rozrostowy krwiak małżowiny sitowej - łacina
haematoma progressiva ethmoidalis
wirusy + bakterie powodujące zapalenie górnych d.o. u koni
- herpeswirus koni typ-1 (podtyp I i II) i typ-4 -> rhinopneumonitis equorum
- wirus influenzy koni -> influenza equorum
- Streptococcus equi -> adenitis equorum
- Burkholderia mallei -> malleus
wirusy + bakterie powodujące zapalenie górnych d.o. u psów
wirusy: - wirus nosówki (morbiliwirus) - adenowirus psów typ-2 - wirus parainfluenzy psów bakterie: - Bordetella bronchiseptica - E. coli - Streptococcus sp. et Staphylococcus sp.
czynniki powodujące zapalenie błony śluzowej nosa u kotów (koci katar)
wirusowe: - herpeswirus kotów typ-1 - kalciwirusy kotów chlamydie: - Chlamydia psittaci bakterie: - Bordetella bronchiseptica - E. coli - Streptococcus sp. et Staphylococcus sp. grzyby: - Cryptococcus neoformans
ziarniniakowe zapalenie błony śluzowej nosa - jakie czynniki mogą wywoływać
bakterie: Mycobacterium sp., Burkholderia mallei
grzyby: Cryptococcus sp., Blastomyces sp., Rhinosporidium seeberi
nowotwory nienabłonkowe nosa - wymienić (10)
- osteoma, osteosarcoma
- chondroma, chondrosarcoma
- fibroma, fibrosarcoma
- myxoma, myxosarcoma (śluzak, śluzakomięsak)
- haemangioma, haemangiosarcoma
nowotwory nabłonkowe nosa - wymienić (8)
niezłośliwe: 1. papilloma 2. adenoma złośliwe - częstsze: 1. carcinoma planoepitheliale 2. carcinoma transitionale (rak nabłonka przejściowego) 3. adenocarcinoma 4. (rak anaplastyczny) 5. (nerwiak węchowy) 6. (rak endokrynny)
połowiczne porażenie krtani - łacina + skutek
hemiplagia laryngis
-> dychawica świszcząca
zapalenie nadżerkowo wrzodziejące krtani - przy jakich chorobach zakaźnych
- głowica bydła
- pomór bydła
- choroba błon śluzowych bydła
zapalenie włóknikowe i martwicowe krtani - przy jakich zakaźnych występuje
- leptospiroza psów
- nekrobacyloza cieląt
zapalenie worków powietrznych - łacina + przyczyny
aerophoritis
- z grzybicy (Aspergillus sp.)
- z bakterii (Streptococcus equi) -> aerophoritis purulenta
kaszel kenelowy psów - łacina + czynnik etiologiczny
tracheobronchitis infectiosa canis
choroba wieloczynnikowa: adenowirus psów typ-2, wirus parainfluenzy psów, Bordetella bronchiseptica
wapnienie płuc - łacina + przyczyny
calcificatio pulmonum
- wapnienie przerzutowe
- hiperwitaminoza wit. D
- zatrucia roślinne (analogi wit. D)
- mocznica
- nadczynność kory nadnerczy - wapnienie dystroficzne
- pomartwicze/ pozapalne
niedodma płuc - łacina + co to
atelectasis pulmonum
brak wypełnienia gazem czy czymkolwiek innym pęcherzyków płucnych
niedodma płuc - podział
ze względu na przyczyny:
- wrodzona = płodowa (atelectasis congenita)
- nabyta (a. acquisita)
- z zatkania światła oskrzela (a. obturativa)
- z ucisku (a. compressiva)
przekrwienie płuc - rodzaje + przyczyny
- czynne (hyperaemia pulmonum activa)
- przy zapaleniu płuc
- obniżonym ciśnieniu atmosferycznym
- zbyt szybkim usunięciu wysięku w opłucnej - bierne (hyperaemia passiva)
- przy niewydolności lewego serca i zaleganiu krwi w płucach
- przy śmierci z ostrej niewydolności serca
- jako następstwo wad serca (zwłaszcza zastawki dwudzielnej)
obrzęki płuc - rodzaje
