chp14 Flashcards
(27 cards)
Τι είναι ο πόνος
= Δυσάρεστη αίσθηση, οξεία ή χρόνια
—> συνέπεια περίπλοκων νευροχημικών διαδικασιών στο περιφερικό και στο ΚΝΣ
—> Απάλυνση εξαρτάται από τον τύπο του πόνου
what drug category is used for έντονο ή χρόνιο πόνο
οπιοειδή
Describe οπιοειδή (mechanism and use)
= Φυσικές ή συνθετικές ενώσεις που προκαλούν αποτελέσματα όμοια με αυτά της μορφίνης
Mechanism
—> Δρουν συνδεόμενα με ειδικούς υποδοχείς οπιοειδών στο ΚΝΣ
—> εχουν ευρύ φάσμα δράσεων
Main use
- ανακούφιση του έντονου πόνου
- του άγχους που τον συνοδεύει (χειρουργική επέμβαση, τραυματισμό ή καρκίνος)
—> Οι ανταγωνιστές χρησιμοποιούνται για την αντιστροφή υπερδοσολογίας
Where are the receptors that opioids target are found
Τα οπιοειδή αλληλεπιδρούν με υποδοχείς που βρίσκονται στις μεμβράνες κυττάρων του ΚΝΣ:
- σε νευρικές απολήξεις
- στην περιφέρεια
- σε κύτταρα του γαστρεντερικού σωλήνα
List the receptors that opioids can target + which one is the main one
Οι κύριες ενέργειες διαμεσολαβούνται από
- μ receptor
- κ receptor
- δ receptor
—> Οι αναλγητικές ιδιότητες των οπιοειδών εκδηλώνονται κυρίως με τη μεσολάβηση των υποδοχέων μ
—> Αναλγητική δράση του νωτιαίου μυελού κυρίως στην ενεργοποίηση των κ υποδοχέων
Explain how the receptors work
All είναι μέλη της οικογένειας υποδοχέων που είναι συζευγμένοι με πρωτεΐνες-G. Μπορεί να σχετίζονται με:
- Διαύλους ιόντων, επιφέροντας αύξηση της μετασυναπτικής εκροής Κ+ (υπερπόλωση), ή
—> linked to Gi so lowers cAMP and increases AC - Μείωση της προσυναπτικής εισροής Ca2+
—> no further release of neurotransmitters
—> εμποδίζοντας έτσι την πυροδότηση νευρωνικών ερεθισμάτων και την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών
name the 4 categories of opioid drugs
- Ισχυροί αγωνιστές
- Ασθενέστεροι
- Μικτοί αγωνιστές ανταγωνιστές
- Ανταγωνιστές
name the most known strong agonists and describe them
- Morphine
—> Το κυριότερο αναλγητικό φάρμακο
—> Είναι ισχυρός αγωνιστής
—> εμφανίζει μεγάλη συγγένεια με τους υποδοχείς μ (λιγότερη με τους δ και κ)
- Codeine
—> είναι λιγότερο δραστική
Explain the mechanism of action of strong agonists
- εκδηλώνουν τις δράσεις τους αλληλεπιδρώντας με τους υποδοχείς τους στο ΚΝΣ, γαστρεντερικό σωλήνα και ουροδόχο κύστη.
Προκαλούν:
- υπερπόλωση των νευρικών κυττάρων
- αναστολή της πυροδότησης των νευρώνων
- προσυναπτική αναστολή της απελευθέρωσης διαβιβαστών
Describe morphine (how it works)
- Δρα και στους υποδοχείς κ στο νωτιαίο μυελό
- μειώνει την απελευθέρωση της ουσίας Ρ
—> νευροπεπτίδιο
—> διαμορφώνει την αντίληψη του πόνου στον νωτιαίο μυελό) - Αναστέλλει την απελευθέρωση πολλών διεγερτικών μεταβιβαστών από τις απολήξεις των νεύρων που μεταφέρουν ερεθίσματα.
List and describe all the actions that morphine causes on all the different organs / systems in the body
- Αναλγησία:
- Ανακούφιση από τον πόνο χωρίς απώλεια συνείδησης
- Ανακουφίζουν αυξάνοντας τον ουδό του πόνου στο επίπεδο του νωτιαίου μυελού και μεταβάλλοντας την αντίληψη του πόνου από τον εγκέφαλο
- Οι ασθενείς εξακολουθούν να αντιλαμβάνονται την ύπαρξη του πόνου, αλλά η αίσθηση αυτή δεν είναι δυσάρεστη
- Εάν χορηγηθεί σε άτομο που δεν πονά, οι δράσεις της μπορεί να είναι δυσάρεστες και να προκαλέσουν ναυτία και εμετούς.
