7.1 + 8.7: Antimicrobiële therapie I + II

Question 1

Soorten antimicrobiële middelen

Answer 1

• Antibiotica
• Antivirale middelen
• Anti-schimmelmiddelen
• Anti-parasitaire middelen

Question 2

Augmentin

Answer 2

Amoxicilline/clavulaanzuur

Question 3

Bepaling tot welke groep een bepaalde antibiotica behoort, is afhankelijk van de werkzaamheid tegen … bacteriën

Answer 3

• Grampositieve bacteriën
• Gramnegatieve bacteriën
• Aerobe bacteriën
• Anaerobe bacteriën

Smalspectrum alleen op 1 groep
Breedspectrum op meerdere groepen

Question 4

Antibiotica kunnen worden ingedeeld in 5 groepen op basis van het aangrijpingspunt:

Answer 4

1. Celwandsynthese
2. Eiwitsynthese
3. Nucleïnezuursynthese en structuur
4. Foliumzuurmetabolisme
5. Overige

Question 5

Grampositieve bacteriën

Answer 5

Heeft een celmembraan met daarboven een dikke peptidogylcaanlaag (bestaat uit suikers en aminozuren)

Question 6

Gramnegatieve bacteriën

Answer 6

Membraan bestaat uit een binnen- en buitenmembraan, met daartussen een dunne peptidoglycaanlaag

Question 7

B-lactam antibiotica

Answer 7

Bevatten allemaal een B-lactamring en is in te delen in 3 subgroepen:
- Penicilline
- Cefalosporine
- Carbapenem

Question 8

Penicilline

Answer 8

Matige orale resorptie, daarom bij voorkeur intraveneus toegediend:
- Penicilline G
- Flucloxacilline
- Amoxicilline

Werkzaam tegen grampositieve en - negatieve anaeroben

Question 9

Carbapenem

Answer 9

Hebben van B-lactam het breedste spectrum en worden daarom gebruikt als reserve antibioticum
- Meropenem
- Imipenem

Alleen intraveneus en alleen bij heftige infecties

Question 10

Cefalosporine

Answer 10

Alleen werkzaam tegen aerobne gramnegatieve en -positieve bacteriën. Cefuroxim is een geschikt empirisch middel, bijv bij een sepsis

Question 11

Celwandsynthese

Answer 11

Uniek voor bacteriën. Peptide binden aan suikers en die worden over het celmembraan vervoerd. De peptide worden aan elkaar gezet door transpeptidase. Breekt een stukje peptide af om vervolgens 2 peptide aan elkaar te zetten. B-lactam blokkeert transpeptidase

Question 12

Belangrijke resistentiemechanismen tegen B-lactam antibiotica

Answer 12

• Productie van B-lactamase
• Vermindering van de opname
• Actieve efflux
• Veranderen aangrijpingspunt

Kunnen zowel intrinsiek (natuurlijk) als verworven zijn -> met name bij een te lage dosering

Question 13

De voorwaarden voor genezing van een infectie door een antimicrobieel middel

Answer 13

• Het middel dient het oorzakelijk micro-organisme te kunnen doden of de groei ervan te remmen
• Het middel moet de ontstekingshaard of het getroffen orgaan in voldoende mate bereiken

Question 14

Empirische therapie

Answer 14

Er wordt gestart met antibiotica zonder dat de verwekker bekend is, rekening houdend met de meest waarschijnlijke verwekker. Na de kweek wordt er specifieker behandeld. Hiervoor is een gevoeligheidsbepaling belangrijk (hoef niet per se breed te zijn)

Question 15

Aspecten die een rol spelen bij de keuze voor een antibioticum

Answer 15

• Focus van de infectie
• Verwachte verwekkers
• (Oude) kweekuitslagen
• Toedieningsweg en dosering
• Aanwezigheid van (relatieve) contra-indicaties
• Kosten

Question 16

Toedieningsweg en dosering zijn afhankelijk van:

Answer 16

• PK/PD parameters
• Beschikbaarheid van het middel
• Nier- en leverfuncties
• Gewicht

Bij voorkeur wordt het middel oraal toegediend: goedkoper, minder complicaties

Question 17

Profylaxe

Answer 17

Wordt gegeven om infectie te voorkomen: er is dus mogelijk besmetting en nog geen infectie

Question 18

MIC

Answer 18

Minimaal inhiberende concentratie: minimale concentratie waarmee de groei van bacteriën wordt geremd -> bepalen met Broth dilutie tes

Question 19

MBC

Answer 19

Minimaal bactericide concentratie: minimale concentratie waarbij een bacterie gedood wordt. Kan niet bepaald worden bij antibiotica die bacteriostatisch werken

Question 20

Farmacokinetiek

Answer 20

PK

Omvat de processen die plaatsvinden met het antibioticum in het lichaam nadat dit is toegediend, waaronder het concentratieprofiel van antibioticum in serum en andere weefsels

Question 21

Plasmaconcentratie

Answer 21

Afhankelijk van de mate van absorptie

Question 22

Biologische beschikbaarheid

Answer 22

De fractie van de dosis die onveranderd in de algemene circulatie terechtkomt. Afhankelijk van oa oplosbaarheid, afbraak door maagzuur of darmbacteriën en het first-pass effect

Question 23

Farmacodynamiek

Answer 23

FD

Omvat het effect van het antibioticum concentratieprofiel op de ziekteverwekker in het lichaam over de tijd. Afhankelijk van het soort antibiotica is een andere combinatie van parameters van belang voor de farmacodynamiek en dus de werking van het middel

• Tijdsafhankelijke middelen
• Concentratie-afhankelijke middelen

Question 24

Doel combinaties van antimicrobiële middelen

Answer 24

• Verbreden van het spectrum
• Synergie
• Beperken of voorkomen van selectie van resistentie

Question 25

Voorbeelden bijwerkingen van antimicrobiële middelen

Answer 25

- Insulten - Leuko- en trombopenie - Diarree - Nierinsufficiëntie - Verminderd gehoor, vertigo - Hepatotoxiciteit

Question 26

Clostridium difficile enterocolitis

Answer 26

Overgroei kan ontstaan als gevolg van selectie door antimicrobiële middelen. De bacterie produceert toxinen, waardoor er ontstekingen van de darm met pseudomembraan vorming ontstaat. Waterige diarree met bloed en koorts

Question 27

Allergie tegen antibiotica

Answer 27

Snelle reactie: bijna altijd IgE gemedieerd. Kunnen leiden tot anafylaxie Late reactie: onafhankelijk van IgE. Vaakste morbilliform exanthem (uitslag)