Woordenlijst 376-750 Flashcards
(375 cards)
1
Q
super
A
VZ. + ABL.
1. (plaats) boven, boven op
2. (tijd) gedurende, tijdens
3. aangaande, over, met betrekking tot (= de)
VZ. + ACC.
1. (plaats) naar boven, over … heen
2. (tijd) tijdens, onder
BW.
bovenop, erboven, naar boven
2
Q
scribere, -o, -is
A
WW. 3
scripsi, scriptum
- schrijven, opschrijven, (een tekst) opstellen
- beschrijven, voorstellen
3
Q
debere, -eo, -es
A
WW. 2
debui, debitum
- verschuldigd zijn, schulden hebben
- moeten, verplicht zijn
4
Q
ratio, rationis
A
ZN. 3 V.
- berekening, rekenschap
- verstand, denkvermogen, inzicht
- reden, redenering, overweging
5
Q
igitur
A
VW.
dus, bijgevolg, daarom
6
Q
item
A
BW.
- net zo, eveneens, op dezelfde manier
- ook, evenzeer
7
Q
invenire, -io, -is
A
WW. 4
inveni, inventum
- stoten op, vinden, uitvinden, aantreffen
- gewaarworden, vernemen
- krijgen, verwerven
8
Q
senatus, -us
A
ZN. 4 M.
- senaat
- senaatszitting, senaatsbijeenkomst
9
Q
vivere, -o, -is
A
WW. 3
vixi, victum
- leven, in leven zijn
- aangenaam leven, van het leven genieten
- leven van, zich voeden met
- omgaan met, samenleven
- zich ophouden, wonen
10
Q
prior, -ior, -ius
prioris
prius
A
TLW. (prior)
1. voorste, eerste
2. vroegere, vorige
3. voortreffelijker, beter, hoger
BW. (prius)
eerder, vroeger, tevoren
11
Q
iudicium, -i
A
ZN. 2 O.
- oordeel, vonnis
- gerechtelijk onderzoek, rechtszitting, rechtspraak
- opvatting, mening
- inzicht, smaak, oordeelsvermogen
12
Q
littera, -ae
litterae, -arum
A
ZN. 1 V.
- letter
- handschrift, schrijfstijl
- (MV.) letteren: alfabet, schrift, brief, teksten, literatuur
13
Q
caelum, -i
A
ZN. 2 O.
- hemel, hemelgewelf
- lucht, luchtruim
- weer, klimaat
14
Q
usque
A
BW.
- aan één stuk door, onafgebroken
- (+ ab/ex) van … af, van … vandaan
- (+ ad/in) tot, tot aan, tot in
15
Q
intellegere, -o, -is
A
WW. 3
intellexi, intellectum
- waarnemen, gewaarworden
- begrijpen, inzien
- menen, aannemen
16
Q
oratio, -tionis
A
ZN. 3 V.
- spreekvermogen, woorden, taal
- uitspraak, uitlating, redevoering
- welsprekendheid, spreekvaardigheid
17
Q
mălum, -i
mālum, -i
A
ZN. 2 O. (mălum)
1. fout, gebrek
2. kwaad, leed, onheil
3. schade, nadeel
4. misdaad, belediging
5. straf, bestraffing
ZN. 2 O. (mālum)
appel
18
Q
sententia, -ae
A
ZN. 1 V.
- mening, opvatting
- plan, voornemen
- beslissing, besluit, vonnis, uitspraak
- betekenis, zin
19
Q
potior, -ior, -ius
A
BN. 2
voortreffelijker, beter, verkieslijker
20
Q
iudex, iudicis
A
ZN. 3 M.
- rechter
- scheidsrechter
- kenner, criticus
21
Q
negare, -o, -as
A
WW. 1
negavi, negatum
- nee zeggen, ontkennen
- weigeren, ontzeggen
22
Q
sermo, -onis
A
ZN. 3 M.
- gesprek, bespreking, discussie
- geklets, gerucht
- taal, spreektaal
- manier van spreken, wijze van uitdrukken
23
Q
reliquus, -a, -um
A
BN. 1
- overgelaten, overgebleven, overblijvend
- toekomstig
- overig, ander
24
Q
quin
A
VW.
- waarom niet?
- ja echt, werkelijk, zelfs
- dat, dat niet
25
hinc
BW.
1. **hiervandaan**, **van hieruit**
2. van nu af aan
3. vandaar, als gevolg daarvan
26
gloria, -ae
ZN. 1 V.
1. **roem**, **eer**, **faam**
2. eerzucht, grootspraak, snoeverij
27
facies, faciei
ZN. 5 V.
1. **uiterlijk**, **voorkomen**
2. gedaante, gestalte
3. **gelaat**, **aangezicht**
28
iudicare, -o, -as
WW. 1
iudicavi, iudicatum
1. rechtspreken, **oordelen**, een vonnis vellen, **veroordelen**
2. menen, vinden, **beslissen**, **besluiten**
3. houden voor, verklaren
29
anima, -ae
ZN. 1 V.
1. **lucht**(stroom), **adem**(tocht)
2. **ziel**, **leven**(skracht)
3. geest, denkvermogen
30
provincia, -ae
ZN. 1 V.
1. **ambt**, **ambtsgebied**
2. opperbevel
3. **bestuur**
4. taak, opdracht, bezigheid
31
pecunia, -ae
ZN. 1 V.
1. **vermogen**, eigendom, **rijkdom**
2. **geld**, geldsom
32
cor, cordis
ZN. 3 O.
1. **hart**
2. **gemoed**, gevoel, ziel
33
vinum, -i
ZN. 2 O.
1. **wijn**
2. het wijn drinken
34
adhuc
BW.
1. **tot nu toe**, **nog steeds**
2. tot hier
35
ecce / en
TW. + NOM./ACC.
**zie!** **kijk daar!**
36
nescire, -io, -is
WW. 4
nescivi, nescitum
1. **niet weten**
2. **niet kennen**
3. niet kunnen
37
existimare, -o, -as
WW. 1
existimavi, existimatum
1. **schatten**, **waard achten**
2. beoordelen, beschouwen als
3. beslissen, oordelen over
4. **menen**, **vinden**
38
oportere, oportet
WW. 2
oportuit, —
1. moeten, behoren
2. **het moet**, **het hoort**
39
efficere, -io, -is
WW. 5
effeci, effectum
1. **tot stand brengen**, **teweegbrengen**
2. vervaardigen, bouwen, **maken dat**
3. **volbrengen**, ten einde brengen
40
tamquam
BW.
**zoals**, evenals, **als het ware**
VW.
**zoals wanneer**, **alsof**
41
fors, fortis
forte
ZN. 3 V. (fors)
**toeval**, **lot**
BW. (forte)
**toevallig**
42
constare, -o, -as
WW. 1
constiti, constatum
1. **stilstaan**, **standhouden**, volharden
2. bestaan, voortbestaan, **vaststaan**
3. kosten
43
legere, -o, -is
WW. 3
legi, lectum
1. **verzamelen**, **bijeenzoeken**
2. uitkiezen, uitzoeken
3. **lezen**, bijeenlezen, doorlezen, **voorlezen**
44
liber, -era, -erum
liberi, -orum
liber, libri
BN. 1 (liber)
1. **vrij**, **ongehinderd**
2. vrijmoedig, open, onbevangen
3. vrijwillig
4. vrijgeboren
ZN. 2 M. (liberi)
(vrijgeboren) **kinderen**
ZN. 2 M. (liber)
1. bast, schors
2. **boek**, **boekrol**, geschrift
45
rogare, -o, -as
WW. 1
rogavi, rogatum
1. **vragen**, **smeken**
2. een wet voorstellen
3. uitnodigen
46
accedere, -o, -is
WW. 3
accessi, accessum
1. **naderen**, **benaderen**, **bereiken**
2. toestemmen, instemmen
47
laudare, -o, -as
WW. 1
laudavi, laudatum
1. **loven**, **prijzen**, roemen
2. **goedkeuren**, instemmen met
3. eervol vermelden, citeren
48
abire, -eo, -is
WW. ONR.
abivi / abii, abitum
1. **weggaan**, **vertrekken**
2. vergaan, voorbijgaan
49
auctor, -oris
ZN. 3 M.
