chp38 Flashcards
(48 cards)
what are viruses
= ενδοκυττάρια παράσιτα
- Δεν διαθέτουν κυτταρικό τοίχωμα, ή κυτταρική μεμβράνη
- Δεν έχουν μεταβολικές λειτουργίες.
—> Για την αναπαραγωγή τους, χρησιμοποιούν τις μεταβολικές λειτουργίες του ξενιστη
—> Έτσι λίγα φάρμακα είναι αρκετά εκλεκτικά ώστε να εμποδίζουν τον αναδιπλασιασμό του ιού χωρίς να βλάπτουν τον ξενιστή.
How effective is medication as viral infection therapy
It’s difficult
- τα κλινικά συμπτώματα εμφανίζονται αργά στην πορεία της νόσου, όταν τα σωματίδια των ιών έχουν αναδιπλασιαστεί
—> συμπτωματικό στάδιο - η χορήγηση των φαρμάκων που εμποδίζουν τον αναδιπλασιασμό των ιών έχει περιορισμένη αποτελεσματικότητα.
- Μερικοί αντιικοί παράγοντες είναι χρήσιμοι στην πρόληψη.
- Πολύ λίγοι ανταποκρίνονται σε αυτά τα φάρμακα.
Describe / Draw the virus cycle
slide 4 + 5
- Πρέπει να εισέλθουν στο κύτταρο
- Να απελευθερώσουν το γενετικό υλικό τους
- Να πολλαπλασιαστούν (DNA/RNA, πρωτεΐνες)
- Να δημιουργήσουν καινούργια ιϊκά σώματα
- Να απελευθερωθούν
what type of genes do virus have
- DNA ιοί
—> Που ενσωματώνονται
—> που δεν ενσωματώνονται στο ανθρώπινο DNA - RNA ιοί
—> RNA κάνουν αντίστροφη μεταγραφή (reverse transcription) για αναπαραγωγή
Σκοπός είναι να συνθέσουν πρωτεΐνες και DNA/RNA για την αναπαραγωγή τους
What are the main goals of viral therapy
Να αποτραπεί η
- Έκδυση
- Η απελευθέρωση σωματιδίων
- Σύνθεση του DNA/RNA (αντίστροφη μεταγραφή)
—> Χρήση ανάλογων νουκλεοτιδίων που σταματούν την αντιγραφή/μεταγραφή
Name 4 most common / significant viral infections
- Θεραπεία του AIDS
- Θεραπεία των ιώσεων του αναπνευστικού
- Θεραπεία των ηπατικών ιογενών λοιμώξεων
- Θεραπεία λοιμώξεων από ερπητούς
Describe AIDS
= Autoimmune Immunodeficiency Disease Syndrome.
- Προκαλείται από τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV)
- Η θεραπεία του AIDS χρησιμοποιεί συνδυασμούς φαρμάκων με σκοπό να καταστείλει τον πολλαπλασιασμό του HIV = “highly active antiretroviral therapy” / HAART
Name the 5 αντιρετροίκών φαρμάκων categories
- Νουκλεοσιδικοί και νουκλεοτιδικοί αναστολείς της αντίστροφης μεταγραφάσης (NRTI)
- Οι μη νουκλεοσιδικοί αναστολείς της αντίστροφης μεταγραφάσης (NNRTI)
- Οι αναστολείς πρωτεάσης (PI)
- Αναστολείς σύντηξης
- Αναστολείς ενσωμάτωσης
Explain the therapy plan followed for HIV / AIDS + how we choose which drug category
Για πρώτη θεραπεία
—> χορήγηση δύο NRTI
—> μαζί με είτε έναν PI ή έναν NNRTI
Η επιλογή του κατάλληλου συνδυασμού βασίζεται:
- σε γονοτυπικά και φαινοτυπικά χαρακτηριστικά του ιού
- στο ιϊκό φορτίο
- σε παράγοντες του ασθενούς
—> όπως τα συμπτώματα της νόσου
—> οι συνυπάρχουσες παθήσεις
—> η σημασία των φαρμακευτικών αλληλεπιδράσεων
—> η ευκολία συμμόρφωσης στο συχνά πολύπλοκο σχήμα χορήγησης
what are the goals of πολυφαρμακευτική θεραπεία for AIDS / HIV
- η μέγιστη αναστολή του ιικού πολλαπλασιασμού
- τη μικρότερη φαρμακευτική τοξικότητα
Describe NRTIs + mechanism
= Νουκλεοσιδικοί και νουκλεοτιδικοί αναστολείς της αντίστροφης μεταγραφάσης
= Είνα νουκλεοσίδια ή νουκλεοτίδια ανάλογα που περιέχουν ριβόζη- λείπει η 3’-υδροξυλομάδα
