘n NSS (sonder verdere kwalifikasies)?

A
  • Verkoopsassistent
  • Administrateur
  • Kelner
  • Sekuriteitswag (met werkgewer-opleiding)
  • Kliëntediensagent
  • Kombuisassistent
  • Persoonlike assistent
  • Skoonmaker
  • Persoonlike sekretaris
  • Kinderoppasser
  • Kantoorbestuurder
  • Kassier

Belangrik: Hierdie werk vereis gewoonlik addisionele vaardighede soos rekenaarkennis of klientedienservaring.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Definieer toegang

A

iemand toe te laatom binnete gaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Definieer keusevakke

A

vakke wat jy kan kies

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat is ‘n beroepsalternatief?

A

Iets wat verband hou mrt ‘n spesifieke werk of beroep

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Watter moontlike loopbaanopsies is daar vir jou na die wrrwing van 'n NSS as jou vakke op onderwys en opleiding gefokus was?
| **Vakfokus** | **Loopbane** | |-----------------------|----------------------------------| | Onderwys & Opleiding | - Voorskoolse assistent | | | - Opvoeder by gemeenskapsentrums | **💼 Ander opsies:** Selfstandige ondernemer,
26
Kan NBS tot universiteit lei?
✔️ **Sommige** NBS-kwalifikasies bied aan leerders die geleentheid om aansoek te doen om toelating tot 'n universiteit vir die verwerwing van 'n graad of diploma. Die vakke wat jy neem bepaal hoeveel jaar dit jou sal neem om jou studies te voltooi.
27
Wat is nodig vir NBS-inskrywing/ toelating vir die program?
| **Kwalifikasie** | **Ekwalente Vlak** | |--------------------------------|--------------------| | Graad 9-sertifikaat | NKR Vlak 1 | | NVBOO Vlak 4-sertifikaat | NKR Vlak 1 | | **Ouderdom:** Minstens 16 jaar | Inskrywing |
28
Wat is VOO-kolleges se rol in NBS?
**Primêre aanbieders** van NBS-opleiding - Fokus op **bemarkbare vaardighede** wat in die werkplek toegepas kan word
29
Wat is die verband tussen NKR en NBS?
- NBS-kwalifikasies val onder die **Nasionale Kwalifikasieraamwerk (NKR)** - NBS gee toegang tot verdere studie by kolleges/universiteite - **Vlakke 2-4** = Graad 10-12 ekwivalent **Voorbeeld:** NBS Vlak 4 = NKR Vlak 4 (kan tot diploma lei)
30
Toerisme Watter loopbaanopsies is daar vir hierdie vakfokusarea?
- Reiskonsultant - Restaurant- en voedseldienste - Akkommodasiebestuur
31
- Kantooradministrasie Watter loopbaanopsies is daar vir hierdie vakfokusarea?
- Privaat sekretaris - Regs-sekretariële dienste - Ontvangsdienste - Kantoorbestuur
32
Megstronika Watter loopbaanopsies is daar vir hierdie vakfokusarea?
- Hidrolika en pneumatika - Meganiese ingenieurswese - Elektrisse ingenieurswese - Sweiswerk
33
Inligtingstegnologie & Rekenaarwetenskap Watter loopbaanopsies is daar vir hierdie vakfokusarea?
- Rekenaarprogrammering - Inligtingstegnologiebestuur - Datsprosessering
34
Finansies, Ekonomie & Rekeningkunde Watter loopbaanopsies is daar vir hierdie vakfokusarea?
- Bankwese - Boekhouding - Finansiële Dienste
35
Watter loopbane word onder elektriese infrastruktuur gelys?
- Elektriese ingenieur - Klandingenieur - Elektriese tegnikus
36
Wat beteken "gevolge"
- "Die resultaat van iets wat jy gedoen het"
37
Wat moet jy oorweeg wanneer jy kies?
- Verskil tussen NSS en NBS - Eie aanleg en voorkeure - Langtermynloopbaandoelwitte
38
Waarom is die Graad 9-keuse belangrik?
- "Die keuse kan blywende gevolge hê vir jou toekoms" - "Kies iets wat pas by jou:" - Belangstellings - Vermoëns - Vaardighede - Loopbaankeuze
39
Watter loopbane val onder ingenieurswese en verwante ontwerp?
- Gereedskapvervaardiging - Montering en masjinering - mynbou ingenieurswese
40
Hoe verskil die twee kwalifikasies as jy uitval?
- **NSS:** Uitval voor Graad 12 = "min erkenning" - **NBS:** Krediet vir voltooide vlakke (bv. N2 elektriese ingenieurswese)
41
Wat is die nadele van NBS?
- "Loopbaankeuses is meer beperk" (bv. elektrisiën, haarkapper) - "Minder geskik vir teoretiese loopbane"