1. **dader**, initiatiefnemer, **verantwoordelijke**
2. **ontwerper**, schepper, auteur
3. **zegsman**, woordvoerder, raadgever
50
laus, laudis
ZN. 3 V.
1. **lof**, **roem**, lofprijzing
2. roemrijke daad, **verdienste**
3. goede naam, **aanzien**
51
ingenium, -i
ZN. 2 O.
1. **karakter**, **aard**
2. **aanleg**, **verstand**
3. geest, genie, talent
52
constituere, -o, -is
WW. 3
constitui, constitutum
1. **plaatsen**, **neerzetten**, **opstellen**
2. oprichten, bouwen, stichten
3. regelen, ordenen
4. **bepalen**, **beslissen**, vaststellen
53
sumere, -o, -is
WW. 3
sumpsi, sumptum
1. **nemen**, **grijpen**
2. aanwenden, gebruiken
3. **aannemen**, verkrijgen, verwerven
4. **ondernemen**, beginnen
54
probare, -o, -as
WW. 1
probavi, probatum
1. **keuren**, **beproeven**, onderzoeken
2. beoordelen
3. **goedkeuren**, **aanvaarden**
4. bewijzen, aannemelijk maken, geloofwaardig maken
55
scelus, sceleris
ZN. 3 O.
1. **misdaad**, **vergrijp**
2. ramp
3. **gemeenheid**, **slechtheid**
4. misdadiger, schurk
56
spiritus, -us
ZN. 4 M.
1. **luchtstroom**, **adem**(haling)
2. leven
3. ziel, **geest**
4. stemming, gezindheid
5. zelfbewustzijn, (over)moed
57
eques, equitis
ZN. 3 M.
1. **ruiter**, ruiterij, cavalerie
2. (Romeins) **ridder**, ridderstand
58
quamquam
VW.
1. **hoewel**, **ofschoon**, ook al
2. trouwens, evenwel
59
voluptas, -tatis
ZN. 3 V.
1. **genoegen**, **genot**, **lust**, wellust
2. (MV.) vermaak, toneelvoorstellingen
60
potestas, -tatis
ZN. 3 V.
1. **macht**, **kracht**
2. **gezag**, **heerschappij**
3. positie, ambt(sbevoegdheid)
4. gelegenheid, mogelijkheid, volmacht
61
iustus, -a, -um
BN. 1
1. **rechtvaardig**, rechtmatig, **wettig**
2. **juist**, **eerlijk**
62
rapere, -io, -is
WW. 5
rapui, raptum
1. **snel grijpen**, **snel pakken**
2. snel afnemen, **wegrukken**, **roven**
3. snel veroveren
4. bespoedigen, snel uitvoeren
63
templum, -i
ZN. 2 O.
1. **waarnemingsveld** (van augur)
2. vrije ruimte, wijde ruimte
3. **heiligdom**, gewijde plaats, **tempel**, [kerkgebouw]
64
officium, -i
ZN. 2 O.
1. **taak**, bezigheid, **werk**
2. gedienstigheid, (vrienden)**dienst**
3. **ambt**, beroep, taak
4. **plicht**, plichtsgevoel
65
praestare, -o, -as
WW. 1
praestiti (praestavi), praestitum (praestatum)
1. **ter beschikking stellen**, **verschaffen**, verlenen, leveren
2. **zich onderscheiden van**, **overtreffen**
66
velut / veluti
velut si
BW. (velut)
**zoals**, **net zoals**
BW. (velut si)
(net) alsof, zoals wanneer
67
communis, -is, -e
BN. 2
1. **gemeenschappelijk**, **openbaar**
2. **algemeen**, gewoon
68
umquam
BW.
**ooit**, **eens**
69
paulus, -a, -um
paulum / paulo
paulatim
BN. 1 (paulus)
1. **klein**, **gering**
2. weinig
BW. (paulum/paulo)
**een beetje**, iets, slechts weinig
BW. (paulatim)
**geleidelijk**, langzamerhand, beetje bij beetje
70
amplus, -a, -um
BN. 1
1. **ruim**, **groot**
2. **rijkelijk**, **aanzienlijk**
3. prachtig, schitterend
71
tribunus, -i
ZN. 2 M.
1. hoofd van een tribus
2. **volkstribuun** (plebi)
3. hogere **officier** (militum)
72
arbitrari, -or, -aris
WW. 1
—, arbitratus sum
1. getuige zijn van, observeren
2. **oordelen**, **menen**, **denken**
73
auris, auris
ZN. 3 V.
1. **oor**
2. **gehoor**
74
praeter
VZ. + ACC.
1. **voorbij**, **langs ... heen**, aan … voorbij
2. afgezien van, behalve
75
inimicus, -a, -um
inimicus, -i
BN. 1
1. **vijandig**
2. **ongunstig**, nadelig
3. ongeliefd, gehaat
ZN. 2 M.
(persoonlijke) **vijand**
76
cogitare, -o, -as
WW. 1
cogitavi, cogitatum
1. **denken**, **nadenken**, overdenken
2. **overwegen**, **beramen**, plannen
77
legio, -ionis
ZN. 3 V.
1. **legioen**
2. **leger**, legerdienst
78
cibus, -i
ZN. 2 M.
1. **voedsel**, **voer**, voeding
2. **maaltijd**
79
senex, senis
senex, senis
BN. 2
**oud**, **bejaard**
ZN. 3 M./V.
**oude man/vrouw** (ouder dan 60 jaar)
80
exemplum, -i
exemplar, -aris
ZN. 2 O.
1. **voorbeeld**, toonbeeld, **model**
2. **afschrift**, **kopie**
3. afschrikwekkend voorbeeld, straf
ZN. 3 O.
1. **voorbeeld**, **model**
2. evenbeeld, **afschrift**, **kopie**
81
solvere, -o, -is
WW. 3
solvi, solutum
1. **losmaken**
2. (schuld) **(af)betalen**
3. (plichten) vervullen, nakomen
4. **verlossen**, **bevrijden**, **oplossen**
5. verwijderen, opheffen
82
orbis, orbis
ZN. 3 M.
1. **kring**, **cirkel**, schijf, rad
2. cirkelbaan, **kringloop**
3. **wereld** (terrarum); heelal
83
supra
VZ. + ACC.
1. (plaats) **boven**, **boven op**
2. (tijd) eerder dan, vóór
3. boven … uit, meer dan
BW.
1. (plaats) **boven**, **bovenop**, erboven
2. (tijd) eerder, vroeger
3. meer, hoger
84
multitudo, -dinis
ZN. 3 V.
1. **menigte**, **groot aantal**
2. de massa, gepeupel
85
quando
BW.
1. **wanneer?**
2. **ooit**, **eens** (aliquando)
3. aangezien, omdat
86
clarus, -a, -um
BN. 1
1. **helder**, **klaar**, duidelijk
2. **beroemd**, berucht
87
ideo
BW.
**daarom**, derhalve
88
memoria, -ae
ZN. 1 V.
1. **geheugen**
2. **herinnering**, **nagedachtenis**
3. tijd, periode
4. bericht, overlevering, geschiedenis
89
rectus, -a, -um
BN. 1
1. **recht**, **rechtdoor lopend**, rechtstreeks
2. juist, behoorlijk, **goed**
3. rechtschapen, **eerlijk**
90
auferre, -fero, -fers
WW. ONR.
abstuli, ablatum
1. **wegdragen**, **wegbrengen**
2. meesleuren, meeslepen, wegrukken, **wegnemen**, **roven**
91
reverti, -or, -eris
WW. 3
reverti, (reversus sum)
1. **terugkeren**, **terugkomen**, **omkeren**
2. op iets terugkomen
92
denique
BW.
