H3: Europese en Internationale Omgeving

Question 1

ontstaan (IMF, de Wereldbank en WTO)

Answer 1

Grote Depressie en de Tweede Wereldoorlog
• Een groot deel van onze huidige internationale financiële structureren is her-ontwikkeld
• IMF (International Monetary Fund – 1945)
• Worldbank (de Wereldbank – 1944)

Question 2

wisselkoers

Answer 2

De wisselkoers is de koers waartegen de ene munteenheid wordt geconverteerd in de andere
Wijzigingen in de wisselkoers beïnvloeden de omzet, winst en strategie van bedrijven
De wisselmarkten:
1. Worden gebruikt om de munteenheid van een land te wisselen in die van een ander land
2. Bieden verzekering tegen wisselkoersrisico’s – het negatieve effect van onvoorspelbaarheid in wisselkoersen

Question 3

Welke systemen van wisselkoersen worden er vandaag

gebruikt?

Answer 3

Verschillende wisselkoersregimes worden gebruikt:
– 21% van de IMF-leden heeft een vlottende wisselkoers
– 23% van de IMF-leden heeft een beheerde vlottende wisselkoers
– 5% van de IMF-leden heeft geen eigen betaalmiddel
• Dit is exclusief de Eurozone
– De andere landen gebruiken minder flexibele regimes, zoals een vaste
wisselkoers, of aanpasbare koppelingen

Question 4

Bretton-Woods overeenkomst - Architectuur van

de naoorlogse internationale financiële instituten

Answer 4

Het systeem van Bretton Woods was een financieel-economisch akkoord dat in 1944 tussen 44 landen werd gesloten en dat in Bretton Woods, de VS getekend werd.
• Regels omtrent commerciële en
financiële relaties tussen landen
• Eerste voorbeeld van een onderhandelde monetaire orde, bedoeld om monetaire relaties tussen onafhankelijke landen te besturen

Question 5

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF)

Answer 5

Opgericht tijdens de conferentie van Bretton-Woods
– Een internationale organisatie met 189 lidstaten (Washington, DC).
– Het doel van het fonds is het bevorderen van financiële stabiliteit en economische groei (naast andere doelstellingen).

Question 6

De wereldbank

Answer 6

Officieel: International Bank of Reconstruction and Development (IBRD)
– Samen met het IMF opgericht tijdens de conferentie van Bretton-Woods
– Een internationale organisatie met 189 lidstaten (Washington, DC).
– Het doel was om de wederopbouw van Europa te bevorderen (na WO II).
Ook als doel om de armoede te verminderen door middel van financiële
hulp ( door leningen te verstrekken aan o.a. ontwikkelingslanden).

Question 7

Bretton – Woods: achterliggend idee

Answer 7

Nood aan internationaal monetair systeem met wisselkoersstabiliteit
– Volatiliteit van de koers werd stabiel gehouden door de gouden standaard – om stabiliteit te
bereiken werd de waarde van alle nationale valuta gekoppeld aan die van de dollar
– De dollar werd aan het goud gekoppeld (met als gevolg dat de dollar officieel de
belangrijkste munt ter wereld werd).
– In de praktijk was dat al zo; de Amerikanen hadden als gevolg van de WO II een sterke
internationale positie en hadden meer dan de helft van de wereldgoudvoorraad in handen.
• De dollar was de reservewaarde van de wereldeconomie geworden.
– Andere landen hadden een deel van hun autoriteit uit handen gegeven door hun nationale
muntwaarde aan die van de dollar te koppelen.

Question 8

De nixon shock

Answer 8

In 1973 werd de dollar losgekoppeld van de goudreserves (vanwege de Vietnam oorlog, en )
• Systeem was niet langer houdbaar
vanwege de Amerikaanse politiek
• Gevolg: het einde van het systeem van Bretton – Woods; maar de overige
structuren zijn nog in stand gehouden

Question 9

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF)

Answer 9

Het IMF is een organisatie van 189 landen
• opgericht in 1945
• bestuurd door (en verantwoording verschuldigd aan) de 189 landen die
deel uitmaken van het bijna-wereldwijde lidmaatschap.

