Egzamin 2/2 Flashcards

(131 cards)

1
Q

rozrostowy krwiak małżowiny sitowej - łacina

A

haematoma progressiva ethmoidalis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

wirusy + bakterie powodujące zapalenie górnych d.o. u koni

A
  • herpeswirus koni typ-1 (podtyp I i II) i typ-4 -> rhinopneumonitis equorum
  • wirus influenzy koni -> influenza equorum
  • Streptococcus equi -> adenitis equorum
  • Burkholderia mallei -> malleus
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

wirusy + bakterie powodujące zapalenie górnych d.o. u psów

A
wirusy:
- wirus nosówki (morbiliwirus)
- adenowirus psów typ-2
- wirus parainfluenzy psów
bakterie:
- Bordetella bronchiseptica
- E. coli
- Streptococcus sp. et Staphylococcus sp.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

czynniki powodujące zapalenie błony śluzowej nosa u kotów (koci katar)

A
wirusowe:
- herpeswirus kotów typ-1
- kalciwirusy kotów
chlamydie:
- Chlamydia psittaci
bakterie:
- Bordetella bronchiseptica
- E. coli
- Streptococcus sp. et Staphylococcus sp.
grzyby:
- Cryptococcus neoformans
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

ziarniniakowe zapalenie błony śluzowej nosa - jakie czynniki mogą wywoływać

A

bakterie: Mycobacterium sp., Burkholderia mallei
grzyby: Cryptococcus sp., Blastomyces sp., Rhinosporidium seeberi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

nowotwory nienabłonkowe nosa - wymienić (10)

A
  • osteoma, osteosarcoma
  • chondroma, chondrosarcoma
  • fibroma, fibrosarcoma
  • myxoma, myxosarcoma (śluzak, śluzakomięsak)
  • haemangioma, haemangiosarcoma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

nowotwory nabłonkowe nosa - wymienić (8)

A
niezłośliwe:
1. papilloma
2. adenoma
złośliwe - częstsze:
1. carcinoma planoepitheliale
2. carcinoma transitionale (rak nabłonka przejściowego)
3. adenocarcinoma
4. (rak anaplastyczny)
5. (nerwiak węchowy)
6. (rak endokrynny)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

połowiczne porażenie krtani - łacina + skutek

A

hemiplagia laryngis

-> dychawica świszcząca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

zapalenie nadżerkowo wrzodziejące krtani - przy jakich chorobach zakaźnych

A
  • głowica bydła
  • pomór bydła
  • choroba błon śluzowych bydła
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

zapalenie włóknikowe i martwicowe krtani - przy jakich zakaźnych występuje

A
  • leptospiroza psów

- nekrobacyloza cieląt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

zapalenie worków powietrznych - łacina + przyczyny

A

aerophoritis

  • z grzybicy (Aspergillus sp.)
  • z bakterii (Streptococcus equi) -> aerophoritis purulenta
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

kaszel kenelowy psów - łacina + czynnik etiologiczny

A

tracheobronchitis infectiosa canis

choroba wieloczynnikowa: adenowirus psów typ-2, wirus parainfluenzy psów, Bordetella bronchiseptica

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wapnienie płuc - łacina + przyczyny

A

calcificatio pulmonum

  1. wapnienie przerzutowe
    - hiperwitaminoza wit. D
    - zatrucia roślinne (analogi wit. D)
    - mocznica
    - nadczynność kory nadnerczy
  2. wapnienie dystroficzne
    - pomartwicze/ pozapalne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

niedodma płuc - łacina + co to

A

atelectasis pulmonum

brak wypełnienia gazem czy czymkolwiek innym pęcherzyków płucnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

niedodma płuc - podział

A

ze względu na przyczyny:

  1. wrodzona = płodowa (atelectasis congenita)
  2. nabyta (a. acquisita)
    - z zatkania światła oskrzela (a. obturativa)
    - z ucisku (a. compressiva)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

przekrwienie płuc - rodzaje + przyczyny

A
  1. czynne (hyperaemia pulmonum activa)
    - przy zapaleniu płuc
    - obniżonym ciśnieniu atmosferycznym
    - zbyt szybkim usunięciu wysięku w opłucnej
  2. bierne (hyperaemia passiva)
    - przy niewydolności lewego serca i zaleganiu krwi w płucach
    - przy śmierci z ostrej niewydolności serca
    - jako następstwo wad serca (zwłaszcza zastawki dwudzielnej)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

obrzęki płuc - rodzaje

A
  • hydrostatyczny = kardiogenny, hemodynamiczny
  • niehydrostatyczny
  • zapalny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

obrzęk płuc - etapy

A
  1. obrzęk ukryty (oedema occultum) -> gromadzenie płynu w przegrodach międzypęcherzykowych
  2. obrzęk jawny (oedema manifestum) - gromadzenie w pęcherzykach płucnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

przyczyny obrzęku płuc (5)

