Endo & ectoparasieten Flashcards
(29 cards)
1
Q
Ontwormingsadviezen H & K
A
Volgens ESCCAP, afhankelijk van: leefstijl, leeftijd, voedingswijze, reizen & geografische locatie
- H: 2, 4, 6, 8, 10, 12 weken, elke maand tot 6 maanden, 4x per jaar
- K: 3, 5, 7, 9, 12 weken, elke maand tot 6 maanden, 4x per jaar
- Dracht: voor & gelijk met jonge
- Wormen: herhalen na 2 weken
2
Q
Ontwormingsadviezen paard
A
- Veel resistentie, op recept, regelmatig mestonderzoek & goede weidemanagement
- Systematisch: 2x per jaar, i.c.m. selectief: 1x lintworm, paardenhorzels & ingekapselde kleine strongyliden in late herfst
- Jong paard: bron uitscheiding, 3-4x per jaar, late herfst
- Dracht: afweer lager einde dracht, volgens schema volwassen paard, net voor veulenen
- Veulens: hoog risico, spoelwormen gevaarlijk, 2-3 maanden, herhaling 2-3 maanden tot 1 jaar
- Nieuw paard: vóór aankomst, mestonderzoek voor weidegang
3
Q
Toxocara canis/cati (spoelworm) (HK)
A
- Tg: kleine zoogdieren. Preparente P: 4 wkn
- Oraal via ontlasting/tg, placenta (H) of moedermelk. Larven in bloedvaten darmwand - lever - vena cava - hart & longen - opgehoest & doorgeslikt - darmen volwassen.
- <6 weken: kapselen in spieren, lever, nier, centraal zenuwstelsel. Tijdens dracht actief & naar placenta
- Jong: respiratoir -> verhoogde adh, neusuitvloeiing & hoesten
- Oudere pups: diarree, wormbuikje, groeivertraging
- Volwassen: geen, oogaandoeningen, hersenverschijnselen
- Mens: afh plaats, VLMS: malaise & buikpijn. OLMS: oogontsteking -> blind
- Ontlastings oz, ontwormen
4
Q
Dirofilaria immitis (hartworm) (HK)
A
- Tg: mug
- Mug steekt - larven ontwikkelen - longslagader (3 mnd na inf) - voortplanting grote aantallen - in bloedbaan, mug zuigt op
- Geen sympt, evt 5-7 mnd later, schade in bloedvat -> belemmering bloedstroom, bloedvatwand geïrriteerd & meer doorlaatbaar, hemolyse
- Ernstig: hoesten, verminderd uithouding & flauwtes
- Vena cava syndroom: groot aantal uit longslagader in rechterkamer -> ernstige belemmering, hartfalen
- Bloed oz antigenen & hartecho rechterhartfalen
- Muggen behandelen, endemisch, ontwormen wnnr verschijnselen: wormen sterven - trombus - obstructie bloedvat - hypertensie, shock & sterfte
5
Q
Angiostrongylus vasorum (Franse hart/longworm) (H)
A
- Tg: kikker/slak
- Opnemen tg - lymfe - rechterzijde hart & longslagader - 38-60 dgn later eitjes - komen uit, alveoli - opgehoest & doorgeslikt - ontlasting
- Niet altijd sympt, pneumonie, hoesten, benauwd, anorexie, anemie, gewichtsverlies, depressie, stollingsstoornissen. Ernstig: longslagaders blokkeren -> sterfte
- Baermann
- Herhaalde dagelijkse ontworming 3 weken, ab, glucocortico’s, vloeistoftherapie, rust
6
Q
Trichuris vulpis (zweepworm) (H)
A
- Preparente periode: min. 8 weken
- Veel honden bijeen, onhygiënische kennels, in ontlasting, tot jaar uitscheiden , in caecum, dunne deeltjes ingegraven
- Licht: geen. Ernstig: slijmerige diarree met bloedsliertjes. Langdurig: anemie <- jonge dieren sterfte hierdoor
- Ontlasting oz
- Goede hygiëne & ontwormen
7
Q
Oslerus osleri (longworm) (H)
A
- Direct, oraal ontlasting - via darmwand naar R-harthelft - longen - overgang trachea naar bronchus - wormknobbels met volwassenen, eitjes & larven - komen vrij in trachea - opgehoest & uitgepoept. Pups besmet via speeksel
- Niet altijd sympt, niet productieve hoest, soms ontstekingsreactie longweefsel, bewegingsintolerantie & dyspneu
- Baermann of bronchiaal spoelsel
- Herhaaldelijk ivermectine, preventie lastig
8
Q
Aelurostrongylus abstrusus (longworm) (K)
A
- Tg: slak
- Tg opgegeten door vogel/muis - opgegeten door kat - van maag-darm naar longen - ontwikkeling larven in 4-5 wkn tot volwassen - ontstekingshaarden longweefsel - opgehoest & in ontlasting
