Diagnostisch onderzoek Flashcards
(18 cards)
Diagnostisch onderoek is meer dan alleen…
Sensitiviteit en specificiteit
Wat zijn verschillende vragen die beantwoord kunnen worden met diagnostisch onderzoek?
1. Scientific validity
- Gaat over de wetenschappelijke onderbouwing van het diagnostisch onderziek; is er een bewezen verband tussen wat je meet en de uitkomst waarin je geïnteresseerd bent?
2. Technical validity
- Gaat over de technische kwaliteit en betrouwbaarheid van de test; is de test betrouwbaar en nauwkeurig? (als je de test herhaalt onder dezelfde omstandigheden, moet het resultaat het zelfde zijn én reproducibility)
3. Clinical validity
- Gaat over de diagnostische nauwkeurigheid van de test in de praktijk; kan de test goed onderscheid maken tussen mensen met en zonder de uitkomst? = sensitiviteit en specificiteit
4. Clinical utility
- Gaat over het praktische nut van de test in de klinische setting; helpt de test echt om de gezondheid van de patiënt te verbeteren? Ofwel, is de test effectief in het ondersteunen van beslissingen die leiden tot betere behandelingen en uitkomsten?
Definieer ‘diagnostic accuracy’ en welke uitkomstmaten worden hiervoor gebruikt?
Het vermogen van een test om onderscheid te maken tussen personen met en zonder de ziekte/conditie/uitkomst
Uitkomstmaten:
* sensitiviteit
* specificiteit
* positief voorspellende waarde
* negatief voorspellende waarde
* likelihood ratio’s
Wat is de basis opzet voor het bepalen van diagnostic accuracy (onderscheidend vermogen)?
Series of patients ==> Index test ==> Reference standard ==> Cross-classification
Wat is het standaard diagnostic accuracy design? En waarom geen cohort?
Cross-sectionele studie en geen cohort omdat er idealieter geen tijdselement bij betrokken is
In welk geval is er wel een cohort design nodig bij diagnostic accuracy? En wat is de onderliggende aanname?
Bijvoorbeeld bij langdurige chronische ziekten waarvoor een methode voor vroegtijdige opsporing wordt geëvalueerd
* Daarbij zijn we nog steeds geïntereseerd in de status van de patient op dat specifieke moment
De onderliggende assumptie is dat de status van de patiënt niet verandert tussen het moment waarop de indextest werd uitgevoerd en het moment waarop de referentiestandaard werd uitgevoerd.
Wat is het standaard design voor het testen van diagnostic accuracy?
“One-gate design” (zie afbeelding)
Patients with symptoms, tested by physician ==> study sample
==> Index test positive –> verification –> true positives & false positives
==> index test negative –> verification –> false negatives & true negatives
Hoe ziet een ‘Two-gate design’ (case-control) er uit?
- Diseased –> index test –> true positives & false negatives
- Non-diseased –> index test –> false positives & true negatives
Op basis van welke twee factoren beoordeel je de kwaliteit van diagnostic accuracy onderzoek?
- Verkening
- Representativiteit
Wat zijn vormen van vertekening en verminderde representativiteit bij de selectie van deelnemers in diagnostic accuracy onderzoek?
Vertekening: wanneer bepaalde groepen patiënten niet geselecteerd worden en daarmee de sensitiviteit en/of specificiteit vertekenen
- Bijv. als de arts besluit wie wel of niet meedoet met de studie of bij een case-controle design
Representativiteit: als de gehele groep niet prepresentatief is voor jouw vraag
Wat zijn vormen van vertekening en verminderde representativiteit van de index test in diagnostic accuracy onderzoek?
Vertekening: als de uitvoering of aflezing van de index teset voor vertekening kan zorgen
* Bijv. als de aflezer weet wat de patiënt echt heeft
* Bijv. als de afkapwaarde aad-hoc bepaald is
Representativiteit: als de test niet representatief is voor jouw vraag
Wat zijn vormen van vertekening en vermiderde representativiteit van de referentiestandaard in diagnostic accuracy onderzoek?
Vertekening:
* Bijv. als de aflezer van de referentiestandaard al weet wat de uitslag van de index test was
* Bijv. als de referentiestandaard onvoldoende is
Representativiteit: als de aandoening die door de referentiestandaard gedefinieerd wordt, niet de aandoening is waar je echt. in geïnteresseerd bent
Wat zijn nog meer oorzaken van vertekening bij diagnostic accuracy onderzoek?
Alles wat de 2x2 tabel kunstmatig beïnvloed, zorgt voor vertekening
- bijv. bij een te lange tijd tussen de index test en de referentiestandaard
- bijv. als alleen een deel van de patiënten de referentiestandaard ondergaan (partial verification bias), of als er een tweede referentie standaard gebruikt wordt (differential verification bias)
- Alles wat de analyses kan beïnvloeden
- Missende waarden
Wat is partial verification bias?
Partial verification bias onstaat wanneer niet alle patiënten die de index test ondergaan ook de referentiestandaard ondergaan, en die beslissing om de referentiestandaard te ondergaan af hangt van de uitslag van de index test
- Sensitiviteit kan te hoog lijken (vooral mensen met een positieve test worden gecontroleerd en de ziekte bevestigd)
- Specificiteit kan onjuist/ onnauwkeurig zijn (negatieve gevallen worden niet gecontroleerd en de werkelijke ziektestatus blijft onbekend)
Wat is differential verification bias?
Bij differential verification bias krijgen vershillende patiënten verschillende referentiestandaarden, afhankelijk van de uitslag van de index test of andere factoren (zoals klinische kenmerken)
Leg kort uit wat het verschil is tussen partial en differential verification bias
Partial ==> een deel van de patiënten krijgt geen referentiestandaard
Differential ==> iedereen krijgt een referentiestandaard, maar niet dezelfde.
Welke twee checklists kun je gebruiken bij het beoordelen van diagnostic accuracy onderzoek?
QUADAS-2 = quality checklist
STARD 2015 = reporting checklist
Wat zijn de nadelen van diagnostic accuracy testing?
- Accuratesse zegt niks over of de patiënt beter wordt van testen
- Als de vervolgstappen hetzelfde zijn bij zowel een negatieve als een positieve testuitslag, heeft testen dan wel zin?
- Overdiagnostiek
“Even een perfect test is useless if it does not change management!”