A
  • niewydolność lewej komory serca (np. kardiomiopatie)
  • przewodnienie
  • utrudniony odpływ chłonki
  • spadek ciśnienia osmotycznego osocza (np. uszkodzenie nerek)
  • uszkodzenie bariery śródbłonkowo-pęcherzykowej (np. zatrucia)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

zespół ostrej niewydolności oddechowej - patogeneza

A

czynniki uszkadzające, etiologia wieloczynnikowa (sepsa, zatrucia, oparzenia)

  • > zmniejszenie przepływu krwi
  • > niedotlenienie:
    • > pneumocyty typu-II -> niedobór surfaktantu
    • > śródbłonki -> przesięk + tworzenie błon szklistych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

zespół ostrej niewydolności oddechowej - z czym przebiega

A

towarzyszy mu:

  • nadciśnienie w układzie płucnym
  • nacieczenie płuc przez granulocyty obojętnochłonne
  • uwalnianie licznych mediatorów zapalenia
  • rozległe uszkodzenie ścian pęcherzyków
  • tworzenie błon szklistych w pęcherzykach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

przyczyny krwawienia do płuc

A
  • pęknięcie naczynia (haemorrhagia per rhexin)
  • nadżarcie ściany naczynia (haemorrhagia per diabrosin)
  • przesączanie się krwi (haemorrhagia per diapedesin)
  • agonia, ubój
  • toksyny (np. kumaryny)
  • alergie
  • brak wit. C, koagulopatie
  • choroby zakaźne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

podziały zapaleń płuc - jakie czynniki bierzemy pod uwagę (5)

A
  1. przyczyna
  2. rodzaj wysięku
  3. rozmieszczenie zmian
  4. czas trwania
  5. cechy morfologiczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

podział zapaleń płuc ze względu na etiologię (7)