- Subklin. sympt. Gevoelig/grote besmetting: longontsteking met symptomen, sterfte jong/slecht immuunsysteem
- Baermann
- Ontwormen
9
Q
Echinococcus multilocularis (vossenlintworm)
A
- Tg: knaagdieren, mens
- Tg opeten/direct via ontlasting, indirect via bosvruchten
- Vrijwel nooit sympt., massaal: diarree
- Ontlasting oz & ontwormen
10
Q
Echinococcus granulosus (kleine hondenlintworm)
A
- Tg/besmet slachtafval opeten, in tg echinococcusblaas gevormd
- Vrijwel nooit sympt., massaal: diarree
- Ontlasting oz & ontwormen
11
Q
Dipylidium caninum (hondenlintworm)
A
- Opeten vlo/bijtende luis - dunne darm, volwassen - proglottiden in ontlasting, 3 wkn
- Vrijwel nooit sympt., sleetje rijden, massaal: diarree
- Proglottiden op anus/ontlasting & ontwormen
12
Q
Taenia spp
A
- Tg: knaagdier, konijn, schaap, rund
- Opeten tg - darm - proglottiden in ontlasting - eitjes eruit - opgenomen door tg
- Vrijwel nooit sympt., sleetje rijden, massaal: diarree
- Proglottiden op anus/ontlasting & ontwormen
13
Q
Giardia lamblia
A
- Oöcysten intermitterend uitgescheiden, lang overleven -> opgenomen nieuwe gh, 4 dgn - 2 wkn
- Stinkend slijm diarree. Jong: naast diarree, anorexie, braken, gewichtsverlies, lusteloos
- Sneltest, 3 dgn ontlasting, heel vers onder microscoop
- Panacur, licht verteerbaar voer & probiotica, kont afvegen, goede hygiëne
14
Q
Tritrichomonas foetus (K)
A
- Vormt trofozoïten in dunne & dikke darm, geen oöcysten, toxische stof die schade brengt aan darmmucosa, 14 dgn
- Meestal geen sympt. Jong/laag weerstand: slijmerige bloederige diarree, soms pijn & irritatie anus, niet continu & in gelijke mater
- Kweek of PCR
- Ronidazole (off-label), goede hygiëne
15
Q
Cryptosporidium spp
A
- Oöcysten in ontlasting, in dunne darm uitkomen & vermenigvuldigen - nieuwe oöcysten uitgescheiden, 2-14 dgn, in omgeving enkele mnd infectieus, overgedragen via water
- Meestal geen sympt. YOPI’s: waterige diarree, buikpijn, braken, koorts
- Ontlasting oz
- Geen behandeling, zelf verdwijnen, symptomatisch, goede hygiëne
16
Q
Toxoplasma gondii
A
- Vormt weefselcysten in tg (mens/knaagdier), kat eet op, zitten in wbc, preparente periode: 3-10 dgn. Preparente periode ontlasting: 18-36 dgn, in 1-5 dgn oöcysten besmettelijk, mnd in omgeving overleven
- Mens: via tuin, rauw eten
- Kitten/FIV/FeLV: in uterus, sterfte of: koorts, anorexie, buikpijn, dyspneu, oogontsteking, neurologische klachten
- Klin sympt & aantonen antilichamen in bloed
- Ab, preventief geen rauw vlees/prooidieren. Zwanger: geen rauw vlees, geen oppervlakte water, niet tuin werken, geen kb schoonmaken, niet bij partus schaap/geit
17
Q
Parascaris equorum (spoelworm)
A
- Eitjes opeten - maag - lever - longen - alveoli- trachea - opgehoest & doorgeslikt - maag - dunne darm, voorplanting. <10-16 wkn
- Volwassen ophopen in dunne darm, jonge -> verstopping -> maagoverlading. Heftige koliek, buik dikker, weinig mest, doffe vacht, achterblijven in groei
- Signalement & symptomen, ontlasting oz niet 100% betrouwbaar
- Regelmatig maaginhoud hevelen, ontwormen. Zware inf: + laxeren. Zeer heftig: chirurgisch. Goede hygiëne, doden met hoge temp
18
Q
Strongylus westeri (veulenworm)
A
- Huid/slijmvliezen, drinken/grazen - larven in maag dood - larven in bloedbaan leven - longen - opgehoest & doorgeslikt - nu maag overleven - dunne darm, lacterend uitscheiden
- Zware inf: diarree, larven door longen -> hoesten
- Symptomen & ontlasting oz
- Ontwormen, preventief partus ontwormen, niet 100% voorkomen, dagelijks mest verwijderen, box schoonhouden, merrie & veulen snel naar buiten
19
Q
Cyasthominae: kleine bloedworm/strongyliden
A
- Eitjes mest - grazen - in dikke darm inkapselen - in rust jong volwassen - winter uitbreken, volwassen - zomer darmvlies voeden
- Zomer: mild, vaag, conditieverlies & vermageren. Winter: diarree, koorts, vermageren, alg. slechte conditie, sterfte
