Algemeen orthopedie

Question 1

oorzaken van orthopedische aandoeningen

Answer 1

1. traumatologie
2. degeneratieve aandoeningen
3. inflammatoire & metabole afwijkingen = reumatologie
4. bottumoren
5. botinfectie = osteomyelitis

Question 2

functie van bot

Answer 2

1. biologische functie
   - calcuim metabolisme
   - hematopoïese
2. beweging
   - morfologische kenmerken = congruentie
   - mechanische eigenschappen = sterkte
   - overdracht van kracht spieren
   –> krachtenkoppel: moment = kracht x afstand

Question 3

macroscopische structuur van bot

Answer 3

1. componenten
   - periost = beenvlies
   - bot
   - beenmerg
2. vorm indeling
   - kort
   - plat
   - lang
3. lange beenderen indeling
   - diafyse = schacht
   - epifyse = uiteindes
   - metafyse = regio net centraal van groeischijven

Question 4

microscopische structuur van bot

Answer 4

1. algemeen
   - cortex & botkanaal hebben zelfde samenstelling
   - andere microscopische structuur
2. buitenrand
   - cortex = compacta
   - veel bot balkjes
   - 10% porositeit
3. botkanaal
   - trabeculair = cancelleus bot
   - minder bot balkjes maar meer bloedvaten & bloedcellen
   - 50-90% porositeit

Question 5

structuur x functie van bot

Answer 5

1. diafyse
   - dik & dens
   - weerstand tegen torsi & plooien
2. epifyse & metafyse
   - breder met dunne cortex
   - vervorming & demping toelaten
3. verandering in structuur
   - wet van wolf = form follows function
   - mechanotransductie = richting & grootte van krachten bepalen structuur

Question 6

indeling van fracturen volgens kracht

Answer 6

1. hoog inwerkende kracht
   - klassiek breuk verhaal
   - vaak traumatisch
2. laag inwerkende kracht = stressfractuur
   - vaak gemist door atypisch berukverhaal
   - te kleine kracht voor breuk + te hoge frequentie voor process van remoddelering
   - sluimerend verloop

Question 7

stressfracturen

Answer 7

1. oorzaken van stressfracturen
   - plotse activiteitstoename
   - overgewicht
   - biomechanische afwijkingen
2. predilectieplaatsen
   - femurhals
   - proximale tibia
   - metatarsaal = marsfractuur van metatarsaal bij plots heel veel & lang wandelen

Question 8

indeling van fracturen volgens structuur

Answer 8

1. groenhout fractuur
   - 1 zijde van bot gebroken, andere kant gebogen
   - bij kinderen = sterk beenvlies van periost
   - wordt dunner bij volwassen worden
   - vaak sterkte hoekstand
   - te corrigeren bij manipulatie
2. fissuur
   - gedeeltelijke onderbreking van continuiteit
   - vb: enkel mediale/laterale cortex
   - geen verplaatsing van fragmenten
   - goed contact tussen breukvlakken
3. impactiefractuur
   - in metafyse regio = impact van trabeculair bot
   - berperkte verplaatins
   - meestal femurhals
4. andere
   - volledige fractuur
   - multiframentaire fractuur

Question 9

indeling van fracturen volgens relatie met omliggende weefsels

Answer 9

1. gelsoten fractuur
   - inacte huid
   - geen verbinding met buitenwereld
2. open fractuur
   - verbinding met buitenwereld
   - van binnen naar buiten of omgekeerd vb: schotwonde
3. pathologische fractuur
   - fractuur die normaal niet zou optreden = bij typische belastingen
   - val van normale hoogte
   - door osteoporose of botkanker
4. verwikkelde fractuur

Question 10

openfractuur

Answer 10

1. Gustilo classificatie
   - graad 1 < 1cm
   - graad 2 = 1-10cm
   - graad 3 > 10cm
2. therapie
   - a = primair sluiten door te naaien
   - b = niet te sluiten door huid die afwezig is = transplantatie vanuit rug
   - c = vasculaire verwikkeling
   - d = geen bloedvaten = geen regeneratie = amputatie

Question 11

verwikkelde fractuur

Answer 11

1. bloedvaten
   - supracondylaire humerusfractuur = a. brachialis
   - fracturen & luxaties rond knie = a. poplitea
2. zenuwen
   - humerusractuur = n. radialis
   - fracturen rond knie = n. peroneus communis met dropvoet
   –> vooral aan fibula kop
3. inwendige organen
   - longen
   - ruggenmerg
   - blaas & urethra

Question 12

indeling van fracturen volgens morfologie

Answer 12

1. extra-articulair
   - bot zal altijd met bot regenereren
   - spieren, pezen & kapsel = littekenweefsel
   - altijd volledige functie herwinst
2. intra-articulair
   - kraakbeen herstelt zicht met fibrocartilago
   - kans op post-traumatische artrose
3. types
   - directe impact = dwarse breuk
   - torsie trauma = schuin & spiraal
   - comminutie = pathologische + hoog energetische breuk
   –> vaak nood aan CT voor 3D structuur in kaart te brengen

Question 13

anamnese van fracturen

Answer 13

1. 10% van fracturen is na 10 dagen nog geen diagnose gesteld
2. anamnese = type fractuur
   - sport activiteit
   - openbare weg
   - thuis
   - agressie = ulna met MC5
   - verhaal zal type fractuur verklaren, maar werkt ook omgekeerd

