Jelito Flashcards
(128 cards)
1
Q
częściej w CU
A
krwawienie
polipy rzekome
megacolon toxicum
wolna perforacja
2
Q
częściej w CD
A
przetoki
zwężenie
3
Q
kolce róży i spinki od mankietów są charakterystycznym objawem
A
CD w RTG
4
Q
czy leczenie chirurgiczne w CD prowadzi do wyleczenia
A
nie, zaś w CU tak
5
Q
krótkie zwężenie jelita w CD
A
< 10 cm
6
Q
p/ciała w CU
A
pANCA
7
Q
p/ciała w CD
A
ASCA
8
Q
kiedy resekcja jelita w przypadku zwężenia w CD
A
gdy długie (>10 cm) -> oszczędna resekcja
9
Q
co zwiększa ryzyko powstania przetoki jelitowo-skórnej w CD
A
pozostawienie drenu
10
Q
Wskazania do operacji planowych u chorych z CU w dobrym stanie ogólnym:
A
- częstsze zaostrzenia, pogarszanie stanu zdrowia
- powikłania z innych narządów
- rak jelita grubego
- zwężenie jelita grubego
- powikłania leczenia zachowawczego
11
Q
Metody operacji planowych u chorych z CU w dobrym stanie ogólnym
A
- proktokolektomia odtwórcza z wytworzeniem zbiornika J
- zespolenie końca jelita cienkiego z odbytem
- usunięcie okrężnicy z zespoleniem krętniczo-odbytniczym
12
Q
Operacje pilne/nagłe w CU - metoda
A
Całkowite wycięcie okrężnicy z ileostomią końcową
(Po 2-3 miesiącach możliwe odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego)
13
Q
silny ból, gorączka, wzdęcie brzucha, zatrzymanie gazów i stolca, objawy otrzewnowe aż do rozwinięcia sepsy, w RTG rozdęte pętle jelita grubego u chorego z CU każą podejrzewać
A
megacolon toxicum
14
Q
Wyłączenie > ….% jelita cienkiego → objawy zespołu krótkiego jelita
A
> 50%
15
Q
Resekcja jelita - najczęściej z powodu
A
niedokrwienia (zator, zakrzep)
rzadziej : CD, skręt jelita, uraz brzucha
16
Q
biegunka (nawet do kilkudziesięciu wypróżnień dziennie), osłabienie, utrata masy ciała → niedożywienie, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, niedokrwistość
- są to objawy:
A
zespołu krótkiego jelita
17
Q
zespółkrókiego jelita - leczenie
A
1) Zachowawcze
- TPN
2) Chirurgiczne:
- usunięcie przetok,
- zabieg spowalniający pasaż
- przeszczepienie jelita
18
Q
na czym polega zabieg spowalniający pasaż
A
- wycięcie fragmentu jelita i antyperystaltyczne odtworzenie ciągłości
19
Q
uchyłek Meckela - epi
A
M > K
20
Q
istotną rolę w diagnostyce uchyłka Meckela odkrywa
A
scyntygrafia
21
Q
wystąpienie powikłań uchyłka Meckela jest wskazaniem do
A
leczenia chirurgicznego
22
Q
uchyłek Meckela - leczenie operacyjne
A
wycięcie stycznie do ściany jelita rzadziej odcinkowa resekcja
23
Q
Polip rzekomy - wynik zniszczenia błony śluzowej z oszczędzeniem jej fragmentu (wyspy),
który wystaje w kierunku światła
A
Polip rzekomy - wynik zniszczenia błony śluzowej z oszczędzeniem jej fragmentu (wyspy),
który wystaje w kierunku światła
24
Q
nabłonek polipa nowotworowego jelita wykazuje cechy
A
dysplazji
25
Polipy - klasyfikacja histologiczna:
1. nabłonkowe
- gruczolaki konwencjonalne (cewkowy, kosmkowy, cewkowo-kosmkowy)
- zmiany ząbkowane (m.in. polip hiperplastyczny , gruczolak ząbkowany)
- mieszane
- hamartomatyczne (m.in. polip Peutza-Jeghersa, Cowden)
- zapalne (np. polipy rzekome w CU)