- hydrostatyczny = kardiogenny, hemodynamiczny
- niehydrostatyczny
- zapalny
obrzęk płuc - etapy
- obrzęk ukryty (oedema occultum) -> gromadzenie płynu w przegrodach międzypęcherzykowych
- obrzęk jawny (oedema manifestum) - gromadzenie w pęcherzykach płucnych
przyczyny obrzęku płuc (5)
- niewydolność lewej komory serca (np. kardiomiopatie)
- przewodnienie
- utrudniony odpływ chłonki
- spadek ciśnienia osmotycznego osocza (np. uszkodzenie nerek)
- uszkodzenie bariery śródbłonkowo-pęcherzykowej (np. zatrucia)
zespół ostrej niewydolności oddechowej - patogeneza
czynniki uszkadzające, etiologia wieloczynnikowa (sepsa, zatrucia, oparzenia)
- > zmniejszenie przepływu krwi
- > niedotlenienie:
- > pneumocyty typu-II -> niedobór surfaktantu
- > śródbłonki -> przesięk + tworzenie błon szklistych
zespół ostrej niewydolności oddechowej - z czym przebiega
towarzyszy mu:
- nadciśnienie w układzie płucnym
- nacieczenie płuc przez granulocyty obojętnochłonne
- uwalnianie licznych mediatorów zapalenia
- rozległe uszkodzenie ścian pęcherzyków
- tworzenie błon szklistych w pęcherzykach
przyczyny krwawienia do płuc
- pęknięcie naczynia (haemorrhagia per rhexin)
- nadżarcie ściany naczynia (haemorrhagia per diabrosin)
- przesączanie się krwi (haemorrhagia per diapedesin)
- agonia, ubój
- toksyny (np. kumaryny)
- alergie
- brak wit. C, koagulopatie
- choroby zakaźne
podziały zapaleń płuc - jakie czynniki bierzemy pod uwagę (5)
- przyczyna
- rodzaj wysięku
- rozmieszczenie zmian
- czas trwania
- cechy morfologiczne
podział zapaleń płuc ze względu na etiologię (7)
- wirusowe
- bakteryjne
- mykoplazmowe
- alergiczne
- grzybicze
- pasożytnicze
- toksyczne
podział zapaleń płuc ze względy na rodzaj wysięku (6)
- surowicze = nieżytowe
- włóknikowe
- krwotoczne
- ropne
- zgorzelinowe/ martwicowe
- ziarniniakowe
podział zapaleń płuc ze względu na rozmieszczenie zmian (6)
- ogniskowe
- wieloogniskowe
- odoskrzelowe
- zrazikowe
- płatowe
- rozlane
podział zapaleń płuc ze względu na czas trwania (3)
- ostre
- podostre
- przewlekłe
podział zapaleń płuc ze względu na cechy morfologiczne (6!!!)
- odoskrzelowe (bronchopneumonia)
- nieżytowe (b. catarrhalis)
- krupowe=włóknikowe (b. fibrinosa)
- ropne (b. purulenta)
- przerzutowe (pneumonia metastatica)
- śródmiąższowe (p. interstitialis)
- ziarniniakowe (p. granulomatosa)
- zgorzelinowe (p. gangraenosa)
- martwicowe (p. necroticans)
ropne zapalenie płuc - podział + przyczyna
przyczyna: infekcja bakteriami ropnymi
- ropne odoskrzelowe (bronchopneumonia purulenta) - drogą aerogenną
- ropne przerzutowe (pneumonia purulenta metastatica) - drogą hematogenną
przerzutowe zapalenie płuc - przyczyna
podróż zatorów bakteryjnych drogą hematogenną z innych, zakażonych, tkanek
zgorzelinowe zapalenie płuc - przyczyna
jako powikłanie innego zapalenia płuc, nie jest samodzielną postacią zapalenia
martwicowe zapalenie płuc - przyczyna
wywołane jedynie przez Fusobacterium necrophorum, najczęściej u bydła, rzadziej u koni
Czynniki powodujące śródmiąższowe zapalenie płuc u bydła (3)
- IBR (herpes)
- wirus parainfluenzy-3 (bronchopneumonia enzootica bovum)
- Mycoplasma mycoides (pleuropneumonia contagiosa bovum)
