Protocols Flashcards
(54 cards)
1
Q
gewrichtsrevalidatie
A
- modaliteiten
- veel herhalingen = 50+ of onbelast fietsen
- volledige ROM
- lage drukken = combinatie open & gesloten keten
- goede kwaliteit - neuromusculaire training
- eerst intramusculair = setting
- dan intermusculair = gesloten keten - foute therapie
- traditionele therapie
- verzwakte spier zal krachttraining nodig hebben
2
Q
revalidatie van spierscheur begin
A
- immobilisatie voor bloedprop
- graad 1 = 1 dag behalve als proximale bewegingen niet pijnlijk zijn
- graad 2 = 2 dagen
- graad 3 = 1 week
- lidmaat in meest velengd & pijnvrije positie houden - mobiliteit
- dynamisch
- zorgt voor functioneel litteken weefsel = elastisch & voldoende lengte
- moet altijd pijnvrij zijn eerste week & 3-4/10 nadien - hoge load
- progressieve stretch
- progressieve krachttraining
3
Q
krachttraining na spierscheur
A
- modaliteiten
- na 3-4w
- zo funcitoneel mogelijk
- spieruithouding
–> vermoeide spier zal bij excentrisch werk sneller scheuren - verloop
- isometrisch
- concentrisch korte fase
- concentrisch lange fase
- excentrisch
- pylometrisch = afh van ADL-noden
4
Q
revalidatie van lig. ruptuur
A
- acute fase
- POLICE
- mogelijk heelkunde - pertuberatie training
- reageren op externe verstoringen
- lig. scheurt door gebrek in proprioceptieve werking = verbeteren
- ook positief effect op subjectief stabiliteitsgevoel - andere
- eerste 3 weken midrange mobilisatie
- na 3w = treksterkte verbeteren
5
Q
revalidatie van tendinopathie
A
- conservatief schema
- relatieve rust
- NSAID
- aligment corrigeren - progressive overload
- isometrisch
- isotonisch dynamisch = HST heavy slow training
- fast & high loads
6
Q
isometrisch tendinopathie
A
- wanneer
- eerste fase
- pijn te hoog om dynamisch te werken
- in season = plus op normale schema voor pijn inhibitie - wat
- isotonische contractie op hoek die patiënt zelf mag kiezen
- meest pijnvrije hoek
- dagelijks
7
Q
isotonisch dynamisch tendinopathie
A
- algemeen
- wanneer pijn dit toelaat < 3/10
- load tolerant - modaliteiten
- 3sec concentrisch - 3 sec excentrisch
- begin op 15 RM met progressie naar 6RM
- altijd 1 dag tussen door zware training
8
Q
high & fast loads tendinopathie
A
- modaliteiten
- grote kracht leveren
- over zo groot mogelijke ROM = stretch shorten cycle - wanneer
- wanneer pijn dit toelaat < 3/10
- goed bewegingspatroon = risicofactoren weggewerkt
9
Q
fase 1 van revalidatie heupfractuur
A
- mobiliteit
- normale mobiliteit in knie
- geassisteerde ROM
- hand ter hoogte van breuk houden = geen afschuifkrachten - NWB non weight bearing
- open keten
- progressie met therabanden
- oppassen met hefbomen = compressie goed, afschuifkrachten niet - PWB parial weight bearing
- weight shift oefeningen
- kleine squat met steun
- toevoegen core stabilisatie - andere
- zwelling & pijnreductie
- motorisch controle = isometrisch spieren activeren
10
Q
fase 2 van revalidatie heupfractuur
A
- voorwaarden
- minimum 50% steun
- minimale zwelling & geen zwelling knie
- normale ROM knie
- goede motorische controle
- MMT3 gluteus medius - inhoud
- gesloten keten oefeningen
- balans training = trampline, bosu, …
11
Q
fase 3 van revalidatie heupfractuur
A
- voorwaarden
- MMT4 gluteaal
- MMT4 quadriceps - inhoud
- full weight bearing
- unipodale oefeningen - oefeningen
- squat & lungte