1. **uiteindelijk**, **tenslotte**
2. kortom
93
continere, -eo, -es
WW. 2
continui, contentum
1. **bijeenhouden**, **vasthouden**
2. in stand houden, bewaren
3. **bedwingen**, **beteugelen**
4. **insluiten**, omringen
94
tueri, -eor, -eris
WW. 2
—, tuitus (tutus) sum
1. **bekijken**, **onderzoeken**
2. **beschermen**, **verdedigen**
3. handhaven, behouden
4. in acht nemen, onderhouden
95
occidere, -o, -is (cadere)
occidere, -o, -is (caedere)
WW. 3 (cadere)
occidi, occasum
1. **neervallen**
2. **ondergaan** (van hemellichamen)
3. **sneuvelen**, **sterven**
4. verloren gaan, vergaan, verdwijnen
WW. 3 (caedere)
occidi, occisum
1. **neerslaan**
2. **doodslaan**, **doden**
3. te gronde richten, in het verderf storten
96
honestus, -a, -um
honestum, -i
BN. 1
1. geëerd, geacht, **voornaam**
2. **eervol**, fatsoenlijk
3. **hoogstaand**, **edel**
ZN. 2 O.
**fatsoen**, het moreel goede, **deugd**
97
mox
BW.
1. **spoedig**, **weldra**, gauw
2. spoedig daarop, vervolgens
98
utilis, -is, -e
BN. 2
1. **bruikbaar**, **geschikt**
2. **nuttig**, voordelig
99
voluntas, -tatis
ZN. 3 V.
1. **wil**, **wens**, **verlangen**
2. **voornemen**, besluit, intentie
3. vrije wil, laatste wil
100
imperator, -oris
ZN. 3 M.
1. aanvoerder, **opperbevelhebber**, heerser
2. **keizer**
101
praecipere, -io, -is
WW. 5
praecepi, praeceptum
1. vooraf nemen, eerder nemen
2. **voorvoelen**, **vooruitlopen op**
3. **voorschrijven**, **bevelen**, aanbevelen
4. onderwijzen, aanleren
102
iacēre, -eo, -es
iacĕre, -io, -is
WW. 2 (iacēre)
iacui, —
1. **liggen**, **rusten**
2. **gelegen zijn**: ziek, dood, gesneuveld
3. teneergeslagen, moedeloos zijn
4. verzonken, braak, in puin liggen
WW. 5 (iacĕre)
ieci, iactum
1. **werpen**, **slingeren**
2. naar beneden, neerwerpen, uitwerpen, wegwerpen
3. opwerpen, oprichten
4. laten horen, zich laten ontvallen, uiten
103
miscere, -eo, -es
WW. 2
miscui, mixtum
1. **mengen**, **vermengen**
2. verenigen, samenvoegen
3. door mengen bereiden, brouwen
4. verwarren, beroeren
104
humanus, -a, -um
BN. 1
1. **menselijk**
2. menslievend, minzaam, **vriendelijk**
3. gelijkmoedig, rustig
3. **beschaafd**, ontwikkeld, gecultiveerd
105
color, -oris
ZN. 3 M.
1. **kleur**
2. **kleurstof**, pigment
3. gelaatskleur, voorkomen
106
prope
VZ. + ACC.
1. (plaats) **dichtbij**, **nabij**, in de buurt van
2. (tijd) dichtbij, tegen, rond
BW.
dichtbij, **nabij**
**bijna**, haast
107
perdere, -o, -is
WW. 3
perdidi, perditum
1. **te gronde richten**, **in het ongeluk storten**, vernietigen
2. **verspillen**, verkwisten
3. **verliezen**, kwijtraken
108
gratus, -a, -um
BN. 1
1. lieflijk, **geliefd**, **aangenaam**
2. **dankbaar**
109
natus, -i
nata, -ae
natu, (natus, -us)
ZN. 2 M. (natus)
**zoon**
ZN. 1 V.
**dochter**
ZN. 4 M. (natu)
1. geboorte
2. **leeftijd**
110
censere, -eo, -es
WW. 2
censui, censum
1. het vermogen taxeren (als censor)
2. **schatten**, tellen, **beoordelen**
3. **van oordeel zijn**, **menen**
4. **besluiten**, beslissen, **verordenen**
111
durus, -a, -um
BN. 1
1. **hard**
2. gehard, sterk, krachtig
3. **streng**, gevoelloos, **hardvochtig**
4. moeilijk, lastig, guur, onaangenaam
112
sperare, -o, -as
WW. 1
speravi, speratum
1. **hopen**
2. **verwachten**, vrezen
113
navis, navis
ZN. 3 V.
**schip**, boot
114
mirari, -or, -aris
WW. 1
—, miratus sum
1. **zich verwonderen**, **zich verbazen**
2. zich afvragen
3. **bewonderen**, **vereren**
115
legatus, -i
ZN. 2 M.
1. **gezant**
2. **onderbevelhebber**
3. gouverneur
116
curare, -o, -as
WW. 1
curavi, curatum
1. **zorgen voor**, **verzorgen**, **zorg dragen voor**
2. geven om, koesteren
3. besturen, leiden
4. behandelen, genezen
117
exire, -eo, -is
WW. ONR.
exivi / exii, exitum
1. **uitgaan**, **naar buiten gaan**, **weggaan**
2. ontstaan, te voorschijn komen
3. aflopen, ten einde lopen
4. overschrijden
5. ontwijken, vermijden
118
postquam / posteaquam
(postea ... quam)
VW.
1. **nadat**, **toen**
2. sinds, sedert
119
dexter, -(e)ra, -(e)rum
dextera / dextra, -ae
BN.
1. **rechts**, **rechter-**
2. gunstig, geschikt, handig
ZN. 1
1. **rechterhand**
2. (teken van) vriendschap
120
sanus, -a, -um
sane
BN. 1 (sanus)
1. **gezond**
2. **in goede toestand**, **ongeschonden**
3. verstandig, bedachtzaam
BW. (sane)
1. slim, verstandig
2. **zeker**, inderdaad, helemaal
121
mundus, -i
mundus, -a, -um
ZN. 2 M.
1. **wereld**, **heelal**
2. hemel, hemellichamen
BN. 1
1. **schoon**, **net**, zuiver
2. **keurig**, netjes, verfijnd
122
statim
BW.
**onmiddellijk**, meteen
123
rursus / rursum
BW.
1. **terug**, **achteruit**
2. **weer**, **opnieuw**
3. bovendien
4. daarentegen
124
extremus, -a, -um
BN. 1
1. **laatste**, **achterste**, **verste**
2. **uiterste**, **ergste**, **gevaarlijkste**
125
morbus, -i
ZN. 2 M.
1. **ziekte**, **kwaal**
2. (ziekelijke) hartstocht, wellust
3. bezorgdheid, verdriet
126
offerre, -fero, -fers
WW. ONR.
obtuli, oblatum
1. **voorhouden**, **tonen**
2. **aanbieden**, **aanreiken**
3. blootstellen, overleveren
4. bezorgen, verlenen, aandoen
127
membrum, -i
ZN. 2 O.
1. **lichaamsdeel**; (MV.) ledematen
2. onderdeel, deel, **lid**
128
deesse, -sum, -es
WW. ONR.
defui, — [defuturus]
1. **ontbreken**, **afwezig zijn**
2. in de steek laten, verwaarlozen
129
dignitas, -tatis
ZN. 3 V.
1. **waardigheid**, **verdienste**, **eerzaamheid**
2. achting, aanzien
3. positie, rang, eer, ereambt
130
validus, -a, -um
BN. 1
1. **sterk**, **gezond**, **krachtig**
2. invloedrijk, machtig
131
prodesse, prosum, prodes
WW. ONR.
profui, — [profuturus]
**nuttig zijn**, **baten**, **voordelig zijn**
132
varius, -a, -um
BN. 1
1. **bont(geschakeerd)**, gevlekt, gespikkeld
2. **afwisselend**, **verschillend**, **veelsoortig**
3. wisselvallig, wankelmoedig
133
tacere, -eo, -es
WW. 2
tacui, tacitum
1. **niet praten**, **zwijgen**, verzwijgen
2. **stil zijn**, zich rustig houden
134
circa / circum
circiter
VZ. + ACC.
BW.
1. (plaats) **rondom**, in de omtrek, **om … heen**
2. (tijd) om, tegen, omstreeks
VZ. + ACC.
BW.