42
Wat is die nadele van NSS?
- "As jy voor Graad 12 uitval, is werkgeleenthede min" - "Meer akademies - beperk nie-universiteitstudenten" - "Gee nie praktiese vaardighede vir werk nie"
43
Watter voordele het die NBS?
- "Praktiese ondervinding in jou studierigting" - "Kan studies staak na 1-2 jaar met erkenning" - "Werkervaring word op CV vermeld"
44
Watter voordele het die NSS?
- "Stel jou in staat om verskeie belangstellingsvelde te betree" - "Nie te veel beperk vir universiteitstoelating" - "Driejaarkwalifikasie" (volledige matriek)
45
Wat is die ooreenkomste tussen NSS en NBS?
- Beide vereis: ✔️ Taalvak ✔️ Wiskunde/Wiskundige Geletterdheid ✔️ Lewensoriëntering ✔️ 4 keusevakke - Beide gee toegang tot verdere opleiding
46
Is MIV-status wettelik beskerm?
Ja, werkgewers mag nie weens MIV-status diskrimineer of toetsing afdwing nie.
47
Wat bepaal hierdie reëls in 'n werkplek?
Jou regte as werknemer, asook jou verantwoordelijkhede teenoor jou werkgewer.
48
Wie stel die reëls in die werkplek vas?
Reëls word deur die werkgewer en die regering neergelê
49
Wat gebeur as jy weier om 'n MIV-toets te ondergaan?
Indien jy nie bereid is om 'n MIV-toets te ondergaan, kan jou werkgewer jou nie afdank nie
50
Wat is die doel van werknemersregte?
Werknemersregte is gemik op die beskerming van werknemers teen behandeling wat hulle menseregte op enige manier skend."*
51
Noem 8 regte in die werkplek.
- Die reg om die salaris betaal te word waarop die werkgewer en werknemer ooreengekom het - Die reg op veilige werksomstandighede - Die reg om met respek en waardigheid behandel te word - Die reg op billike arbeidspraktyke, wat beteken dat die werknemer se persoonwaardes billik sal wees, onder meer ten opsigte van die vereiste werksure, die minimumsalaris, oortyd en siekteverlof - Die reg om te staak (op voorwaarde dat die staking georganiseerd en wettig is) - Jaarlikse verlof, gesinsverantwoordelikheidsverlof en kraamverlof - Regverdige behandeling, sonder Diskriminasie weens geslag, ras, geloof, gestremdheid of MIV-status is ontoelaatbaar. - Die reg om nie onbillik ontslaan te word nie.
52
53
*Werknemersverantwoordelikhede:**
- Om eerlik op te tree en oneerlike optrede deur ander werknemers te rapporteer - Om positief te werk en lojaal te wees teenoor jou werk en jou werkgewer - Om alle opdragte van die werkgewer te eerbiedig solank dit redelik en wettig is - Om die werk uit te voer teen die datums en tye waarop jy en jou werkgewer ooreengekom het
54
Wat is kraamverlof?
Verlof wat 'n vrou teen die einde van haar swangerskap neem tot 'n paar maande na die geboorte van haar baba, gewoonlik altesaam vier maande.
55
Waarom is dit belangrik om te vra oor salarisverhogings?
Om te weet hoe dikwels dit gebeur en hoeveel dit gewoonlik is.
56
Wat moet jy oorweeg as jy 'n langtermyn loopbaan by 'n maatskappy oorweeg?
Die geleenthede wat beskikbaar sal wees vir jou in die onderneming.
57
Is dit goed om vrae te vra oor geleenthede in 'n werksonderhoud?
Ja, werkgewers sien dit as 'n teken van lojaliteit en belangstelling in langtermyn diens
58
Watter vrae moet jy vra oor opleidingsgeleenthede?
1) Betaal die werkgewer vir die opleiding? 2) Gebeur dit tydens werkure?
59
Hoe kan jy vasstel of gelyke geleenthede bestaan?
Vra of alle werknemers gelyke kanse vir bevordering het en tot watter vlakke hulle kan vorder.
60
Watter soort byvoordele kan 'n werknemer kry?
** 'n Maatskappymotor, selfoon, of brandstofallowansie.
61
Wat bepaal die geleenthede in 'n werkplek?
Die geleenthede verskil volgens die onderneming en tipe werk wat jy doen.
62
Hoe dink werkgewers oor werknemers wat wil verbeter?
Hulle waardeer werknemers se vasbeslotenheid om te verbeter en goed te vaar.
63
Watter drie hoof tipe geleenthede word in die teks genoem?
Salarisverhogings/byvoordele, gelyke geleenthede, en opleiding/ontwikkeling.