examen

Question 1

Europese expansie

Answer 1

Europese landen beginnen met ontdekkingsreizen over zee om nieuwe handelsroutes rijkdommen en gebieden te vinden. Dit leidt tot kolonisatie en wereldwijde contacten.

Question 2

Renaissance mens- en wereldbeeld

Answer 2

In de Renaissance kwam meer aandacht voor de mens zelf zijn talenten en de aardse wereld. Het idee ontstond dat mensen zelf hun lot kunnen bepalen.

Question 3

Oriëntatie op klassieke Oudheid

Answer 4

architectuur en wetenschap.

Question 5

Reformatie

Question 6

Hervormers zoals Luther en Calvijn bekritiseren de katholieke kerk. Dit leidt tot splitsing binnen het christendom in katholieken en protestanten.

Question 7

Nederlandse Opstand

Question 8

De Nederlandse gewesten komen in opstand tegen Spanje vanwege religieuze en politieke spanningen. Dit leidt tot de onafhankelijkheid van de Republiek.

Question 9

Absolutisme

Question 10

Koningen

Answer 10

zoals Lodewijk XIV

Question 11

Republiek bloeit

Question 12

De Republiek der Nederlanden ontwikkelt zich tot een unieke staat zonder koning

Answer 12

met veel handel

Question 13

Handelskapitalisme

Question 14

Nederlandse en Europese kooplieden investeren in wereldwijde handel

Answer 14

zoals via de VOC

Question 15

Wetenschappelijke revolutie

Question 16

Nieuwe methoden van onderzoek zorgen voor ontdekkingen die het wereldbeeld veranderen

Answer 16

zoals zwaartekracht en microscopisch leven.

Question 17

Verlichting

Question 18

Filosofen als Voltaire en Rousseau pleiten voor vrijheid

Answer 18

gelijkheid en redelijkheid. Ze willen een rationele samenleving.

Question 19

Verlicht absolutisme

Question 20

Sommige vorsten nemen verlichte ideeën over (zoals onderwijs en rechtspraak)

Answer 20

maar houden de macht bij zichzelf.

Question 21

Democratische revoluties

Question 22

De ideeën van de Verlichting leiden tot revoluties in Amerika

Answer 22

Frankrijk en Nederland

Question 23

Plantages en slavenhandel

Question 24

Europa bouwt koloniën op waarin plantages draaien op slavenarbeid. De trans-Atlantische slavenhandel groeit sterk.

Question 25

Abolitionisme

Question 26

Steeds meer mensen keren zich tegen slavernij en zetten zich in voor afschaffing

Answer 26

eerst van de handel

Question 27

Industriële revolutie

Question 28

Machines nemen het werk over in fabrieken. Dit zorgt voor snelle economische groei én sociale problemen.

Question 29

Sociale kwestie

Question 30

De slechte omstandigheden voor arbeiders leiden tot maatschappelijke zorgen en oproepen tot hervormingen.

Question 31

Emancipatiebewegingen

Question 32

Groepen zoals arbeiders

Answer 32

katholieken

Question 33

Democratisering

Question 34

Steeds meer burgers krijgen stemrecht

Answer 34

waardoor de macht in de samenleving eerlijker verdeeld raakt.

Question 35

Politieke stromingen

Question 36

Nieuwe ideeën als liberalisme

Answer 36

socialisme en nationalisme ontstaan en vormen de basis van moderne politiek.

Question 37

Modern imperialisme

Question 38

Europese landen veroveren grote delen van Afrika en Azië om grondstoffen en macht

Answer 38

vaak met geweld en onderdrukking.

Question 39

Wereldoorlogen

Question 40

De twee wereldoorlogen veroorzaakten enorme vernietiging

Answer 40

lijden en herverdeling van de wereldorde.

Question 41

Wereldcrisis

Question 42

De beurskrach van 1929 leidt tot wereldwijde economische problemen

Answer 42

werkloosheid en politieke instabiliteit.

Question 43

Totalitaire ideologieën

Question 44

Regimes zoals het communisme (SU)

Answer 44

fascisme (Italië) en nazisme (Duitsland) eisen totale controle over samenleving.

Question 45

Propaganda en massaorganisatie

Question 46

Overheden gebruiken media en organisaties om de bevolking te beïnvloeden en te controleren.