A
  1. wirusowe
  2. bakteryjne
  3. mykoplazmowe
  4. alergiczne
  5. grzybicze
  6. pasożytnicze
  7. toksyczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
podział zapaleń płuc ze względy na rodzaj wysięku (6)
1. surowicze = nieżytowe 2. włóknikowe 3. krwotoczne 4. ropne 5. zgorzelinowe/ martwicowe 6. ziarniniakowe
26
podział zapaleń płuc ze względu na rozmieszczenie zmian (6)
1. ogniskowe 2. wieloogniskowe 3. odoskrzelowe 4. zrazikowe 5. płatowe 6. rozlane
27
podział zapaleń płuc ze względu na czas trwania (3)
1. ostre 2. podostre 3. przewlekłe
28
podział zapaleń płuc ze względu na cechy morfologiczne (6!!!)
1. odoskrzelowe (bronchopneumonia) - nieżytowe (b. catarrhalis) - krupowe=włóknikowe (b. fibrinosa) - ropne (b. purulenta) 2. przerzutowe (pneumonia metastatica) 3. śródmiąższowe (p. interstitialis) 4. ziarniniakowe (p. granulomatosa) 5. zgorzelinowe (p. gangraenosa) 6. martwicowe (p. necroticans)
29
ropne zapalenie płuc - podział + przyczyna
przyczyna: infekcja bakteriami ropnymi - ropne odoskrzelowe (bronchopneumonia purulenta) - drogą aerogenną - ropne przerzutowe (pneumonia purulenta metastatica) - drogą hematogenną
30
przerzutowe zapalenie płuc - przyczyna
podróż zatorów bakteryjnych drogą hematogenną z innych, zakażonych, tkanek
31
zgorzelinowe zapalenie płuc - przyczyna
jako powikłanie innego zapalenia płuc, nie jest samodzielną postacią zapalenia
32
martwicowe zapalenie płuc - przyczyna
wywołane jedynie przez Fusobacterium necrophorum, najczęściej u bydła, rzadziej u koni
33
Czynniki powodujące śródmiąższowe zapalenie płuc u bydła (3)
- IBR (herpes) - wirus parainfluenzy-3 (bronchopneumonia enzootica bovum) - Mycoplasma mycoides (pleuropneumonia contagiosa bovum)
34
wirus powodujący śródmiąższowe zapalenie płuc u małych przeżuwaczy (1)
- wirus maedi-visna
35
wirusy powodujące śródmiąższowe zapalenie płuc u koni (4)
- wirus grypy koni (A/equi-I i A/equi-2) - herpeswirus koni (EHV-1, EHV-4) - adenowirusy - wirus zapalenia tętnic koni
36
wirusy powodujące śródmiąższowe zapalenie płuc u świń (3)
- wirus grypy świń - cirkowirus świń typ-2 - PRRS
37
wirusy powodujące śródmiąższowe zapalenie płuc u psów (3)
- wirus nosówki - wirus parainfluenzy - herpeswirus psów
38
wirus powodujący śródmiąższowe zapalenie płuc kotów (1)
kalciwirus
39
ziarniniakowe zapalenie płuc - przy jakich chorobach (11)
1. gruźlica płuc 2. gruźlica rzekoma 3. nosacizna płuc 4. promienica płuc 5. botriomykoza płuc grzybice systemowe: 6. kryptokokoza 7. kokcydiomykoza 8. histoplazmoza 9. blastomykoza 10. aspergiloza + 11. FIP
40
pasożyty płuc - wymienić
- dirofilaria u Car - nicienie płucne Ru - Ascaris - Strongylus u koni, świń, bydła
41
rodokokoza - czynnik etiologiczny
Rhodococcus equi
42
histofiloza płuc - czynnik etiologiczny
Histophilus somni
43
histofiloza płuc - zmiany sekcyjne
``` - zmiany posocznicowe + zapalenie: - górnych d.o. (nieżytowo-ropne) - płuc (odoskrzelowe włóknikowe) - krtani (martwicowe) - macicy - stawów - m. sercowego - mózgu, rdzenia i opon (zatorowo-zakrzepowe) ```
44
posocznica krwotoczna bydła - inne nazwy + łacina
choroba Bollingera, zaraza bydła i dziczyzny | - septicaemia haemorrhagica bovum
45
posocznica krwotoczna bydła - czynnik etiologiczny
Pasteurella multocida
46
pastereloza bydła - zmiany sekcyjne
- zmiany posocznicowe (wybroczyny na bł.śluz. i surowiczych + zwyrodnienie miąższowe wątroby i nerek + obrzęk śledziony i ww.chłonnych) - galaretowate nacieki tkanki podskórnej głowy i szyi, czasem kończyn i sromu - płyn w jamach ciała - włóknikowo-krwotoczne zapalenie trawieńca i jelit - włóknikowe zapalenie płuc i surowiczo-włóknikowe opłucnej
47
zaraza płucna bydła - łacina + czynnik etiologiczny
