Presentatie, diagnostiek en beloop

Question 1

lokale symptomen longcarcinoom

Answer 1

• (centrale) luchtweg: hoest, sputum, infectie, hemoptoe (altijd alarmsymptoom), dyspnoe
• Pleuravocht: dyspnoe, hoest, pijn
• Pleura/thoraxwandingroei: pijn
• Ingroei n. recurrens: heesheid
• Oesophaguscompressie: passagestoornissen

Question 2

systemische symptomen

Answer 2

• Primaire groei: hoest etc
• Metastasen: afhankelijk van locatie
  o Neurologische uitval: grootste kans op longkanker bij eerste presentatie
  o Botpijn
• Paraneoplastische syndromen

Question 3

Syndromen

Answer 3

• geheel van klachten en bevindingen: v. cava superior syndroom
• SIADH
• benoemd naar arts: Horner, Pancoat, Bamberger, Cushing

Question 4

Pathogenese v. cava superior syndroom

Answer 4

Door compressie door tumor/lymfeklieren. Kan veroorzaakt worden door trombose, invasie/infiltratie van vaatwand of een combinatie

Question 5

Maligne oorzaken v. cava superior syndroom

Answer 5

o Intrathoracale tumoren
 Longcarcinomen
 Lymfomen (NHL)
 Mediastinale tumoren

Question 6

Symptomen v. cava superior syndroom

Answer 6

gezwollen hals, gezwollen gelaat, gestuwde halsvenen, hoofdpijn of vaattekeningen op de huid

Question 7

Syndroom van Horner

Answer 7

Er is heel ver ingroei in sympathische grensstreng/ganglion.

Question 8

Sulcus superior tumor

Answer 8

Hoogste deel van de long, bij longtop loopt plexus brachialis

Question 9

Klachten Horner syndroom

Answer 9

• Miosis (vernauwde pupil)
• Ptosis ooglid (afhangend ooglid)
• Anhydrosis (niet kunnen zweten)
• Enoftalmie (terugzakken oogbol)

Schouderklachten veel voorkomend door ingroei plexus brachialis

Question 10

Pancoast syndroom

Answer 10

Door superior sulcus tumor van de long als gevolg van ingroei in de plexus brachialis.
- Pijn in schouder uitstralend naar (boven) arm.
- Syndroom van Horner
- Zwakte en atrofie van handmusculatuur

Question 11

Wat doe je bij verdenking longcarcinoom?

Answer 11

• weefseldiagnostiek
• stadiëring
• preoperatief onderzoek

Question 12

Wat is belangrijk voor anamnese longcarcinoom?

Answer 12

• Moeheid
• Klachten door tumor (hoest etc)
• Vraag naar voorkomende metastasen
  o Neurologische klachten, botpijn
• WHO-PS: ‘’Ligt u overdag op bed? Zo ja, is dat meer dan de helft van de tijd?’’
• Karnofsky: specifieker dan WHO-PS
• Vaak bij longcarcinoom geen B-klachten

Question 13

Indeling WHO-PS

Answer 13

o 1: wandelen/trap op lukt niet meer
o 2: ligt helft van de dag op bed  eigenlijk al te slecht voor behandeling
o 3: meer dan helft op bed
o 4: terminaal

Question 14

Wat is belangrijk bij lichamelijk longcarcinoom?

Answer 14

• Gewichtsverlies >10% in afgelopen 3 maanden
• Lymfadenopathie
• Heesheid
• V. cava superior syndroom
• Heptomegalie
• Weke delen zwelling
• Kloppijn wervelkolom

Question 15

Wat toont normaal bloedonderzoek bij longcarcinoom?

Answer 15

Er zijn nog geen biomarkers voor longcarcinoom, het kan niet worden uitgesloten!

Question 16

Wat zijn afwijkingen in bloedonderzoek die wijzen op meta’s?

Answer 16

o Hypercalciëmie
o Verhoogde leverenzymwaarden

Question 17

Waar let je op bij radiologische presentatie longcarcinoom?

Answer 17

• Nodule: solide/niet solide  Centraal, perifeer of mediastinum
• Massa
• Atelectase: bijv carcinoid, neuro-endocriene tumor die voorkomt bij jonge mensen die vaak versleten worden door astma.
• Pleuravocht: pleuritis carcinomatosa
• Infiltraat
• Lymfeklieren

Question 18

Hoe is de waarde van de thoraxfoto van longtumor?

Answer 18

Is beperkt, 30% van de longtumoren wordt gemist

Question 19

Wat kun je zien op CT scan?

Answer 19

Grootte, ligging, aspect, doorgroei thoraxwand/mediastinum van tumor
- Kleinere tumoren waarneembaar
- Lymfeklieren
- Metastasen

Question 20

Wanneer wordt een PET scan gedaan?

Answer 20

Als er gedacht wordt dat de tumor curatief behandeld kan worden.

Question 21

Wat is een PET scan?

Answer 21

• Radioactief suiker moleculen
• Opname in weefsel met hoger metabolisme
• Bijna total body scan (niet voor CZS)
• Detectie drempel van ca. 7mm
• Onverwachte M1 bevindingen (10%
• Mediastinale stadiering

Question 22

Is PET positief hetzelfde als kanker?

Answer 22

Nee, bijv. hersenen geven ook een verhoogde activiteit

Question 23

Soorten thoracale weefseldiagnostiek

Answer 23

• Sputum cytologie
• Bronchusaspiraat
• Bronchiale brushing
• Transbronchiale punctie
• Bronchiaal biopt
• Transthoracale punctie
• Transoesophageale punctie
• VATS
• Thoracotomie

Question 24

Wat is een bronchoscopie?

Answer 24

Is een kijkonderzoek in (grote) luchtwegen.
- Vroeger flexibele glasvezel, nu videochip op de tip (diameter 5 mm)
- Onder lokale verdobing
- Via neus of mond
- Nuchter zijn, behalve medicatie
- In Nederland door longarts

Question 25

Flexibele bronchoscopie

Answer 25

Zeer gevoelig voor centrale tumoren (85%), maar voor perifere tumoren lagere sensitiviteit (33%).
- Lage morbiditeit (0,12%) en mortaliteit (0.04%)
- Biopsieën onder doorlichting (bloeding 1,7%, pneumothorax 0,7%)
- Informatie over uitbreiding

Question 26

EUS

Answer 26

• Linkszijdige deel bovenste deel mediastinum
• Subcarinale klier
• Onderste deel mediastinum beiderzijds
• Linker (en rechter) bijnier (via de maag)

Question 27

EBUS

Answer 27

• Bovenste deel mediastinum bdz
• Subcarinale klier
• Hilaire klieren

Question 28

Wanneer kan een transthoracale punctie worden gedaan?

Answer 28

Kan gedaan worden bij perifere tumoren.
- Cytologie en histologie
- Gevoelige techniek in ervaren handen
- Pneumothorax (7-35%), zelden drainage nodig

Question 29

Wat zijn contra-indicaties voor een transthoracale punctie?

Answer 29

o Respiratoire insufficiëntie
o Monolong
o Pulmonale hypertensie
o Stollingsstoornissen

Question 30

Workup verdenking longkanker

Answer 30

Je probeert alles tegelijk te doen.
- Algemeen: anamnese + LO + lab etc.
- Rontgenbeelden: X-th, CT-th bb en PET
- Weefselstadiering: hoogste stadium proberen aan te tonen