wirus powodujący śródmiąższowe zapalenie płuc u małych przeżuwaczy (1)
- wirus maedi-visna
wirusy powodujące śródmiąższowe zapalenie płuc u koni (4)
- wirus grypy koni (A/equi-I i A/equi-2)
- herpeswirus koni (EHV-1, EHV-4)
- adenowirusy
- wirus zapalenia tętnic koni
wirusy powodujące śródmiąższowe zapalenie płuc u świń (3)
- wirus grypy świń
- cirkowirus świń typ-2
- PRRS
wirusy powodujące śródmiąższowe zapalenie płuc u psów (3)
- wirus nosówki
- wirus parainfluenzy
- herpeswirus psów
wirus powodujący śródmiąższowe zapalenie płuc kotów (1)
kalciwirus
ziarniniakowe zapalenie płuc - przy jakich chorobach (11)
- gruźlica płuc
- gruźlica rzekoma
- nosacizna płuc
- promienica płuc
- botriomykoza płuc
grzybice systemowe: - kryptokokoza
- kokcydiomykoza
- histoplazmoza
- blastomykoza
- aspergiloza
+ 11. FIP
pasożyty płuc - wymienić
- dirofilaria u Car
- nicienie płucne Ru
- Ascaris
- Strongylus u koni, świń, bydła
rodokokoza - czynnik etiologiczny
Rhodococcus equi
histofiloza płuc - czynnik etiologiczny
Histophilus somni
histofiloza płuc - zmiany sekcyjne
- zmiany posocznicowe \+ zapalenie: - górnych d.o. (nieżytowo-ropne) - płuc (odoskrzelowe włóknikowe) - krtani (martwicowe) - macicy - stawów - m. sercowego - mózgu, rdzenia i opon (zatorowo-zakrzepowe)
posocznica krwotoczna bydła - inne nazwy + łacina
choroba Bollingera, zaraza bydła i dziczyzny
- septicaemia haemorrhagica bovum
posocznica krwotoczna bydła - czynnik etiologiczny
Pasteurella multocida
pastereloza bydła - zmiany sekcyjne
- zmiany posocznicowe (wybroczyny na bł.śluz. i surowiczych + zwyrodnienie miąższowe wątroby i nerek + obrzęk śledziony i ww.chłonnych)
- galaretowate nacieki tkanki podskórnej głowy i szyi, czasem kończyn i sromu
- płyn w jamach ciała
- włóknikowo-krwotoczne zapalenie trawieńca i jelit
- włóknikowe zapalenie płuc i surowiczo-włóknikowe opłucnej
zaraza płucna bydła - łacina + czynnik etiologiczny
pleuropneumonia contagiosa bovum
Mycoplasma mycoides
zaraza płucna bydła - zmiany sekcyjne
- początkowo zakrzepy w płucach -> ogniska martwicowe -> klasyczne włóknikowe zapalenie płuc i surowiczo-włóknikowe opłucnej
- dużo płynu w opłucnej
choroba maedi-visna - inna nazwa + łacina
postępowe zapalenie płuc
pneumonia interstitialis progressiva
choroba maedi-visna - czynnik etiologiczny
lentiwirus owiec, rodzina Retroviridae
choroba maedi-visna - zmiany sekcyjne
- maedi - postępowe śródmiąższowe zap. płuc
- visna - demielinizujące zapalenie mózgu, opon i rdzenia
+ możliwe zap. stawów i wymienia
grypa świń - łacina + czynnik etiologiczny
influenza suum
wirus grypy świń typ A (głównie H1N1 i H3N2)
grypa świń - zmiany sekcyjne
- ostre nieżytowe zapalenie górnych d.o. i odoskrzelowe płuc
- obrzęk i przekrwienie ww.chłonnych
- możliwe zapalenie żołądka i jelit
+ zmiany posocznicowe -> zwyrodnienie miąższowe narządów
zespół rozrodczo-oddechowy świń (PRRS) - etiologia
wieloczynnikowa:
- zakażenia wirusowe -> PRRSV (porcine reproductive-respiratory syndrome virus)
- zakażenia bakteryjne
- czynniki środowiskowe (stres, zagęszczenie)
- cechy osobnicze
PRRS - zmiany sekcyjne
- w przypadku infekcji niepowikłanych (rzadko) -> śródmiąższowe zap. płuc, obrzęk i przekrwienie ww.chłonnych