pleuropneumonia contagiosa bovum | Mycoplasma mycoides
48
zaraza płucna bydła - zmiany sekcyjne
- początkowo zakrzepy w płucach -> ogniska martwicowe -> klasyczne włóknikowe zapalenie płuc i surowiczo-włóknikowe opłucnej - dużo płynu w opłucnej
49
choroba maedi-visna - inna nazwa + łacina
postępowe zapalenie płuc | pneumonia interstitialis progressiva
50
choroba maedi-visna - czynnik etiologiczny
lentiwirus owiec, rodzina Retroviridae
51
choroba maedi-visna - zmiany sekcyjne
- maedi - postępowe śródmiąższowe zap. płuc - visna - demielinizujące zapalenie mózgu, opon i rdzenia + możliwe zap. stawów i wymienia
52
grypa świń - łacina + czynnik etiologiczny
influenza suum | wirus grypy świń typ A (głównie H1N1 i H3N2)
53
grypa świń - zmiany sekcyjne
- ostre nieżytowe zapalenie górnych d.o. i odoskrzelowe płuc - obrzęk i przekrwienie ww.chłonnych - możliwe zapalenie żołądka i jelit + zmiany posocznicowe -> zwyrodnienie miąższowe narządów
54
zespół rozrodczo-oddechowy świń (PRRS) - etiologia
wieloczynnikowa: 1. zakażenia wirusowe -> PRRSV (porcine reproductive-respiratory syndrome virus) 2. zakażenia bakteryjne 3. czynniki środowiskowe (stres, zagęszczenie) 4. cechy osobnicze
55
PRRS - zmiany sekcyjne
- w przypadku infekcji niepowikłanych (rzadko) -> śródmiąższowe zap. płuc, obrzęk i przekrwienie ww.chłonnych - w przypadku powikłanych -> specyficzne dla dodatkowego patogenu
56
enzootyczne odoskrzelowe zapalenie płuc świń - łacina + czynnik etiologiczny
pneumonia enzootica suum | Mycoplasma hyopneumoniae
57
enzootyczne odoskrzelowe zapalenie płuc świń - zmiany sekcyjne
- odoskrzelowe nieżytowe zapalenie płuc - powiększenie ww.chłonnych oskrzelowych i śródpiersiowych - wychudzenie
58
zaraza trzody chlewnej - inne nazwy + łacina + czynnik etiologiczny
pastereloza świń = posocznica krwotoczna świń; pasterellosis suum = septicaemia haemorrhagica suum Pasteurella multocida
59
zaraza trzody chlewnej - inne nazwy + łacina + czynnik etiologiczny
pastereloza świń = posocznica krwotoczna świń; pasterellosis suum = septicaemia haemorrhagica suum Pasteurella multocida
60
podział czynników zakaźnych wywołujących zapalenie płuc u psów
1. śródmiąższowe zap. płuc: - nosówka - CAV-2 (kaszel kenelowy) - herpeswiroza 2. nieżytowe/włóknikowe/ropne zap. płuc: - bakterie 3. ziarniniakowe zap. płuc - grziby
61
odma jamy opłucnowej - łacina + co to
pneumothorax | brak podciśnienia w opłucnej wskutek przedostania się do niej gazu
62
odma jamy opłucnowej - przyczyny
- złamania żeber - obrażenia postrzałowe - punkcja jamy opłucnowej - pęknięcie płuca - przebicie przełyku - pęknięcie/ przebicie przepony
63
płyn w jamie opłucnowej - łacina + przyczyny
hydrothorax - niewydolność serca - utrudniony odpływ chłonki - hipoproteinemia, niedożywienie, choroby nerek -> spadek ciśnienia osmotycznego krwi - choroby jelit (zaburzenia wchłaniania) - marskość wątroby (obniżona synteza białek)
64
płyn w jamie opłucnowej - następstwa
- niedodma płuc | - drażnienie opłucnej
65
krew w jamie opłucnowej - łacina + przyczyny
haemothorax - urazy mechaniczne - pęknięcie tętniaka aorty - nowotwory - koagulopatie wrodzone/ nabyte
66
zapalenie opłucnej - łacina + przyczyny
pleuritis - uraz: ściany klatki/ przepony - nie uraz = bakteryjne
67
zapalenie opłucnej - podział ze względu na charakter wysięku (5)
- surowicze - surowiczo-włóknikowe - włóknikowe - ropne - ziarniniakowe
68
"tomato soup" w opłucnej - co to + przyczyny
nagromadzenie w jamie opłucnowej krwisto-mlecznego ropnego wysięku - spowodowane bakteriami, m.in. Actinomyces sp., Bacterioides sp.
69
pierwotne nabłonkowe nowotwory płuc - podział (10)