- heupextensie in stand
- leg-press
- knie flexie & extensie in zit
- tenen stand - einde revalidatie
- geen trendelenbrug
- 15% verschil met handheld dynamometer
12
Q
fase 1 van revalidatie heupchirurgie
A
- doelen
- bescherming van het herstelde weefsel
- herstel ROM binnen de restricties = risico op malunion
- inhibitie van pijn en inflammatie = ijs & medicatie
- preventie spieratrofie
- behoud ADL capaciteiten - voortgang naar fase 2
- minimale pijn tijdens reva fase 1 = 3/10 maximaal
- ROM>75% niet-aangedane zijde
- normale motor control
- full weightbearing toegestaan
13
Q
oefengingen fase 1 van revalidatie heupchirurgie
A
= dag 0 - 4 weken
- ROM
- ROM opbouwen door CPM contius passive motion & angulaire mobilisaties
- opletten voor flexie-contractuur
- fietsen zonder weerstand - MC = isometrische oefentherapie
- lichte oefentherapie
- BP bridging
- legpress met weinig gewichten
- heupflexie in zit
14
Q
fase 2 van revalidatie heupchirurgie
A
= week 4-6 afh van heelkunde
- doelen
- bescherming van het herstelde weefsel
- herstel volledige ROM = mobilisatie & stretching
- gangpatroon = vaak trendelen brug door krukken
- opstarten krachttraining - voortgang naar fase 3
- full ROM = afh van pathologie soms niet meer mogelijk
- pijnvrij gangpatroon
- kracht heupflexoren >60% niet-aangedane zijde
- kracht heupadd, abd, ext, IR, ER >70% niet-aangedane zijde
15
Q
oefeningen fase 2 van revalidatie heupchirurgie
A
- algemeen
- gangrevalidatie & aquatherapie
- cardiovasculaire training op home/cross trainer
- krachtprogramma - krachtprogramma = focus gluteus medius
- UP stand + romp rotaties
- zijwaarts stappen tegen weerstand
- side bridge
16
Q
fase 3 van revalidatie heupchirurgie
A
= week 6-8
- doelen
- herstel kracht/krachtuithouding
- cardiovasculaire training
- optimalisatie neuromusculaire controle en evenwicht - voortgang naar fase 4
- kracht flexoren > 70%
- kracht add, abd, endo, exo >80%
- cardiovasculair pre-op
- functionele oefentherapie is mogelijk
17
Q
fase 4 van revalidatie heupchirurgie
A
- doelen
- afh van noden analyse ADL & sport
- normale ROM
- links/rechtverschillen van 15% worden toegestaan
–> handheld dynamometer
- geen trendelen burg
18
Q
eerste 4 dagen post-operatief coxprothese
A
- ziekenhuis revalidatie
- herstellen mobiliteit maar geen endrange
- motor control = leren opspannen
- begeleiden van transfers
- leren wandelen met krukken
- trappenlopen oefenen = afh van thuissituatie - complicaties door operatie
- been lengte verschil = zolen
- flexor contractuur met kyfotische houding
- trendelen burg door motorische controle > zwakte
19
Q
4d tot 8w postoperatief coxprothese
A
- gangrevalidatie
- lopen met krukken = correct drukverdeling op prothese
- aquarevaldiatie - krachttraining
- isometrische contracties
- alle heupspieren
- in gesloten keten werken - ROM
- voorkomen flexie contractuur = psoas verkorting
- snel mobiliseren = minder pijnmedicatie, vlotter wandelen & sneller ADL opname
20
Q
2-8m postoperatief coxprothese
A
- algemeen
- specifiek programma
- afh van activiteiten & participatie
- afh van klinisch onderzoek - frequente doelen
- flexie ROM
- kracht voor flexoren, extensoren & abductoren
- evenwicht & stabiliteit oefeningen
- gangrevalidatie & reconditionering - funcitonele oefeningen
- vanaf 3m post-operatief
- transfers
- tenenstand