- w przypadku powikłanych -> specyficzne dla dodatkowego patogenu
enzootyczne odoskrzelowe zapalenie płuc świń - łacina + czynnik etiologiczny
pneumonia enzootica suum
Mycoplasma hyopneumoniae
enzootyczne odoskrzelowe zapalenie płuc świń - zmiany sekcyjne
- odoskrzelowe nieżytowe zapalenie płuc
- powiększenie ww.chłonnych oskrzelowych i śródpiersiowych
- wychudzenie
zaraza trzody chlewnej - inne nazwy + łacina + czynnik etiologiczny
pastereloza świń = posocznica krwotoczna świń; pasterellosis suum = septicaemia haemorrhagica suum
Pasteurella multocida
zaraza trzody chlewnej - inne nazwy + łacina + czynnik etiologiczny
pastereloza świń = posocznica krwotoczna świń; pasterellosis suum = septicaemia haemorrhagica suum
Pasteurella multocida
podział czynników zakaźnych wywołujących zapalenie płuc u psów
- śródmiąższowe zap. płuc:
- nosówka
- CAV-2 (kaszel kenelowy)
- herpeswiroza - nieżytowe/włóknikowe/ropne zap. płuc:
- bakterie - ziarniniakowe zap. płuc
- grziby
odma jamy opłucnowej - łacina + co to
pneumothorax
brak podciśnienia w opłucnej wskutek przedostania się do niej gazu
odma jamy opłucnowej - przyczyny
- złamania żeber
- obrażenia postrzałowe
- punkcja jamy opłucnowej
- pęknięcie płuca
- przebicie przełyku
- pęknięcie/ przebicie przepony
płyn w jamie opłucnowej - łacina + przyczyny
hydrothorax
- niewydolność serca
- utrudniony odpływ chłonki
- hipoproteinemia, niedożywienie, choroby nerek -> spadek ciśnienia osmotycznego krwi
- choroby jelit (zaburzenia wchłaniania)
- marskość wątroby (obniżona synteza białek)
płyn w jamie opłucnowej - następstwa
- niedodma płuc
- drażnienie opłucnej
krew w jamie opłucnowej - łacina + przyczyny
haemothorax
- urazy mechaniczne
- pęknięcie tętniaka aorty
- nowotwory
- koagulopatie wrodzone/ nabyte
zapalenie opłucnej - łacina + przyczyny
pleuritis
- uraz: ściany klatki/ przepony
- nie uraz = bakteryjne
zapalenie opłucnej - podział ze względu na charakter wysięku (5)
- surowicze
- surowiczo-włóknikowe
- włóknikowe
- ropne
- ziarniniakowe
“tomato soup” w opłucnej - co to + przyczyny
nagromadzenie w jamie opłucnowej krwisto-mlecznego ropnego wysięku
- spowodowane bakteriami, m.in. Actinomyces sp., Bacterioides sp.
pierwotne nabłonkowe nowotwory płuc - podział (10)
I. gruczolak brodawkowaty II. gruczolak oskrzelikowo-pęcherzykowy III. gruczolakorak IV. rak płaskonabłonkowy V. rak przypodstawnopłaskonabłonkowy VI. oskrzelikowo-pęcherzykowy VII. drobno/wielkokomórkowy VIII. anaplastyczny IX. karcinoid X. gruczolakorakowatość
pierwotne nienabłonkowe nowotwory płuc - podział (5)
I. naczyniak II. kostniakomięsak III. chrzęstniakomięsak IV. histiocytoza złośliwa V. guz komórek ziarnistych
guz komórek ziarnistych - inna nazwa + łacina + u kogo i gdzie najczęściej występuje
guz Abrikosowa
- mioblastoma
u koni, najczęściej w prawym górnym oskrzelu
międzybłoniak - łacina - skąd się wywodzi
mesothelioma
Wywodzi się z komórek wyścielających błony surowicze
międzybłoniak opłucnej - łacina - skąd się wywodzi
mesothelioma pleurae
z komórek błony wyścielającej jamę opłucnową
nasilona autoliza nerek - przy jakich chorobach zakaźnych?
