GOPP ✓ Flashcards

1
Q

Objawy raka przełyku

A

Wczesne: podobne do tych w ch. refluksowej

  • dysfagia (stałe, potem płynne)
  • uczucie przeszkody
  • nudności, wymioty
  • ↓ apetytu i m.c.
  • bóle w KP i nadbrzuszu
  • krwawienie z p.pok.
  • wyniszczenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Objawy raka trzustki

A
  • ból
  • żółtaczka
  • utrata m.c.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Objawy raka żołądka

A
  • utrata m.c. i apetytu
  • przewlekły ból brzucha (takie niecharakterystyczne, jak w nieżycie/wrzodach → bagatelizowane)
  • ból w nad/śródbrzuszu (zwykle zwz z posiłkiem)
  • okresowe nudności, wymioty (zwł. w zmianach obwodowych)
  • smoliste stolce
  • dysfagia gdy okolice wpustu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Objawy raka dróg żółciowych

A
  • żółtaczka

- ból brzucha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Objawy raka wątrobowokomórkowego

A

-brak charakterystycznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Rozpoznanie nowotworów GOPP

A

Biopsja (ognisko pierwotne czy przerzuty?)
-grubo i cienkoigłowa

Rak trzustki:
-bez biopsji w przypadku leczenia radykalnego

HCC - klasyfikacja LI-RADS:

  • dla pacjentów o wysokim ryzyku HCC (marskość, przewlekła inf. HBV, wywiad HCC)
  • Ocena w TK z kontrastem, MRI z kontrastem lub CEUS (USG z kontrastem)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Co możemy ocenić w EUS w nowotworach GOPP? +co możemy zrobić?

A

-głębokość naciekania
-lokalne ww. chł.
+można zrobić biopsję
-można też wybarwić płynem Lugola wczesne zmiany w raku przełyku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jakie badania używane w stagingu nowotworów GOPP?

A

Badania obrazowe:

  • Tomografia
  • Rezonans magnetyczny
  • CEUS
  • PET/TK, PET/MRI

Badania endoskopowe

  • Gastroskopia
  • EUS

-Laparoskopia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jakie markery do stagingu nowotworów GOPP? Co mówią?

A
  • CEA
  • CA 125 (rozsiew do otrzewnej)
  • CA 19.9
  • AFP (HCC, zajęcie wątroby)

Złe rokowanie przy podwyższonych, ale rzadko zmieniają postępowanie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Leczenie nowotworów GOPP

A

Choroba zlokalizowana → operacja

Choroba miejscowo zaawansowana → Leczenie indukcyjne

Rozsiew → chemioterapia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Rak przełyku - 2 typy

A

SCC=płaskonabłonkowy:

  • palenie i alkohol
  • M=K
  • spadek częstości (ale dalej najczęstszy)
  • cz. środkowa i proksymalna (górna) przełyku

Adenocarcinoma=gruczołowy:

  • otyłość i refluks - na podł. przełyku Barretta
  • M>K
  • wzrost częstości
  • dystalny przełyk (dolna 1/3)
  • młodsi (5.-6. dekada)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Rak przełyku - od czego zależy postępowanie?

A

Czy jest:
-Ograniczony (T1-T2 N0 M0)

-Zaawansowany miejscowo (T3-4 lub N1-3, M0) → wtedy po pierwszej linii leczenia robimy restaging, i wtedy postępowanie w zależności czy zrobiło się M1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Rak przełyku T1-T2 N0 M0 - leczenie

A

resekcja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Rak przełyku miejscowo zaawansowany T3-4 lub N1-3 M0 - od czego zależy leczenie?

A

Czy jest płaskonabłonkowy(SCC) czy gruczołowy(adenocarcinoma)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Rak przełyku miejscowo zaawansowany T3-4 lub N1-3 M0 SCC - leczenie

A

2 opcje:
CRTH neoadiuwantowa → restaging (wykluczenie M1) → resekcja

CRTH → follow-up co 3 miesiące → resekcja ratująca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Rak przełyku miejscowo zaawansowany T3-4 lub N1-3 M0 adenocarcinoma - leczenie

A

2 opcje:
CTH okołooperacyjna → restaging (wykluczenie M1) → resekcja

CRTH neoadiuwantowa → restaging (wykluczenie M1) → resekcja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jak walczyć z ryzykiem zaburzeń odżywiania w raku przełyku?