(tijd) om, **tegen**, **omstreeks**
135
suscipere, -io, -is
WW. 5
suscepi, susceptum
1. **opnemen**, **op zich nemen**, aanvaarden
2. **ondernemen**, **verrichten**
3. verdragen, verduren
4. erkennen, voor waar houden
5. antwoorden, het woord nemen
136
conferre, -fero, -fers
WW. ONR.
contuli, collatum
1. **samenbrengen**, **bijeenbrengen**, **verzamelen**
2. tegenover elkaar stellen, vergelijken
3. toeschrijven aan, wijten aan
137
gaudere, -eo, -es
WW. 2
—, gavisus sum
**zich verheugen**, **blij zijn**
138
proprius, -a, -um
BN. 1
1. **eigen**, **exclusief**, uitsluitend aan één iemand toebehorend
2. **eigenaardig**, **karakteristiek**
3. juist, passend
139
fundere, -o, -is
WW. 3
fudi, fusum
1. **gieten**, **uitgieten**, vergieten, laten stromen
2. (vijanden) **verspreiden**, **uiteendrijven**, verslaan
140
lumen, luminis
ZN. 3 O.
1. **licht**, **daglicht**
2. lamp, kaars, fakkel
3. oog, **gezichtsvermogen**, blik
4. duidelijkheid, helderheid
5. luister, sieraad
141
unda, -ae
ZN. 1 V.
1. **golf**
2. **water**, vloed, stroom, zee
142
lingua, -ae
ZN. 1 V.
1. **tong**
2. spraak
3. **taal**
4. tongval, dialect
143
pugna, -ae
ZN. 1 V.
1. **handgemeen**, vechtpartij, **gevecht**, **veldslag**
2. wedstrijd
3. slagorde, slaglinie
144
campus, -i
ZN. 2 M.
1. **open veld**, **open ruimte**, **vlakte**
2. sportveld, werkterrein
145
sedere, -eo, -es
WW. 2
sedi, sessum
1. **zitten**, **neerzitten**, **zitting houden**
2. verblijven, vertoeven
3. rustig, teruggetrokken leven
146
fere / ferme
BW.
1. **ongeveer**
2. **bijna**, haast
3. gewoonlijk, **meestal**
147
forma, -ae
ZN. 1 V.
1. **vorm**, **gestalte**, **schoonheid** (mooie gestalte)
2. beeld, afbeelding
3. ideaal
148
litus, litoris
ZN. 3 O.
1. **strand**, **kust**
2. **oever** (meer of rivier)
3. kuststreek
149
libere, libet
WW. 2
libuit, libitum est
**het belieft**, **het behaagt**
150
dubitare, -o, -as
WW. 1
dubitavi, dubitatum
1. **twijfelen**, **betwijfelen**
2. **aarzelen**, weifelen
151
oriri, -ior, -iris/eris
WW. 4/5
— , ortus sum
1. **opgaan**, **opstaan**, **opkomen**, oprijzen
2. **ontstaan**, verschijnen, **beginnen**
3. geboren worden, ontspringen
4. groeien
152
sinere, -o, -is
WW. 3
sivi / sii, situm
1. **toelaten**, **toestaan**
2. **laten gebeuren**, **dulden**
153
arbor, arboris
ZN. 3 V.
**boom**
154
tandem
BW.
1. toch, **uiteindelijk**, tenslotte, in hemelsnaam
2. (in vragen: ongeduld, prikkelbaarheid) **uiteindelijk?** **dan toch?** in hemelsnaam?
155
gignere, -o, -is
WW. 3
genui, genitum
1. **voortbrengen**, **verwekken**, **baren**
2. veroorzaken, teweegbrengen
156
epistula, -ae
ZN. 1 V.
**brief**, **schriftelijke reactie**
157
negotium, -i
ZN. 2 O.
1. **bezigheid**, activiteit, (MV.) staatsdienst
2. **opdracht**, taak
3. onderneming, **(handels)zaak**
4. moeite, last, **probleem**
158
excipere, -io, -is
WW. 5
excepi, exceptum
1. **eruit nemen**, uitsluiten, **een uitzondering maken**
2. als voorwaarde stellen
3. vangen, **gevangen nemen**
4. **opvangen**, opnemen
159
orator, -oris
ZN. 3 M.
1. **redenaar**
2. **woordvoerder** (van gezantschap), afgezant, onderhandelaar
160
dimittere, -o, -is
WW. 3
dimisi, dimissum
1. **uitzenden**, **rondzenden** **wegzenden**
2. **laten gaan**, **vrijlaten**, ontslaan
3. opgeven, laten vallen, weggooien
161
premere, -o, -is
WW. 3
pressi, pressum
1. **drukken**, **persen**
2. **onder druk zetten**, **in het nauw brengen**
3. neerdrukken, samendrukken
4. verbergen, onderdrukken
162
argentum, -i
ZN. 2 O.
1. **zilver**
2. (zilver)geld, zilverwerk
163
bibere, -o, -is
WW. 3
bibi, — {potatum / potum}
**drinken**, **zuipen**
164
egredi, -ior, -eris
WW. 5
—, egressus sum
1. **naar buiten gaan**, **weggaan uit**
2. **uitrukken**, **wegmarcheren**
3. ontschepen, aan land gaan
165
colere, -o, -is
WW. 3
colui, cultum
1. (land) **bebouwen**, **bewerken**
2. bewonen
3. beoefenen
3. verzorgen, **vereren**, **aanbidden**
166
umbra, -ae
ZN. 1 V.
1. **schaduw**
2. duisternis
3. **schim**, spook
167
discere, -o, -is
WW. 3
didici, —
1. **leren**, **leren kennen**, **bestuderen**
2. kennen, weten, begrijpen
3. vernemen, horen
168
servus, -i
servus, -a, -um
ZN. 2 M.
**slaaf**, **lijfeigene**, onvrije
BN. 1
1. dienend, **slaafs**, **onderworpen**
2. belast met erfdienstbaarheid
169
adicere, -io, -is
WW. 5
adieci, adiectum
1. **werpen naar**, **erbij werpen**
2. **toevoegen**
3. wenden naar, richten op
170
tristis, -is, -e
BN. 2
1. **treurig**, **bedroefd**
2. **droevig**, pijnlijk, akelig
3. bars, nors, onvriendelijk
171
turba, -ae
ZN. 1 V.
1. **onrust**, **verwarring**, lawaai
2. **(rumoerige) menigte**, groep, troep
172
universus, -a, -um
BN. 1
1. **geheel**, gezamenlijk
2. **algemeen**
173
necessarius, -a, -um
BN. 1
1. **noodzakelijk**, **nodig**
2. **dringend**, **dwingend**
3. verwant, nauw bevriend
174
agmen, -minis
ZN. 3 O.
1. troep, schare, stoet
2. **kolonne**, **leger in marsorde**
175
nobilis, -is, -e
BN. 2
1. **bekend**, **beroemd**
2. voortreffelijk, van goede familie, **adellijk**
3. berucht
176
auxilium, -i
auxilia, -orum
ZN. 2 O.
1. **hulp**, **bijstand**
ZN. 2 O.
(MV.) **hulptroepen**
177
orare, -o, -as
WW. 1
oravi, oratum
1. spreken, zeggen, **pleiten**
2. **bidden**
3. **smeken**, vragen
178
murus, -i
ZN. 2 M.
1. **muur**, **stadsmuur**
2. aarden wal, dam
179
porta, -ae
ZN. 1 V.
1. **poort**, stadspoort, **toegang**
2. doorgang, uitgang
180
quamvis
BW.
**willekeurig**, naar believen
VW.
1. **hoe ... ook**
2. **hoewel**, ofschoon, ook al
181
malle, malo, mavis
WW. ONR.
malui, —
1. **liever willen**, **verkiezen**
2. liever gunnen, meer genegen zijn
182
regere, -o, -is
WW. 3
rexi, rectum
1. **richten**, **sturen**, mennen
2. **besturen**, **heersen over**, leiden
3. corrigeren, terechtwijzen
183
vertere, -o, -is
WW. 3
verti, versum
1. **draaien**, **omdraaien**, **omkeren**
2. **veranderen**, **wijzigen**
3. omverwerpen, verwoesten
4. verklaren, uitleggen
5. vertalen
184
spatium, -i
ZN. 2 O.