klostridiozy:
- szelestnica (Clostridium chauvoei)
- beztlenowa enterotoksemia owiec (Cl. perfringens typ D)
- enterotoksemia cieląt i bydła (Cl. perfringens typ A i C)
beztlenowa enterotoksemia owiec - inna nazwa + łacina
choroba miękkiej nerki
enterotoxaemia anaerobica ovium
beztlenowa enterotoksemia owiec - zmiany sekcyjne
toksyna epsilon
- > uszkadza śródbłonek naczyniowy
- > obrzęk mózgu -> symetryczne ogniska rozmiękczynowe mózgu
- > obrzęk nerek -> pośmiertnie przyspieszona autoliza
- > obrzęk serca -> hydropericardium
- > obrzęk płuc -> hydrothorax
- > niedotlenienie hepatocytów
+ wybroczyny pod błonami surowiczymi
+ nieżytowo-krwotoczne zapalenie j.biodrowego
zaburzenia rozwojowe nerek - wymienić (9)
- brak jednej/ obu nerek (aganesia, aplasia renum)
- niedorozwój nerki (hypoplasia renum/ renis), zwykle z przerostem drugiej
- wrodzony przerost jednej/ obu nerek
- zrost nerek na jednym biegunie, przy zachowanych moczowodach i miedniczkach - nerka podkowiasta (ren arcuatus)
- rozdwojenie nerki (ren bipartitus)
- przemieszczenie nerki (ectopia renis)
- nerka wędrująca (ren migrans)
- dysplazja nerek (dysplasia renum) - przetrwanie struktur nerki płodowej
- torbiele nerek (deg. cystica renum)
dysplazja nerek - co może obejmować (5)
obejmuje zachowane struktury nerki płodowej, m.in.:
- niedojrzałe/ płodowe kłębuszki
- nadmiar niedojrzałej tk.łącznej śródmiąższowej o większej kurczliwości -> ucisk na kanaliki
- przetrwałe przewodu metanefronu
- gruczolakowate rozrosty nabłonka kanalików zbiorczych
- ogniska metaplazji chrzęstnej lub kostnej
dysplazja nerek - zmiany sekcyjne
- nerki pomniejszone
- blade, zwłókniałe
- trudnościągalna torebka
- cechy odmieczniczkowego zapalenia nerek (przy współistniejących anomaliach w rozwoju moczowodów)
- zapalenie żołądka
- wapnienie bł. podśluzowej żołądka, wsierdzia LP
- włóknista dystrofia kości - nerkowa
- hiperplazja przytarczyc
torbielowatość nerek - łacina + etiologia
degeneratio polycystica renum congenita
etiologia genetyczna, często u świń, owiec, bulterierów i kotów perskich (prawie 40% persów to ma i wtedy dodatkowo torbiele wątroby i trzustki)
torbielowatość nerek - obraz makroskopowy
- nerki powiększone
- blade
- zawierają liczne torbiele ok. 1-5mm wypełnione surowiczym płynem
- większe torbiele uciskają na miąższ -> zanik z ucisku
zawał nerki - łacina + następstwa
infarctus anemicus renis (biały, bo czerwony bardzo rzadko)
- goi się przez ziarninowanie -> nerka bliznowata -> marskość pozawałowa (cirrhosis post infarctus)
- lub sekwestracja (sequestratio infarcti)
różyca świń - łacina + czynnik etiologiczny
rhusopathia suum = erysipelas suum
włoskowiec różycy, Erysipelothrix rhusopathiae
różyca świń - zmiany sekcyjne
- w p. ostrej -> zmiany posocznicowe (przekrwienia skóry w okolicy uszu, szyi, kończyn + obrzęk śledziony, nerek, wątroby + płyn w jamach ciała + wybroczyny na bł. śluzowych i surowiczych + zapalenie żołądka i jelit)
- w p. podostrej -> pokrzywka romboidalna, przekrwienie śledziony i nerek
- w p. przewlekłej -> zapalenie wsierdzia, zawały blade w nerkach, SUROWICZO-WŁÓKNIKOWE zap. stawów, martwica skóry (ogona, uszu, ryja, grzbietu)
pomór klasyczny świń - łacina + czynnik etiologiczny
pestis classica suum
pestiwirus z rodziny Flaviviridae
pomór klasyczny świń - zmiany sekcyjne (6)
- punkcikowate/ krwawe wybroczyny na skórze i błonach śluzowych + podbiegnięcia krwawe