Question 10

Doelstellingen van het IMF (Overzicht)

Answer 10

Het bevorderen van de internationale monetaire
samenwerking
• Evenwichtige groei van internationale handel
• Het bevorderen van de wisselkoersstabiliteit
• Opbouw internationaal betalingssysteem
• Tijdelijke hulp voor tijdelijke onevenwichten
• Het verkleinen van de duur en de omvang van
onevenwichten in de betalingsbalans van de lidstaten

Question 11

doelen IMF

Answer 11

Internationale monetaire samenwerking bevorderen via een permanente instelling die de middelen biedt voor troost en samenwerking bij internationale
monetaire problemen.
2. De uitbreiding en evenwichtige groei van de internationale handel bevorderen en daarmee bijdragen tot de bevordering en instandhouding van hoge niveaus
van werkgelegenheid en reëel inkomen en tot de ontwikkeling van de productieve middelen van alle leden als primaire doelstelling van het
economisch beleid.
3. Om de stabiliteit van de uitwisseling te bevorderen, om een geordende
uitwisseling tussen de leden te handhaven en om concurrentie te vermijden

Question 12

doelen IMF (2)

Answer 12

Helpen bij het opzetten van een multilateraal betalingssysteem voor lopende transacties tussen leden en bij het opheffen van valutabeperkingen die de groei
van de wereldhandel belemmeren.
5. De leden vertrouwen geven door de algemene middelen van het Fonds tijdelijk beschikbaar te stellen onder afdoende waarborgen, waardoor zij de mogelijkheid
krijgen om onjuistheden in hun betalingsbalans te corrigeren, zonder toevlucht te nemen tot maatregelen die de nationale of internationale welvaart vernietigen.
6. Overeenkomstig het bovenstaande, om de duur te verkorten en de mate van onevenwichtigheid in de internationale betalingsbalans van leden te verminderen

Question 13

Activiteiten van IMF

Answer 13

• Toezicht
• Kredietverlening
• Capaciteitsontwikkeling

Question 14

Werking van het IMF: een instituut gebaseerd op quota’s

Answer 14

Quota: een “aandeel” dat een land heeft in het IMF.

• Bouwsteen van de financiële- en beheersstructuur van het IMF

Question 15

Overzicht verdeling quota’s

Answer 15

Elke lidstaat krijgt een quota, of
contributie, toegewezen dat de
relatieve grootte van de lidstaat in de
wereldeconomie weerspiegeld.
• De figuur links toont de quota’s pre2010. De quota’s werden herzien in
2011.
• Wijzingen moeten worden
goedgekeurd met een meerderheid
van 85%
• Huidige quota’s: zie imf.org

Question 16

Van bijdrage tot trekkingsrechten (drawing rights)

Answer 16

De mogelijkheid om bij het IMF te lenen
wordt een trekkingsrecht genoemd.
– Ook wel Special Drawing Rights (SDR)
genoemd.
– Een land kan maximaal 200% van zijn
quotum (contributie) lenen.
– Hoe meer een land leent, hoe strenger
de voorwaarden.
• Teleenheid (accounting unit) is bepaald
aan de hand van korf bestaande uit
verschillende munteenheden (zie figuur)

Question 17

Voorwaarden van het IMF m.b.t. fondsen

Answer 17

Het IMF assisteert landen getroffen
door een crisis d.m.v. financiële steun
om ademruimte te creëren terwijl het
land beleidswijzigingen doorvoert om
stabiliteit en groei te herstellen. Het
IMF biedt ook steun uit voorzorg om
crises te voorkomen
• ‘conditionality’ van IMF steun
• De werkingsmiddelen van het IMF
bedragen SDR 966 miljard, dit vertaalt
zich in een leencapaciteit van SDR 705
miljard (rond 1 biljoen USD)

Question 18

De organen van het IMF

Answer 18

De raad van bestuur
• De Raad
• Het dagelijks bestuur
• De algemeen directeur

Question 19

De organen van het IMF: Board of Governors

Answer 19

Hoogste orgaan IMF
• Elke lidstaat = 1 bestuurder (minister
van financiën of het hoofd van de
centrale bank )
> Belangrijke zaken:
• Vaststelling toetredingsvoorwaarden
en toetreding nieuwe leden
• Herziening van de quota’s
• Creatie of annulatie SDR’s

Question 20

De organen van het IMF: Board of Governors

Answer 20

Kunnen zaken delegeren naar Executive Board
• Beslissingen:
– Meeste beslissingen:
• 50% meerderheid
– Technische aanpassingen en kwesties
• 70% meerderheid
– Zaken van fundamenteel belang
voor het beleid van het IMF
• 85% meerderheid
85% - beslissingen:
–Verhoging van de quota’s
–Verkoop en gebruik van goud
–Creatie van SDR’s
–Verbetering van de kredietfaciliteiten
• Kritiek ontwikkelingslanden

Question 21

De organen van het IMF: Executive board

Answer 21

24 executive directors, elected by member
countries or by groups of countries, and the
Managing Director
• day-to-day business of the IMF
• meets several times each week.
• It carries out its work largely on the basis of
papers prepared by IMF management and
staff.