- rak (gruczolakorak w gruczolaku)
2. podśluzówkowe
26
niewielkie krwawienie, niedokrwistość, parcie na stolec, śluz w kale - mogą być objawami
polipów j. grubego
27
jak usuwamy małe polipy ≤ 3 mm
→ kleszczyki biopsyjne
(tylko jeśli polipy można pobrać w całości)
28
jak usuwamy polipa uszypułowanego o średnicy głowy ≥ 20 mm lub szyi szypuły ≥ 10 mm
→ pętlą diatermiczną z elektrokoagulacją (na ciepło)
przed usunięciem iniekcja roztworu adrenaliny do podstawy polipa i/lub hemostaza mechaniczna (zapobieganie nadmiernemu krwawieniu)
29
jak usunąć polipa uszypułowanego o średnicy głowy < 20 mm i szypuły < 10 mm
lub polipa siedzącego 10–19 mm
→ pętlą diatermiczną z elektrokoagulacją (na ciepło)
30
jak usuwamy polipa siedzącego < 10 mm
→ pętlą diatermiczną bez elektrokoagulacji (na zimno)
31
jak usuwamy duże, płaskie zmiany
→ mukozektomia endoskopowa (EMR) lub dyssekcja podśluzówkowa (ESD)
32
co robimy z miejscem po polipektomii
miejsce po polipektomii znakujemy tatuażem
33
coz polipami po polipektomii
badanie mikroskopowe w całości
34
gdy badanie polipa wykaże utkanie gruczolaka lub ograniczone do błony śluzowej ognisko raka
→ lokalne wycięcie guza (minimalny margines 1mm)
35
w jakich przypadkach resekcja odcinkowa z usunięciem okolicznych węzłów chłonnych
- niedoszczętne wycięcie gruczolaka z rakiem
- rak G3
- naciekanie naczyń chłonnych lub krwionośnych
36
polipy ząbkowane - morfologia
charakterystyczny, widoczny w badaniu mikroskopowym układ krypt gruczołowych (jak zęby piły)
37
polipy ząbkowane - klasyfikacja WHO
- p. hiperpkastyczny
- tradycyjny gruczolak ząbkowany
- p./gruczolak siedzący ząbkowany
38
czy polip hiperplastyczny jest zmieną przedrakową
nie
39
który rodzaj polipów ząbkowanych jest najczęstszy
polip hiperplastyczny
40
które polipy ząbkowane usuwamy w całości
siedzące i tradycyjne
40
polipy ząbkowane - typ vs lokalizacja
- p. hiperpkastyczny -> esica, odbytnica
- tradycyjny gruczolak ząbkowany -> lewa połowa okrężnicy
- p./gruczolak siedzący ząbkowany -> prawa połowa okrężnicy
41
polipy ząbkowane - typ vs cechy
- p. hiperpkastyczny : mały, < 5mm
- tradycyjny gruczolak ząbkowany : rzadki
- p./gruczolak siedzący ząbkowany : ciężko spłukać pokrywający go śluz
42
najczęstsza krwawienia z jelita u dzieci i młodzieży
polipy młodzieńcze
43
polipy młodzieńcze - cechy
wiek, pojedyncze, lokalizacja w odbytnicy/esicy
44
Polipy Peutza-Jeghersa - objawy
1) krwawienia z odbytnicy
2) niedokrwistość
3) wgłobienie jelita
45
wgłobienie jelita może wystąpić w przebiegu polipów
Peutza-Jeghersa
46
polipy typu hamartoma, występujące najczęściej u młodych dorosłych, zlokalizowane głównie w jelicie cienkim
polipy Peutza-Jeghersa
47
co się składa na zespół Peutza-Jeghersa
polipy hamartoma + przebarwienia błony śluzowej policzków, skóry warg, palców ręki
48
od czego zależy ryzyko transformacji złośliwej polipów
kształt (siedzący >>> uszypułowany
typ (kosmkowy >>>> cewkowy)
rozmiar (>1cm)
49
polipy wymagające nadzoru
>= 5 gruczolaków
>=1 gruczolak >=1cm lub z dysplazją dużego st.
