ADHD Flashcards
(23 cards)
Określenia dla ADHD
- zespół nadpobudliwości (DSMV) psychoruchowej z deficytami uwagi
- zaburzenie z deficytem uwagi i nadaktywnością (ICD11)
- zaburzenie hiperkinetyczne (ICD10)
Grupa objawów ADHD
nieuwaga, nadmierna impulsywność, nadruchliwość
Typy ADHD wg. ICD-11:
- zaburzenia z deficytem uwagi i nadaktywnością z przewagą nieuważności
- zaburzenia z deficytem uwagi i nadaktywnością z przewagą nadpobudliwości i impulsywności (nie spełnia objawów nieuważności)
- zaburzenia z deficytem uwagi i nadaktywnoscią o typie mieszanym
- inne specyficzne zaburzenia z deficytem uwagi i nadaktywnością
- niespecyficzne zaburzenia z deficytem uwagi i nadaktywonścią
Diagnoza ADHD w dorosłości
Objawy w wywiadzie klinicznym muszą być opisane jako występujące w przeszłości - występowały w dzieciństwie
Zaburzenia koncentracji uwagi
problem ze skupieniem uwagi (podtrzymanie i wybiórczość uwagi można wypracować)
Nadruchliwość
*b dziecko wykazuje nieuświadomioną, nieumiarkowaną, przekraczającą możliwości wiekowe i nieuzasadnioną aktywność ruchową
* może stać się podstawą hiperfokusu w dorosłości
Nadmierna impulsywność
dziecko wie co należy zrobić, zna zasady, ale nie jest w stanie opanować swoich emocji, problemy z odroczeniem lub zahamowaniem reakcji
Kryteria diagnostyczne ADHD
- początek objawów przed 12 r.ż.
- kryteria spełnione w więcej niż jednej sytuacji
- objawy powodują cierpienie, nie spełniają kryteriów innych zaburzeń
- 6 lub więcej miesięcy
- objawy są stałą cechą od lat
- powodują pogorszenie funkcjonowania
Zaburzona socjalizacja
Mylone z ADHD; dzieci nie znają granic i zasad relacji z innymi
Zmiany wprowadzone przez ICD-11
- ADHD jako zaburzenie neurorozwojowe
- początek zaburzenia w średnim lub wczesnym dzieciństwie
- podkreślono rolę kontekstu społecznego i norm kulturowych
Nasilenie objawów ADHD a wiek
- <4 r.ż.: nadmierna ruchliwość jako warian prawidłowego rozwoju, nie rozpoznaje się ADHD
- przedszkole: objawy nadruchliwości i impulsywności, rzadziej zaburzenia koncentracji
- szkoła: zmniejszenie intensywności nadruchliwości i impulsywności, nasilone objawy zaburzeń koncentracji
- dorastający: uczucie wewnętrznego niepokoju, zniechęcenie, znudzenie
Czynniki środowiskowe
- wcześniactwo i niska masa urodzeniowa
- kobiety rodzące przed 20 r.ż.
- narażenie płodu na kontakt z nikotyną
Rodziny dzieci z ADHD
- zaburzenie wysoko dziedziczone
- jeśli w rodzinie występuje inne zaburzenie neurorozwojowe to predyspozycja do ADHD jest wyższa, spodziewana
Różnice anatomiczne i funkcjonalne mózgu
- stała i powtarzanie niedostateczna aktywacja obszarów hamowania (prawa dolna kora czołowa, dodatkowy obszar rchowy, zwoje podstawy)
- nieznaczne zmniejszeje powierzchni korowej, różnice w obszarach płata czołowego i skroniowego, mniejsze jądra podstawne, hipokamp i ciało migdałowate
- Gallo: 3 głowne obwody zakłócenia w ADHD:
-obwód czołowo-ciemieniowy (koncentracja uwagi)
-obwód grzbietowo-czołowo-prążkowy (kontrola hamowania)
-obwod mezokortykolimbiczny
Hipoteza monoamin ADHD
- dopamina - gęstość receptorów dopaminergicznych jest niższa niż prawidłowa i zaburza układ nagrody, co może skutkować impulsywnością, mniejszym hamowanie, deficytami uwagi
- noradrenalina - wysoki jej poziom moze skutkować nadruchliwością, niski ma związek ze zmniejszeniem sprawności pamięci podręcznej
- Badania Cortese: wyraźna i szybka odpowiedź lekami psychostymulującymi zwiększaja dostępność neuroprzekaźników
Trudności szkolne dzieci z ADHD
- słabsze osiągnięcia skzolne
- niższe wyniki w testach
- niższy iloraz inteligencji
Problemy szkolne: momenty kryzysowe
- pierwsze półrocze 1 klasy: problemy z dostosowaniem się do wymogów szkoły
- 4 klasa: problemy z dostosowaniem się do wymagań różnych nauczycieli, zmian sal, samodzielnosci w notowaniu
- 7/8 klasa: ujawnianie powikłań ADHD
Leczenie ADHD: założenia terapii
- zmniejszenie objawów nadpobudliwości
- zmniejszenie objawów zaburzeń współwystępujących
- zmniejszenie ryzyka powikłań
- edukacja rodziny, otoczenia i dziecka nt. nadpobudliwości
- zmiana otoczenia i dostosowanie go do potrzeb dziecka
- wzmocnienie strategii radzenia sobie z problemem u dziecka, rodziców, nauczycieli
- zmiana niewłaściwych postaw
6 etapów skutecznego wydawania polecenia
- podejdź do dziecka
- zdobądź jego uwagę
- wydaj jednoznaczne polecenie 2-3 słowa
- poproś dziecko o powtórzenie polecenia
- powtórz polecenie, poproś dziecko o powtórzenie
- dopilnuj jego wykonania
Nauczanie równoległe
Równoległe, jednoczesne przekazywanie wiedzy szkolnej i wprowadzanie zasad zachowania na lekcji, uczenie dzieci zachowań prospołecznych oraz stosowanie technik zmniejszających niekorzystny wpływ różnych objawów na funkcjonowanie dziecka w klasie
Sandra Rief: cele pracy z uczniem
- zmniejszenie ilości zachowań trudnych
- uzyskiwanie przez dziecko adekwatniejszych wyników w nauce
- poprawienie samooceny
- realizowanie prac domowych przez dziecko
Techniki inwestycyjne
Odpowiednie przebudowanie środowiska przynosi długofalowe korzyści w pracy z uczniem z ADHD, np. usytuowanie dziecka w klasie, minimalizacja bodźców rozpraszających
Techniki minutowe
- modyfikacja zadań
- modyfikacja struktury testów
- ustalenie przerywników w pracy
- ustalenie tajnego sygnału o znaczenie “to ważne!”
- monitorowanie poziomu rozumienia poleceń i bieżącej aktywności ucznia
- wyznaczenie jasnej struktury lekcji