Question 22

De organen van het IMF: IMFC

Answer 22

International Monetary and Financial
Committee (tot 1999 Interim Committee)
• 24 leden (EB) maar op ministerieel niveau (2
maal per jaar)
• Opvolging + coördinatie monetair beleid

Question 23

De organen van het IMF: Development Committee

Answer 23

24 leden
• Vergadering dag na IMFC
• Coördinatie tussen IMF en Wereldbank
• Focus op transfer naar ontwikkelingslanden

Question 24

The World Bank (De Wereldbank) (achtergrond)

Answer 24

Internationale organisatie die zich toelegt op het verstrekken van financiering,
advies en onderzoek aan ontwikkelingslanden om hun economische vooruitgang
te bevorderen.
• De Wereldbank is ontstaan 1944 uit het Bretton Woods-akkoord omdat veel
Europese en Aziatische landen financiering nodig hadden om wederopbouw te
financieren -> International Bank for Reconstruction and Development (IBRD)
• Vanaf 2016 fungeert de Bank voornamelijk als een organisatie die probeert
armoede te bestrijden door ontwikkelingshulp te bieden aan landen met een
midden- en arm inkomen.

Question 25

Leden van de Wereldbank

Answer 25

De organisaties die deel uitmaken van de Wereldbankgroep zijn eigendom van de
regeringen van de lidstaten, die de ultieme beslissingsbevoegdheid binnen de
organisaties hebben over alle aangelegenheden, met inbegrip van beleids-,
financiële of lidmaatschapskwesties.
• Momenteel zijn de leden van de Wereldbank 189 landen

Question 26

doelen van de world bank

Answer 26

Langdurig kapitaal verstrekken aan lidstaten voor economische wederopbouw en
ontwikkeling.
2. Langetermijnkapitaalinvesteringen stimuleren om het evenwicht tussen de betalingsbalans
en de evenwichtige ontwikkeling van de internationale handel te waarborgen.
3. Garanties bieden voor leningen aan kleine en grote eenheden en andere projecten van
lidstaten.
4. Zorgen voor de uitvoering van ontwikkelingsprojecten om een soepele overdracht van
oorlogstijd naar vredeseconomie tot stand te brengen.
5. Kapitaalinvesteringen in de lidstaten op de volgende manieren bevorderen:
– Garantie bieden op particuliere leningen of kapitaalinvesteringen.
– Als particulier kapitaal niet beschikbaar is, zelfs niet na het verstrekken van garantie, verstrekt
IBRD leningen voor productieve activiteiten tegen weloverwogen voorwaarden

Question 27

Wereldbank: Governance

Answer 27

189 lidstaten (quasi aandeelhouders)
• Vertegenwoordigd door Raad van Gouverneurs: uiteindelijke beleidsmakers
– Gouverneurs zijn, over het algemeen, de ministers van financiën of ontwikkeling van
de lidstaten.
– Komen 1x per jaar samen in de Jaarlijkse Vergadering van de Gouverneurs van de
Wereldbank en Internationaal Monetair Fonds.
• Raad van Bestuur: 25 Executive Directors aan wie de Gouverneurs taken delegeren
– Komen minstens 2x per week samen om toezicht te houden op de activiteiten van de
Bank
– Goedkeuren van leningen en garanties, beleidslijnen, administratief budget, strategie
van assistentie aan lidstaat, financiële beslissingen.
• Voorzitter (President): zit de vergaderingen van Raad van Bestuur voor;
verantwoordelijk voor algemeen management van de Bank. Heeft een mandaat van vijf
jaar, met mogelijke verlenging.

Question 28

Activiteiten van de Wereldbank

Answer 28

1. Financiële assistentie
2. Technische assistentie
3. Interorganisatorische samenwerking
4. Training
5. Onderzoek en studies
6. Evaluatie van projecten
7. Regeling van investeringsgeschillen
8. Stedelijke ontwikkeling, bevolkingsplanning en toerisme

Question 29

De Wereldbank: Kritiek (democratisch beleid)

Answer 29

Democratisch beleid
• Structurele ondervertegenwoordiging van het
Globale Zuiden.
• Ondermijnen democratisch
eigendom.
• Bevooroordeelde en
inconsistente beslissingen.
• Zwak vermogen te leren uit
fouten.
• Effectieve straffeloosheid voor
toegediende schade.

