Stemmingsstoornissen Flashcards
(53 cards)
Stemming definitie
Een continue aanwezige emotionele toestand die bepalend is voor de manier waarop de mens zichzelf, zijn wereld, zijn verleden en zijn toekomst ervaart
basisemoties
=Primaire emoties
- Vreugde
- Verbazing
- Woede
- Verdriet
- Walging
secundaire emoties
= Sociale emoties
verschijnen in loop van 2e jaar, wanneer kind zelfbesef heeft ontdekt
- schaamte
- schuld
- jaloersheid
- trots
sociale cognities - cognitieve schema’s
= Gedachten en opvattingen over zichzelf en over anderen.
Disfunctionele (irreële) cognitieve schema’s over zichzelf spelen vaak een grote rol bij stemmingsstoornissen.
Vanaf ongeveer 7 jaar is de mogelijkheid tot zelfevaluatie bij een kind volledig ontwikkeld en daarmee ook de mogelijkheid om vergelijkingen met anderen te maken.
stemmingsstoornis als syndroom
- Stoornissen in de dimensie somber-euforisch
- Wanneer sprake van een complex van symptomen met een begin, een verloop en een afloop, waarin de depressieve of manische stemming een kernsymptoom is
- Wanneer de ontwikkeling belemmerd is
- Leeftijdsafhankelijke ontwikkeling
depressieve stemmingsstoornis
Abnormale somberheid en/of anhedonie (abnormale lusteloosheid, ongeïnteresseerd en onvermogen om te genieten)
Bipolaire-stemmingsstoornis
depressie +
Manie: Abnormale vrolijkheid, maar ook overdreven gevoelens van zelfvertrouwen/overmoed, prikkelbaarheid of ontvlambaarheid
verschillende soorten depressieve stoornissen
- Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis
- (Majeure) depressieve stoornis
- Persisterende depressieve stoornis – (dysthymie )
- Premenstruele stemmingsstoornis (Premenstrual dysphoric disorder)
- Depressieve stoornis door een middel/medicatie
- Depressieve stoornis door een somatische aandoening
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria A
Ernstige recidiverende driftbuien die zich verbaal (verbale agressie) en/of in gedrag (fysieke agressie jegens personen of eigendommen) manifesteren en die wat intensiteit of duur betreft in grove mate disproportioneel zijn ten opzichte van de situatie of de aanleiding
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria B
De driftbuien komen niet overeen met het ontwikkelingsniveau
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria C
De driftbuien treden gemiddeld drie keer of vaker per week op
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria D
De stemming tussen de driftbuien is persisterend prikkelbaar of boos, gedurende het grootste deel van de dag en bijna elke dag, en dit is door anderen waarneembaar (bijv. ouders, leerkrachten, leeftijdsgenoten)
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria E
Criteria A-D zijn sinds één jaar of langer aanwezig. In die periode is de betrokkene nooit gedurende drie of meer achtereenvolgende maanden geheel vrij geweest van de symptomen in criterium A-D
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria F
De symptomen in criteria A en D zijn in minstens twee van de drie settings aanwezig (d.w.z.: thuis, op school of in contact met leeftijdsgenoten) en zijn in minstens één van deze settings ernstig
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria G
De classificatie dient niet voor de eerste maal vóór de 6-jarige leeftijd of na de 18-jarige leeftijd te worden toegekend
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria H
Op basis van de anamnese of door observatie kan worden vastgesteld dat criteria A-E voor de 10-jarige leeftijd zijn begonnen
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria I
Er heeft zich nooit een duidelijke periode van meer dan één dag voorgedaan waarin de symptomen volledig hebben voldaan aan de criteria voor een manische of een hypomanische periode, met uitzondering van de duur.
NB. Een stemmingsverhoging gepast voor het ontwikkelingsniveau mag niet worden beschouwd als een symptoom van (hypo)manie
Disruptieve stemmingsdisregulatiestoornis - criteria J
Het gedrag doet zich niet uitsluitend voor tijdens een episode van de depressieve stoornis en kan niet worden verklaard door een andere psychische stoornis
Differentiële diagnostiek - destructieve stemmingsdisregulatiestoornis
- bipolaire stemmingsstoornis
- oppositionele-opstandige stoornis
- ADHD
- ASS
- Periodiek explosieve stoornis
(Majeure)depressieve stoornis (DSM 5) - Vijf (of meer) van de volgende symptomen zijn binnen dezelfde periode van 2 weken aanwezig geweest en wijken af van het eerdere functioneren; minstens een van de symptomen is 1. of 2. :
- Sombere of prikkelbare stemming gedurende het grootste deel v.d. dag en bijna elke dag
2.Verlies van interesse of plezier in bijna alle activiteiten gedurende het grootste deel v.d. dag en bijna elke dag
3.Duidelijk gewichtsverlies of gewichtstoename (zonder dat dieet gehouden wordt) of wisselingen in de eetlust - niet bereiken van verwachte gewichtstoename
- Slapeloosheid of overmatig slapen bijna elke dag
- Psychomotorische agitatie of remming bijna elke dag
6.Vermoeidheid of verlies van energie bijna elke dag
- Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige of onterechte schuldgevoelens bijna elke dag
- Besluiteloosheid of verminderd vermogen om na te denken of zich te concentreren bijna elke dag
- Terugkerende gedachten aan de dood, aan suïcide of een suicïdepoging.
Majeure depressieve stoornis - criteria B, C, D en E
B Symptomen veroorzaken klinische significante lijdensdruk of beperkingen in het sociaal, beroepsmatig functioneren
C Episode kan niet worden toegeschreven aan de fysiologische effecten van een middel of somatische aandoening
D Depressieve episode kan niet verklaard worden door schizofrenie of psychotische stoornis
E Er heeft zich nooit een (hypo)manische episode
majeure depressieve stoornis - specificeer ernst
- Licht: weinig of geen symptomen extra aanwezig naast die vereist zijn om classificatie toe te kennen; enige lijdensdruk en lichte verslechtering van functioneren
- Matig: aantal symptomen, intensiteit van symptomen en?of beperking bevinden zich tussen licht en ernstig
- Ernstig: aantal symptomen is aanzienlijk groter dan noodzakelijk voor toekennen classificatie; intensiteit van van symptomen zorgt voor ernstige lijdensdruk en symptomen niet beheersbaar en staan functioneren ernstig in de weg
Differentiaal diagnostiek - majeure depressieve stoornis
- Voedingsstoornissen en gehechtheidsstoornissen
- gedragsstoornissen
- Angststoornissen
- Rouw
- Schizofrenie
Persisterende depressieve stoornis - Dysthymie criteria A
Stemmingsstoornis met kenmerken van een majeure depressie, maar milder doch meer chronisch (duurt tenminste 2 jaar k&a 1 jaar). Drie of meer van volgende symptomen, waarvan zeker 1.
1. Sombere of prikkelbare stemming grootste deel van de dag, meer dagen wel dan niet 2. Slechte eetlust of te veel eten. 3.Insomnia (slapeloosheid) of hypersomnia (te veel slapen). 4.Weinig energie of vermoeidheid. 5.Gering gevoel van eigenwaarde. 6. Concentratiemoeilijkheden of moeite met beslissingen nemen. 7.Gevoelens van hopeloosheid.