- knie-heffen & squats
- UP stand + rotaties
21
Q
fase 1 van revalidatie ACL
A
= 1 week
- ROM 1 dag post-op
- volledige extensie = belang voor gangpatroon
- 90° flexie = belang voor zit & fietsen - pijn
- 7-10d antalgische houding
- 1 week rust
- tijd nodig voor zwelling & pijn te doen verdwijnen - neuromusculaire controle
- intra & intermusculaire controle
- Qc-setting
- legpress, fiets & activo passief - doelen voor progressie naar fase 2
- volledige actieve extensie
- 120° actieve flexie
- weinig tot geen zwelling
- volledige extensie tijdens unipodaal stand houden
22
Q
revalidatie van ROM ACL
A
- ROM hetsel
- herstellen met ritmische oefeningen vb: pendelen
- andere letsels vb: meniscus kunnen voor extra zwelling zorgen = vertraging van revalidatie
- geen forcatie mobilisaties = kans op botmuizen (osteochondraal letsel) - hyperextensie
- revalideren naar symmetrie = ook hyperextensie
- bij normale extensie zal hyperextensie altijd automatisch volgen
- lichte beperking = zal nooit komen
23
Q
fase 2 van revalidatie ACL
A
- inhoud
- 2w tot 3 maand
- pertuberatie training
- tonificatie hamstrings & quadriceps vanaf 4w - petuberatie training
- objectieve laxiteit = afh van chirurg
- subjectieve laxiteit = afh van kine = snelheid van contractie
- onderling weinig correlatie - doelen voor progressie naar fase 2
- volledige actieve flexie
- 80% hop testen met excentrische landing
- 80% LSI muscle strength
- 10 minuten joggen met goede controle & geen zwelling als gevolg
24
Q
revalidatie van quadriceps ACL
A
= grootste atrofie in quadriceps
- hoeken
- 0-70° = anterior translatie
- 70° = geen translatie = quadricepsneutrale hoek
- 70-150° = posterior translatie - gesloten keten oefeningen
- minder belastend
- grotere co-contractie = hamstrings
- grotere compressie = minder afschuiving - richtlijnen openketen
- 0-70° = afgeraden eerste maand
- na 1m = 40-90°
- 10° toename naar extensie per week
25
revalidatie van hamstrings ACL
1. algemeen
- altijd minder atrofie dan quadriceps
- hamstrings = nooit extra stress op VKB
- vaak doen hamstrings meer pijn = door semitendinosus greffe
--> 4 weken wachten met tonificatie
2. voorwaarden
- hamstrings volume helft van quadriceps
- oefeningen voor functionele hamstringsactiviteit
26
revalidatie van neuromusculaire controle ACL
1. pertuberation training
- snelheid van reactie op externe storingen
- proprioceptieve functie VKB moet vervangen worden door secundaire structuren
- greffe semitendinosus heeft weinig proprioceptie
2. foutieve strategiën
- vertraagde hamstringscontracite
- eerst quadriceps contractie
- Qc-avoidance = teveel hamstrings co-contractie die knie op slot zet
--> controle gaat van de knie naar heup
27
fase 3 van revalidatie ACL
1. inhoud = functionele training afh van noden
2. doelen voor progressie naar fase RTS
- 90% LSI hop testen
- vertrouwen in knie & mentaal klaar voor RTS
- educatie ivm gevaarlijke knie bewegingen
- geen pijn of reactie bij beginnende RTS bewegingen
28
evaluatie RTS ACL
1. testen
- kracht test = mag 20% verschil zijn door natuurlijke assymetrie
--> LSI limb symmetrie index
- functionele testen = HOP testen
2. HOP testen = unilateraal landen
- testen van subjectieve laxiteit
- veel verschillende maar 2 zijn voldoende
- ook door psychologische vragenlijst
- percentage tov aangedane knie moet 100% zijn!!