A
  • Konsultacja dietetyczna (fortyfikacja diety=sztuczne wzbogacenie)
  • Proteza przełykowa
  • Sonda żołądkowa
  • PEG
  • Jejunostomia
  • Żywienie pozajelitowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Gruczolakorak żołądka operacyjny - postępowanie

A

T1N0:
-rozważ endoskopowo/zachowawczo

> T1, N0: 2 opcje:
Ta lepsza: CTH przedoperacyjna → operacja → CTH pooperacyjna

Ta druga: operacja → CTH lub CRTH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Gruczolakorak żołądka nieoperacyjny lub przerzutujący - postępowanie

A

CTH paliatywna (reassess: po niej może być możliwa operacja i potem C(R)TH) →

-HER2(-): (cis, karbo)platyna + fluoropirymidyna (5-fluorouracyl) (2 lub 3 leki)

-HER2(+):
trastuzumab +
cisplatyna z 5-FU lub kapecytabiną

-Weź pod uwagę badania kliniczne


2. linia chemioterapii

(jak nie da się leczyć to leczenie wspomagające)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Leczenie radykalne raka żołądka

A

Chemioterapia okołooperacyjna:

  • FLOT (oksaliplatyna, paclitaxel, 5-fluorouracyl)
  • XELOX (oksaliplatyna, kapecytabina)

Chemioradioterapia uzupełniająca wg Macdonalda:
-5-fluorouracyl

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Chemioterapia paliatywna raka żołądka

A

Trastuzumab + XELOX(oksaliplatyna, kapecytabina)/PF (cisplatyna, 5fluorouracyl)

XELOX, PF

Paclitaxel, irynotekan, kapecytabina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Typy raka trzustki

A

Gruczolakorak

Guzy neuroendokrynne:

  • NET, NEC
  • guzy aktywne hormonalnie (insulinoma, glukagonoma itd)
23
Q

Ścieżka diagnostyczna guza trzustki

A

TK:

  1. brak przerzutów, zmiana resekcyjna → EUS:
    - potwierdzenie resekcyjności, nie trzeba biopsji, od razu operacja
    - zmiana na granicy resekcyjności → biopsja
    - zmiana zaawansowana miejscowo → biopsja
    - przerzuty → biopsja
  2. zmiana zaawansowana miejscowo → EUS i biopsja
  3. przerzuty → biopsja przerzutów i nic poza tym
24
Q

Rak trzustki - postępowanie

A

Ocena resekcyjności:
-chemioterapia
lub
-operacja (z leczeniem indukcyjnym lub bez) i po niej chemioterapia uzupełniająca