1. **ruimte**, **tussenruimte**, **afstand**
2. tijdruimte, tijdsduur
185
pertinere, -eo, -es
WW. 2
pertinui, —
1. **zich uitstrekken**, **reiken tot**
2. **te maken hebben met**, betreffen, **horen bij**
3. dienen tot, doelen op
186
peccare, -o, -as
WW. 1
peccavi, peccatum
1. struikelen, strompelen, vallen
2. **fouten maken**, **zich vergissen**
3. [**zondigen**]
187
apparere, -eo, -es
WW. 2
apparui, —
1. **verschijnen**, **te voorschijn komen**, zich vertonen
2. **blijken**, **duidelijk zijn**
188
dividere, -o, -is
WW. 3
divisi, divisum
1. **verdelen**, **splijten**, splitsen
2. **scheiden**, **afzonderen**
189
libertas, -tatis
ZN. 3 V.
1. (burgerlijke) **vrijheid**
2. **onafhankelijkheid**, autonomie
3. vrijheidszin
4. teugelloosheid, losbandigheid
190
convertere, -o, -is
WW. 3
converti, conversum
1. **omdraaien**, **omkeren**
2. veranderen, bekeren
3. **wenden**, **richten**
191
interficere, -io, -is
WW. 5
interfeci, interfectum
1. **afmaken**, **doden**, **vernietigen**
2. een einde maken aan
192
adeo
BW.
1. **tot daartoe**
2. **zozeer**
193
augere, -eo, -es
WW. 2
auxi, auctum
1. **vermeerderen**, **uitbreiden**, vergroten
2. doen groeien, laten bloeien, **bevorderen**
194
concedere, -o, -is
WW. 3
concessi, concessum
1. **weggaan**, **wijken**, plaatsmaken
2. **toegeven**, **toestaan**
3. het eens zijn, instemmen
195
saevus, -a, -um
BN. 1
1. **woedend**, **razend**
2. **wreed**, **hard**, onverzoenlijk
196
forum, -i
ZN. 2 O.
1. **marktplein**, **handelsplaats**
2. rechtbank, gerecht
3. zakenleven, openbaar leven
197
vehemens, -entis
BN. 2
1. **heftig**, **ontstuimig**, hartstochtelijk
2. **hevig**, **intens**
198
victor, -oris
ZN. 3 M.
**winnaar**, **overwinnaar**
199
latus, -a, -um
latus, lateris
BN. 1
1. **breed**
2. **wijd**, **ver uitgestrekt**, uitvoerig, ruim
ZN. 3 O.
1. **zijde**, **flank**
2. borst, longen, heupen
200
praeterea
BW.
**bovendien**, **verder**
201
frangere, -o, -is
WW. 3
fregi, fractum
1. **breken**, **verbrijzelen**
2. schenden, verzwakken
3. bedwingen, intomen, ontmoedigen
4. vermurwen, tot andere gedachten brengen
202
surgere, -o, -is
WW. 3
surrexi, surrectum
1. **opstaan**, **opkomen**, **oprijzen**
2. ontstaan, beginnen
203
virgo, virginis
ZN. 3 V.
1. **maagd**
2. **meisje**, **jonge vrouw**
204
dubius, -a, -um
BN. 1
1. **twijfelend**, **weifelend**, **besluiteloos**
2. twijfelachtig, onzeker, onbeslist
3. bedenkelijk, hachelijk, gevaarlijk
205
lacrima, -ae
ZN. 1 V.
1. **traan**
2. sap, hars
206
praesens, -entis
BN. 2
1. **(persoonlijk) aanwezig**
2. **tegenwoordig**, **huidig**
3. ogenblikkelijk, onmiddellijk
4. dringend
5. doeltreffend, snelwerkend
207
procul
BW.
1. **(van) ver weg**, **(van) op een afstand**
2. ver verwijderd in tijd, **lang geleden**
208
postulare, -o, -as
WW. 1
postulavi, postulatum
1. **eisen**, **aanspraak maken op**
2. **verlangen**, begeren, **willen**
3. gerechterlijk vervolgen, aanklagen
209
cernere, -o, -is
WW. 3
crevi, cretum
1. **in het oog krijgen**, **waarnemen**
2. **inzien**, doorzien, **begrijpen**
3. scheiden, onderscheiden, sorteren
210
aspicere, -io, -is
WW. 5
aspexi, aspectum
1. **opmerken**, **zien**
2. **kijken naar**, **bekijken**, aanzien, uitkijken
211
sapere, -io, -is
WW. 5
sapivi / sapii, —
1. **smaken naar**, ruiken naar
2. **smaak hebben**, gevoel hebben voor
3. **verstandig zijn**, wijs zijn
212
proficisci, -or, -eris
WW. 3
—, profectus sum
1. **vertrekken**, **zich op weg begeven**, **opbreken**
2. afstammen van, afkomstig zijn van
213
pugnare, -o, -as
WW. 1
pugnavi, pugnatum
1. **strijden**, **vechten**, slag leveren
2. **ruzie hebben**, **twisten**
3. (zichzelf) tegenspreken
4. streven naar, vechten voor
214
meminisse, -i, -isti
WW. ONR.
memini, —
1. **zich herinneren**, **denken aan**
2. eraan denken om iets te doen
215
ingredi, -ior, -eris
WW. 5
—, ingressus sum
1. binnentreden, **binnengaan**, **betreden**
2. aanvallen, oprukken
3. **beginnen met**, **zich inlaten met**
216
deserere, -o, -is
WW. 3
deserui, desertum
1. **achterlaten**, **verlaten**, in de steek laten
2. verwaarlozen, **opgeven**
217
sacer, -cra, -crum
sacrum, -i
BN. 1 (sacer)
1. aan de hemelgoden **gewijd**, **heilig**
2. aan de goden van de onderwereld gewijd, vervloekt
3. **onschendbaar**
ZN. 2 O. (sacrum)
1. **iets heiligs**: heiligdom, heilig voorwerp, gebruik, plaats
2. **eredienst**, offer
218
magnitudo, -dinis
ZN. 3 V.
1. **grootte**, **grote omvang**, **grote hoeveelheid**
2. sterkte, belang, gewicht
3. waardigheid, aanzien, macht
219
sedes, sedis
ZN. 3 V.
1. **zitplaats**: zetel, stoel, bank
2. grondslag, bodem, basis
3. **woonplaats**, woning, vaderland
220
impetus, -us
ZN. 4 M.
1. **onstuimigheid**, **opwelling**
2. **aanval**, **stormloop**
3. geestdrift, hartstochtelijkheid, drang, neiging
221
gladius, -i
ZN. 2 M.
1. (kort) **zwaard**
2. moord
222
diversus, -a, -um
BN. 1
1. **tegengesteld**, tegenoverliggend
2. gescheiden, **afzonderlijk**
223
ventus, -i
ZN. 2 M.
1. **wind**
2. **windstoot**, scheet
224
metuere, -o, -is
WW. 3
metui, —
1. **vrezen**, **bang zijn voor**
2. **bezorgd zijn voor**
3. ontzag hebben, eerbied hebben
225
caedes, caedis
ZN. 3 V.
1. **doodslag**, **moord**
2. **bloedbad**, **slachting**
226
incipere, -io, -is
WW. 5
(incepi) {coepi}, inceptum
1. **beginnen**, **aanvatten**, **een aanvang nemen**
2. beginnen te spreken
227
statuere, -o, -is
WW. 3
statui, statutum
1. **(rechtop) plaatsen**, **zetten**
2. **oprichten**, **bouwen**, stichten
3. tot staan brengen, doen stoppen
4. **(vast)stellen**, **bepalen**, **beslissen**
228
falsus, -a, -um
BN. 1
1. **vals**, onecht, **onwaar**
2. **bedrieglijk**, misleidend, **leugenachtig**
3. zich vergissend
229
praesidium, -i
ZN. 2 O.
1. **bescherming**, **hulp**
2. escorte, **garnizoen**, bezettingsmacht
3. wachtpost, militaire basis
230
femina, -ae
ZN. 1 V.
1. **vrouw**
2. wijfje
231
ornare, -o, -as
WW. 1
ornavi, ornatum
1. **voorbereiden**, **organiseren**
2. **toerusten**, **uitrusten met**
3. versieren, verfraaien
4. onderscheiden, prijzen, eren
232
decernere, -o, -is
WW. 3
decrevi, decretum
1. **besluiten**, **beslissen**, **verordenen**, bepalen, oordelen
2. met de wapens beslissen, beslechten
233
praeda, -ae
ZN. 1 V.