- charakterystyczne powiększone i soczyste ww.chłonne o marmurkowatym wyglądzie (nierównomiernie przekrwione)
- nerka jajo indycze = blada z wybroczynami
- nieżytowe ogniskowe zapalenie jelita grubego -> butony pomorowe
- zawały krwawe w śledzionie
- włóknikowo-krwotoczne zapalenie płuc
+ w postaci chronicznej dochodzi martwica skóry i nieropne limfocytarne zapalenie mózgu i rdzenia
afrykański pomór świń - łacina + czynnik etiologiczny
pestis africana suum
asfawirus, ASFV
afrykański pomór świń - zmiany sekcyjne
- wybroczyny na skórze i błonach śluzowych + podbiegnięcia krwawe
- ww.chłonne powiększone, marmurkowate
- nerka a la jajo indycze
- nieżytowe ROZLANE zapalenie jelita grubego
- splenomegalia, bez zawałów krwawych
- OBRZĘK PŁUC + PĘCHERZYKA ŻÓŁCIOWEGO
cirkowirusy świń - wymienić + opisać
PCV-1 - niepatogenny, rozpowszechniony
PCV-2 - u większości świń, istotny czynnik etiologiczny wielu zespołów chorobowych
choroby świń wywoływane przez cirkowirusy - wymienić (7)
- zespół skórno-nerkowy (PDNS - porcine dermatitis-necropathy syndrome)
- poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający
- zespół zaburzeń w rozrodzie
- zespół zaburzeń pp u świń i warchlaków
- zespół oddechowy świń
- rozrostowe martwicowe zapalenie płuc
- wrodzona drżączka prosiąt
zespół skórno-nerkowy świń - etiologia
wieloczynnikowa:
- leki, substancje chemiczne
- alergeny
- antygeny wewnętrzne
- patogeny, zwłaszcza PCV-2
zespół skórno-nerkowy świń - zmiany sekcyjne
- owalne purpurowo-czerwone, wyniesione nad powierzchnię zmiany skórne z centralnym ogniskiem martwiczym
- powiększone, blade nerki z wybroczynami (jak przy pomorze)
- owrzodzenie żołądka
- zapalenie płuc
- powiększenie ww.chłonnych, śledziony, zawały brzeżne w śledzionie
- płyn w jamach ciała
zespół skórno-nerkowy świń - zmiany mikro w nerkach
- rozplem komórek mezangium -> produkcja macierzy mezangialnej ->
wysięk pod torebką kłębuszka
-> martwica naczyń kłębuszka - ogniskowe i rozlane nacieki zapalne
- wałeczki szkliste w kanalikach nerkowych
poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający świń - etiologia
wieloczynnikowa, ale PCV2 jest niezbędny do wywołania pełni objawów klinicznych
- niektóre rasy bardziej predysponowane
poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający świń - zmiany sekcyjne
- charłactwo
- obrzęk ww.chłonnych, wątroby i NEREK
- zanik grasicy
- śródmiąższowe zapalenie płuc
- żółtaczka
- owrzodzenie żołądka
- w ww.chłonnych zanik limfocytów (zastępowane histiocytami) + obecność kom.olbrzymich i ciałek wtrętowych
poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający świń - zmiany mikro w ww.chłonnych
CHARAKTERYSTYCZNE (służą do diagnostyki)
- ubytek komórek tkanki limfoidalnej
- rozplem komórek histiocytarnych
- wielojądrzaste komórki olbrzymie
- ciałka wtrętowe cytoplazmatyczne
herpeswiroza psów - czynnik etiologiczny
herpeswirus psów typ-I
herpeswiroza psów - zmiany sekcyjne
- petechiae et ecchymoses renum + w nadnerczach, wątrobie, płucach i pp (+ ogniska martwicy)
- wynaczynienia w miąższu nerek w kształcie klina
- obrzęk płuc
- krwisty wysięk w jamach
- powiększenie śledziony i ww.chłonnych
- nieropne zapalenie opon mózgowych i mózgu
nefropatie - podział ogólny
- kłębuszkowe (glomerulopatie) - zapalne/ niezapalne
- kanalikowo-śródmiąższowe (tubulopatie):
- niezapalne (nerczyce)- spichrzeniowe
- toksyczne
- zapalne
nerczyce - co to wgl
= nefropatie niezapalne