- grootste indicator voor re-injury
29
eerste dagen revalidatie van partiële menisectomie
1. algemeen
- 4 weken hurkverbod
- 3 weken niet lopen
- 4 weken tot sporthervat
1. post-op
- dag hospitaal
- voorzichtige gang
- POLICE-regels voor inflammatie
2. rust = beter te veel dan te weinig
- teveel belasting = klein scheurtje
- 1 kans op goed herstel, anders blijven sukkelen
- kans op chronische inflammatie of hoge irriteerbaarheid
- patiënt bewust maken dat snelste revalidatie = eerste dagen rust
30
ROM revalidatie partiële menisectoie
1. oefeningen
- pendelbewegingen
- heel langzaam opbouwen
- erg lichte pijn toegestaan = is anders dan pijn pre-op
2. richtlijnen
- 1w = knie-extensie genormaliseerd
- 4w = knie-flexie genormaliseerd
--> pas na 4 weken pijnlijke mobilisaties
3. stabiisatie efeningen
- minimaliseren van shuifkrachten
- opletten voor hoeveelheid & duur
31
tonificatie na partiële menisectomie
1. oefeningen
- druk vermijden op gewricht ≈ PFPS
- open keten = 90-50°
- gesloten keten = 0-50°
2. mechanisme
- diepere flexie gewricht = meer opp
- diepere flexie open keten = minder kracht
- diepere flexie gesloten keten = meer kracht
32
revalidatie na meniscushechting
= 8-10 weken revalidatie
1. ROM richtlijnen = verplichten door brace (ook snachts)
- 1w = extensie
- 2w = 60°
- 4w = 90°
- 6w = 110°
- 8w = volledige ROM
- 6m = belaste hurkzit
1. sport richtlijnen
- soms 4w krukkengang voorgeschreven
- begin lopen = indien excentrische controle op stair descende = 2m
- sport hervat = 3-5m
- risicosporten = voetbal, hockey, volleybal & basket
- altijd geen toename van pijn of zwelling
33
revalidatie na degeneratieve meniscus scheur
1. conservatieve behandeling
- geen pijnklachten meer maar letsel is er nog
- vaak door hogere leeftijd ook al slechtere staat van kraakbeen
2. stabilisatie oefeningen
- minimaliseren van afschuifkrachten
- reduceren van compressiekrachte
3. excentrisch trainen quadriceps
- shockabsorbeerder landingen
- spierkracht trainen
- ook functioneel = soms eerder MC-probleem
34
fase 1 van revalidatie knieprothese
1. doelen ontslag
- 3-4d ziekenhuis
- veilig & onafhankelijk transfer bed x stand
- veilig & onafhankelijk stappen met hulpmiddelen
- kan trap nemen
--> ontslag na trappen & gang onafhankelijk & veilig
2. kinesitherapeutische doelen eerste week
- statisch & dynamisch evenwicht met krukken
- passieve ROM 100° flexie breikt door CPM
- actieve ROM 70°
3. andere revalidatie
- ankle pump
- Qc & glut setting
- heelslides
- handdoek onder enkel indien geen CPM = extensie postuur
- 20min ijs om de 1-2u
35
fase 2 van revalidatie knieprothese
1. doelen
- kracht verbetering in GKK = goed voor prothese
- proprioceptie & evenwicht
2. functionaliteit 3w
- oppassen voor weefsel
- loopafstand met steunname toenemen = 50-100m
- wall slides
- actieve ROM tot 115°
3. functionaliteit 5w
- 1 kruk indoor
- unipodale stand &. stepping
- halve squat = steunname in begin & excentrisch controle
- Qc-oefeningen
actieve ROM tot 120°
36
fase 3 van revalidatie knieprothese
1. doelen
- gang zonder kruk na 6w
- full ROM
- functionele taken geen probleem
- verbetring participatie
2. advanced functionaliteit = 8-10w
- outdoor zonder kruk
- symmetrisch gangpatroon
- kracht met focus op excentrisch
3. einde = 3-6m
37
therapie van FAI
1. educatie
- beweging vermijden of aanpassen