Mechanism of action
- Στο κύτταρο φωσφορυλιώνονται προς τριφωσφορικά ανάλογα
- Ενσωματώνονται στο ιϊκό DNA
- από την αντίστροφη μεταγραφή του ιού
- Επειδή η 3’- υδροξυλομάδα απουσιάζει, δεν μπορεί να δημιουργηθεί 3’-5’-φωσφοδιεστερικός δεσμός ανάμεσα σε ένα νέο τριφωσφορικά νουκλεοσίδιο και στην αλυσίδα του DNA
- έτσι τερματίζεται η επιμήκυνση της αλυσίδας
Name and describe an NRTI (uses)
Ζιδοβουδίνη (zidovudine) (ΑΖΤ)
= 3’-αζιδο-3’-δεοξυθυμιδίνη (ΑΖΤ) πυριμιδινικό ανάλογο
Uses
- αντιμετώπιση των λοιμώξεων από HIV
- Εγκεκριμένο για χρήση σε παιδιά και ενήλικες
- για την πρόληψη της προγεννητικής λοίμωξης κατά την κύηση
- Για την προφύλαξη ατόμων που εκτέθηκαν στον ΗIV
—> Όταν χρησιμοποιείται στα πλαίσια αντιρετροϊκής θεραπείας υψηλής δραστικότητας (HAART), μειώνει το ιικό φορτίο
Describe AZT (mechanism / resistance / interactions / side effects)
Τρόπος δράσης:
- Πρέπει να μετατραπεί σε τριφωσφορικά νουκλεοσίδιο
- από τη θυμιδινική κινάση των θηλαστικών
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
- Είναι τοξικό για τον μυελό των οστών
- Εμφανίζεται οξεία αναιμία και λευκοπενία σε ασθενείς που λαμβάνουν υψηλές δόσεις
Interactions
—> Ηστραβουδίνη και η ριμπαβιρίνη ενεργοποιούνται με τις ίδιες ενδοκυττάριες διεργασίες και δεν θα πρέπει να χορηγούνται μαζί με το ΑΖΤ
Αντοχή:
- αναπτύσσεται αργά με το πέρασμα του χρόνου
- Συσχετίζεται με μεταλλάξεις σε αρκετά κωδικόνια
- Παρατηρείται επίσης διασταυρούμενη αντοχή και σε άλλα νουκλεοσιδικά ανάλογα
Describe NNRTIs (what it is + mechanism)
= Non-nucleoside reverse transcriptase inhibitors
= είναι υψηλής εκλεκτικότητας, μη συναγωνιστικοί αναστολείς της αντίστροφης μεταγραφάσης
Mechanism (slide 28-29)
- Προσδένονται στην αντίστροφη μεταγραφάση του ιού κοντά στην ενεργό θέση
- αναστέλλουν τη δράση του ενζύμου
—> Δεν χρειάζονται ενεργοποίηση από κυτταρικά ένζυμα
what are some common characteristics of NNRTI
- διασταυρούμενη αντοχή
- φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις
- υψηλή συχνότητα αντιδράσεων υπερευαισθησίας
—> όπως εξάνθημα
Give the main advantages of NNRTIs
Το κύριο πλεονέκτημά τους είναι:
- η απουσία δράσεων στα αιμοποιητικά στοιχεία του ανθρώπο
- η έλλειψη διασταυρούμενης αντοχής με τους NRTI
give the pros and cons of NNRTIs compared to NRTIs
Πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τους NRTIs:
- Ταχύτερη δράση
- Παρακάμπτεται η μεταβλητότητα μεταξύ διαφορετικών ασθενών
- Δεν εμφανίζεται διασταυρούμενη αντοχή όπως στους NRTIs
Μειονεκτήματα σε σύγκριση με τους NRTIs:
- Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα (π.χ. αναστολή)
- Υπερευαισθησία μέσα στις πρώτες δόσεις / ημέρες της θεραπείας
name a known NNRTI (uses / side effects / interactions)
Νεβιραπίνη (nevirapine)
Uses
- σε συνδυασμό με άλλα αντιρετροϊκά φάρμακα στη θεραπεία του HIV σε ενήλικες και παιδιά
- πρόσληψη μετάδοσης κατά την κύηση
- ως υποκατάστατο του ΑΖΤ
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
- εξάνθημα
- πυρετός
- κεφαλαλγία
- αύξηση τρανσαμινασών
Interactions:
Είναι επαγωγέας της οικογένειας CYP3A4.
