Kości Flashcards
(35 cards)
3 funkcje kości
Mechaniczna - podpora
Ochronna
Metaboliczna - magazyn jonów
Rodzaje morfologiczne tkanki kostnej
Zbita - głównie pokrywa kości i w kościach długich
Gąbczasta - trzony kręgów, kość piętowa, nasada dalsza promieniowej. Ma 8 razy szybszy metabolizm niż zbita dlatego tam są złamania osteoporotyczne.
Składowe kości
Organiczne - osteocyty, osteoblasty, osteoklasty, macierz kostna z kolagenem typu I
Nieorganiczne - Głównie hydroksyapatyty wapnia.
Okresy metabolizmu kości
Wzrostu - do 20rż
Konsolidacji - do 35rż
Inwolucji - po 40 / 45rż
tempo utraty masy kostnej na rok
wolne <1,5%
normalne 1,5-3%
szybkie >3%
Od czego zależy szczytowa masa kostna
czynniki genetyczne
aktywność fizyczna
wapn w diecie
choroby przewlekłe
Czemu kobiety tracą więcej masy kostnej
bo po menopauzie spadek etrogenów głównie 17-beta estradiolu
Histologiczne jednostki przebudowy
kość zbita - osteon
gąbczasta - zatoka erozyjna
ile trwa 1 cykl przebudowy kości
3-6 msc
ile % masy kostne ulega przebudowie na rok
10%
enzymy wskaźnikowe obrotu kostnego
resorpcja - fosfataza kwaśna oporna na hamowanie winianem
kościotworzenie - fosfataza zasadowa
Inne markery resorpcji
hydroksylizyna
hydroksyprolina
telopeptydu łańcucha kolagenu I
wapń w moczu
Najbardziej czułe markery kościotworzenia
frakcja kostna fosfatazy zasadowej
osteoklacyna
OSteonektyna
n końcowe propeptydy prokolagenu I
Najbardziej czułe markery resorpcji
N i C końcowe telopeptydy kolagenu I
fosfataza kwaśna oporna na hamowanie winianem’
Katepsyna K
Kostna sialoproteina
dlaczego niektóre wskaźniki są słabe
- Niektóre rosną i przy tworzeniu i przy resorpcji
- Niektóre rosną też przez procesy poza tkanką kostną
3.Nie są chorobowo specyficzne
Frakcja kostna fosfatazy zasadowej
Kształtowanie i mineralizacja osteoidu. Największa aktywność u dzieci. Wskaźnik skuteczności terapii antyrecorpcyjnej.
OSteokalcyna
Tworzą ją dojrzałe osteoblasty. W jej syntezie ważna jest witamina K. Wspomaga mineralizację osteoidu.
Osteonektyna
Tworzą ją osteoblasty. Inicjuje mineralizację przez wiązanie kolagenu.
N i C końcowe propeptydy prokolagenu I
Wskaźniki wczesnej fazy tworzenia kości. Nie jest swoisty bo jest też uwalniany z więzadeł.
CTX1
Produkt rozpadu kolagenu leci do krwi przy resorpcji. Jak ktoś ma osteoporozę to ujemna korelacja.
NTX1
To samo co wyzej. Dobry do oceny kobiet po menopauzie i leczonych bisfosfonianami
TRAP ( fosfataza kwaśna oporna na hamowanie winianem)
Uwalniana przez osteoklasty podczas resorpcji. Trochę ciężko ją odróżnić od innych fosfataz kwaśnych.
Pirydynolina i dezoksypirydynolina
Obecne w dojrzałym kolagenie I,II i III uwalniane podczas reorpcji. Oznacza się to w moczu bo nie jest metabolizowane. PYR do DPYR ma być w stosunku 3,5/1
Jakie hormony wpływają na obrót kostny
PTH, aktywna wit D , GKS, hormony tarczycy, hormony płciowe, IGF1 i IGF2, kalcytriol