Kości

Question 1

3 funkcje kości

Answer 1

Mechaniczna - podpora
Ochronna
Metaboliczna - magazyn jonów

Question 2

Rodzaje morfologiczne tkanki kostnej

Answer 2

Zbita - głównie pokrywa kości i w kościach długich

Gąbczasta - trzony kręgów, kość piętowa, nasada dalsza promieniowej. Ma 8 razy szybszy metabolizm niż zbita dlatego tam są złamania osteoporotyczne.

Question 3

Składowe kości

Answer 3

Organiczne - osteocyty, osteoblasty, osteoklasty, macierz kostna z kolagenem typu I

Nieorganiczne - Głównie hydroksyapatyty wapnia.

Question 4

Okresy metabolizmu kości

Answer 4

Wzrostu - do 20rż
Konsolidacji - do 35rż
Inwolucji - po 40 / 45rż

Question 5

tempo utraty masy kostnej na rok

Answer 5

wolne <1,5%
normalne 1,5-3%
szybkie >3%

Question 6

Od czego zależy szczytowa masa kostna

Answer 6

czynniki genetyczne
aktywność fizyczna
wapn w diecie
choroby przewlekłe

Question 7

Czemu kobiety tracą więcej masy kostnej

Answer 7

bo po menopauzie spadek etrogenów głównie 17-beta estradiolu

Question 8

Histologiczne jednostki przebudowy

Answer 8

kość zbita - osteon
gąbczasta - zatoka erozyjna

Question 9

ile trwa 1 cykl przebudowy kości

Answer 9

3-6 msc

Question 10

ile % masy kostne ulega przebudowie na rok

Answer 10

10%

Question 11

enzymy wskaźnikowe obrotu kostnego

Answer 11

resorpcja - fosfataza kwaśna oporna na hamowanie winianem

kościotworzenie - fosfataza zasadowa

Question 12

Inne markery resorpcji

Answer 12

hydroksylizyna
hydroksyprolina
telopeptydu łańcucha kolagenu I
wapń w moczu

Question 13

Najbardziej czułe markery kościotworzenia

Answer 13

frakcja kostna fosfatazy zasadowej
osteoklacyna
OSteonektyna
n końcowe propeptydy prokolagenu I

Question 14

Najbardziej czułe markery resorpcji

Answer 14

N i C końcowe telopeptydy kolagenu I
fosfataza kwaśna oporna na hamowanie winianem’
Katepsyna K
Kostna sialoproteina

Question 15

dlaczego niektóre wskaźniki są słabe

Answer 15

1. Niektóre rosną i przy tworzeniu i przy resorpcji
2. Niektóre rosną też przez procesy poza tkanką kostną
   3.Nie są chorobowo specyficzne

Question 16

Frakcja kostna fosfatazy zasadowej

Answer 16

Kształtowanie i mineralizacja osteoidu. Największa aktywność u dzieci. Wskaźnik skuteczności terapii antyrecorpcyjnej.

Question 17

OSteokalcyna

Answer 17

Tworzą ją dojrzałe osteoblasty. W jej syntezie ważna jest witamina K. Wspomaga mineralizację osteoidu.

Question 18

Osteonektyna

Answer 18

Tworzą ją osteoblasty. Inicjuje mineralizację przez wiązanie kolagenu.

Question 19

N i C końcowe propeptydy prokolagenu I

Answer 19

Wskaźniki wczesnej fazy tworzenia kości. Nie jest swoisty bo jest też uwalniany z więzadeł.

Question 20

CTX1

Answer 20

Produkt rozpadu kolagenu leci do krwi przy resorpcji. Jak ktoś ma osteoporozę to ujemna korelacja.

Question 21

NTX1

Answer 21

To samo co wyzej. Dobry do oceny kobiet po menopauzie i leczonych bisfosfonianami

Question 22

TRAP ( fosfataza kwaśna oporna na hamowanie winianem)

Answer 22

Uwalniana przez osteoklasty podczas resorpcji. Trochę ciężko ją odróżnić od innych fosfataz kwaśnych.

Question 23

Pirydynolina i dezoksypirydynolina

Answer 23

Obecne w dojrzałym kolagenie I,II i III uwalniane podczas reorpcji. Oznacza się to w moczu bo nie jest metabolizowane. PYR do DPYR ma być w stosunku 3,5/1

Question 24

Jakie hormony wpływają na obrót kostny

Answer 24

PTH, aktywna wit D , GKS, hormony tarczycy, hormony płciowe, IGF1 i IGF2, kalcytriol

Question 25

Co robi pth

Answer 25

Mobilizuje wapń z kości
Stymuluje nerkową hydroksylację 25(OH)D3 do 1,25(OH)2D3
resorpcja zwrotna wapnia w nerkach
zwiększa wydalanie fosforanów

Question 26

Gdzie powstaje wit D i co dalej

Answer 26

w skórze
potem w wątrobier hydroksylacja do 25(OH)D3
potem druga hydroksylacja w nerkach do 1,25(OH)2D3

Question 27

Co robi 1,25(OH)2D3

Answer 27

Mineralizacja kości i wchłanianie wapnia i fosfornaów z z PP
aktywuje syntezę kolagenu i fosfatazy zasadowej w komórkach osteoblastopodobnych. W dojrzałych osteoblastach aktywuje syntezę osteokalcyny

Question 28

RANKL RANK OPG

Answer 28

RANKL tworzyony jest przez osteoblasty i odpowiada za dojrzewanie osteoklastów. RANKL działa przez połączenie się z receptorem RANK na powierzchni osteoklastów.

Osteoprotegryna należy do TNF. Wzrost ekspresji genu kodującego OPG wywołują - TNF-a, IL-1, Estradiol, TGF-b. Osteoprotegryna baiutje RANKL żeby nie połączył się z RANK co hamuje dojrzewanie osteoklastów.

Question 29

Sklerostyna

Answer 29

Wytwarzana przez osteocyty.
Hamuje osteoklasto i osteoblastogenezę. Przez wiązanie się z receptorami LPR4,5,6.
PTH, estrogeny i obciążenie mechaniczne hamuje wytwarzanie sklerostyny.

Question 30

Co bada densytometria

Answer 30

Zawartość minerałów w kości. - BMC

Question 31

T-score

Answer 31

Średnie odchylenie od gęstości mineralnej kości od populacji referencyjnej tej samej płci.

Question 32

Z-score

Answer 32

Średnie odchylenie gęstości mineralnej kości od populacji referencyjnej tej samej płci, wieku, rasy

Question 33

jaka jest metoda referencyjna densytometrii

Answer 33

DXA - podwójna wiązka rentgena

Question 34

wskazania do densytometrii

Answer 34

-weryfikacja ryzyka złamania
-podejrzenie spadku masy kostnej
-weryfikacja wskazań do terapii antyresorpcyjnej
-monitorowanie leczenia

Question 35

Inne metody densytometrii

Answer 35

Ilościowa tomografia komputerowa - ocenia gęstość nie tylko osiowo ale też obwodowo.

Ultrasonografia ilościowa - ocenia parametry akustyczne, tylko do oceny ryzyka złamania.