25
Leczenie rozsiewu raka trzustki
mFOLFIRINOX (Oksaliplatyna, irynotekan, fluorouracyl) Gemcytabina+ nab-paklitaksel Gemcytabina Kapecytabina
26
Leczenie uzupełniające raka trzustki
mFOLFIRINOX (Oksaliplatyna, irynotekan, fluorouracyl) CAP/GEM (kapecytabina, gemcytabina) Gemcytabina
27
Staging BCLC raka wątrobowokomórkowego
Stadium 0 (bardzo wczesne) - PS 0, Child-Pugh A, pojedynczy HCC <2cm Stadium A (wczesne) - PS 0, Child-Pugh A-B, pojedynczy HCC lub 3 węzły <3cm Stadium B (pośrednie) - PS 0, Child-Pugh A-B, wielowęzłowe HCC Stadium C (zaawansowane) - PS 1-2, Child-Pugh A-B, zajęcie żyły wrotnej, przerzuty węzłowe, odległe przerzuty Stadium D (terminalne) - PS >2, Child-Pugh C PS - chodzi o skalę sprawności ECOG
28
Skala sprawności ECOG
0 sprawność prawidłowa, zdolność do samodzielnego wykonywania codziennych czynności 1 obecność objawów choroby, możliwość chodzenia i wykonywania lekkiej pracy 2 zdolność do wykonywania czynności osobistych, niezdolność do pracy, spędza w łóżku około połowy dnia 3 ograniczona zdolność wykonywania czynności osobistych, spędza w łóżku ponad połowę dnia 4 konieczność opieki osoby drugiej, spędza w łóżku cały dzień 5 zgon
29
klasyfikacja Childa-Pugha
bierze pod uwagę: - encefalopatię - wodobrzusze - bilirubina - albumina - czas protrombinowy Wynik: A - marskość wyrównana B i C - marskość niewyrównana, wskazanie do przeszczepienia wątroby
30
Postępowanie w HCC - BCLC 0-A
``` Resekcja Przeszczepienie wątroby lub - gdy nie kwalifikują się do wycięcia: Ablacja Chemioembolizacja (TACE) ``` Można też:: Brachyterapię, stereotaktyczną radioterapię (SBRT), selektywną wewnętrzną radioterapię=radioembolizację (SIRT)
31
Postępowanie w HCC - BCLC B
Przeszczepienie wątroby Resekcja lub Chemioembolizacja (TACE) Można też: selektywną wewnętrzną radioterapię=radioembolizację (SIRT) Gdy TACE nie działa -> terapia systemowa
32
Postępowanie w HCC - BCLC C
Sorafenib, lenvatinib lub nivolumab (niższa klasa wskazań) Potem (2 linia?) - regorafenib - kabozantinib - ramucirumab - nivolumab - pembrolizumab
33
Postępowanie w HCC - BCLC D
BSC - najlepsze leczenie wspomagające...
34
Rak dróg żółciowych - postępowanie we wczesnym stadium
1. Operacja: - nie bioptować przezskórnie - można zdrenować żółć przed operacją - czasem można neoadiuwantową terapię 2. CRTH adiuwantowa 3. CTH adiuwantowa 4.Obserwacja
35
Rak dróg żółciowych - postępowanie w stadium miejscowo zaawansowanym i przerzutującym
CTH systemowa: - leczenie skojarzone (cisplatyna i gemcytabina) - monoterapia gemcytabiną - II. linia CTH i leczenie celowane - niewystandaryzowane Terapia lokoregionalna: - RTH - radioembolizacja Itrem 90 Leczenie wspomagające (np. operacyjnie zapewnić swobodny odpływ żółci)
36
Czynniki ryzyka raka przełyku:
- alko wys.%, palenie i żucie tytoniu (płaskonabłonkowy) - otyłość, przełyk Barretta (gruczołowy) - długotrw. zap. bł. śluzowej przełyku, achalazja, z. Plummera-Vinsona - dieta (niedobory, grzyby, gorące i marynowane) - wcześniejszy rak j.ustnej, gardła, krtani
37
Jak szerzy się rak przełyku? Gdzie przerzutuje?
Miejscowo, nacieka okolicę i regionalne ww.chł. (w śródpiersiu, nadbrzuszu, na szyi) Przerzuty odległe → wątroba, płuca
38
Leczenie przełyku Barretta:
Bez dysplazji/niska dysplazja → leczenie p/refluksowe (dieta, IPP itd) Wys. stopnia dysplazja → resekcja endoskopowa lub ablacja prądem
39
Rokowanie w raku przełyku
Złe (70% umiera w 1.roku od rozpoznania)
40
Późne objawy raka żołądka:
wyczuwalny guz, powiększenie ww.chł. w lewym dole nadobojczykowym (Virchowa), powiększ. wątroby, przerzut do jajnika (guz Krukenberga), żółtaczka, wysięk w opłucnej Stwierdzenie któregoś z nich = zazwyczaj zaawansowane stadium, uniemożliwiające radykalne leczenie
41
Ktoś się zgłasza z objawami dyspeptycznymi, co robisz?
Gastroskopię, bo danie IPP bez wyjaśnienia przyczyny to błąd.....
42
Wstępne testy w podejrzeniu raku żołądka:
1. Gastroskopia (można wycinki → typ raka + ekspresja HER2) 2. USG j.brzusznej + RTG KP 3. Test na H.pylori
43
Podstępna (w endoskopii) postać raka żołądka
postać linitis plastica = śródścienny naciek bez zmian błony śluzowej, wycinki z gastroskopii (-) -jest zaburzenie kurczliwości i pogrubienie ściany w TK
44
Rak żołądka - etiologia
- dieta (konserwowane z dużą il. soli, azotynów, wędzone) - palenie tytoniu, niski stat. socjo-ekonomiczny - metaplazja jelitowa bł. śluzowej z towarzyszącą dysplazją - nieżyt zanikowy bł. śluzowej, w tym autoimmunologiczny (np. niedokrwistość złośliwa) - stan po częściowej resekcji żołądka (przez zarzucanie treści żółciowej do żołądka) - gruczolaki żołądka - H. pylori (bo przewlekłe zap. bł. śluzowej) - wrzód (rzadko kiedy się transformuje) - genetyka
45
Metaplazja jelitowa a dysplazja przed rakiem żołądka
Metaplazja jelitowa - odwracalny proces przy różnych zapaleniach Dysplazja - stan przedrakowy
46
Do czego może doprowadzić nieżyt zanikowy bł. śluzowej żołądka?
→ metaplazja → dysplazja → rak
47
Patomorfologia w złośliwych nowotworach żołądka
95% to gruczolakoraki (adenocarcinoma) | 5% to chłoniaki (MALT), raki neuroendokrynne, guzy stromalne (GIST)
48
Klasyfikacja Laurena nowotworów żołądka:
- typ jelitowy - typ rozlany - typ mieszany
49
Klasyfikacja Laurena nowotworów żołądka - typ jelitowy
- najczęściej na podłożu zmian przedrakowych, - tzw. typ epidemiczny, - czynniki środowiskowe ważne, - często obwodowo, - raczej u M, - rokuje nieco lepiej niż rozlany
50
Klasyfikacja Laurena nowotworów żołądka - typ rozlany
- często na podł. niezmienionej bł. śluzowej - tzw. typ endemiczny (=w rejonach o niskiej zachorowalności) - raczej u K i młodszych osób - w proksymalnej cz. żołądka - częściej rodzinnie i u osób z gr. krwi A - rokowanie gorsze niż w jelitowym
51
wczesny rak żołądka - czyli jaki?
Nacieka bł. śluzową i podśluzową (bez bł. mięśniowej), niezależnie od przerzutów w ww.chł.
52
Lokalizacja nowotworów żołądka
>50% odźwiernikowa 25% ok. wpustu 15-20% trzon
53
Leczenie raka wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych
- Resekcja - jedyna metoda która może wyleczyć - nie przeszczepia się wątroby - ablacja lub RCTH jak operacja była nieradykalna i nie można poszerzyć jej zakresu paliatywnie: CTH systemowa lub sorafenib (inh. kinaz tyrozynowych)