1. **buit**, **krijgsbuit**
2. **prooi**
3. winst, voordeel
234
turpis, -is, -e
BN. 2
1. **lelijk**, **misvormd**
2. **schandelijk**, onzedelijk
235
soror, -oris
ZN. 3 V.
**zuster**
236
quare
BW.
1. **waardoor?** **waarom?**
2. daarom, om die reden
237
mirus, -a, -um
BN. 1
**wonderbaarlijk**, **verbazingwekkend**, opvallend, wonderlijk, **vreemd**
238
adducere, -o, -is
WW. 3
adduxi, adductum
1. **brengen naar**, **leiden naar**, **aanbrengen**
2. in een toestand brengen
3. tot een besluit brengen, overhalen
239
amicitia, -ae
ZN. 1 V.
**vriendschap**
240
consulere, -o, -is
WW. 3
consului, consultum
1. **beraadslagen**, **raadplegen**, **overleggen**
2. **een besluit nemen**, **maatregelen treffen**
3. zorgen voor, zorg dragen voor
241
sensus, -us
ZN. 4 M.
1. **(zintuiglijke) waarneming, indruk**
2. verstand, denkvermogen, begrip, beoordelingsvermogen
3. mening, opvatting
4. **gevoel**, **emotie**
5. betekenis, zin
242
contingere, -o, -is
WW. 3
contigi, contactum
1. **aanraken**, **beroeren**
2. **grijpen**, **vastpakken**
3. reiken tot, grenzen aan
4. aantasten, besmetten
243
nocere, -eo, -es
WW. 2
nocui, nocitum
1. **schaden**, **schade toebrengen aan**
2. hinderlijk zijn
3. afbreuk doen aan
244
imperare, -o, -as
WW. 1
imperavi, imperatum
1. **bevelen**, **gebieden**, **opdracht geven**
2. heersen, het opperbevel hebben
245
praecipuus, -a, -um
BN. 1
1. **speciaal**, **bijzonder**, eigen
2. **buitengewoon**, **voortreffelijk**
3. bijzonder geschikt, voornaam
246
fuga, -ae
ZN. 1 V.
1. **vlucht**, **snelle aftocht**
2. verbanning, ballingschap
3. afkeer, weerzin
247
aeternus, -a, -um
BN. 1
1. **eeuwig**
2. **onvergankelijk**, onsterfelijk
3. **voortdurend**, aanhoudend
248
sustinere, -eo, -es
WW. 2
sustinui, sustentum
1. **omhoog houden**, **rechtop houden**, **ondersteunen**
2. uithouden, verdragen
3. tegenhouden, handhaven
4. **onderhouden**, zorgen voor
249
praetor, -oris
ZN. 3 M.
1. **praetor**
2. **aanvoerder**
250
carmen, -minis
ZN. 3 O.
1. **gedicht**, **lied**, gezang
2. **toverspreuk**, **orakelspreuk**
251
saxum, -i
ZN. 2 O.
1. **rotsblok**, **(grote) steen**, gesteente
2. klip, rotswand
252
coniunx, -iugis
ZN. 3 M./V.
**echtgenoot**, **echtgenote**
253
plerusque, -a, -umque
plerumque
BN. 1 (plerusque)
1. (MV.) **de meeste(n)**, **de meerderheid**
2. **zeer veel**
BW. (plerumque)
1. **meestal**, **gewoonlijk**
2. zeer dikwijls
254
reus, -a, -um
reus, -i
rea, -ae
BN. 1
1. **aangeklaagd**, **betrokken in een rechtszaak**
2. schuldig, verantwoordelijk
ZN. 1/2 M./V.
**beklaagde**, **aangeklaagde**
255
ācer, acris, acre
acris
ăcer, aceris
BN. 2
1. **scherp**, **puntig**
2. **stekend**, **bijtend**
3. hevig, vurig, ontstuimig
4. scherpzinnig
ZN. 3 O.
esdoorn
256
versus, -us
versus / versum
ZN. 4 M. (versus)
1. **rij**, **regel**, linie
2. vers
ACC. + VZ. (in postpositie) (versus/versum)
**naar … toe** (gekeerd), **ergens heen**
257
pulcher, -chra, -chrum
BN. 1
1. **mooi**, **knap**
2. **voortreffelijk**, **prachtig**, prijzenswaardig
258
eripere, -io, -is
WW. 5
eripui, ereptum
1. **wegrukken**, **ontrukken**, **afnemen**
2. losrukken, redden, bevrijden
259
lapis, lapidis
ZN. 3 M.
1. **steen**, **kiezelsteen**
2. stenen voorwerp: grenssteen, mijlpaal, grafsteen
3. edelsteen
260
quaestio, -ionis
ZN. 3 V.
1. **vraag**, **ondervraging**
2. **onderzoek**, **verhoor**
3. onderwerp, thema van een debat
4. rechtbank
261
laetus, -a, -um
BN. 1
1. **vrolijk**, **blij**, **opgewekt**
2. heuglijk, aangenaam, gunstig
3. vruchtbaar, welig, rijkelijk
262
ultimus, -a, -um
BN. 1
1. verste gelegen, **verst verwijderd**
2. oudste, eerste ; jongste, **laatste**
3. **uiterste**, ergste, grootste, hoogste
263
perficere, -io, -is
WW. 5
perfeci, perfectum
1. **vervaardigen**, **bouwen**
2. **voltooien**, afmaken, **ten einde brengen**
3. bereiken, tot stand brengen
264
ulterior, -ior, -ius
BN. 2
1. aan de andere zijde, **aan de overkant**
2. **verder gelegen**, verder weg
3. vroeger, meer in het verleden
4. erger, meer, hoger
265
adire, -eo, -is
WW. ONR.
adivi / adii, aditum
1. **gaan naar**, **benaderen**
2. **zich (met een verzoek) wenden (tot)**, opzoeken, bezoeken
266
antiquus, -a, -um
BN. 1
1. **oud**, ouderwets
2. **voormalig**, vroeger
267
amittere, -o, -is
WW. 3
amisi, amissum
1. **wegsturen**, **laten gaan**
2. **opgeven**, laten varen
3. **verliezen**
268
nondum
BW.
**nog niet**
269
iungere, -o, -is
WW. 3
iunxi, iunctum
1. **verbinden**, **verenigen**, **samenvoegen**
2. (een trekdier) inspannen, voorspannen
3. in het echt verbinden, trouwen
270
timor, -oris
ZN. 3 M.
**angst**, **vrees**, **bezorgdheid**
271
familia, -ae
ZN. 1 V.
1. **huishouding**
2. **gezin**, **familie**, geslacht
3. **dienstpersoneel**, slaven
4. vermogen, bezit
272
occupare, -o, -as
WW. 1
occupavi, occupatum
1. **innemen**, **bezetten**,
2. **in beslag nemen**, **in bezit nemen**
3. overvallen, overweldigen
4. bevangen, bezighouden
273
flamma, -ae
ZN. 1 V.
1. **vlam**, **vuur**
2. gloed, hevigheid
274
amnis, amnis
ZN. 3 M.
1. **stromend water**, stroom
2. **rivier**, beek
275
somnus, -i
ZN. 2 M.
1. **slaap**
2. slaperigheid, sloomheid
276
quippe
BW.
immers, **natuurlijk**, **zeker**
277
odium, -i
ZN. 2 O.
1. **haat**
2. **afkeer**, **weerzin**
3. gehaat iets: gedrag, persoon
278
servire, -io, -is
WW. 4
servivi, servitum
1. **slaaf zijn**, **dienen**
2. **gehoorzamen**, onderdanig zijn
3. zich wijden aan, toewerken naar
279
vestis, vestis
ZN. 3 V.
1. **kleed**, kledingstuk, **kleding**
2. deken, tapijt
280
posterus, -a, -um
posterius
BN. 1 (posterus)
**volgend**, **nakomend**
BW. (posterius)
1. meer naar achter
2. **later**, op een andere dag, volgend
281
postremus, -a, -um
postremo
BN. 1 (postremus)
1. **achterste**
2. **laatste**
BW. (postremo)
1. **tenslotte**, **eindelijk**
2. kortom
282
silva, -ae
ZN. 1 V.