- Αναπνοή:
- Προκαλεί αναπνευστική καταστολή
- Σε μεγάλες δόσεις η αναπνοή σταματά
- Η καταστολή της αναπνευστικής λειτουργίας αποτελεί την πιο συχνή αιτία θανάτου σε περίπτωση οξείας υπερδοσολογίας οπιοειδών.
- Καταστολή του αντανακλαστικού του βήχα:
- Η μορφίνη και η κωδεΐνη έχουν αντιβηχικές ιδιότητες
- Γαστρεντερικός σωλήνας:
- Ανακουφίζει από τη διάρροια και τη δυσεντερία
- μειώνοντας την κινητικότητα του εντέρου
- Προκαλούν δυσκοιλιότητα
- Καρδιαγγειακό σύστημα:
- Σε υψηλές δόσεις, προκαλούν υπόταση και βραδυκαρδία.
- Μύση:
- Η «κόρη σαν τη μύτη καρφίτσας»
- χαρακτηριστική σε όσους χρησιμοποιούν μορφίνη (όλοι οι χρήστες)
- λόγω της αύξησης της παρασυμπαθητικής διέγερσης στον οφθαλμό.
- Έμετος:
- Διεγείρει άμεσα την εκλυτική ζώνη των χημειοϋποδοχέων
- προκαλώντας εμετό χωρίς δυσάρεστο αίσθημα
List the 4 therapeutic uses of morphine
- Αναλγησία
—> Πολύ αποτελεσματικά στην ανακούφιση του πόνου
- Θεραπεία της διάρροιας
—> Μείωση κινητικότητας του εντέρου - Ανακούφιση από τον βήχα
—> Καταστέλλει το αντανακλαστικό του βήχα
—> Η κωδεΐνη και η δεξτρομεθορφάνη χρησιμοποιούνται σε ευρύτερη κλίμακα για αυτόν το σκοπό
—> Η κωδεΐνη έχει ισχυρότερη αντιβηχική δράση από τη μορφίνη
- Θεραπεία του οξέος πνευμονικού οιδήματος
—> Ενδοφλέβια ανακουφίζει τη δύσπνοια του οξέος πνευμονικού οιδήματος
—> ίσως λόγω της αγγειοδιασταλτικής δράσης της
List the side effects of morphine
- Σοβαρή καταστολή της αναπνοής
—> Μπορεί να καταλήξει σε θάνατο - Εμετός
- δυσφορία
- υπόταση
—> επιτείνεται από αλλεργικά φαινόμενα
Can morphine be addicting
Επαναλαμβανόμενη χρήση
—> Προκαλεί ανοχή στην καταστολή της αναπνοής και στις αναλγητικές, ευφορικές και κατασταλτικές δράσεις της μορφίνης.
Σωματική και ψυχική εξάρτηση
—> Αναπτύσσεται εύκολα με τη συνεχιζόμενη χρήση
Στέρηση
—> Προκαλεί μια σειρά αντιδράσεων από το αυτόνομο νευρικό σύστημα
—> καθώς και κινητικών και ψυχολογικών αντιδράσεων
—> προκαλούν σοβαρά συμπτώματα και απαιτούν αποτοξίνωση
describe Μεπεριδίνη (what it is / mechanism of action / actions)
= Συνθετικό οπιοειδές, χρησιμοποιείται για τον οξύ πόνο.
Μηχανισμός δράσης:
- προσδένεται στους υποδοχείς των οπιοειδών
- ιδιαίτερα στους υποδοχείς κ
Δράσεις:
- προκαλεί καταστολή της αναπνευστικής λειτουργίας παρόμοια με της μορφίνης
- δεν έχει σημαντική επίδραση στο καρδιαγγειακό όταν χορηγείται p.o.
List the therapeutic uses of meperidine
- αναλγησία σε κάθε τύπου ισχυρού πόνου
- το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο οπιοειδές στη μαιευτική
—> Δεν είναι χρήσιμη για την θεραπεία βήχα και διάρροιας.