wszystkie niezapalne, zwyrodnieniowe zmiany kanalików + kłębuszków + tkanki śródmiąższowej, które dotyczą obu nerek
nefropatie spichrzeniowe - etiologia
powstają wskutek toczących się w kanalikach ZABURZEŃ METABOLICZNYCH, zarówno w przemianie wodnej, białkowej, tłuszczowej, węglowodanowej, barwnikowej i mineralnej
-> wzmożone wchłanianie z filtratu i odkładanie się w NABŁONKACH KANALIKÓW różnych substancji
nefropatie toksyczne - etiologia
bezpośrednie oddziaływanie substancji nefrotoksycznych na nabłonek kanalików nerkowych
nefropatie spichrzeniowe - wymienić (5)
- zwyrodnienie miąższowe nerki (deg. parenchymatosa)
- zwyrodnienie wodniczkowe nerki (d. hydropica)
- zwyrodnienie kropelkowo-szkliste nerek (d. hyalinea guttata)
- nefropatie na tle zaburzeń przemiany tłuszczowej
- zwyrodnienie tłuszczowe (d. adiposa)
- nefropatia cholesterolowa - nefropatia glikogenowa
wymienić nefropatie kanalikowe na tle zaburzeń metabolicznych (8)
1. wapnienie kanalików nerkowych; nefropatie na tle skazy moczanowej: 2. nefropatia ksantynowa; 3. nefropatia mocznicowa \+ nefropatie spichrzeniowe: 4. zw. miąższowe nerki 5. zw. wodniczkowe 6. kropelkowo-szkliste 7. nefropatie na tle zaburzeń tłuszczy 8. nefropatia glikogenowa
zwyrodnienie kropelkowo-szkliste nerek - inna nazwa + skutek + łacina
nefropatia proteinowa -> prowadzi do zwiększonego białka w moczu (proteinurii)
degeneratio hyalinea guttata renum
nefropatia glikogenowa - skutek
zwiększenie cukru w moczu -> glikozuria
zaburzenia w przemianie puryn - konsekwencje w nerkach
- zawały moczanowe (infarctus urici)
- nefropatia moczanowa (nephrosis urica)
- nefropatia ksantynowa (nephrosis xanthica)
nefropatie toksyczne - podział ze względu na przyczyny
- barwnikowo-białkowe:
- hemoglobinowa
- mioglobinowa
- hemosyderoza
- barwniki żółciowe - z metali ciężkich
- leki (NLPZ, sulfonamidy)
- toksyny odgrzibowe
- toksyny roślinne
- płyny chłodnicze - glikol etylenowy
nefropatia hemoglobinowa - etiologia
babeszjoza/ leptospiroza/ anemia hemolityczna -> hemoglobinuria -> resorpcja barwnika przez nabłonek kanalików
nefropatia mioglobinowa - etiologia
rozległe urazy mięśni/ mięśniochwat porażenny koni/ u zwierząt dzikich schwytanych (reakcja stresowo-wstrząsowa) -> mioglobinuria -> resorpcja barwnika przez nabłonki kanalików
nefropatia z płynu chłodniczego - etiologia
glikol etylenowy rozkładany do nefrotoksycznych metabolitów + odkłada się szczawian wapnia w nabłonku i świetle kanalików oraz tkance śródmiąższowej -> mechaniczne drażnienie i utrudniony odpływ moczu
nefropatia amyloidowa - łacina + co to + etiologia
nephrosis amyloidea
to nefropatia kłębuszkowa (glomerulopatia!)
- wskutek dysproteinemii/ hiperglobulinemii
podział zapaleń nerek
- zstępujące (drogą krwionośną)
- nieropne:- kłębuszkowe (glomerulonephritis)
- > ogniskowe
- > rozlane
- kanalikowo-śródmiąższowe (nephritis tubulointerstitialis) = śródmiąższowe
- ropne przerzutowe
- kłębuszkowe (glomerulonephritis)
- wstępujące (drogą przewodów moczowych)
- miedniczek nerkowych
- odmiedniczkowe nerek
choroby zachodzące z odkładaniem kompleksów Ag-Ab w nerkach
- konie: NZK, zołzy
- bydło: BVD
- świnie: pomór afrykański, klasyczny
- koty: białaczka, FIP, FIV
- psy: choroba Rubartha, endometritis, Dilofilaria, Borrelia, choroby autoimmuno, toczeń rumieniowaty itp.
leptospiroza psów - etiologia + zmiany sekcyjne
- L. canicola -> nerki -> tyfus psów
- L. icterohaemorrhagiae -> wątroba -> żółtaczka (!)