``` I. gruczolak brodawkowaty II. gruczolak oskrzelikowo-pęcherzykowy III. gruczolakorak IV. rak płaskonabłonkowy V. rak przypodstawnopłaskonabłonkowy VI. oskrzelikowo-pęcherzykowy VII. drobno/wielkokomórkowy VIII. anaplastyczny IX. karcinoid X. gruczolakorakowatość ```
70
pierwotne nienabłonkowe nowotwory płuc - podział (5)
``` I. naczyniak II. kostniakomięsak III. chrzęstniakomięsak IV. histiocytoza złośliwa V. guz komórek ziarnistych ```
71
guz komórek ziarnistych - inna nazwa + łacina + u kogo i gdzie najczęściej występuje
guz Abrikosowa - mioblastoma u koni, najczęściej w prawym górnym oskrzelu
72
międzybłoniak - łacina - skąd się wywodzi
mesothelioma | Wywodzi się z komórek wyścielających błony surowicze
73
międzybłoniak opłucnej - łacina - skąd się wywodzi
mesothelioma pleurae | z komórek błony wyścielającej jamę opłucnową
74
nasilona autoliza nerek - przy jakich chorobach zakaźnych?
klostridiozy: - szelestnica (Clostridium chauvoei) - beztlenowa enterotoksemia owiec (Cl. perfringens typ D) - enterotoksemia cieląt i bydła (Cl. perfringens typ A i C)
75
beztlenowa enterotoksemia owiec - inna nazwa + łacina
choroba miękkiej nerki | enterotoxaemia anaerobica ovium
76
beztlenowa enterotoksemia owiec - zmiany sekcyjne
toksyna epsilon - > uszkadza śródbłonek naczyniowy - > obrzęk mózgu -> symetryczne ogniska rozmiękczynowe mózgu - > obrzęk nerek -> pośmiertnie przyspieszona autoliza - > obrzęk serca -> hydropericardium - > obrzęk płuc -> hydrothorax - > niedotlenienie hepatocytów + wybroczyny pod błonami surowiczymi + nieżytowo-krwotoczne zapalenie j.biodrowego
77
zaburzenia rozwojowe nerek - wymienić (9)
1. brak jednej/ obu nerek (aganesia, aplasia renum) 2. niedorozwój nerki (hypoplasia renum/ renis), zwykle z przerostem drugiej 3. wrodzony przerost jednej/ obu nerek 4. zrost nerek na jednym biegunie, przy zachowanych moczowodach i miedniczkach - nerka podkowiasta (ren arcuatus) 5. rozdwojenie nerki (ren bipartitus) 6. przemieszczenie nerki (ectopia renis) 7. nerka wędrująca (ren migrans) 8. dysplazja nerek (dysplasia renum) - przetrwanie struktur nerki płodowej 9. torbiele nerek (deg. cystica renum)
78
dysplazja nerek - co może obejmować (5)
obejmuje zachowane struktury nerki płodowej, m.in.: - niedojrzałe/ płodowe kłębuszki - nadmiar niedojrzałej tk.łącznej śródmiąższowej o większej kurczliwości -> ucisk na kanaliki - przetrwałe przewodu metanefronu - gruczolakowate rozrosty nabłonka kanalików zbiorczych - ogniska metaplazji chrzęstnej lub kostnej
79
dysplazja nerek - zmiany sekcyjne
- nerki pomniejszone - blade, zwłókniałe - trudnościągalna torebka - cechy odmieczniczkowego zapalenia nerek (przy współistniejących anomaliach w rozwoju moczowodów) - zapalenie żołądka - wapnienie bł. podśluzowej żołądka, wsierdzia LP - włóknista dystrofia kości - nerkowa - hiperplazja przytarczyc
80
torbielowatość nerek - łacina + etiologia
degeneratio polycystica renum congenita etiologia genetyczna, często u świń, owiec, bulterierów i kotów perskich (prawie 40% persów to ma i wtedy dodatkowo torbiele wątroby i trzustki)
81
torbielowatość nerek - obraz makroskopowy
- nerki powiększone - blade - zawierają liczne torbiele ok. 1-5mm wypełnione surowiczym płynem - większe torbiele uciskają na miąższ -> zanik z ucisku
82
zawał nerki - łacina + następstwa
infarctus anemicus renis (biały, bo czerwony bardzo rzadko) - goi się przez ziarninowanie -> nerka bliznowata -> marskość pozawałowa (cirrhosis post infarctus) - lub sekwestracja (sequestratio infarcti)
83
różyca świń - łacina + czynnik etiologiczny
rhusopathia suum = erysipelas suum | włoskowiec różycy, Erysipelothrix rhusopathiae
84
różyca świń - zmiany sekcyjne
