Hoofd-wondzorg Flashcards
(56 cards)
1
Q
1e stap bij bloedingen
A
abcde benadering
2
Q
types bloedingen
A
- inwendige
bv door fractuur, aorta aneurysma,… - uitwendige
arterieel
veneus
spatader
capillair
3
Q
essentieel bij een bloeding
A
-> druk uitoefenen !!
-> die hoger is dan de bloeddruk
-> de stroom in het vat vermindert
-> een stolsel kan vormen
-> bloeding stopt
4
Q
ehbo bij veneuze bloeding
A
- druk via eenvoudig drukverband
- bij een lidmaat -> hoogstand om druk op het vat te verminderen
5
Q
ehbo bij arteriële bloeding
A
- directe druk met handen en/of doek
- drukverband
- indirecte druk -> niet altijd aangewezen
- packing
- tourniquet
6
Q
wat is een normaal bloedvolume voor volwassenen en kinderen
A
volwassenen: 7% LG of 70 ml/kg
kinderen: 7,5-8% LG og 75-80 ml/kg
=> kinderen hebben relatief meer bloed
7
Q
kenmerken hypovolemische shock
A
- tachycardie -> compensatie
- tachypneu -> compensatie
- hypotensie
- verwardheid/angst
8
Q
wat doen bij een diepe, open wonde
A
- wound packing; de wonde laagsgewijs opvullen met gaasverband
- op plaatsen waar externe druk moeilijker is doordat de wond bv heel diep is of op een plek zit waar veel weke delen zitten die minder tegendruk geven
- laat toe betere externe druk uit te oefenen
9
Q
tourniquet of knevel + belangrijk punt
A
- proximaal van de bloeding de bloedvaten afsluiten
- zorgt voor volledige afsluiting
- arterien w moeilijker samengedrukt tov venen waardoor bloed verloren kan gaan in het lidmaat
10
Q
vanaf wanneer spreek je van een hypovolemische shock
A
bij bloedverlies vanaf 15-20% van het totaal bloedvolume
11
Q
algemene symptomen van shock
A
- snelle ademhaling
- snelle hartslag
- veranderd bewustzijn/duizelig
- bleek
- zwakte
- klamme huid
12
Q
hoe lang mag een knevel of tourniquet max aanliggen
A
60-90 min
13
Q
positie shock + uitzonderingen
A
- rugligging met leg raise van 30-60°
- shock door hartinfarct -> halfzitten
- ademhalingsproblemen -> halfzittend of rechtzittend
- hou het SO warm, voorkom warmte verlies
14
Q
fases in wondgenezing
A
- hemostasis
- exsudatiefase/ontstekingsfase
- proliferatiefase
- maturatie/remodellingfase
- littekenfase
15
Q
typische kenmerken ontstekingsfase
A
- rubor
- calor
- dolor
- tumor
- functie laesa
16
Q
wonden naar etiologie
A
- mechanisch; door trauma
- fysisch; straling/stroom
- chemisch; zuren en basen
- thermisch; warmte/koude
17
Q
wonden naar klinisch beeld
A
- open wond
opp -> epidermis en dermis
diep -> ook subcuts, ev spier en bot betrokken - gesloten wond
huidlagen intact maar onderling vn elkaar gescheiden - degloving letsel
- amputatie
18
Q
types wondgenezing
A
- genezing per primam
-> voor zuivere wonden met gladde wondranden
-> hechtingsdraad of nietjes - genezing per secundam
-> voor vuile, geïnfecteerde wonden zonder gladde wondranden
-> groei vanuit de diepte - regeneratieve genezing
-> voor schaafwonden
-> enkel epidermis is beschadigd, de stamcellen daarin maken de huid weer dicht
19
Q
stappen in wondzorg
A
- bloed stelpen
- reinigen
- ontsmetten
- afdekken
20
Q
welke ontsmettingsmiddelen zijn zinvol
A
- povidonjodiumverbindingen
-> isobetadine en braunol - chloorhexidine
-> hibidil
21
Q
waar op letten bij het ontsmetten
A
- geen alcoholische oplossing gebruiken op open wonde
- chloorhexidine niet in de buurt vn ogen
22
Q
soorten verbanden + belang
A
primair: mag niet inklevend zijn
secundair: extra absorberend kompres voor sterk nattende wonden
fixatieverband: zwachtel of fixatiepleister
23
Q
soorten primaire verbanden
A
- non woven kompres
- vetgaasverband
- siliconen contactlaag
- geperforeerd polyestervlies
-> enkel voor opp, niet te natte wonden - gemetalliseerd geperforeerde vlies
-> niet voor te natte wonden
24
Q
tetanus
A
= clostridium tetani
produceert toxines met effect op zs
-> pijnlijke spierspasmen en spierstijfheid
25
tetanus vaccinatie
- begint met primovaccin -> DTP vaccin als deel van de kindervaccinaties
- vervolgens idealiter om de 10 jaar herhaling
26
blaren
- door wrijving
- liefst intact laten tenzij heel hinderlijk met steriele naar openprikken
- ontsmetten en afdekken -> met gewassen handen
27
meest voorkomende doodsoorzaak bij kinderen >1 jaar
trauma
28
alarmsymptomen schedelbreuk
- grote impact
-helder vocht, bloed in neus en oren
- misvormingen vd schedel: je kan indeukingen palperen
- grote open wonde
- je ziet hersenweefsel
- raccoon eyes, bloeduitstorting achter oor is typisch voor schedelbasisfractuur
29
alarmsymptomen voor hersenschudding of hersenletsel
- verminderd bwz, geheugenverlies, suf, duizelig
- ongelijke pupilgrootte
- intolerantie licht en geluid
- braken
- vocht/ bloed in oren of neus
- verkramping en schokken van spieren
- geeuwen
- kind dat ineens stil zit
30
glasgow coma schaal
adhv een score binnen drie categorieën, de EMV score krijg je een idee van het bewustzijn van de persoon en dus een idee van de ernst van het hersenletsel
31
emv score
Eye-opening respons: wanneer open de pt zijn ogen
motorische respons: bewegen de spieren op commando, of schokken ze,...