- krwotoczne zapalenie żołądka i dwunastnicy
- wybroczyny pod bł. surowiczymi i śluzowymi
- wrzodziejące zap. bł.śluz. jamy ustnej z mocznicy
- przewlekłe KANALIKOWO-ŚRÓDMIĄŻSZOWE zapalenie nerek + włóknienie miąższu
leptospiroza bydła - etiologia + zmiany sekcyjne
L. hardjo
- żółtaczka
- wybroczyny na błonach
- martwica skóry grzbietu i małżowin usznych
- wrzodziejące zap. jamy ustnej
- nieżytowe żołądka i jelit
- ogniska martwicy w wątrobie
- śródmiąższowe zap. nerek
leptospiroza świń - etiologia + zmiany sekcyjne
L. pomona
- zmiany mało charakterystyczne bo łagodny/ bezobjawowy przebieg
- poronienia
leptospiroza koni - etiologia + zmiany sekcyjne
L. bratislava
- zmiany mało charakterystyczne bo łagodny/ bezobjawowy przebieg
- poronienia
- zapalenie błony naczyniowej oka
zapalenia ziarniniakowe lokujące się w nerkach - wymienić
- gruźlica
- FIP
- infekcje narządowe - grzybicze/ pierwotniacze/ pasożytnicze
FIP - zmiany sekcyjne
- postać wysiękowa -> peritonitis exudativa, surowiczo-włóknikowe + możliwe pleuritis
- p. sucha -> ogniska zapalno-ziarniniakowe w wątrobie, śledzionie, nerkach, ww.chłonnych, krezce, płucach, UN
wodonercze - łacina + główna przyczyna + następstwo
hydronephrosis
- przez utrudniony odpływ moczu (gdziekolwiek od cewki po miedniczkę)
- > zanik miąższu nerki z ucisku (atrophia e compressione)
wodonercze - przyczyny
- wrodzone - zwężenie/ niedrożność dróg wyprowadzających mocz
- nabyte:
- kamienie w miedniczce/ moczowodzie/ pęcherzu/ cewce
- skrzepy krwi/ złogi złuszczonego nabłonka
- guzy nowotworowe: ukł. moczowego, prostaty, ukł. rozrodczego
- zapalenia: ureteritis, uretritis, cystitis, prostatitis
- zaburzenia neurogenne - czynnościowe
- ciąża
kamica nerki - łacina + przyczyny
nephrolithiasis
- mocz alkaliczny -> kamienie wapniowe, żelazowe, fosforan magnezu, sole amonowe
- mocz kwaśny -> krzemiany, szczawiany, puryny (kamienie ksantynowe)
pasożyty nerek (6)
wyjątkowo: - motylica wątrobowa - wągry bąblowca - larwy obleńców - Toxocara sp. - Angiostrongylus vasorum \+ nerkowiec (Dioctophyma renale), "gigantyczny pasożyt nerki"
nowotwory nerek nienabłonkowe - wymienić (6)
- włókniak (fibroma)
- kostniak (sarcoma)
- tłuszczak (lipoma)
- leiomyoma
- naczyniak prosty i jamisty (haemangioma simplex et cavernosum)
- naczyniak limfatyczny (lymphangioma)
nowotwory nabłonkowe nerek - wymienić (4)
- gruczolak (adenoma)
- brodawczak (papilloma)
- rak (adenocarcinoma) - najczęściej nabłonka kanalików I rz
- nephroblastoma - u młodych psów
nowotwory przerzutowe nerek - wymienić (3)
- chłoniak/ białaczka
- nowotwory gr.sutkowego
- mastocytoma
podział zapaleń pęcherza moczowego (7)
- ostre nieżytowe (cystitis catarrhalis acuta)
- krwotoczne (c. haemorrhagica)
- ropne (c. purulenta)
- włóknikowe (c. fibrinosa)
- dyfteroidalne (c. diphteroidalis)
- przewlekłe (c. chronica), grudkowe (c. follicularis)
- ziarniniakowe (c. granulomatosa)
enzootyczny krwiomocz bydła - łacina + etiologia
haematuria enzootica vesicalis bovum
zjedzenie paproci orlicy zwyczajnej/ narecznicy samczej z alkaloidami -> uszkodzenie pęcherza
enzootyczny krwiomocz bydła - zmiany
- rozszerzenie naczyń w pęcherzu i ich uszkodzenie -> krwawienie
- rozrost bł.śluzowej z tworzeniem kalafiorowatych narośli w dolnej i bocznych ścianach (możliwa transformacja nowotworowa)
rak nabłonka przejściowego - łacina + co to
carcinoma transitionale
złośliwy nowotwór nabłonka urothelialnego w pęcherzu moczowym