Question 14

symptomen van breuk

Answer 14

1. pijn
   - drukpijn bij oppervlakkig gelegen bot
   - ulna & radius
   - tibia & fibula
   - metatarsaal & -carpaal
2. andere
   - abnormale stand & beweegelijkheid
   - crepitatie
   - funcio leasie
   - zwelling
   - ecchymose = bloedvlekken

Question 15

fractuur heling

Answer 15

1. hematoom
   - bot gebroken
   - periost gescheurd
   - merg vernield
   - weke delen gekneusd (minstens)
   - bloedvaten gescheurd
2. fases van herstel
   - inflammatie fase
   - zachte callus = granulatie weefsel
   - harde callus = echte botvorming
   - remoddelering

Question 16

inflamatie

Answer 16

1. algemeen
   - dag 0-7
   - hematoom
   - bot & periost necrose
   - osteoclasten verwijderen dood bot
2. cytokine release
   - vasodilatatie & hyperemie
   - polymorphonucleairen
3. granulatie weefsel
   - proteoglycanengel
   - collageen type 1, 2 & 3
   - door pluripotente mesenchymale cellen

Question 17

zachte callus

Answer 17

algemeen
- week 2-4
- verhindering van mechanisme door rigide fixatie
- stimulatie van mechanisme door lichte beweging

1. pijn & zwelling neemt af
2. granulatie weefsel -> kraakbeen
3. progenitor cellen endosteun & periosteun worden osteoblasten
4. vorming van kraag op elk fragment
5. kragen groeien naar elkaar toe
6. einde zachte callus
   - voldoende stabiliteit voor verkorting te voorkomen
   - angulaire afwijkingen kunnen optreden

Question 18

harde callus

Answer 18

1. harde callus
   - progressieve calcificatie van matrix = omzetting naar woven bone
   - conversie start in perifirie
2. remoddeling
   - start na solide structuur
   - woven bone wordt vervangen door botlammelen in functionele richtingen
   - eindstadium = originele morfologie van cortex & medullair kanaal

Question 19

pro & con van botheling

Answer 19

factoren die botheling versnellen/vertragen

1. pro’s
   - onverstoord hematoom
   - microbeweging
   - belasting
2. con’s
   - drainage hematoom
   - rigide fixatie
   - infectie
   - devasculairsatie
   - nicotine

Question 20

algemeen therapie fractuur

Answer 20

1. acute fase = zwelling
   - toelaten maar ook beperken
   - open gips = mogelijkheid van acuut compariment sydroom
   - rust & hoogstand
   - ijs
   - NSAID
2. reductie van verplaatste fracturen
   - manipulaties onder nacrose
   - tractie
   - open chirurgisch
3. fracuut van lange beenderen
   - risico op rotatie & niet paralelle as
   - semi-rigide fixatie nodig

Question 21

materialen voor fixaties van fracturen

Answer 21

1. niet-rigide
   - gips
   - tractie
2. semi-rigide
   - intramedullaire nagel
   - externe fixatie = kooi
3. rigide
   - plaat & schoef chirurgisch
   - osteosynthese

Question 22

tractie

Answer 22

1. uitvoering
   - via kleefpleisters op huid
   - via pinnen door bot
2. voordelen
   - geen risico op infectie van fractuur zone
   - kan bijna altijd in acute situatie gebeuren
   –> in afwachting van verdere behandeling
3. nadelen
   - langdurige bedlederigheid = 6w
   –> kan bij ouderen grote gevolgen hebben = volledige atrofie
   - vaak minder controle van uiteindelijke stand

Question 23

fixatie

Answer 23

1. externe fixatie = kooi
   - pinnen in bot
   - boven & onder fracuur
   - indicatie = open & communitieve fracturen
2. interne fixatie met plaat & schroef
   - fractuur open benaderd
   - reductie van fractuur
3. interne fixatie met mergnagel = intramedullaire pijn
   - fractuur blijft gesloten
   - pijn opgeschoven van craniaal of caudaal in merg kannaal
   - geen onderbreking periost = betere revalidatie

Question 24

complicaties van fracturen

Answer 24

1. hematoom
   - femur = 2l
   - bekken = 3l
   –> meer dan 1/2 van bloed
   - lange duur van herstel
2. beenderig
   - malunioin = slechte aaneengroei
   - delayed union = tot maanden
   - non-union = pseudoartrose
   - AVN
   - osteomyelitis
3. weke delen
   - acuut compartiment syndroom
   - reflexmatige sympathische dystrofie van Sudeck
   - scheefstand of verstijving van gewrichten

Question 25

non-union

Answer 25

1. algemeen - geen botheling langer dan 6maand - zal nooit meer aan elkaar groeien - pseudoartrose = bewegelijkheid in "nieuw" gewricht 2. verhoogd risico - high velocity trauma - open fractuur - distale 1/3 tibia - slecht uitgevoerde inwendige fixatie - nicotine

Question 26

algemeen acuut compartiment syndroom

Answer 26

1. aandoening - zwelling na trauma = inflammatie & bloeding - geen uitzetting meer mogelijk door fascia - drukstijging in spierloges - meestal in kuit of voorarm 2. symptomen - Pain - Pallor = bleekheid - Pulse = geen perifere hartslag meer voelen - Paresthetica - Paralyse = motorische uitval

Question 27

symptomen acuut compartiment syndroom

Answer 27

1. gevolgen - daling in lymfedrainage - daling in veneuze drainaige - daling in arteriele inflow = necrose met onherroepelijke schade 2. complicatie - blijvende atrofie - misvormingen & stijfheid = contracturen - voorarm = Volkmann contractuur