Flashcards in Frumudauði Deck (23)
1
Necrosis
-Umfrymisbreytingar
eosinophilia (meira bleikt)
glassy, homogen (v/ minnkaðs glycogen)
blöðrótt (v/ meltingar á frumulíffærum)
2
Necrosis
-Kjarnabreytingar
Pyknosis => skreppur saman
Karyorrhexis => brotnar niður
Karyolysis => fölnar og leysist upp
3
Coagulative necrosis
-hvernig útlit
-afhverju
-orsök
dauður vefur en uppbygging og útlit helst
-eðlissvipting próteina og ensíma
--> oftast vegna ischemiu
4
Liquefactive necrosis
-hvernig útlit
-afhverju
-orsök
vefurinn leysist upp í vökvakennt form
bakteríu-/sveppasýkingar
-ensím úr neutrophilum valda miklu niðurbrot
5
Caseous necrosis
-hvernig útlit
-afhverju
-orsök
gul-hvítur, sundurlaus vefur
granulomatous bólga
--> Berklasýking
6
Fibrinoid necrosis
-hvernig útlit
-afhverju
-orsök
skærbleikt myndlaust útlit
antigen-antibody complexar falla úr í æðaveggi + fibrin
--> ónæmisviðbrögð í tengslum við æðabólgur
7
Fat necrosis
-hvernig útlit
-afhverju
-orsök
myndar hvítar skellur í fituvef
--> bráður pancreatitis
--> áverkar á fituvef (högg/skurðaðgerðir)
8
Gangernous necrosis
-hvernig útlit
-afhverju
-orsök
drep tekur yfir mörg vefjalög, vegna ischemiu
Skiptist í:
dry => coagulative necrosis
wet => liquefactive necrosis
--> öll vegglög garna
9
hvernig safnast efni fyrir í frumum?
-eðlilegt efni myndast of hratt (fituumbreyting í lifur)
-óeðlilegt endogen efni safnast fyrri því ekki er hægt að flytja það út
-ensímgallar ná ekki að brjóta efnið niður
-óeðlilegt exogenous efni safnast fyrir í frumunni og hún getur bara ekkert gert
10
alpha1-antitrypsín skortur
erfðasjúkdómur þannig að það próteinið flyst ekki úr lifrarfrumum. Getur þannig valdið skemmdum á lifrarfrumunum
-getur komið lifrarskemmdir
11
hvenær verður fituumbreytining
einhvern tíman í ferlinum þegar fitusýra fer inn í lifrarfrumu og þar til hún fer út sem lípóprótein.
12
hvað eru foamy macrophagar?
macrophagar sem hafa tekið upp kólesteról og kólesterólið myndast litlar himnubundnar vacuolur inní þeim
13
mallory bodies
-er teikn um áfengissjúkdóm
-eosinophilic efni í umfrymi lifrarfrumu
14
Glycogen safnast upp í frumum þegar
afbrigðileg efnaskipti eru á glúkósa og glycogens
Sykursýki => þá finnst glycogen í:
-tubular frumum nýrna
-hjartavöðvafrumum
-beta frumum í langerhanseyjum
15
Kolapigment úr andrúmslofti
inn með lofti og étið upp af alveolar macrophaga og berst svo með sogæðum til lungna- og mediastinal eitla og mynda anthracosis
ef þetta er mikið getur það valdið emphysema og fibrosis
16
Lipofuscin
-hvar er
-úr hverju
-hvað segir þetta okkur
-brúnleitt kornótt efni í lifur og hjarta í eldra/illa nærðu fólki
-blanda af niðurbrotnum lípíðum og próteinum
-merki um fyrri skemmdir af völdum frírra radicala
17
Hemosiderin
er iron-geymslu complex
-brúnt/gyllt granular litarefni
systemiskt: hemosiderosis, hemochromatosis
18
Dystrophic calcification
kalkanir í dauðum/deyjandi vefjum
kalsíumefnaskipti eðlileg (Ca++ í serum eðlilegt)
19
Metastatic calcification
kalkanir í eðlilegum vef
óeðlileg kalsíumefnaskipti (hypercalcemia)
Orsök: aukið PTH, Beineyðing, brenglun á D-vítaminbúskap, nýrnabilun
20
dystrophiskar kalkanir
-extracellular
-intracellular
E => byrja í himnubundnum blöðrum frá deyjandi frumum (Ca sækir í phopholípíð)
ATH phospatið eykst vegna himnubundins phosphatasa
I => byrja í hvatberum deyjandi frumna sem geta ekki stjórnað lengur innanfrumu Ca
21
metastasískar kalkanir koma aðallega í
interstitial vef
-æða
-nýrna
-lungna
-magaslimhúðar
yfirleitt ekki mikil áhrif á starfsemina
22
coagulatvie necrosis í heila
liquefactive
23