1B2 - W11 - HC6 Een diverse geschiedenis van de geneeskunde

Question 1

Wat zijn de veelgebruikte verschilcategorien?

Answer 1

• Sekse/gender > man-vrouw verschillen
• Cultuur > ‘ras’ en intersectionaliteit
• Sociaal economische status > klassenverschillen

Zijn niet neutraal en kunnen inclusiviteit frusteren.
Valkuil van hokjesdenken: pathologiseren en verabsoluteren.
Uitweg door intersectionaliteit > kruispuntdenken: elk mens is uniek en kent veelvoud aan factoren.

Question 2

Wat is sekse?

Answer 2

Lichamelijke verschillen in geslacht

Question 3

Wat is gender?

Answer 3

Culturele betekenis van lichamelijke verschillen in geslacht

Question 4

Wat is het een-sekse model?

Answer 4

Man = vrouw (tot circa 1750)
Seksen is vergelijkbaar, terminologie hetzelfde (anatomie + fysiologie) en actieve seksualiteit.
Maar niet gelijkwaardig:
- Traditie ‘ladder der natuur’ en ‘perfecte’ man aan ‘top’.
- ‘Natuur’ onderschrijft mannelijke maatschappelijke dominantie.

Question 5

Wat is het twee-sekse model?

Answer 5

Vrouw is niet = man (vanaf circa 1750)
Seksen zijn fundamenteel verschillend: vrouwen bepaald door vrouwelijke geslachtsorganen en actieve/passieve seksualiteit.
En nog steeds niet gelijkwaardig: ‘natuur’ onderschrijft mannelijke maatschappelijke dominantie en maatschappelijke verandering: industrialisatie.

Question 6

Wat was hysterie in de 19e eeuw?

Answer 6

Vrouwelijke zenuwziekte verergerd doordat vrouwen de bezigheden van de man overnemen.
Vrouwelijke sekse & gender worden gepathologiseerd en behandeld.

Question 7

Wat is cultuur?

Answer 7

Cultuur is de verzameling van tradities, gebruiken en gedachtegoed gedeeld door bepaalde groep.

Question 8

Wat is lepra en wat heeft het te maken met hokjes denken?

Answer 8

Lepra is een afrikaanse ziekte > hokjesdenken 10.50

Afrikaanse Surinamers: gebrek aan zelfbeheersing en beschaving. Inferieure constitutie, gevoeligheid voor gif en bron en verspreider ziekte. Behandeling: geen, deporatatie, opsluiting in melaatsenkolonie (voorzorg).

Europese surinamers: besmet door afrikanen > gevaar, verlaging en degeneratie. Behandeling: gezonde levensstijl en thuisisolatie.

Question 9

Hoe werd er naar rassen gekeken in de 18e en 19e eeuw?

Answer 9

18e eeuw: ras als veranderend begrip
19e eeuw: ras wordt verabsoluteerd tot een vaststaande entiteit.

Question 10

Wat is het sociaal darwinisme?

Answer 10

Witte mens fittest & zwarte mensen dichterbij dieren.

Question 11

Wat is hokjesdenken?

Answer 11

Pathologiseren en verabsoluteren van enkel aspect bijv. ras

Question 12

Wat is intersectionaliteit/hokjes denken?

Answer 12

• Verschillende aspecten van identiteit beïnvloeden of kruisen elkaar.
• Deze kruispunten hebben gevolgen voor iemands positie in een bepaalde groep.
• Wie worden gezien als ‘norm’ en wie als ‘afwijkend’?
• Veranderlijk: afhankelijk van tijd, plek, groep etc.

Question 13

Wat is sociaal economische status?

Answer 13

De mate waarin men de mogelijkheid heeft om maatschappelijk gewaardeerde goederen te creeren of consumeren

Question 14

Wat is het verschil in klassenmaatschappij voor 1789 en vanaf 1800?

Answer 14

Voor 1789:
3 standen: aristocratie, geestelijkheid en boerenstand (Franse revolutie). Geest VS wereld en feodalisme.

Vanaf 1800:
Kapitalisten en het proletariaat (Karl Marx), bovenbouw van kapitheel, cultuur en politiek & onderbouw van arbeid, productie en economie.

Question 15

Hoe werd alcoholisme vroeger gezien?

Answer 15

Als een ziekte van de lagere klassen zoals arbeiders en werklozen. Behandeling: werkinrichting.