verbale respons: brengt de pt nog normale woorden uit?
15 -> nog goed responsive
8 of minder -> al verminderd bwz
3 -> volledig bwz verlies
32
wat is de minimum score op de gcs
3
33
contusio cerebri
= hersenschudding
- functioneel hersenletsel door een impact
niets op beeldvorming te zien
34
symptomen van contusio cerebri
- misselijk, braken
- wazig zien
- oorsuizen
- geheugenverlies
- slechte coördinatie
- ijlhoofdigheid
- evenwichtsstoornissen
- hoofdpijn
- duizeligheid
35
tekenen van contusio cerebri
- gedesoriënteerd in tijd en ruimte
- bwz-verlies
- geheugen- en evenwichtsstoornissen
- trage of rare/ongepaste respons
- moeilijke spraak
36
hoe krijg je een idee van de ernst van de hersenschudding
- evenwicht checken
-> hiel-teen positie
-> voor 20 sec met ogen toe en handen in de heup ev houden
- geheugen checken
-> vragen stellen
37
je stelt vast dat er contusio cerebri is, wat doe je dan
het SO laten stoppen met zijn activiteiten en medische hulp inroepen
38
medische term raccoon eyes
- bilaterale periorbitale ecchymose
39
typische tekenen van een schedelbasisfractuur
- raccoon eyes
- battle's sign
- bloed en vocht uit neus en oren
40
medische term battle's sign
postauriculaire ecchymose
41
hersenbloedingen door trauma
- subduraal
- epiduraal
- coup en contre-coup
- de intracraniele druk stijgt
- belang van craniotomie
42
eerste hulp bij werveltrauma's
- immobiliseren
- pt niet verplaatsen
- vooral cervixaal via MILS
- deze positie aanhouden tot de hulpdiensten er zijn
43
eerste hulp brandwonden
- water!!
- 20 min onder tangentiële stroom van 15° water
- effectief voor pijnstilling
44
oorzaken brandwonden
- hitte
- chemische componenten
- stroom
45
welk aandeel van het lichaamsopp is aangetast?
- rule of nines
- handpalm + vingers is 1%
46
welke factoren beïnvloeden de outcome van de brandwond
- leeftijd
- aangetast gebied bv inhalatietrauma
- % dat aangetast is
- graad
47
wat is typisch voor een tweede graad brandwond
blaren
48
wat is het actieve bestanddeel in flammazine en wanneer gebruik je dit
- zilversulfadiazine
- bij kans op infectie
49
eerste hulp bij kleine brandwonden
< 10% bij volwassenen
< 5% bij kinderen
focus op koelen
verband aanleggen
hoogstand -> zwelling verminderen
50
wanneer naar het brandwondencentrum gaan?
- >15% of >5% voor kinderen
- inhalatietrauma
- circulaire verbrandingen
- derdegraads > 2%
- voeten, handen, gezicht, genitalia, gewrichten
- elektrische, chemische brandwond
- kwetsbaren: ouder of <1 jaar
51
electrocutie voltages
bliksem: 10 000 000 V
hoogspanningsleidingen: >100 000 V
algemeen:
hoogspanning > 1000 V
laagspanning < 1000 V
52
huishuidstroom
wisselstroom
230 V
50 HZ
53
effect van stroomdoorgang
- huid: brandwonden
- cvs: VT, asystolie
- respiratoir: apneu
- neurologisch: bwz verlies, geheugen en gehoorverlies, autonome dysfunctie, hersenschade door hypoxie,...
54
huid typisch bij blikseminslag
lichtenberg teken
55
algemeen mechanisme elektrocutie
- stroom komt binnen en veroorzaakt een brandwond thv huid door omzetting vn elektrische naar warmte energie
- stroom volgt lage weerstanden -> zenuwen en bloedvaten
- celmembranen w poreus
- spiercontractie -> val
- stroom treedt uit en veroorzaakt weer brandwond
56
verschil in klinisch beeld bij wisselstroom tov gelijkstroom
wisselstroom:
- tetanische spiercontracties
- langere blootstelling
- heel aritmogeen -> VF
gelijkstroom:
- spiercontractie die u wegcatapulteert
- risico op trauma
