HC 1.4: Musculoskeletale radiologie Flashcards
(20 cards)
aanvragers van musculoskeletale radiologie:
- orthopedie: gehele skelet
- chirurgie: traumatologie, gehele skelet en vaatchirurgie, voeten
- reumatologie: handen, voeten, SI-gewrichten, wervelkolom
- plastische chirurgie: handen
- revalidatiegeneeskunde: handen
- interne geneeskunde: oncologie/hematologie, gehele skelet en metabole ziekten, gehele skelet
- neurochirurgie: wervelkolom
–> vooral orthopedie en chirurgie hebben het grootste aandeel in de aanvragen
MSK (musculoskeletale) pathologie:
- trauma (fracturen)
- artrose (slijtage)
- ontsteking/infectie (reuma, septische artritis)
- oncologie (bot-en wekedelen tumoren)
- metabole afwijkingen (osteoporose, hyperparthyreoidie)
- congenitaal (scoliose, deformiteiten, dysplasie)
welke modaliteiten worden gebruikt bij de MSK radiologie?
- conventionele röntgen
- (S-PET)CT: Dual energy CT, Photon counting CT
- Echografie
- MRI en PET MRI
- Doorlichting (fluoroscopie)
- Arthrografie (conventioneel, CT, MRI)
conventionele röntgen MSK:
- je doet het natuurlijk vooral voor afwijkingen aan het bot
- de meeste weke delen afwijkingen kan je minder goed/niet zien
- ook kraakbeen zie je minder/niet goed
- ook de pezen en ligamenten zijn niet/minder goed te zien
middels een CT, kan je een 3D beeld construeren van de botstructuren. dit is bijv. heel handig voor orthopedisch chirurgen, zodat ze als voorbereiding op een operatie goed inzicht kunnen krijgen in de anatomie van een bepaald bot/gewricht/structuur.
CT MSK:
- ook op een CT kan je de meeste weke delen afwijkingen niet/minder goed beoordelen
- net als kraakbeen, pezen en ligamenten
–> deze dingen zijn zowel met röntgen als met CT minder goed te beoordelen, daarvoor zou je een MRI moeten doen
met dual energy CT zijn de weke delen iets beter te beoordelen dan met een gewone CT.
een dual energy CT maakt gebruik van 2 fotonen spectra.
en door die 2 verschillende spectra, kan je onderscheid maken tussen verschillende soorten weefsels.
klinische toepassingen van dual energy CT:
- hersenen: differentiatie tussen contrast en bloeding
- longen: diagnostiek longembolieën, differentiatie tussen benigne en maligne laesies
- nieren: karakterisatie compositie nierstenen, karakterisatie van laesies
- bijnieren: karakterisatie van incidentaloom
- tumoren: bepaling therapierespons
- skelet: detectie van jicht, metaalartefact reductie, bepaling beenmergoedeem
photon counting CT:
- hierbij wordt alle energie van de fotonen die door het lichaam gaan, direct omgezet in beeldmateriaal
- daardoor minder artefacten
- ook een veel hogere resolutie
- je kan hiermee heel goed de botstructuren zien
- ook gebruiken ze veel minder straling, dan de conventionele CT
MRI MSK:
wat zie je?
- weke delen
- spieren, pezen, ligamenten
- kraakbeen/meniscus
- karakterisatie van (bot)afwijkingen of weke delen tumoren
wat zie je minder/niet goed op een MRI MSK?
- (kleine) verkalkingen/botfragmentjes
Echografie MSK:
wat zie je wel?
- oppervlakkige weke delen
- oppervlakkige spieren, pezen, ligamenten
- gewrichtsvocht
- dynamisch onderzoek
- echogeleide injecties/puncties
wat kan je minder goed beoordelen met echografie MSK?
- bot (maar fractuur wel soms zichtbaar, oppervlakkig)
- lucht
- diepgelegen structuren
doorlichting MSK:
- gebruiken we niet veel meer
- is een dynamisch onderzoek van gewrichten
- we gebruiken het wel nog voor: intra-articulaire injectie van medicatie, verdoving
contrastmiddelen:
- bij CT: jodiumhoudend contrast (hier heb je de meest contract reacties)
- bij MRI: gadolinium
reacties op contrastmiddel:
- je kan extravasatie krijgen
- dat is wanneer het contrast niet intraveneus loopt, maar extravasaal in de weke delen
- je kan dan soort brandwond krijgen met blaren
- in een heel zeldzaam geval kan je compartiment syndroom krijgen
- allergie: larynxoedeem, anafylactische shock, misselijk, braken, urticaria (allergie voor jodiumhoudend contrast betekent NIET dat de patiënt allergisch is voor Gadolinium (MRI contrast)
als reactie op gadolinium, kan je nefrogene systemische sclerose krijgen.
je krijgt dan fibrotische veranderingen in huid en inwendige organen.
kan fataal aflopen.
geen genezing.
maar is echt heel erg zeldzaam.
toepassingen van AI:
- versnellen acquisitie tijd van een MRI
- verhogen resolutie van een MRI
- detectie van afwijkingen
- analyses grote data sets
take home messages:
- Röntgen/CT/DECT –> detectie botafwijkingen
- MRI: wekedelen/pezen/ligamenten/kraakbeen/bot-en wekedelentumoren
- MRI arthrografie: detectie kraakbeen en labrumscheur
- veiligheid: denk aan MRI = magneet, röntgen/CT: ALARA, contrast
- MSK radiologie: vak altijd in ontwikkeling: AI, PET MRI en Molecular imaging