>=1 polip ząbkowany lub z dysplazją
50
polipy wymagające nadzoru - kontrolna kolonoskopia
I. po 3 latach
II. co 5 lat jeśli ok
51
polipy niewymagające nadzoru - kontrolna kolonoskopia
co 10 lat do 80 rż
52
polipy >= 2cm - kolonoskopia
I. 3-6 mies po usunięciu fragentów
II. po 1 roku
53
zasady nadzoru endoskopowego po polipektomii - aktualne wytyczne
ESGE 2020
54
FAP - mutacja
APC
55
FAP - polipy
>100
występują też w żołądku i 12-cy
56
FAP - zespoły
Gardnera - kostniaki, zmiany w siatkówce, neo tk. miękkich
Turcota - guzy OUN
57
FAP vs CA j. grubego
100% ryzyko,< 40 rż -> profilaktyczna kolektomia w 2-3 dekadzie
58
HNPCC to inaczej
zespół Lyncha
59
ile raków j. grubego jest związanych z HNPCC
1-3%
60
HNPCC - wiek zachorowania na CA
4-5 dekada (>40rż)
61
kryteria amsterdamskie II doytyczą
HNPCC
62
HNPCC - cechy raka j. grubego
częściej: prawa połowa okrężnicy, raki synchroniczne i metachroniczne
63
Nowotwory współwystępujące z rakiem j.grubego w przebiegu HNPCC (Lynch II)
rak endometrium (30–70%)
żołądka (1-13%)
jajnika (4-12%)
układu moczowego (8%)
oraz trzustki
jelita cienkiego
dróg żółciowych
OUN
skóry
64
HPCC - mutacje
MLH1, MSH2
(geny naprawy)
64
zespoły hamartoma
Peutza-Jaghersa
Cowden
polipowatość młodzieńcza
65
mutacja LKB1
zespół Peutza-Jaghersa
66
% gruczolakoraków w CA j. grubego
85%
67
jaki % raków j.grubego rozwija się z gruczolaków
90%
68
rak j.grubego - częściej w okrężnicy czy w odbytnicy
w okrężnicy
(ale odcinkami najcz. jest odbytnica)
69
co odpowiada za przemianę złośliwą gruczolaka
aktywacja onkogenów
69
zapadalność i umieralność na raka j.grubego
wzrastają
70
powstawanie gruczolaka - mechanizm (85% przypadków)
nakładanie się mutacji genów supresorowych
70
czy pojedyncze gruczolaki są stanem przedrakowym
tak
70
czy CU i CD zwiększają ryzyko raka j.grubego
tak
71
co odpowiada za przemianę złośliwą w zespole Lyncha
unieczynnienie genów naprawy - niestabilność mikrosatelitarna i niekontrolowany rozrost komórek
72
czy stan po cholecystektomii zwiększa ryzyko CA j.grubego
tak
73
mało warzyw i owoców
alkalizacja stolca
spowolniony pasaż - szkodliwe działanie kwasów żółć.
74
zmniejsza liczbę i rozmiary gruczolaków w FAP
Sulindak (NLPZ)
75
czy zaleca się profilaktykę ASA w CA j.grubego
nie
76
najcz. objaw raka j. grubego
krwawienie
77
krew w stolcu jest wskazaniem do wykonania co najmniej
rektosigmoidoskopii
78
jaki % stanowią raki synchroniczne i metachroniczne
odp. 3% i 2%
79
endosonografia ma znaczenie w diagnostyce
raka odbytnicy
80
CEA - czułość, swoistość
niskie
81
klasyfikacja Dukes'a opisuje
zaawansowanie srak j. grubego
82
w którym neo stosuje sie przedoperacyjną RTH
rak odbytnicy
83
W raku okrężnicy RTH ma ........... skuteczność
małą
+ duże ryzyko uszkodzenia jelita cienkiego
84
rak j. grubego - leczenie
zabieg operacyjny -> pooperacyjna CHTH (5-FU, kapecytabina)
85
kiedy CHTH neoadjuwantowa
- zaawansowany rak z zaplanowaną resekcją przerzutów w wątrobie lub w płucach
86
kiedy RCTH neoadjuwantowa
- w przypadku guzów odbytnicy zaawansowanych miejscowo, „nieruchomych”
87
kiedy RTH neoadjuwantowa
- w przypadku guzów odbytnicy „ruchomych” T3-4, N1-2
88
leczenie operacyjne CA j grubego
