Psychiatria 5 (psychoterapia, leki, elektrowstrząsy, sądowa)

Question 1

Opisz podział neuroleptyków klasycznych i podaj przykłady leków

Answer 1

POCHODNE FENOTIAZYNY

• Prometazyna
• Perazyna
• Flufenozyna

POCHODNE TIOKSANTENU

• Chlorprotiksen
• Flupentiksol

POCHODNA BUTYROFENONU

• Haloperidol

BENZAMIDY

• Sulpiryd (lek klasyczny o działaniu atypowego)

Question 2

Opisz mechanizm działania neuroleptyków klasycznych

Answer 2

Działają mało selektywnie

Blokada dopaminergiczna układów:

• Mezolimbicznego (zmniejszenie objawów pozytywnych)
• Guzkowo-lejkowego (hiperprolaktynemia)
• Nigrostriatalnego (objawy pozapiramidowe)

Question 3

Ile trwa leczenie farmakologiczne schizofrenii?

Answer 3

Po epizodzie:

Pierwszym - 2 lata

Drugim - 5 lat

Trzecim - do końca życia

Question 4

Neuroleptyki atypowe - wymień (8)

Answer 4

1. Amisulpiryd
2. Arypiprazol
3. Klozapina
4. Kwetiapina
5. Olanzapina
6. Risperidon
7. Sertindol
8. Ziprazidon

Question 5

Arypiprazol (neuroleptyk) - co w nim szczególnego?

Answer 5

Jest częściowym agonistą receptora D2,

Ma działanie przeciwmaniakalne

Nie powoduje tycia ani zespołu metabolicznego

Question 6

Które neuroleptyki podczas stosowania wymagają kontroli stężenia prolaktyny we krwi?

Answer 6

Amisulpiryd

Risperidon

Question 7

Opisz mechanizm działania neuroleptyków atypowych

Answer 7

Wysoce selektywne

Blokada dopaminergiczna ograniczona do układu mezolimbicznego (zmniejszenie objawów pozytywnych)

Antagonistyczny wpływ na receptory 5HT2A (serotoninowe) - zmniejszenie objawów negatywnych

Question 8

Wymień bezwzględne przeciwwskazania do stosowania leków przeciwpsychotycznych

Answer 8

• Choroba Addisona
• Przebyty złośliwy zespół poneuroleptyczny
• Zatrucia SPA

Question 9

Kiedy możemy stwierdzić schizofrenię lekooporną? jak ją leczymy

Answer 9

Jeśli objawy utrzymują się mimo leczenia minimum dwoma lekami przeciwpsychotycznymi z różnych grup

Leczenie: Klozapina - lek ostatniej szansy

Question 10

Neuroleptyki - wymień i krótko opisz objawy wynikające z działania leków na receptory dopaminergiczne (5)

Answer 10

Są to objawy pozapiramidowe.

AKATYZJA: uczucie niepokoju, niemożność ustania w miejscu

DYSTONIE: nagłe skurcze grup mięśniowych

PARKINSONIZM : wzrost napięcia, drżenie drobnofaliste, bradykineza, ślinotok

PÓŹNE DYSKINEZY: Mimowolne, nieregularne ruchy mięśni twarzy warg, języka, lub chrząkanie nasilające się pod wpływem emocji. Głównie u starszych kobiet

ZŁOŚLIWY ZESPÓŁ PONEUROLEPTYCZNY

Question 11

Objawy niepożądane leków przeciwpsychotycznych ze strony układu dopaminergicznego - wymień leki

Answer 11

Leki cholinolityczne:

Biperiden

Pridinol

Trihesyfenol

Question 12

Klozapina: wymień objawy uboczne:

• Najczęstsze
• Najcięższe

Answer 12

• Najczęstsze: Częstoskurcz, senność, zawroty głowy
• Najcięższe: agranulocytoza

Question 13

Który lek antypsychotyczny może wywołać agranulocytozę?

Answer 13

Klozapina

Question 14

Odtrutka w zatruciu benzodiazepinami

Answer 14

Flumazenil

Question 15

Opisz podział benzodiazepin ze względu na czas działania

Answer 15

Krótkodziałające

• Midazolam

Średnio-długo działające

• Alprazolam
• Lorazepam

Długo działające

• Diazepam
• Klonazepam
• Klorazepat
• Chlordiazepoksyd

Question 16

Który lek przeciwlękowy zaczyna działać dopiero po 2-4 tygodniach?