Question 47

Vernietiging en burgeroorlogvoering

Question 48

Burgers worden actief betrokken bij oorlogen

Answer 48

en massavernietigingswapens maken de impact groter dan ooit.

Question 49

Verzet tegen imperialisme

Question 50

Kolonies in Azië en Afrika komen in opstand tegen Europese overheersing

Answer 50

met onafhankelijkheid tot gevolg.

Question 51

Racisme en genocide

Question 52

Nazi-Duitsland vermoordt miljoenen Joden en andere groepen in de Holocaust als onderdeel van een racistisch beleid.

Question 53

Duitse bezetting van Nederland

Question 54

Nederland wordt bezet door Duitsland in WO II. Er is onderdrukking

Answer 54

vervolging en ook verzet.

Question 55

Dekolonisatie

Question 56

Koloniën in Azië en Afrika worden onafhankelijk van Europese landen

Answer 56

vaak na strijd of onderhandelingen.

Question 57

Koude Oorlog

Question 58

De wereld raakt verdeeld in twee kampen: kapitalistisch (VS) en communistisch (SU)

Answer 58

met jarenlange spanningen.

Question 59

Europese eenwording

Question 60

Europese landen gaan steeds nauwer samenwerken op economisch en politiek gebied om vrede en welvaart te behouden.

Question 61

Cultuurverandering

Question 62

Door welvaart en democratie verandert de samenleving: meer gelijkheid

Answer 62

jongerenemancipatie en individualisering.

Question 63

Multiculturele samenleving

Question 64

Door migratie ontstaan samenlevingen met mensen uit verschillende culturen

Answer 64

wat nieuwe kansen én spanningen geeft.

Question 65

1492 – Columbus ontdekt Amerika

Question 66

1498 – Vasco da Gama bereikt India

Question 67

1517 – Luther publiceert 95 stellingen (begin Reformatie)

Question 68

1555 – Vrede van Augsburg (cuius regio

Answer 68

eius religio)

Question 69

1568 – Begin van de Nederlandse Opstand

Question 70

1581 – Plakkaat van Verlatinghe

Question 71

1648 – Vrede van Münster (einde Opstand

Answer 71

Republiek erkend)

Question 72

1602 – Oprichting van de VOC

Question 73

1621 – Oprichting van de WIC

Question 74

1661 – Begin absolute heerschappij Lodewijk XIV

Question 75

1672 – Rampjaar van de Republiek

Question 76

1689 – Publicatie van ideeën van John Locke

Question 77

1751 – Begin uitgave Encyclopédie (symbool Verlichting)

Question 78

1776 – Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring

Question 79

1789 – Franse Revolutie breekt uit

Question 80

1795 – Bataafse Revolutie in Nederland

Question 81

1807 – Groot-Brittannië schaft slavenhandel af

Question 82

1769 – Uitvinding verbeterde stoommachine (James Watt)

Question 83

1833 – Slavernij afgeschaft in Britse koloniën

Question 84

1848 – Grondwet van Thorbecke (begin parlementaire democratie)

Question 85

1874 – Kinderwetje van Van Houten

Question 86

1885 – Congres van Berlijn (verdeling Afrika)

Question 87

1917/1919 – Algemeen (mannen en vrouwen) kiesrecht in Nederland

Question 88

1914–1918 – Eerste Wereldoorlog

Question 89

1917 – Russische Revolutie (communistische machtsovername)

Question 90

1929 – Beurskrach in VS → wereldwijde economische crisis

Question 91

1933 – Hitler aan de macht in Duitsland

Question 92

1939–1945 – Tweede Wereldoorlog

Question 93

1941–1945 – Holocaust / genocide op Joden

Question 94

1945 – Einde WO II; begin Koude Oorlog

Question 95

1947 – Onafhankelijkheid India

Question 96

1949 – Soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië

Question 97

5 mei 1945 – Bevrijding Nederland

Question 98

1957 – Oprichting EEG (voorloper EU)

Question 99

1960 – Afrikaans onafhankelijkheidsjaar

Question 100

1962 – Cuba-crisis (hoogtepunt Koude Oorlog)

Question 101

1975 – Suriname onafhankelijk

Question 102

1991 – Einde Koude Oorlog (val Sovjet-Unie)

Question 103

1993 – Oprichting Europese Unie (Verdrag van Maastricht)