- ontlastingsbrace heup 2x30min per dag
- NSAID
2. conservatief
- tractie
- stabiliserende oefeningen bekken = glut. medius & lage rug
3. artroscopie
38
therapie laterale heuppijn
1. GTPS
- kracht gluteus medius & maximus
- triggerpunten behandelen
- corestability
- alingment herstellen
- falen = chirurgie overwegen
3. bursitis trochanterica
- relatieve rust
- ijs bij opstoten
- warmte bij chronisch
- mobiliseren behalve hypermobiel
- alignement herstellen & steunzolen
39
therapie snapping
1. externe snapping hip
- stretchen van ITB
- losmaken bindweefsel rond ITB = huidrollen
- mobiliseren lumbaal
- ROM & alignement herstellen
- infilratie bursa = visceuze cirkel van dikke bursa doorbreken
--> indien alles falen = heelkundige interventie
2. hip dislocator
- stretch gluteus medius
- kracht gluteus medius
3. ITB-frictie
- stretch
- vermijden predisponerend = trainingfouten, verkorting & hyperpronatie
40
therapie patella problematiek
1. luxatie
- isometrische oefeningen van Qc
- stretching van laterale & posterio keten
- correctie van predisponerende factoren
2. PFPS = volgorde
- overal lage drukken proberen houden
- pijndemping
- taping stabilisatie
- spierrevaldiatie = setting VMO
- stretching & passieve mobilisatie
- correctie alingement
41
revalidatie inversietrauma
1. klinisch
- 3d = relatieve rust
- 2w = snelle daling pijn
- 3w = return to sport
- 6-8w = herstel van functie
- door snellere return to sport = 1j nood aan taping
2. verloop behandeling
- medicatie & RICE
- bracing & taping
- circulaire oefentherapie
- mobiliserende
- manuele mobilisaties
- stabilisatie
42
circulatoir enkeldistortie
1. beweging
- onbelast PF/DF
- flexie van knie = IA compressie & decompressie
- extensie van knie = spierpompsysteem
- zo frequent mogelijk doorheen dag
2. fietsen
- activatie van spierpomp
- bij ernstig letsel = hiel op pedaal voor minder belasting
3. aquatherapie
- kuitcomplex stimuleren
- initieel geen grondcontact = gordel dragen
3. belaste bewegingen
- pijn & zwelling verminderd
- bipodale squat = ritmisch met kleine amplitudo tot 20° flexie
- 10x50
43
mobiliserend enkeldistortie
1. effecten
- langdurige immobilisatie = hypomobiliteit & atrofie verbeteren
- juiste oriëntatie van collageen vezels
- capsulair patroon opeffen
1. begin
- pijnvrije richtingen = aspecifiek
- onbelast
- beginnen met PF/DF
- overschakelen naar inversie & eversie
44
manuele mobilisaties enkeldistorties
1. richtlijnen
- algemeen niet aangeraden
- binnen onderzoek kunnen subgroepen wel voordeel ervaren = dorsiflexie beperking
--> risicofactor
2. weight-bearing lunge test
- CPP & weight bearing
- goede comparible sign
- beste test maar niet mogelijk in acute fase
3. resultaten lunge test
- afstand voorste teen tot muur
- 8-10cm is normaal
- < 5 is abnormaal
- > 2cm verschil in abnormaal
3. mobilisaties
- dorsiflexie mobiliteit
- drop landing = daling plantaire flexie
45
stabilisatie training voor enkeldistortie
1. effecten
- proprioceptie training vanaf acute fase = positie/repositie
- preventie van CAI
- sneller funcitoneel herstel
2. voorwaarden voor stabilisatie training
- voldoende mobiliteit & spiercontrole
- minimale spierkracht
- acurate proprioceptie
- voldoende stabiliteit proximale segmenten
1. modaliteiten
- 12w
- 3-6x per week
- niet lang vb: 15min met 4 oefeningen
46
revalidatie CAI