Question 30

de wereldbank kritiek (mensenrechten)

Answer 30

Mensenrechten
• Beperken van de macroeconomische omgeving voor
mensenrechten.
• Toedienen van grote schade
door ontwikkelingsprojecten
• Ontbreken van bewijs van
positieve impact…
• …terwijl schadelijke impact
niet wordt gemeten.

Question 31

de wereldbank kritiek (milieu)

Answer 31

Milieu
• Model gebaseerd op groei onhoudbaar
• Doorzetten van investeringen in fossiele brandstoffen.
• Focus op mega projecten.
• Bossen en wouden

Question 32

World Trade Organisation

Answer 32

De Wereldhandelsorganisatie (WTO) is de enige wereldwijde internationale
organisatie die zich bezighoudt met de handelsregels tussen landen.
– De kern van de WTO-overeenkomsten, die zijn gesloten en ondertekend door
het merendeel van de handelsnaties ter wereld en die zijn geratificeerd in hun parlementen. Het doel is om producenten van goederen en diensten, exporteurs en importeurs te helpen hun zaken te doen.

Question 33

Achtergrond van de WTO

Answer 33

De WTO
– Komt voort uit het Algemene Overeenkomst over Tarieven en Handel (GATT –
1946)
– Een internationale organisatie met 164 lidstaten (Genève, Zwitserland).
– Het doel van de organisatie is om eerlijke handel tussen landen te bevorderen.
– Vrije handel tussen de deelnemende landen te promoten door het verlagen en
vereenvoudigen van invoerheffingen.
– Daarnaast kent de overeenkomst bepalingen voor het oplossen van
meningsverschillen tussen de deelnemende landen.
– In 1993 werd, met de Uruguay-ronde, het werk van de GATT afgerond, en werd
WTO opgericht

Question 34

Achtergrond van de WTO (2)

Answer 34

De WTO is ontstaan uit onderhandelingen en alles wat de WTO doet is het
resultaat van onderhandelingen.
– De omvang van het huidige werk van de WTO komt van de onderhandelingen
van 1986-1994 die de “Uruguay-ronde” worden genoemd en eerdere
onderhandelingen in het kader van de Algemene Overeenkomst betreffende
tarieven en handel (GATT).
– De WTO is momenteel gastheer voor nieuwe onderhandelingen in het kader
van de ‘Doha-ontwikkelingsagenda’ die in 2001 werd gelanceerd.

Question 35

Activiteiten van WTO

Answer 35

1. Handelsonderhandelingen
2. Implementatie en monitoring
3. Geschillenbeslechting
4. Opbouw van handelscapaciteit
5. Hulpverstrekking

Question 36

Doelen van WTO

Answer 36

1. De WTO vergemakkelijkt de uitvoering, het beheer en de werking en bevordert de doelstellingen van de multilaterale handelsovereenkomsten, en biedt ook het kader voor de uitvoering, het beheer en de werking van de multilaterale handelsovereenkomsten.
2. De WTO biedt het forum voor onderhandelingen tussen haar leden over hun
   multilaterale handelsbetrekkingen in aangelegenheden die worden behandeld in het
   kader van de overeenkomst in de bijlagen bij deze overeenkomst.
3. De WTO beheert de overeenstemming inzake regels en procedures voor de beslechting
   van geschillen.
4. De WTO beheert het mechanisme voor de herziening van het handelsbeleid.
5. Met het oog op meer samenhang in de wereldwijde economische beleidsvorming werkt
   de WTO, waar nodig, samen met het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en met de
   Wereldbank en de aan haar gelieerde agentschappen

Question 37

WTO governance

Answer 37

De hoogste beslissingsmaker van de WTO is de
Ministeriële Conferentie:
• Komt elke twee jaar samen.
• Brengt alle WTO-leden samen
• Kan beslissingen nemen over alle zaken onder elke multilaterale handelsovereenkomst.
> De Algemene Raad is het hoogste beslissingsorgaan binnen de WTO
• Komt regelmatig samen om de taken van de WTO
uit te voeren.
• Vertegenwoordigers (ambassadeurs of een equivalent) van alle regeringen die lid zijn
• Heeft de autoriteit om in naam van deministeriële conferentie, die slechts om de twee jaar samenkomt, te handelen

Question 38

WTO leden

Answer 38

De WTO heeft 164 leden en 22 waarnemende regeringen.
• Liberia werd het 163e lid op 14 juli 2016 en Afghanistan werd het 164e lid op 29
juli 2016
• De lidstaten van de WTO zijn verantwoordelijk voor meer dan 95% van de
wereldhandel.