Regering & Staten-Generaal (1/2)

Question 1

Democratisch

Answer 1

1. Direct
   - Athene vroeger
   - Referendum
2. Indirect
   - Representatieve democratie
   - Legitimatie

Question 2

Vroeger

Answer 2

• Grondwetten 1814 en 1815
• Tot 1840: Willem I regeerde
  o Soeverein vorst
   Soeverein = oorsprong van gezag/macht uitoefening
• In 1848: Willem II overstag
  o Thorbecke
  o Willem II “Kom maar met die nieuwe Grondwet”
• Vestiging parlementair stelsel
• Sindsdien toenemende parlementarisering
• Is het parlement de baas?
  o Nee, niemand is soeverein

Question 3

Benoem de volksvertegenwoordiging op nationaal, decentraal en supranationaal niveau.

Answer 3

• Staten-Generaal (EK + TK)
• Gemeenteraad, Provinciale Staten, Waterschappen
• Europees Parlement

Question 4

Actief en passief kiesrecht

Answer 4

• Actief: wie mag kiezen?
• Passief: wie kan gekozen worden?

Question 5

Kiesrecht vroeger

Answer 5

1848  direct kiesrecht
- Censuskiesrecht
o Belasting betalen
1886:
- Couatchouc-artikel
o Hierin werd het kiesrecht toegekend aan alle volwassen mannelijke inwoners die konden aantonen dat zij beschikten over “kenteekenen van geschiktheid en maatschappelijke welstand”
1919:
- Algemeen (mannen- en vrouwen) kiesrecht

Question 6

Kiesstelsel Verenigd Koninkrijk en Frankrijk

Answer 6

Verenigd Koninkrijk
- Enkelvoudige districten
- First past the post
o Waar kandidaten strijden om een zetel in een bepaald district krijgt degene met de meeste stemmen de zetel
- Labour 1/3 van de stemmen  2/3 van de zetels

Frankrijk
- Enkelvoudige districten
- Rechts meeste stemmen
- Links meeste zetels

Question 7

Kiesdeler

Answer 7

Totaal aantal geldig uitgebrachte stemmen : aantal te verdelen zetels (150)

Question 8

Stappen zetelverdeling

Answer 8

Toewijzing zetels aan lijsten
1. Volle zetels (P6)
2. Restzegels, per stuk, volgens het systeem van de grootste gemiddelden (P7)

Toewijzing zetels aan kandidaten (P15)
1. Voorkeursstemmen (25% kiesdeler)
2. Lijstvolgorde

Question 9

Voorbeeld kiesdeler

Answer 9

10.475.203 uitgebrachte stemmen (waarvan 42.477 blanco)

10.475.203 - 42.477 blanco = 10.432.726

10.432.726 : 150 zetels = 69.551,5067 stemmen die een partij nodig heeft om een zetel te behalen

Kiesdeler = 69.551,5067

Question 10

Zetelverdeling volle zetels

Answer 10

aantal stemmen partij 2.450.878 :
kiesdeler 69.551,5067 = 35,24

Afronden naar beneden en daarom krijgen zij sowieso 35 volle zetels

Question 11

Restzetels

Answer 11

Aantal stemmen partij : (volle zetels +1) = 68,079….

Uitrekenen voor elke partij die sowieso al een zetel bemachtigd heeft. Degene met het hoogste gemiddelde krijgt de eerste restzegel. Daarna weer opnieuw uitrekenen.

Question 12

Voorkeursdrempel

Answer 12

25% kiesdeler

Kiesdeler : 4 = Minstens 17.388 stemmen

De voorkeurspersoon neemt dan de plek in van de laagste persoon op de lijst die een zetel heeft (tenzij die ook voorkeursstemmen heeft)

Question 13

Kiesdrempel

Answer 13

De kiesdrempel is het minimale aantal stemmen dat een politieke partij moet behalen bij een verkiezing om zetels te kunnen verkrijgen in een vertegenwoordigend orgaan, zoals het parlement.
Hoe hoger het percentage, hoe minder partijen.