Hoofdstuk 6: Algemene regels Flashcards
(14 cards)
In welke verschillende opzichten kan een wet algemeen worden genoemd?
In verschillende opzichten/dimensies kunnen wetten algemeen worden genoemd:
1) Normadressaat kan worden aangesproken als lid van een algemene categorie.
2) Handeling wordt gegeneraliseerd.
3) Tijdstip wordt gegeneraliseerd.
4) Plaats wordt gegeneraliseerd.
Wat zijn de functies van algemene regels?
1) Heuristische functie (om tot oordeel te komen)
2) Rechtvaardigende/legitimerende functie & kritiserende functie
3) Coördinerende functie (oriëntatiepunt voor anderen)
4) Beperkende functie
Welke 5 moeilijkheden bestaan er voor regelgevers?
1) Bestaat het causaal verband waarop de regel is gebaseerd?
2) Dekt de regel de gevallen die nodig zijn ter wille van het bereiken van het doel van de wet? Is er over- en underinclusiveness in bepaalde dimensies?
3) Welke sociale regels gelden in de te reguleren groep en hoe werken ze door in de manier waarop regulering door de overheid wordt waargenomen?
4) Hoe wordt bereikt dat men de wet naleeft?
5) Als het al lukt, hoe kan worden bewerkstelligd dat het beoogde doel wordt bereikt en geen onbedoelde effecten optreden?
Hoe ziet Raz regels?
Een regel kan niet worden begrepen als een gewone reden om iets te doen, maar als een zogenaamde exclusionary reason, oftewel uitsluitende reden.
Verschil tussen gewone en exclusionary reasons is dat een gewone reden terzijde kan worden geschoven door een conflicterende reden, zoals “het gaat regenen”.
Bij exclusionary reasons is dit minder gemakkelijk: afspraak is afspraak, belofte is belofte, regel is regel.
Exclusionary reasons (tweede-orderedenen) zijn geen redenen om iets te doen of na te laten (handelen), maar het zijn redenen om de gewone redenen (eerste-orderedenen) niet tegen elkaar af te wegen. (metafoor van gordijn dat gespannen wordt tussen 2 soorten regels).
Geef 3 redenen om exclusionary reasons in de wind te slaan en eerste-orderedenen te laten prevaleren
- Als regeltoepassing wel erg ongelukkig uitpakt (doodzieke patiënt in auto geen 70km maar harder) -> regel goed in het algemeen maar niet in dit geval.
- Als regel/afspraak op grond van onjuiste informatie tot stand is gekomen
- Als regel tot stand is gekomen na een gebrekkige of onvoldoende afweging van relevante redenen
Wat is de relatie tussen wetgeving en eerste-orderenenen?
Wet als resultaat van democratische afweging tussen eerste-orderedenen
Beschrijf Fuller’s 8 eisen mbt een adequaat functionerend rechtssysteem
1) Wet moet een algemene strekking hebben
2) Burgers moeten kennis kunnen nemen van de wet
3) Wetgeving mag nooit met terugwerkende kracht gelden
4) De wet moet begrijpelijk zijn
5) Het recht moet intern consistent zijn
6) Het moet mogelijk zijn voor burgers om de wet na te leven
7) De wet mag niet voortdurend veranderd worden
8) Rechtspraak moet plaatsvinden op basis van het geldende recht
Deze acht eisen fungeren eerder als een normatief ideaal voor wetgevers dan als een te realiseren doel.
Aan welke twee functies moet recht voldoen volgens Fuller?
- recht als ‘program for living together’: recht moet als een baken zijn waarop mensen zich kunnen oriënteren
- recht dient wederkerige verhoudingen te scheppen. Alleen via algemene regels kan men verantwoording (!) afleggen over gedrag of oordeel. Ook overheid is gebonden aan recht.
Noem een verschil tussen Fuller en Hart
Fuller: als beide functies (recht als program for living together & recht dient wederkerige verhoudingen te scheppen, dus ook voor overheid) niet door een rechtssysteem worden vervuld, verdient het de naam recht niet.
Hart: het kan dan nog steeds recht zijn, alleen slecht functionerend recht.
Hart: zolang het rechtssysteem zowel primaire als secundaire rechtsregels kent is het een rechtssysteem.
Beschrijf Foucault’s ‘contra-recht’
Algemene regels kunnen ook functioneren om slechts te dienen om mens op een efficiëntere manier tot gehoorzaamheid te dwingen. Dressuur bij schoolklas, strak systeem van bevelen, ontleend aan het leger.
Hoe druist Foucault’s ‘contra-recht’ in tegen Fuller’s 8 eisen?
Deze praktijk van Foucault druist in tegen eisen van Fuller omdat de regels niet kunnen dienen als redenen op basis waarvan verantwoording en kritiek mogelijk is. Er is ook geen wederkerigheid. Het zijn meer orders/bevelen dan regels.
Hoe verhoudt Foucault’s contra-recht zich tov de 4 functies van algemene regels?
- Heuristische functie: ja, de beoordelaar kan uit reglementen destilleren hoe het gedrag van de normadressaten moet worden beoordeeld.
- Rechtvaardigende functie: deels, reglement kan optreden rechtvaardigen maar maken het slecht mogelijk kritiek op beoordelaar te geven. Regelen vooral het eenrichtingsverkeer tussen machtige superieur en zijn onderdanen. Superieur is niet verplicht om zijn handelingen in termen van deze regels te legitimeren.
- Coördinerende functie: onderdanen moet zich voegen naar het doel dat de superieur heeft vastgelegd. Het recht dient hier niet om het mogelijk te maken dat individuen hun eigen doeleinden kunnen kiezen en nastreven.
- Beperkende functie: Superieur kan iedere wijziging in het reglement verantwoorden door te verwijzen naar het doel, amper beperking.
Wat bedoelt Fuller met ‘managerial direction’?
Regels die worden uitgevaardigd teneinde het doel van de superieur efficiënter te bereiken (“sturing”). Moet onderscheiden worden van “recht”: algemene regels die worden opgesteld teneinde het mogelijk te maken dat mensen in vrijheid hun eigen doeleinden kunnen nastreven
Noem een overeenkomst tussen Austin en Foucault
Austin: alleen bevelen die algemeen zijn, dwz die betrekking hebben op een algemene klasse van handelingen, zijn rechtsregels. Deze bevelstheorie is niet te onderscheiden van Foucault’s praktijk van dressuur.