1. **bos**, **woud**
2. groot aantal, massa
283
patere, -eo, -es
WW. 2
patui, —
1. **openstaan**, **toegankelijk/begaanbaar/open zijn**
2. zich uitstrekken, zich uitbreiden
3. zichtbaar zijn, **duidelijk zijn**, blijken
284
deferre, -fero, -fers
WW. ONR.
detuli, delatum
1. **naar beneden dragen/brengen**
2. **wegleiden**, **wegbrengen**, afleiden
3. aangeven, aanklagen
4. overdragen, opdragen
285
aliquando
BW.
1. **ooit**, **eens** (verleden of toekomst)
2. soms
286
componere, -o, -is
WW. 3
composui, compositum
1. **bij elkaar zetten/plaatsen**, **samenbrengen**, **samenstellen**
2. opstellen, schrijven
3. schikken, rangschikken, **ordenen**
4. beslechten, sussen
287
subire, -eo, -is
WW. ONR.
subivi / subii, subitum
1. **gaan/komen onder/in**, **zich buigen/bukken**
2. op zich nemen, **zich belasten met**, **ondergaan**
3. naar boven gaan, dichterbij komen, ongemerkt naderen
288
damnare, -o, -as
WW. 1
damnavi, damnatum
**schuldig bevinden**, **veroordelen**, verwerpen
289
fallere, -o, -is
WW. 3
fefelli, (falsum) {deceptum}
1. **bedriegen**, oplichten, **misleiden**
2. zich onttrekken, **ontgaan**, **onopgemerkt blijven**
3. niet nakomen, nalaten
290
proponere, -o, -is
WW. 3
proposui, propositum
1. **openlijk plaatsen**, **tentoonstellen**
2. openlijk bekendmaken
3. uiteenzetten, betogen, vertellen
4. **voorstellen**, **voorleggen**
291
victoria, -ae
ZN. 1 V.
**overwinning**
292
tenuis, -is, -e
BN. 2
1. **dun**, **tenger**, fijn, zwak
2. smal, nauw
3. laag, ondiep
4. eenvoudig, **onbeduidend**, **armoedig**
293
percutere, -io, -is
WW. 5
percussi, percussum
1. **doorboren**, **stoten doorheen**
2. **(hard) slaan**, stoten, werpen, **treffen**
3. doden, doodslaan, doodsteken
4. schokken, beroeren, doen trillen
294
vulgus, -i
vulgo
ZN. 2 O. (vulgus)
1. **gewone volk**, de grote massa, kudde
2. **gepeupel**
3. voetvolk
BW. (vulgo)
**algemeen**, **overal**, massal
295
mandare, -o, -as
WW. 1
mandavi, mandatum
1. **toevertrouwen**, **overdragen**, overlaten
2. **opdragen**, **gelasten**, bevelen
296
merere, -eo, -es
mereri, -eor, -eris
WW. 2 (merere)
merui, meritum
1. **verdienen**, **waard zijn**
2. verwerven, verkrijgen
3. schuldig zijn aan
WW. 2 (mereri)
—, meritus sum
1. **zich verdienstelijk maken**
2. zich slecht gedragen tegenover
297
niger, -gra, -grum
BN. 1
1. (glanzend) **zwart**, **donker**, **duister**
2. onheilspellend, dreigend, treurig
298
conficere, -io, -is
WW. 5
confeci, confectum
1. **bewerkstelligen**, **maken**, tot stand brengen
2. **voltooien**, **afmaken**, afhandelen
3. opmaken, verspillen, verdoen
4. vermoeien, **verzwakken**
5. ombrengen, **doden**
299
furor, -oris
ZN. 3 M.
1. **razernij**, **woede**
2. waanzin, verblinding
3. **passie**, **extase**
300
optare, -o, -as
WW. 1
optavi, optatum
1. **kiezen**, uitzoeken
2. **wensen**, toewensen
301
discedere, -o, -is
WW. 3
discessi, discessum
1. **uiteengaan**, uit elkaar gaan, **zich verspreiden**
2. afwijken, afzien van, opgeven
3. **weggaan**, vertrekken, verdwijnen, **vergaan**
302
iterum
BW.
1. **voor de tweede keer**, **nogmaals**, **opnieuw**
2. aan de andere kant, anderzijds
303
prohibere, -eo, -es
WW. 2
prohibui, prohibitum
1. **afweren**, weghouden, **afhouden**
2. tegenhouden, **beletten**, **verbieden**
3. beschutten, beschermen
304
promittere, -o, -is
WW. 3
promisi, promissum
1. (haar en baard lang) **laten groeien**
2. laten stromen
3. **beloven**, toezeggen, **verzekeren**, garanderen
305
initium, -i
ZN. 2 O.
1. **begin**, **oorsprong**
2. (MV.) grondstoffen, elementen, beginselen
306
sapientia, -ae
ZN. 1 V.
**verstand**, inzicht, (levens)**wijsheid**
307
tentare / temptare, -o, -as
WW. 1
tentavi / temptavi, tentatum / temptatum
1. **aanraken**, **betasten**
2. aanvallen
3. streven naar, proberen te bereiken
4. **onderzoeken**, op de proef stellen, **proberen**
4. verleiden, verlokken
308
ultra
ultra
ultro
VZ. + ACC. (ultra)
1. over … heen, **aan de andere zijde van**
2. langer/meer dan
BW. (ultra)
1. **verder**, erover, **voorbij**
2. langer
3. erbovenuit
BW. (ultro)
1. **naar de andere zijde**
2. bovendien, zelfs
3. uit zichzelf, vrijwillig
309
parum
BW.
**te weinig**, **onvoldoende**, niet genoeg
310
imago, imaginis
ZN. 3 V.
1. **beeld**, **afbeelding**
2. (wassen) voorouderportret
3. kopie, evenbeeld
4. schim, schaduwbeeld, droombeeld, drogbeeld
311
retinere, -eo, -es
WW. 2
retinui, retentum
1. **tegenhouden**, ophouden, **vasthouden**
2. **behouden**, bewaren, handhaven
312
tegere, -o, -is
WW. 3
texi, tectum
1. **bedekken**
2. verhullen, **verbergen**
3. **beschermen**, verdedigen
313
crescere, -o, -is
WW. 3
crevi, cretum
1. **groeien**, **ontstaan**
2. toenemen, zich ontwikkelen
314
difficilis, -is, -e
BN. 2
1. **moeilijk**, **lastig**
2. riskant, gevaarlijk
3. nors, lichtgeraakt
315
condere, -o, -is
WW. 3
condidi, conditum
1. **stichten**, **oprichten**, instellen
2. bouwen, vervaardigen
3. **opbergen**, bewaren, **verbergen**
316
insula, -ae
ZN. 1 V.
1. **eiland**
2. huizenblok, **huurkazerne**
317
num
PT.
1. **toch niet?** dan?
2. of toch niet? of soms niet?
318
inferre, -fero, -fers
WW. ONR.
intuli illatum
1. **naar binnen brengen**/dragen/werpen, **zetten in/bij/op**
2. veroorzaken, aandoen, berokkenen
3. (spreken) naar voren brengen, uiten
319
edere, -o, -is (dare)
edere, -o, -is/es (esse)
WW. 3 (dare)
edidi, editum
1. **voortbrengen**, **naar buiten brengen**
2. baren, ter wereld brengen
3. (geschriften) **uitgeven**, verspreiden
3. (geruchten) uitbrengen, zeggen, **bekendmaken**
4. veroorzaken, teweegbrengen
WW. 3 (esse)
edi, esum
1. **eten**, **vreten**
2. verteren, tenietdoen, verwoesten
320
queri, -or, -eris
WW. 3
—, questus sum
1. **klagen**, jammeren
2. zich beklagen, **zijn beklag doen**
321
fons, fontis
ZN. 3 M.
1. **bron**
2. bronwater, water
3. **oorsprong**, oorzaak
322
currere, -o, -is
WW. 3
cucurri, cursum
1. **hardlopen**, rennen, **snellen**
2. vloeien, stromen
323
iuvare, -o, -as
WW. 1
iuvi, iutum
1. **helpen**, **ondersteunen**, bijstaan
2. **voordelig zijn**
3. verheugen, genoegen doen
324
mollis, -is, -e
BN. 2
1. **zacht**, **slap**, gevoelig
2. soepel, lenig, **buigzaam**
3. aangenaam, rustig
4. zwak, verwijfd
325
tergum, -i
ZN. 2 O.