resekcja guza oraz krezki z węzłami chłonnymi i naczyniami
89
technika „no touch”
- stosowana w leczeniu operacyjnym raka j. grubego, podwiązanie naczyń przed uwalnianiem i przygotowaniem jelita do wycięcia
90
margines w leczeniu operacyjnym raka j. grubego
> 5 cm
91
czy przed operacją raka j. grubego podaje się ATB
tak
92
co decyduje o zakresie operacji CA j. grubego
unaczynienie + spływ chłonki
92
jaki typ operacji w CA j. grubego zlok. na zagięciach
zabiegi o poszerzonym zakresie
93
w jakiej lokalizacji CA j.grubego wykonujemy resekcję odcinkową
na poprzecznicy
93
jaki zabieg w CA j. grubego esicy
resekcja esicy
94
czy możliwe jest wyleczenie CA j.grubego w przyp. przerzutów do wątroby
tak
95
nieliczne przerzuty CA j.grubego w wątrobie - możliwości leczenia
- resekcja segmentu wątroby
- termo-/krioablacja
- embolizacja
96
w jakich lokalizacjach CA j.g. wyłonimy kolostomię
esica, odbytnica
97
guzy synchroniczne, metachroniczne - leczenie
kolektomia
98
zabieg profilaktyczny w FAP
- wycięcie okrężnicy, odbytnicy i wyłonienie ileostomii
99
operacje oszczędzające w FAP
=nz zachowaniem naturalnej drogi oddawania stolca
- zespolenie krętniczo-odbytnicze
- proktokolektomia odtwórcza
100
Do wysokości ............ od brzegu odbytu obowiązuje leczenie typowe dla raka odbytnicy
12-15 cm
101
Do wysokości ................. od brzegu odbytu częściej występuje rak kanału odbytu
3-4 cm
102
płaskonabłonkowy rak odbytu - leczenie
jednoczasowa CRTH
103
CA j.g. w bliższej i środkowej części odbytnicy - leczenie
przednia resekcja odbytnicy
104
CA j.g. w dalszej cz. odbytnicy (guz na wysokości zwieraczy)
brzuszno-kroczowe odjęcie odbytnicy + definitywna kolostomia.
105
guzy T1-2 o średnicy <3 cm, do wysokości 8 cm od brzegu odbytu - jak można leczyć
można wyciąć miejscowo
106
TEM (transanal endoscopic microsurgery)
- metoda endoskopowa, możliwa po szerokiej diagnostyce
...
107
TME - całkowite wycięcie mezorektum - zalety
zmniejsza ryzyko powstania wznowy miejscowej i wydłuża czas przeżycia bez objawów
108
monitorowanie chorego do 5 lat po zabiegu po leczeniu CA j.g.
1) oznaczanie CEA co 3 miesiące przez 3 lata
2) TK/USG jamy brzusznej + RTG klatki piersiowej co 1 rok
3) kolonoskopia:
- w okresie okołooperacyjnym (przed lub po 6 miesiącach od operacji)
- po 1 roku
- 3 lata od później
- 5 lat później
109
do jakiego wieku przesiewowa kolonoskopia
do 65 rż
110
przesiewowa kolonoskopia dotyczy chorych
bez objawów
111
badania przesiewowe u chorych z HNPCC w wywiadzie rodzinnym
od 25. rż :
- badania genetyczne
- kolonoskopia: co 1-2 lata
- gastroskopia: co 1-3 lata
112
regularne przyjmowanie zmniejsza zapadalność i umieralność o .....%
40-50%
113
części okrężnicy położone zaotrzewnowo
wstępnica, zstępnica i zgięcia
114
na których odcinkach j.grubego poszerzamy zabieg resekcyjny
zagięcie wątrobowe i śledzionowe
115
kiedy możliwe operacje oszczędzające w FAP
gdy mała liczba niezłośliwych polipów w odbytnicy, rak w bliższej części odbytnicy
116
możliwy min margines w nisko położonym CA odbytnicy po przedoperacyjnej RCTH
< 1 cm a nawet 5 mm
(celem oszczędzenia zwieraczy)
117
badanie na krew utajoną - schemat
od 50 rż co 1 rok
118
119
119
co ile lat kolonoskopia profilaktyczna
co 10 lat
120