- w p. ostrej -> zmiany posocznicowe (przekrwienia skóry w okolicy uszu, szyi, kończyn + obrzęk śledziony, nerek, wątroby + płyn w jamach ciała + wybroczyny na bł. śluzowych i surowiczych + zapalenie żołądka i jelit) - w p. podostrej -> pokrzywka romboidalna, przekrwienie śledziony i nerek - w p. przewlekłej -> zapalenie wsierdzia, zawały blade w nerkach, SUROWICZO-WŁÓKNIKOWE zap. stawów, martwica skóry (ogona, uszu, ryja, grzbietu)
85
pomór klasyczny świń - łacina + czynnik etiologiczny
pestis classica suum | pestiwirus z rodziny Flaviviridae
86
pomór klasyczny świń - zmiany sekcyjne (6)
1. punkcikowate/ krwawe wybroczyny na skórze i błonach śluzowych + podbiegnięcia krwawe 2. charakterystyczne powiększone i soczyste ww.chłonne o marmurkowatym wyglądzie (nierównomiernie przekrwione) 3. nerka jajo indycze = blada z wybroczynami 4. nieżytowe ogniskowe zapalenie jelita grubego -> butony pomorowe 5. zawały krwawe w śledzionie 6. włóknikowo-krwotoczne zapalenie płuc + w postaci chronicznej dochodzi martwica skóry i nieropne limfocytarne zapalenie mózgu i rdzenia
87
afrykański pomór świń - łacina + czynnik etiologiczny
pestis africana suum | asfawirus, ASFV
88
afrykański pomór świń - zmiany sekcyjne
1. wybroczyny na skórze i błonach śluzowych + podbiegnięcia krwawe 2. ww.chłonne powiększone, marmurkowate 3. nerka a la jajo indycze 4. nieżytowe ROZLANE zapalenie jelita grubego 5. splenomegalia, bez zawałów krwawych 6. OBRZĘK PŁUC + PĘCHERZYKA ŻÓŁCIOWEGO
89
cirkowirusy świń - wymienić + opisać
PCV-1 - niepatogenny, rozpowszechniony | PCV-2 - u większości świń, istotny czynnik etiologiczny wielu zespołów chorobowych
90
choroby świń wywoływane przez cirkowirusy - wymienić (7)
1. zespół skórno-nerkowy (PDNS - porcine dermatitis-necropathy syndrome) 2. poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający 3. zespół zaburzeń w rozrodzie 4. zespół zaburzeń pp u świń i warchlaków 5. zespół oddechowy świń 6. rozrostowe martwicowe zapalenie płuc 7. wrodzona drżączka prosiąt
91
zespół skórno-nerkowy świń - etiologia
wieloczynnikowa: - leki, substancje chemiczne - alergeny - antygeny wewnętrzne - patogeny, zwłaszcza PCV-2
92
zespół skórno-nerkowy świń - zmiany sekcyjne
- owalne purpurowo-czerwone, wyniesione nad powierzchnię zmiany skórne z centralnym ogniskiem martwiczym - powiększone, blade nerki z wybroczynami (jak przy pomorze) - owrzodzenie żołądka - zapalenie płuc - powiększenie ww.chłonnych, śledziony, zawały brzeżne w śledzionie - płyn w jamach ciała
93
zespół skórno-nerkowy świń - zmiany mikro w nerkach
- rozplem komórek mezangium -> produkcja macierzy mezangialnej -> wysięk pod torebką kłębuszka -> martwica naczyń kłębuszka - ogniskowe i rozlane nacieki zapalne - wałeczki szkliste w kanalikach nerkowych
94
poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający świń - etiologia
wieloczynnikowa, ale PCV2 jest niezbędny do wywołania pełni objawów klinicznych - niektóre rasy bardziej predysponowane
95
poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający świń - zmiany sekcyjne
- charłactwo - obrzęk ww.chłonnych, wątroby i NEREK - zanik grasicy - śródmiąższowe zapalenie płuc - żółtaczka - owrzodzenie żołądka - w ww.chłonnych zanik limfocytów (zastępowane histiocytami) + obecność kom.olbrzymich i ciałek wtrętowych
96
poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający świń - zmiany mikro w ww.chłonnych
CHARAKTERYSTYCZNE (służą do diagnostyki) - ubytek komórek tkanki limfoidalnej - rozplem komórek histiocytarnych - wielojądrzaste komórki olbrzymie - ciałka wtrętowe cytoplazmatyczne
97
herpeswiroza psów - czynnik etiologiczny
herpeswirus psów typ-I
98
herpeswiroza psów - zmiany sekcyjne
- petechiae et ecchymoses renum + w nadnerczach, wątrobie, płucach i pp (+ ogniska martwicy) - wynaczynienia w miąższu nerek w kształcie klina - obrzęk płuc - krwisty wysięk w jamach - powiększenie śledziony i ww.chłonnych - nieropne zapalenie opon mózgowych i mózgu