Answer 16

Buspiron

Question 17

Buspiron - mechanizm działania

Answer 17

Częściowy agonista 5HT1A

działa przeciwlękowo

Question 18

Buspiron - na co działa a na co nie działa?

Answer 18

DZIAŁA:

Przeciwlękowo

NIE DZIAŁA:

Przeciwdrgawkowo, miorelaksacyjnie, nasennie, uzależniająco

Question 19

Leki normotymiczne - opisz podział

Answer 19

Pierwsza generacja:

• Węglan litu
• Walproinian
• Karbamazepina

Druga generacja:

• Nowe leki przeciwpadaczkowe: Lamotrygina i topiramat
• Atypowe leki przeciwpsychotyczne

Question 20

Lit - jakie ma działanie?

Answer 20

Przeciwdepresyjne,

potencjalizacja leczenia przeciwdepresyjnego

Zapobiega samobójstwom

Question 21

Węglan litu - działania niepożądane

Answer 21

Niedoczynność tarczycy

Nadczynność przytarczyc

Polidypsja i poliuria

Leukocytoza

Drżenie rąk

Question 22

Lit - jakie są stężenia we krwi:

• Zalecane
• Niezalecane
• Toksyczne

Answer 22

Zalecane: 0,6-0,9 mEq/L

Niezalecane: ponad 1,2 mEq/L

Toksyczne: >2mEq/L

Question 23

Wymień znane ci grupy leków przeciwdepresyjnych (7)

Answer 23

1. Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
2. Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
3. Inhibitory monoaminooksydazy MAO
4. Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny
5. Inne inhibitory wychwytu zwrotnego (w tym SARI, NRI)
6. Leki działające głównie receptorowo
7. Leki o innym działaniu przeciwdepresyjnym

Question 24

Wymień trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (4)

Answer 24

1. Amitryptylina
2. Klomipramina
3. Doksepina
4. Opipramol

Question 25

Opisz mechanizm działania trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych

Answer 25

* Hamowanie wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny * Efekt antycholinergiczny, antyhistaminowy

Question 26

Który trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny wykazuje działanie silnie przeciwbólowe?

Answer 26

Amitryptylina

Question 27

Który trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny działa na natręctwa?

Answer 27

Klomipramina

Question 28

Objawy niepożądane trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych

Answer 28

Zmniejszenie koncentracji Suchość w ustach Tycie Zmiana fazy z depresji na manię Zatrucia (łatwo przekroczyć dawkę)

Question 29

Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne - wymień przeciwwskazania

Answer 29

Choroba Addisona Rozrost prostaty Jaskra Choroby serca

Question 30

Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny: wymień leki (5)

Answer 30

1. Fluoksetyna 2. Citalopram 3. Escitalopram 4. Sertralina 5. Paroksetyna

Question 31

Zalety fluoksetyny

Answer 31

Działa w bulimii, zarejestrowana u dzieci, obniża masę ciała

Question 32

Zalety sertraliny

Answer 32

Najbezpieczniejszy lek z grupy SSRI pod względem kardiologicznym

Question 33

Który SSRI ma najsilniejszy potencjał sedujący?

Answer 33

Paroksetyna

Question 34

Zalety SSRI nad TLPD

Answer 34

SSRI cechuje: * większy profil bezpieczeństwa * Mniejsze ryzyko zmiany fazy w manię

Question 35

SSRI - działania niepożądane

Answer 35

Question 36

Inhibitory MAO - podaj jeden przykład

Answer 36

Moklobenid

Question 37

Inhibitory MAO - mechanizm działania

Answer 37

Spadek metabolizmu noradrenaliny, dopaminy i serotoniny skutkujący wzrostem napędu

Question 38

Wymień dwa SNRI (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny) i podaj wskazania do ich stosowania

Answer 38

**Wenflaksyna** : depresja z zahamowaniem ruchowym **Duloksetyna**: przeciwbólowo w fibromialgii

Question 39

Wymień leki przeciwdepresyjne należące do kategorii "Inne inhibitory wychwytu zwrotnego" i podaj wskazania do ich stosowania

Answer 39

**Bupropion (noradrenalina i dopamina):** lek pobudzający, wskazany w terapii nikotynizmu **Reboksetyna (noradrenalina)**: zalecany w depresji z zahamowaniem ruchowym