List the side effects of meperidine
Μεγάλες δόσεις προκαλούν:
- άγχος
- τρόμο
- μυϊκές συσπάσεις
- διαστέλλει την κόρη
- προκαλεί αύξηση των αντανακλαστικών
—> different to other opioids - Προκαλεί εθισμό
- μπορεί να αποτελέσει για τους τοξικομανείς υποκατάστατο στη χρήση μορφίνης ή ηρωίνης
Describe Μεθαδόνη (strength / mechanism / use / compare to other opioids / side effect)
= Συνθετικό οπιοειδές
Strength
- Δραστικό όταν χορηγείται από το στόμα
- Έχει την ίδια περίπου ισχύ με τη μορφίνη
- Προκαλεί μικρότερου βαθμού ευφορία
- έχει μεγαλύτερη διάρκεια δράσης
Μηχανισμός δράσης —> μέσω υποδοχέων μ.
Θεραπευτικές χρήσεις —> στην ελεγχόμενη απεξάρτηση τοξικομανών από ηρωίνη και μορφίνη
Compare to other opioids
- Αναλγητική δράση ισοδύναμη με αυτήν της μορφίνης
- μεθαδόνη p.o. υποκαθιστά τα ενέσιμα οπιοειδή
- Προκαλεί πιο ήπιο σύνδρομο στέρησης από τα άλλα οπιοειδή
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
- προκαλεί φυσική εξάρτηση ανάλογη με αυτήν της μορφίνης.
Describe fentanyl (forms of administration / uses / side effects)
100x μεγαλύτερη αναλγητική ισχύ από τη μορφίνη
Forms of administration
- Εγχύεται IV
- επισκληριδίως ή ενδορραχιαίως
- από το στόμα
- σε διαδερμικό αυτοκόλλητο
Uses
- χρησιμοποιείται στην αναισθησία
- επισκληρίδιος φαιντανύλη χρησιμοποιείται στη μετεγχειρητική αναλγησία και κατά τη διάρκεια του τοκετού
- Χρησιμοποιείται στο καρκίνο σε ασθενείς με εξάρσεις πόνου που είναι ανθεκτικοί στα οπιοειδή
Side effects
—> παρόμοιες με αυτές των άλλων αγωνιστών των μ- υποδοχέων
Describe heroin (how it’s made / compare to morphine)
- Δεν είναι φυσικό προϊόν
- Παράγεται με ακετυλίωση της μορφίνης
—> προκαλεί τριπλασιασμό της ισχύος της
Compare to morphine
- Πολύ περισσότερο λιποδιαλυτή
—> μπορεί να περνά τον BBB πιο γρήγορα από τη μορφίνη - προκαλεί ένα πιο έντονο αίσθημα ευφορίας όταν το φάρμακο χορηγείται με ένεση
- Μετατρέπεται σε μορφίνη μέσα στο σώμα
- η διάρκεια δράσης της είναι περίπου η μισή της μορφίνης
List the 3 Ασθενέστεροι αγωνιστές
- codeine
- oxycodone
- Προποξυφαίνη
Describe codeine ( vs morphine / action / combo)
Compare to morphine
- Αναλγητικό πολύ λιγότερο ισχυρό από τη μορφίνη
- Προσφέρει μικρότερη δυνατότητα κατάχρησης από τη μορφίνη και σπάνια δημιουργεί εξάρτηση
Προκαλεί λιγότερη ευφορία από τη μορφίνη - αλλά έχει σχετικά μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα όταν χορηγείται από το στόμα
Actions / combos
- Παρουσιάζει καλή αντιβηχική δράση σε δόσεις που δεν προκαλούν αναλγησία.
- Χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με ασπιρίνη και ακεταμινοφαίνη.
Describe oxycodone (forms / use)
= Ημισυνθετικό παράγωγο της μορφίνης
- Δραστική από το στόμα.
- Κυκλοφορεί συχνά σε συνδυασμό με ασπιρίνη ή ακεταμινοφαίνη
- έχει πολλές κοινές ιδιότητες με τη μορφίνη
Use —> αντιμετώπιση του μέτριου έως έντονου πόνου
what do Μικτοί αγωνιστές ανταγωνιστές do and when are they used
Διεγείρουν έναν υποδοχέα αλλά αποκλείουν κάποιον άλλο.
Τα αποτελέσματα των φαρμάκων αυτών εξαρτώνται από το αν το άτομο έχει προηγουμένως εκτεθεί σε οπιοειδή.
a) Σε άτομα που δεν είναι χρήστες οπιοειδών:
—> οι μικτοί αγωνιστές-ανταγωνιστές εμφανίζουν δράση αγωνιστών
—> χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση από τον πόνο
b) Σε ασθενείς με εξάρτηση από οπιοειδή (έχουν χρησιμοποιήσει οπιοειδή):
—> μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα στέρησης
—> δρουν ως ανταγωνιστές με αποκλεισμό υποδοχέων