- Mest oz actieve wormen, rustfase: sympt & seizoen
- Ontwormen, goed weide hygiëne, niet te veel op wei
20
Q
Strongylus vulgaris (grote bloedworm)
A
- Preparente periode: 5-6 mnd
- Larven in mest opeten - darm via bloed omhoog, koliek - 1 bloedvat - aneurysma- darm sterft af - naar caecum, voortplanting - mnd later eitjes ontlasting
- Begin: groot aantal, schade darmwand -> koliek, sterfte. 3-4 mnd: ontstekingen vaten mesenterium - dilatatie, minder sterk - aneurysma - afsterven peridontitis. Intermitterende koliek, koorts, verminderde motiliteit maag-darmkanaal
- Lastig, meeste schade door larven, mnd later eitjes in mest, klin oz, echo, bloed oz
- Ontstekingsremmer, ab, bloedstollingsremmers, ontwormen, goede hygiëne
21
Q
Anoplocephala perfoliata (paardenlintworm)
A
- Tg: mosmijt
- Grazen mosmijt - ontwikkeling ;arven maagdarm - overgang ileum caecum
- Vrijwel geen sympt, grote aantallen: koliek
- Proglottiden in ontlasting
- Ontwormen
22
Q
Vlooien (pulicosism ctenocephalides felis/canis)
A
- Tg voor dipylidium caninum
- Voorkeurslocatie: staartbais, binnenkant oksels & dijen
- Eitjes in omgeving, larven voeden zich met huidschilfers/ontlasting - uitgegroeid verpoppen zich, direct volwassen/6 mnd stilgelegd tot juiste omstandigheden
- Intense jeuk, krabben/likken, rode bultjes, hotspot, haaruitval, irritatie, allergie, anemie
- Vlooienkam, kleine zwarte korreltjes nat maken (rood)
- (alle dieren) ontvlooien, 3x, omgeving reinigen/wassen, jeukremmer
23
Q
Teken (ioxidae)
A
- Vector borrelia borgdorferi, Babesia canis
- Voorkeurslocatie: voorborst, oren, voorpoten, warme plekken
- Volwassen teek eitjes leggen, eerst kleine gh, later grotere. Vervellen tot volwassen
- Zwelling & rood op plaats beet
- Lich oz, verwijderen & bestrijden, niet verdoven alcohol: extra speeksel
24
Q
Demodex gatoi (K)
A
- Voorkeurslocatie rug, erg besmettelijk, in hoornlaag
- Kaalheid, roodheid, krabletsel
- Ontlasting oz
- Mijtdodend middel, direct huidcontact vermijden, hygiëne, niet fokken
25
Demodex canis, puppy-schurft, haarfollikelmijt
- Voorkeurslocatie: kop & voorpoten. In follikels & talgklieren, 3-4 wkn
- Kale rode plekjes - korstjes - schilfers, kaal rond ogen, mee-eters, sec bac infecties
- Diep huidafkrabsel
- Mijtdodend middel. Lokale vorm: <6-8 wkn. Gegeneraliseerd: ab. Direct huidcontact vermijden, hygiëne, niet fokken
26
Demodex cati
- Voorkeurslocatie: kop & voorpoten. Komt niet veel voor
- Geen jeuk, lokale kaalheid rond oog. Gegeneraliseerd: ontwikkelen meestal door onderliggende oorzaak
- Diep huidafkrabsel
- Mijtdodend middel, direct huidcontact vermijden, hygiëne, niet fokken
27
Sarcoptes scabiei (schurftmijt)
- Voorkeurslocatie: oorranden, hakken, ellebogen, kop. Direct huidcontact, mens overgevoeligheidsreactie
- Papel, rood, heftige jeuk: sec huidafwijkingen, ontstekingen, korsten, haaruitval.
- Kat: letsels oorranden, bultjes, korstjes, rood -> verspreidt oorschelpen, snuit, rond ogen.nek. Hele lichaams, huidontstekingen & kaal.
- Mens: armen & buik, erg jeuk, verdwijnen na 14 dgn
- Dermatoscoop, diep huidafkrabsel, otopedale reflex, diagnostische therapie
- Selamectine, sympt verlichten, direct contact vermijden
28
Vachtmijt (cheyletiella spp)
- Voorkeurslocatie: rug. 3 wkn, keratinelaag/schilfers, 10 dgn in omgeving
- Droge huid, jeuk, droge witte schilfers, sommige geen klin. sympt
- Plakband of stofmonster
- Selamectine, omgeving goed reinigen
29
Luizen
- Voorkeurslocatie: rond oren, staart & anus. Neten aan haren
- Bloed/zuigend: jeukt niet, anemie door bloedverlies
- Vacht/bijt: jeukt
- Pediculose: huidaandoening door luizen
- Soms jeuk, huidirritatie, haaruitval, wondjes & krabletsel
- Klin. beeld, aanwezigheid, verandering gedrag, afwijking haarkleed
- Luisdodend middel & omgeving behandelen