—> Αυξάνει τον ρυθμό μεταβολισμού των αναστολέων πρωτεάσης
—> Αυξάνει τον ρυθμό μεταβολισμού αρκετών φαρμάκων
Describe αναστολείς πρωτεάσης + mechanism of action
Αυτά τα φάρμακα άλλαξαν σημαντικά την πορεία αυτής της ιογενούς νόσου
Μηχανισμός δράσης:
- Είναι αναστρέψιμοι αναστολείς της HIV —> ασπαρτυλικής πρωτεάσης
- Το ιϊκό ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τον τεμαχισμό της ιικής πολυπρωτεΐνης σε έναν αριθμό ενζύμων (αντίστροφη μεταγραφάση, πρωτεάση και ιντεγκράση) και αρκετές δομικές πρωτεΐνες
- Έχουν τουλάχιστον 1000x περισσότερη συγγένεια για τα ένζυμα των HIV-1 και HIV-2 απ’ ό,τι για τις αντίστοιχες πρωτεάσες του ανθρώπου, όπως η ρενίνη
—> εκλεκτική τοξικότητά τους - Η αναστολή εμποδίζει την ωρίμαση των ιικών σωματιδίων
—> έχει ως συνέπεια την παραγωγή μη λοιμογόνων ιοσωμάτων
what’s the best treatment plan when using protease inhibitors
Η θεραπεία των ασθενών που δεν έχουν λάβει ποτέ στο παρελθόν αντιρετροϊική θεραπεία με έναν αναστολέα πρωτεάσης και 2 NRTI
–> έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του ιϊκού φορτίου στο πλάσμα σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα στο 60–95% των ασθενών
Describe the pharmacokinetics of protease inhibitors
- Όλοι οι αναστολείς πρωτεάσης είναι υποστρώματα για το ισοένζυμο CYP3A4
- κάποιες ουσίες μεταβολίζονται και από άλλα ισοένζυμα Ρ450
- Είναι υποστρώματα για την Ρ-γλυκοπρωτεϊνική αντλία εκροής φαρμάκων.
Describe the resistance and side effects of protease inhibitors
Αντοχή:
Εμφανίζεται ως συνέπεια συσσώρευσης σταδιακών μεταλλάξεων στο γονίδιο της πρωτεάσης.
—> Οι αρχικές μεταλλάξεις έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της ικανότητας πολλαπλασιασμού του ιού
—> αλλά καθώς οι μεταλλάξεις συσσωρεύονται, εμφανίζονται ιοσωμάτια με υψηλού βαθμού αντοχή στους αναστολείς πρωτεάσης
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
- Προκαλούν παραισθησίες
- ναυτία, εμέτους και διάρροια
- Διαταραχές στον μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων, όπως διαβήτης και υπερχοληστερολαιμία
- Χρόνια χορήγηση προκαλεί ανακατανομή του λίπους με απώλεια λίπους από τα άκρα και συσσώρευσή του στην κοιλιά και στη βάση του τραχήλου («βουβαλοειδής ήβος»)
Name an example of a protease inhibitor
Ριτοναβίρη
name and describe an Αναστολείς ιϊκής σύντηξης
Μαραβιρόκη (maraviroc)
= Δεύτερος αναστολέας εισόδου.
- Εμποδίζει τη σύνδεση του CCR5
- το οποίο συνεργάζεται με την gp41 για να διευκολύνει την είσοδο του HIV μέσω της μεμβράνης εντός του κυττάρου.
- Τα ανθρώπινα κύτταρα μπορεί να εκφράζουν είτε το συνυποδοχέα CCR5
- Μόνο κύτταρα τα οποία εκφράζουν το CCR5 που χρησιμοποιεί ο ιός για είσοδο μπορούν να στοχευτούν με τη χρήση του maraviroc.
- Είναι γενικά καλά ανεκτή.