1. begin met ROM normaliseren & zwelling controleren
2. 2e fase
- overstappen op proprioceptie & spierrkacht
- beginnen met positie-repositie
- spieronevenwicht invertoren & evertoren corrigeren
- focus op excentrisch spierwerk
- proximaal & distaal ook optrainen
3. einde = funcitonele & sportspecifieke activiteiten
47
RTS CAI voorwaarden
1. afwezigheid van alarmsignalen & symptomen
- geen pijn
- geen giving way
- minimale zwelling
- geen pijn bij voorste schuiflade & talar lift
2. goede flexibiliteit & kracht
- 80-90%. van gezonde been is voorwaarde
- symmetrische squat zonder pijn
- single-leg calf raise
- functionele tests:
- snelheids & wendbaarheidstests
- kracht/power tests
48
therapie hielpijn
1. do's
- stretching
- educatie
- taping
2. individuele overweging
- load managment
- pijn educatie
- monitoring van zelflimiterende prognose
- schoensel
2. additioinele therapie
- 6w geen effect = ESWT shockwave 3 keer met week tussen
- 12w geen effect = zooltherapie
- injecties
- chirurgie
49
praktijk hielpijn
1. manuele therapie
- translaties
- richting maakt niet uit
- afh van beperkingen mobiliteit optimaliseren
2. stretching
- door pijn verminderde mobiliteit
- in cijfer 4 houding tenen naar achter trekken
- gastrocnemius stretch
- alles 10sec x 10 x 3 per dag minimaal 8 weken
4. intrinsieke spieren
- intrinsieke spieren = lengtegewelf hoger maken
- teen tapping = afwisselend hallux & andere tenen krachtig in grond duwen door PF
- 12-15x3 per dag
3. andere
- tibialis posterior kracht
- foamrolling van voetzool
- heelcup in zool
50
therapie van hallux valgus
1. educatie = vermijden van slecht schoensel
2. ortheses
- hallux valgus splints
- bunion shields
- toe spacers
- nachtspalken
- steunzool met metatarsaal pad
3. oefentherapie
- 12w met 3 sessies per week
- tracties & translaties alle MTP & midtarsaal + enkel
- achillespees stretch
- kracht = plantairflexie & abductie (moeilijk te isoleren)
--> handdoek curl
51
risicofactoren enkeldistortie
1. kracht
- verminderd excentrische inversie
- verminderd DF
- verhoogde concentrische plantair flexie
2. andere
- slechte posturale controle = verdubbeling
- proprioceptie = positie/repostiei
- verminderde dorsiflexie ROM
- vertraagde spierreactie tijd
3. levensstijl
- inadequate warm-up
- hogere bmi
52
risicofactoren onderbeen
1. tendinopatie achillespees
- te weinig kracht PF
- overprontatie
- te weinig ROM DF
- te weinig ROM hallux
2. tendinopathie tibialis posterior
- pes plano
- os naviculaire met frictie
3. shin splints
- spiervermoeidheid
- onevenwicht invertoren & evertoren
- lenigheid gedaald
- enkellaxiteit of instabiliteit
53
risicofactoren hielpijn
1. fysieke load
- excessieve pronatie & geassocieerde afwijkingen
- achtervoet eversie = counter-rotation
- repetieve microtraumata
- verminderde dorsiflexie mobiliteit enkel
- verminderde dorsiflexie MTP1 = hallux rigidus
--> meer spanning
4. spieren
- kracht & massa gedaald
- intrinsieke & extrinsieke voetspieren
- vooral tibialis posterior van belang = eversie achtervoet afnemen
54
andere risicofactoren
1. hallux valgus
- lig. laxiteit
- metatarsus primus varus
- pes planus
- MTP1 hypermobiliteit
- verkorte achillespees = excessieve voorvoet loading
2. pes anserinus
- hyperpronatie
- genu valga
3. popliteus
- genu recurvatum
- hyperprontatie
- bergaf lopen