1. **rug**
2. **achterkant**
3. oppervlakte (rivier, zee, veld)
4. lichaam, lijf, huid
326
committere, -o, -is
WW. 3
commisi, commissum
1. **samenbrengen**, verbinden
2. **toevertrouwen**, overgeven
3. **beginnen**, laten plaatsvinden
4. **(een misdaad) begaan**
327
hora, -ae
ZN. 1 V.
1. **uur**
2. **tijd**, periode, seizoen
3. klok
328
narrare, -o, -as
WW. 1
narravi, narratum
1. **vertellen**, berichten
2. **vermelden**, zeggen
329
mora, -ae
ZN. 1 V.
1. oponthoud, **vertraging**, **uitstel**
2. hindernis, belemmering
330
exigere, -o, -is
WW. 3
exegi, exactum
1. **wegjagen**, **uitdrijven**, verdrijven
2. eisen, opeisen, vorderen
3. volbrengen, afwerken, voltooien
331
magistratus, -us
ZN. 4 M.
1. officiële functie, ambt bij de overheid, **staatsambt**
2. **ambtenaar**
3. (MV.) de overheid
332
descendere, -o, -is
WW. 3
descendi, descensum
1. **afdalen**, **naar beneden gaan**, afstammen van
2. zich verlagen tot, zich inlaten met
3. **afnemen**, **verminderen**
333
maiores, -rum
ZN. 3 M.
1. **de ouderen**, senatoren
2. **voorouders**
334
claudere, -o, -is
WW. 3
clausi, clausum
1. **sluiten**
2. afsluiten, beëindigen
3. opsluiten, **insluiten**, **omsingelen**
335
eligere, -o, -is
WW. 3
elegi, electum
1. **uitkiezen**, uitzoeken
2. **wieden**, **uittrekken**
336
intra
intra
intro
VZ. + ACC. (intra)
1. **binnen**
2. in de loop van
BW. (intra)
**binnen**, binnenin
BW. (intro)
**naar binnen**
337
religio, -ionis
ZN. 3 V.
1. **bezorgdheid**, bedenking
2. **gewetensbezwaar**
3. zorgvuldigheid, nauwgezetheid
4. vroomheid, **godsdienst**
5. bijgeloof
6. heilige eed
338
desiderare, -o, -as
WW. 1
desideravi, desideratum
1. **verlangen**, **wensen**, begeren
2. missen
339
clamor, -oris
ZN. 3 M.
1. **geschreeuw**, **geroep**
2. toejuiching, boegeroep
340
aliter
BW.
**anders**, **op een andere manier**
341
puella, -ae
ZN. 1 V.
1. **meisje**
2. dochter
342
fructus, -us
ZN. 4 M.
1. **genot**, **genoegen**
2. **vrucht**, opbrengst, oogst
3. winst, voordeel
343
deducere, -o, -is
WW. 3
deduxi, deductum
1. naar beneden leiden/brengen
2. **wegleiden**, **wegbrengen**, **afleiden**, **verwijderen**
3. vernederen, waardigheid ontnemen
344
procedere, -o, -is
WW. 3
processi, processum
1. **tevoorschijn komen**
2. **vooruitgaan**, **voortschrijden**
3. vorderingen maken
4. (goed) aflopen
345
praemium, -i
ZN. 2 O.
1. **beloning**, lokmiddel
2. **prijs**, onderscheiding
346
tendere, -o, -is
WW. 3
tetendi, tentum / tensum
1. **spannen**, **aanspannen**
2. streven naar, zich inspannen
2. **gaan naar**, **optrekken naar**
347
tectum, -i
ZN. 2 O.
1. **dak**
2. onderdak, woning, **huis**
348
deficere, -io, -is
WW. 5
defeci, defectum
1. **in de steek laten**, afvallen, **ontrouw worden**
2. opraken, afnemen, **verzwakken**
3. **verdwijnen**, bezwijken, sterven
349
pellere, -o, -is
WW. 3
pepuli, pulsum
1. **slaand in beweging brengen**
2. **slaan**, stoten, kloppen
3. **verdrijven**, terugdringen, verjagen
350
cursus, -us
ZN. 4 M.
1. **ren**, **loop**, vaart, gang
2. baan, **koers**, richting
3. loopbaan, carriere
4. stroom, stroming
351
monere, -eo, -es
WW. 2
monui, monitum
1. **herinneren aan**, **aanmanen**
2. aansporen, **aanraden**
3. **waarschuwen**, afraden
4. aankondigen
352
donum, -i
ZN. 2 O.
1. **geschenk**, **gift**
2. offergave, wijgeschenk
353
utrum
utrum ... an ...
PT. (utrum)
**of**
PT. (utrum ... an ...)
**of ... of ...**
354
reri, reor, reris
WW. 2
—, ratus sum
**menen**, **denken dat**, geloven, achten, beschouwen als
355
undique
BW.
1. **van overal**, waarvandaan ook maar
2. **aan alle kanten**, overal
356
rumpere, -o, -is
WW. 3
rupi, ruptum
1. **breken**, **verbreken**, openbreken
2. **doorbreken**, **heenbreken door**
3. schenden, tenietdoen, verijdelen
357
adversus, -a, -um
adversus / adversum
BN. 1
1. **toegewend naar**, **gericht naar**
2. **ongunstig**, **vijandig**
VZ. + ACC.
1. **tegen**
2. **tegenover**, tegenoverliggend
BW.
**tegemoet**
358
nuntius, -i
ZN. 2 M.
1. **bode**
2. bericht, **boodschap**
359
tutus, -a, -um
tuto
BN. 1 (tutus)
1. **veilig**, **beschermd**, beschut
2. voorzichtig, behoedzaam
BW. (tuto)
**veilig**
360
barbarus, -a, -um
barbarus, -i
BN. 1
1. **vreemd**, **onbeschaafd**
2. wreed, onmenselijk
ZN. 2 M.
**vreemdeling**
361
inferior, -ior, -ius
BN. 2
1. **lager gelegen**, **lager**
2. later, jonger
3. geringer
362
celer, -ris, -re
celeris
BN. 2
1. **snel**, **vlug**
2. behendig
363
interea
BW.
**ondertussen**, intussen
364
externus, -a, -um
BN. 1
1. **uitwendig**, uiterlijk
2. **buitenlands**, vreemd
365
complere, -eo, -es
WW. 2
complevi, completum
1. **vullen**, **opvullen**, **vervullen**
2. aanvullen, voltallig maken, voltooien
366
factum, -i
ZN. 2 O.
1. **daad**, **handeling**
2. gebeurtenis, voorval, **feit**
367
quot
VNW.
1. **hoeveel?**
2. **zoveel als**
368
consistere, -o, -is
WW. 3
constiti, constitum
1. gaan staan, zich plaatsen, **zich opstellen**
2. **blijven staan**, halt houden
3. **standhouden**, zijn plaats behouden
4. bestaan in/uit
369
aggredi, -ior, -eris
WW. 5
—, aggressus sum
1. **gaan naar**, zich begeven naar, **naderen**
2. **aanvallen**
3. ondernemen, beginnen
370
considere, -o, -is
WW. 3
consedi, consessum
1. bij elkaar **gaan zitten**, gezamenlijk **plaatsnemen**
2. zich opstellen, positie innemen
3. bedaren, afnemen, gaan liggen
371
avus, -i
ZN. 2 M.
1. **grootvader**
2. **voorvader**
372
totiens
BW.
**zoveel keer**, zo vaak
373
rosa, -ae
ZN. 1 V.
1. **roos**
2. **rozenstruik**
3. rozenolie, rozenkrans
374
numen, numinis
ZN. 3 O.
1. wil, gebod
2. goddelijke wil, **goddelijke macht**
3. **godheid**
375
consequi, -or, -eris
WW. 3
—, consecutus sum
1. **volgen**, **achtervolgen**, **vervolgen**
2. inhalen, bereiken, behalen
3. het gevolg zijn, volgen uit
