Regering & Staten-Generaal (2/2)

Question 1

Rijtjes

Answer 1

Regering = Koning + Ministers

Staten-Generaal = Eerste Kamer & Tweede Kamer

Parlement = Eerste Kamer & Tweede Kamer

Formele wetgever = Regering + Staten-Generaal

Kabinet = Ministers + staatssecretarissen

Question 2

Soorten ministers

Answer 2

• Minister-president
• Vicepremier
• Minister met portefeuille (van…)
• Minister zonder portefeuille (voor…)
• Minister van staat

Question 3

Aftreden staatssecretarissen

Answer 3

Wanneer een staatssecretaris aftreedt vanwege beleid of gebrek aan vertrouwen, kunnen ze gewoon vervangen worden.
Wanneer een minister aftreedt, gaan de staatssecretarissen mee.

Question 4

De formatie

Answer 4

De zoektocht naar een kabinet dat kan rekenen op vruchtbare samenwerking met de volksvertegenwoordiging.
Waarom duurt dit heel lang? Omdat Nederland een laagdrempelig parlement heeft.
Waarom die samenwerking tussen kabinet en volksvertegenwoordiging? Vanwege de vertrouwensregel. - Vooraan het traject moet verzekerd zijn van steun, anders wordt iemand snel weggestuurd.
- Kamermeerderheid
- Regeerakkoord/program

Grootste partij initiatief in formatie, maar levert niet per se premier.

Question 5

Vertrouwensregel

Answer 5

Minister, staatssecretaris of gehele kabinetsploeg moet aftreden wanneer deze niet langer het vertrouwen van de Tweede Kamer geniet

Question 6

Vertrouwen opzeggen vanuit vertrouwensregel

Answer 6

• Motie van wantrouwen
• Negatief vertrouwensvotum, actief zeggen geen vertrouwen te hebben

Question 7

Motie van afkeuring

Answer 7

• Afkeuren beleid i.p.v. persoon
• Een motie van afkeuring veroordeelt beleid van een bewindspersoon (of van het kabinet i).
• Afhankelijk van interpretatie
• Niet hetzelfde als een gele kaart!

Question 8

Coalitievorming

Answer 8

• Meerderheid in TK
  o 76 zetels nodig voor meerderheid in Tweede Kamer
• Grootste partij krijgt het initiatief

Coalitie: samenwerking van partijen met meerderheid in TK. Zij leveren ministers en staatssecretarrissen
Oppossitie: TK partijen die niet deelnemen aan de coalitie

Question 9

Informateurs en formateurs

Answer 9

Procesbegeleiders bij coalitievorming (worden van een kabinet)

o Informateur: inhoudelijk
o Formateur: samenstellen posities

Question 10

Homogeniteit

Answer 10

“Het kabinet spreekt met 1 mond”
- art. 45 lid 3 Gw

Lastig omdat ze allemaal uit een andere partij komen

Question 11

Taken parlement

Answer 11

o Vertegenwoordigen volk
o Controleren regering
o Wetgeving
o Budgetrecht

Question 12

Chambre de reflection

Answer 12

o Ze wilde kamer van reflectie zijn: kamer van heroverwering (chambre de reflexion): juridische controle in de zin van voorstellen die binnen kamen in de Tweede Kamer.

Question 13

Vrij mandaat

Answer 13

• Art. 67 lid 3 Gw
  o De leden stemmen zonder last

Question 14

Parlementaire onschendbaarheid

Answer 14

Voor een uiting van een kamerlid binnen (!) de Kamer kan je niet vervolgd worden.

Question 15

Voorzitter benoemen

Answer 15

o Oude Kamer stelt profielschets vast
o Nieuwe Kamer benoemt voorzitter (uit kandidaten) via stemmen

Question 16

Taken voorzitter:

Answer 16

 Leiden van werkzaamheden (voorzitten)
 Doen naleven van Reglement
 Vertegenwoordigen van de Kamer in rechte

Question 17

Commissie

Answer 17

Voordat het in de plenaire zaal wordt besproken, heb je per ministerie een commissie die al voorbereidend werk doet en al een keer met minister in overleg gaat en daarover vragen stelt.
- Vaste commissie
- Tijddelijke commissie

• Bevoegdheden commissies:
  o Mondeling in overleg te treden met een minister
  o Hoorzittingen
  o Technische briefings
• Commissies mogen niet:
  o Moties indienen
  o Stemmen over wetten

Question 18

Belangrijk in een parlementair stelsel

Answer 18

1) Vertrouwensregel
o Ongeschreven
2) Ministeriële verantwoordelijkheid
o Art. 42 Gw
3) Inlichtingenrecht
o Art. 68 Gw

Question 19

Ministeriële verantwoordelijkheid

Answer 19

• De koning is onschendbaar, de ministers zijn verantwoordelijk

o Ministers leggen verantwoording aan de Staten-Generaal

Handelen van: zichzelf als minister, Koning, zijn staatssecretaris, zijn ambtenaren, zijn ambtsvoorganger

Question 20

Inlichtingenplicht

Answer 20

• Wat is het belang van de staat?
  o Probleem: wie bepaalt dat?  enkel de bewindslieden (ministers en staatssecretarrissen)

Interpellatie
Dertigleden-debat/spoeddebat

Question 21

Parlementaire enquête

Answer 21

Grootschalig onderzoek over zaken die in de soep zijn gelopen.

• Medewerkingsplicht
• Dwangmiddelen

Question 22

Beknopte parlementaire enquete

Answer 22

Geen schriftelijk onderzoek, wel verhoren

Question 23

Bereik art. 68 “belang van de staat”

Answer 23

• Welke informatie moet naar de Kamer?
  o Intern beraad
  o Persoonlijke beleidsopvattingen
  o “Rutte-doctrine”?
   Zo weinig mogelijk communiceren (zwartgelakte pagina’s)
  o Stukken vaak niet of laat gedeeld
   Bijv. memo-Palmen
• “Geen actieve herinnering aan”

Question 24

Ontslag minister-president

Answer 24

• Rutte neemt ontslag
• Koning neemt aanvraag in overweging, omdat er nog geen nieuw kabinet is
• Regering ‘demissionair’
• Kamer verklaart bepaalde onderwerpen ‘controversieel’
  o Daar gaan ze het niet over hebben
• Vervolgens: nieuwe verkiezingen