Question 40

Wymień leki przeciwdepresyjne o **głównie receptorowym mechanizmie działania** i podaj wskazania do ich stosowania (dwie podgrupy leków)

Answer 40

**_SARI (serotonin antagonist and reuptake inhibitor)_** * trazodon - zaburzenia snu, lęk, niepokój **_Przekaźnictwo noradrenergiczne_** * mianseryna, mirtazapina : depresja z zaburzeniami snu

Question 41

Wymień leki przeciwdepresyjne działające przez inne mechanizmy i podaj wskazania do ich stosowania

Answer 41

**AGOMELATYNA** - agonista receptorów melatonergicznych, - antagonista receptorów 5HT2C, - normalizuje zaburzone w depresji rytmy dobowe. **TIANEPTYNA**

Question 42

Wymień nurty psychoterapii (5)

Answer 42

1. Podejście psychoanalityczne (nazywane często psychodynamicznym) 2. Podejście behawioralno-poznawcze 3. Podejście humanistyczno-egzystencjalne 4. Podejście systemowe 5. Podejście integracyjne

Question 43

Ile trwa obserwacja sądowo-psychiatryczna?

Answer 43

Do 4 tygodni, ale sąd moze ją wydlużyć do 8

Question 44

Wymień stany wyjątkowe w psychiatrii traktowane w sądownictwie jako znoszące poczytalność (4)

Answer 44

* Upojenie patologiczne * Zespół Gansera * Afekt patologiczny * Zespół Elponora (upojenie przysenne)

Question 45

Wytłumacz pojęcie "upojenie patologiczne"

Answer 45

- intoksykacja przebiegająca odmiennie niż zazwyczaj u danej osoby, - po relatywnie małych dawkach alkoholu, - występują czyny gwałtowne,

Question 46

Zespół Gansera - co to?

Answer 46

Zaburzenie dysocjacyjne w którym chory udziela przybliżonej, lecz złej odpowiedzi na proste pytania np. 2+2 = 5

Question 47

Afekt patologiczny - co to?

Answer 47

Stan zamroczeniowy, zwykle na podłożu organicznego uszkodzenia OUN, z nagłym początkiem, krótkim czasem trwania, o skrajnym natężeniu emocji, po którym następuje okres wyczerpania i snu terminalnego, często pokryty niepamięcią

Question 48

Co to zespół Elpenora?

Answer 48

Stan zamroczeniowy prosty, krótkotrwały, po nagłym wybudzeniu. Cechuje się niezrozumiałym zachowaniem, dezorientacją, czasem gwałtowną ekspresją emocji.

Question 49

Który paragraf kodeksu karnego zwalnia z odpowiedzialności za czyn osobę chorą psychicznie? Jakie są jego konsekwencje?

Answer 49

*_Paragraf 31_* * **Osoba niemogąca ocenić** znaczenia czynu nie popełnia przestępstwa * **Osoba o znacznie ograniczonej ocenie** znaczenia czynu - nadzwyczajne złagodzenie kary

Question 50

Kto : 1. Nie posiada zdolności do czynności prawnych 2. Posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych?

Answer 50

**1. BRAK ZDOLNOŚCI DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH:** * Do 13 roku życia * Osoby całkowicie ubezwłasnowolnione **2. OGRANICZONA ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH:** * Małoletni po 13 roku zycia * Osoby ubezwłasnowolnione częściowo

Question 51

Kto orzeka o celowości ubezwłasnowolnienia?

Answer 51

Sąd w składzie trzech sędziów

Question 52

Co osoba częściowo ubezwłasnowolniona może robić sama, a co za zgodą kuratora?

Answer 52

1. **Sama:** Zawrzeć umowę dot. bieżących, drobnych spraw codziennych, rozporządzać własnymi dochodami 1. **Za zgodą kuratora:** Dysponować pewnymi przedmiotami, nawiązać stosunek pracy, przyjąć darowiznę

Question 53

Porównaj ubezwłasnowolnienie częściowe i całkowite. Weź pod uwagę: 1. Kto sprawuje nadzór nad ubezwłasnowolnionym 2. Jak wygląda zdolność do czynności prawnych 3. W jakim wieku wydawane jest orzeczenie 4. Czy możliwe jest nawiązanie stosunku pracy 5. Czy możliwe jest sporządzenie testamentu

Answer 53