99
nefropatie - podział ogólny
1. kłębuszkowe (glomerulopatie) - zapalne/ niezapalne 2. kanalikowo-śródmiąższowe (tubulopatie): - niezapalne (nerczyce) - spichrzeniowe - toksyczne - zapalne
100
nerczyce - co to wgl
= nefropatie niezapalne | wszystkie niezapalne, zwyrodnieniowe zmiany kanalików + kłębuszków + tkanki śródmiąższowej, które dotyczą obu nerek
101
nefropatie spichrzeniowe - etiologia
powstają wskutek toczących się w kanalikach ZABURZEŃ METABOLICZNYCH, zarówno w przemianie wodnej, białkowej, tłuszczowej, węglowodanowej, barwnikowej i mineralnej -> wzmożone wchłanianie z filtratu i odkładanie się w NABŁONKACH KANALIKÓW różnych substancji
102
nefropatie toksyczne - etiologia
bezpośrednie oddziaływanie substancji nefrotoksycznych na nabłonek kanalików nerkowych
103
nefropatie spichrzeniowe - wymienić (5)
1. zwyrodnienie miąższowe nerki (deg. parenchymatosa) 2. zwyrodnienie wodniczkowe nerki (d. hydropica) 3. zwyrodnienie kropelkowo-szkliste nerek (d. hyalinea guttata) 4. nefropatie na tle zaburzeń przemiany tłuszczowej - zwyrodnienie tłuszczowe (d. adiposa) - nefropatia cholesterolowa 5. nefropatia glikogenowa
104
wymienić nefropatie kanalikowe na tle zaburzeń metabolicznych (8)
``` 1. wapnienie kanalików nerkowych; nefropatie na tle skazy moczanowej: 2. nefropatia ksantynowa; 3. nefropatia mocznicowa + nefropatie spichrzeniowe: 4. zw. miąższowe nerki 5. zw. wodniczkowe 6. kropelkowo-szkliste 7. nefropatie na tle zaburzeń tłuszczy 8. nefropatia glikogenowa ```
105
zwyrodnienie kropelkowo-szkliste nerek - inna nazwa + skutek + łacina
nefropatia proteinowa -> prowadzi do zwiększonego białka w moczu (proteinurii) degeneratio hyalinea guttata renum
106
nefropatia glikogenowa - skutek
zwiększenie cukru w moczu -> glikozuria
107
zaburzenia w przemianie puryn - konsekwencje w nerkach
1. zawały moczanowe (infarctus urici) 2. nefropatia moczanowa (nephrosis urica) 3. nefropatia ksantynowa (nephrosis xanthica)
108
nefropatie toksyczne - podział ze względu na przyczyny
1. barwnikowo-białkowe: - hemoglobinowa - mioglobinowa - hemosyderoza - barwniki żółciowe 2. z metali ciężkich 3. leki (NLPZ, sulfonamidy) 4. toksyny odgrzibowe 5. toksyny roślinne 6. płyny chłodnicze - glikol etylenowy
109
nefropatia hemoglobinowa - etiologia
babeszjoza/ leptospiroza/ anemia hemolityczna -> hemoglobinuria -> resorpcja barwnika przez nabłonek kanalików
110
nefropatia mioglobinowa - etiologia
rozległe urazy mięśni/ mięśniochwat porażenny koni/ u zwierząt dzikich schwytanych (reakcja stresowo-wstrząsowa) -> mioglobinuria -> resorpcja barwnika przez nabłonki kanalików
111
nefropatia z płynu chłodniczego - etiologia
glikol etylenowy rozkładany do nefrotoksycznych metabolitów + odkłada się szczawian wapnia w nabłonku i świetle kanalików oraz tkance śródmiąższowej -> mechaniczne drażnienie i utrudniony odpływ moczu
112
nefropatia amyloidowa - łacina + co to + etiologia
nephrosis amyloidea to nefropatia kłębuszkowa (glomerulopatia!) - wskutek dysproteinemii/ hiperglobulinemii
113
podział zapaleń nerek
1. zstępujące (drogą krwionośną) - nieropne: - kłębuszkowe (glomerulonephritis) - > ogniskowe - > rozlane - kanalikowo-śródmiąższowe (nephritis tubulointerstitialis) = śródmiąższowe - ropne przerzutowe 2. wstępujące (drogą przewodów moczowych) - miedniczek nerkowych - odmiedniczkowe nerek
114
choroby zachodzące z odkładaniem kompleksów Ag-Ab w nerkach
1. konie: NZK, zołzy 2. bydło: BVD 3. świnie: pomór afrykański, klasyczny 4. koty: białaczka, FIP, FIV 5. psy: choroba Rubartha, endometritis, Dilofilaria, Borrelia, choroby autoimmuno, toczeń rumieniowaty itp.
