Flashcards in Æxli í þvagfærum Deck (19)
1
hvað er langalgengasta illkynja æxlið í nýrum
-uppruni
-staðsetning
-tíðni á Íslandi
-5 ára lifun
renocellular carcinoma
-epithelial tubular frumur
-algengast í cortex
-er með því hæsta sem þekkist
kk 13,5/100 þús en kvk 6,5/100 þús
-60%
2
áhættuþættir fyrir krabbamein í nýrum
-reykingar
-HTN
-offita
-Cadmium
-blóðskilun
-erfðir => von Hippel-Lindau
3
von Hippel-Lindau syndrome
meðfædd stökkbreyting í VHL-æxlisbæligeni á litningi 3 sem temprar nýmyndun æða. Þurfum að tapa hiu allelinu til að fá carcinoma renucellulare
4
carninoma renocellulare
-flokkun
Clear cell carcinoma (70-80%)
Papillary carcinoma (10-15%)
Chromophobe carcinoma (5%)
ATH að gráða og stigun skiptir meira máli en tegund
5
Clear cell carcinoma
-uppruni
-erfðir
-hvað er merkilegt við þetta
-epithelial tubular frumur
-tengst stökkbr í VHL-geni svo það verður stjórnlaus nýmyndun æða
-æxlið er gult (hin eru grá) því æxlisfrumurnar innihalda bæði glycogen og fitu
Metastasar eru mög óútreiknanlegir (fingur, heili, munnhol)
6
Sarcomatoid form af clear cell carcinoma
-horfur
-hvernig æxli er þetta
-það er verra enn af gráðu 4
-getur ummyndast í vef sem lítur út eins og sarcoma
=> mjög slæmar horfur
7
Papillary carcinoma í nýra
--uppruni
-erfðir
-þau geta verið
-epithelial tubalfrumur
-tengt tvöföldun á MET-geni á litningi 7 sem leiðir til mögnunar á tjáningu tyrosine kínasa
-bilateral og multifocal
8
Chromophobe carcinoma
-uppruni
-erfðir
-intercalated frumur í safngöngum
-tap á erfðaefni á mörgum litningum
ATH betri horfur
9
Einkenni krabbameina í nýrum
Hematuria (>50%)
verkur/fyrirferð
hiti
polycythemia (5-10%, æxlið myndar epo)
meinvörp (oftast lungu og bein)
10
Oncocytoma renis
-uppruni
uppruni frá safngöngum
"oncocytar" innihalda hvatbera
Góðkynja æxli :)
11
Wilm´s tumor (nephroblastoma)
algengasta primary nýrnaæxlið í börnum undir 5 ára
-99% sporadísk
Góðar horfur 90%
12
Acute Blöðrubólga
-orsök
-áhættuþættir
-v/ gram - stafa
-kvk, obstruction, sykursýki, instrumentation vanskapnaður á þvagfærum
13
Chronic Blöðrubólga
-orsök
-óþekkt
=> ATH ræktanir eru neikvæðar
-miðaldra konur
-einkennandi eru glomerulations (litlar punktblæðingar)
14
Æxli í þvagblöðru
sjúkdómur eldra fólksins, frekar kk en konur hafa verri 5 ára lifun
15
Æxli í þvagblöðru eru af tveimur gerðum
Carcinoma transitionale (98%)
Flöguþekjukrabbamein (2%) => verri horfur
16
Vaxtarmynstur æxla í þvagblöðru
1) totumyndandi + ekki ífarandi = algengast :)
2) totumyndandi + ífarandi
3) flatt + ekki ífarandi
4) flatt + ífarandi =verstu horfurnar
17
æxli í þvagblöðru
-Low grade
-High grade
-alltaf papillary og sjaldan ífarandi (geta komið aftur og aftur eftir fjarlægingu)
-ýmist papillary eða flöt, stærri, vaxa týrpa og dreifa sér í aðlæga vefi.
=> ef ekki komið í vöðvalagið þá er það skurðtækt, annar þarf að taka blöðruna (slæmar horfur)
18
Æxli í blöðru eru oft multifocal og hafa tilhneigingu til endurkomu
satt
19