115
leptospiroza psów - etiologia + zmiany sekcyjne
- L. canicola -> nerki -> tyfus psów - L. icterohaemorrhagiae -> wątroba -> żółtaczka (!) - krwotoczne zapalenie żołądka i dwunastnicy - wybroczyny pod bł. surowiczymi i śluzowymi - wrzodziejące zap. bł.śluz. jamy ustnej z mocznicy - przewlekłe KANALIKOWO-ŚRÓDMIĄŻSZOWE zapalenie nerek + włóknienie miąższu
116
leptospiroza bydła - etiologia + zmiany sekcyjne
L. hardjo - żółtaczka - wybroczyny na błonach - martwica skóry grzbietu i małżowin usznych - wrzodziejące zap. jamy ustnej - nieżytowe żołądka i jelit - ogniska martwicy w wątrobie - śródmiąższowe zap. nerek
117
leptospiroza świń - etiologia + zmiany sekcyjne
L. pomona - zmiany mało charakterystyczne bo łagodny/ bezobjawowy przebieg - poronienia
118
leptospiroza koni - etiologia + zmiany sekcyjne
L. bratislava - zmiany mało charakterystyczne bo łagodny/ bezobjawowy przebieg - poronienia - zapalenie błony naczyniowej oka
119
zapalenia ziarniniakowe lokujące się w nerkach - wymienić
- gruźlica - FIP - infekcje narządowe - grzybicze/ pierwotniacze/ pasożytnicze
120
FIP - zmiany sekcyjne
- postać wysiękowa -> peritonitis exudativa, surowiczo-włóknikowe + możliwe pleuritis - p. sucha -> ogniska zapalno-ziarniniakowe w wątrobie, śledzionie, nerkach, ww.chłonnych, krezce, płucach, UN
121
wodonercze - łacina + główna przyczyna + następstwo
hydronephrosis - przez utrudniony odpływ moczu (gdziekolwiek od cewki po miedniczkę) - > zanik miąższu nerki z ucisku (atrophia e compressione)
122
wodonercze - przyczyny
1. wrodzone - zwężenie/ niedrożność dróg wyprowadzających mocz 2. nabyte: - kamienie w miedniczce/ moczowodzie/ pęcherzu/ cewce - skrzepy krwi/ złogi złuszczonego nabłonka - guzy nowotworowe: ukł. moczowego, prostaty, ukł. rozrodczego - zapalenia: ureteritis, uretritis, cystitis, prostatitis - zaburzenia neurogenne - czynnościowe - ciąża
123
kamica nerki - łacina + przyczyny
nephrolithiasis - mocz alkaliczny -> kamienie wapniowe, żelazowe, fosforan magnezu, sole amonowe - mocz kwaśny -> krzemiany, szczawiany, puryny (kamienie ksantynowe)
124
pasożyty nerek (6)
``` wyjątkowo: - motylica wątrobowa - wągry bąblowca - larwy obleńców - Toxocara sp. - Angiostrongylus vasorum + nerkowiec (Dioctophyma renale), "gigantyczny pasożyt nerki" ```
125
nowotwory nerek nienabłonkowe - wymienić (6)
- włókniak (fibroma) - kostniak (sarcoma) - tłuszczak (lipoma) - leiomyoma - naczyniak prosty i jamisty (haemangioma simplex et cavernosum) - naczyniak limfatyczny (lymphangioma)
126
nowotwory nabłonkowe nerek - wymienić (4)
- gruczolak (adenoma) - brodawczak (papilloma) - rak (adenocarcinoma) - najczęściej nabłonka kanalików I rz - nephroblastoma - u młodych psów
127
nowotwory przerzutowe nerek - wymienić (3)
- chłoniak/ białaczka - nowotwory gr.sutkowego - mastocytoma
128
podział zapaleń pęcherza moczowego (7)
1. ostre nieżytowe (cystitis catarrhalis acuta) 2. krwotoczne (c. haemorrhagica) 3. ropne (c. purulenta) 4. włóknikowe (c. fibrinosa) 5. dyfteroidalne (c. diphteroidalis) 6. przewlekłe (c. chronica), grudkowe (c. follicularis) 7. ziarniniakowe (c. granulomatosa)
129
enzootyczny krwiomocz bydła - łacina + etiologia
haematuria enzootica vesicalis bovum | zjedzenie paproci orlicy zwyczajnej/ narecznicy samczej z alkaloidami -> uszkodzenie pęcherza
130
enzootyczny krwiomocz bydła - zmiany
- rozszerzenie naczyń w pęcherzu i ich uszkodzenie -> krwawienie - rozrost bł.śluzowej z tworzeniem kalafiorowatych narośli w dolnej i bocznych ścianach (możliwa transformacja nowotworowa)
131
rak nabłonka przejściowego - łacina + co to
carcinoma transitionale | złośliwy nowotwór nabłonka urothelialnego w pęcherzu moczowym