centrale organisatie en dysfunctie vestibulair systeem Flashcards
Functie vestibulaire orgaan
halfcircelvormige kanalen= rotatie waarnemen
otolieten= translatie en orientatie hoofd waarnemen
Wat het ev orgaan doet is
-perceptie (waarneming)
-stabilisatie blikrichting
-houdingsregulatie
2 sensoren in ev orgaan
werking ev orgaan
-otolieten
-halfcirkelvormige kanalen
-2 soorten haarcellen
-hoe actiepotentiaal opgewekt
-rustmembraanpotentiaal
ev orgaan registreert versnelling, massa is nodig om versnelling te detecteren.
Bij otolieten zijn dit de otoconia, soort steentjes die liggen op de haartjes en hierdoor buigt de gelei waar de haartjes inliggen.
De halfcircelvormige kanalen zit vloeistof in. Als de kanalen beweegt de vloeistof tegen de ampul–> afbuiging haarcellen–> sonsorische info
Haarcellen topjes zijn verbonden met veertjes
Lange= cinocileum
Korte= stereacilia
Als afstand tussen tipjes van haarcellen groter wordt, dan worden veertjes op spanning getrokken en hiermee worden k-kanalen geopend stroomt cel in depola ca kanalen open neurotransmitter actiepotentiaal
Bij hyperpolarisatie buigen haarcellen andere kant op waardoor haarcellen iets meer dicht gaan waardoor en minder depola is en dus geen actiepotentialen
Er is een rust membraan potentiaal waarbij er een constante vuurfrequentie is waarbij de sensoren in ev gaan. 90 pulsjes per seconde
Bij hyperpolarisatie daalt dit aantaal en bij depola neemt het toe
Hoe wordt een actiepotentiaal opgewekt door een haarcel in ev-orgaan als je je hoofd naar rechts draait en wat doet VOR
Als je je hoofd naar rechts draait, gaat het rechter ev orgaan excitatie (door convectiestroom richting ampul) en links inhibitie (door convectiestroom van ampul af) in halfcircelvormige kanalen
VOR zorgt ervoor dat de oogbeweging de andere kant op gaat
Wat gebeurt er als er 1 ev orgaan uitvalt
Als je linker ev orgaan uit valt, dan vuurt rechter kant altijd meer dan links, waardoor brein denkt dat hoofd naar rechts aan het draaien is terwijl hoofd gewoon stil staat.
Maar er is nog wel een VOR, waardoor ogen naar links gaan bewegen met een nystagmus naar rechts. Hierdoor krijg je een duizelig/misselijk/braken gevoel
Waar vindt centrale verwerking plaats van info uit het vestibulum
Op niveau van hersenstam, het cerebellum en de cortex
Hierbij vormen de vestibulaire kernen in de hersenstam het belangrijkste schakelstation.
Waar in hersenstam info halfcirkelvormige kanelen en de otolieten verwerkt?
otoliet–> laterale vestibulaire kernen
halfcirkelvormige kanalen–> mediale vestibulaire kernen
Vestibulaire projecties (4)
-vestibulospinale baan: projecties vanuit otoliet–> laterale nucleus–> ruggenmerg –> motospieren –> houdingsregulatie
-vestibulo-oculaire baan: projecties vanuit halfcirkelvormig kanaal–> mediale nucleus–> oogspierkernen (faciliteert VOR)
-Motor learning via cerebellum: projecties vanuit beide–> maakt het mogelijk om via een extra verbinding met het cerebellum invloed uit te oefenen op processen tussen de ogen en het ev-orgaan
-vestibulo-corticale route: halfcirkelvormig kanaal–> mediaal–> thalamus –> cortex. Voor oriëntatie in 3D ruimte.
vestibulo spinale projecties
-uit welke 2 dingen krijgt dit systeem info
-uit welke 2 banen bestaat dit uit.
De mediale en laterale kern descenderen naar het ruggenmerg. deze kernen sturen spieren aan die voor houdingsregulatie en balans zorgen. Dit systeem werkt niet alleen via de otolieten–> laterale nucleus. Maar ook via proprioceptie (info uit spieren). De vestibulospinale baan wordt verdeeld in de laterale vestibulospinale baan (LVST) en de mediale vestibulospinale baan (MVST)
Laterale vestibulospinale baan (LVST)
Otolieten–> laterale vestibulaire nucleus. Zorgt voor handhaving van houding. Het projecteert naar cervicale, thoracale en lumbale segmenten van armen en benen. Het is volledig ipsilateraal.
Het zorgt ervoor dat benen, maar ook hoofdbeweginen corrigeren voor translatie bewegingen.
Mediale vestibulospinale baan (MVST)
halfcirkelvormige kanalen –> mediale vestibulaire nucleus. Signaal verloopt vnl via de mediale longitudinale fasciculus. Projecteert vnl op cervicale segmenten en zorgt via nekreflexen voor stilhouden van het hoofd in de ruimte. Dit pad is vnl insilateraal (maar ook beetje contra.
Zorgt ervoor als je wordt geduwd dat het hoofd op zn plek blijft.
Vestibulaire oculaire reflex
Deze reflex zorgt voor stabilisatie van de blikrichting.
De reflex werkt in 6 dimenties (3 rotaties), voor elke beweging van het hoofd kan een compensatoire oogbeweging worden gemaakt.
De oorspieren:
Laterale en mediale rectus: voor links en rechts
Superior en inferior rectus: boven en onder
Superior en inferior oblique: om oog te laten draaien
De aansturing is sterk gekoppeld met de ligging van de halfcirkelvormige kanalen
linker horizontale kanaal: ligt in hetzelfde vlak als rechter m. rectus lateralis en linker m. rectus medialis.
Het LARP-kanaal (links anterieur, rechts posterieur) ligt in hetzelfde vlak als de linker m. rectus superior en de rechter m. obliquus
het RALP-kanaal (rechts anterieur, links posterieur) ligt in hetzelfde vlak als de rechter m. rectus superior en inferior en de linker. m obliquus,
Compensatoire oogbeweging bij draaien van hoofd naar rechts
Rechterkant van het horizontale kanaal wordt hierdoor geexciteerd en linkerkant wordt geinhibeert. Dit zal de oogspier aansturen dat de ogen naar links bewegen. Hiervoor wordt de rechter m. rectus medialis aangespannen en de linker m. rectus lateralis.
De rechter m. rectus lateralis wordt geremd en de linker m. rectus medialis ook.
Motor learning via het cerebellum
Zorgt voor het finetunen van bewegingen.
Vanuit halfcirkelvormige kanelen gaan info via de mossey fiber ook naar het cerebellum.
Vanuit de oogspieren lopen er ook vezels (climbing fibers) naar het cerebellum.
Info vanuit deze verschillende bronnen wordt in het cerebullum vergelijken. Als dit niet goed overeenkomt kan de oogbeweging bijgestuurd worden.
De purkinjecel is de enige cel die het cerebellum verlaat en beinvloedt de vestibulaire kern. De info die binnenkomt (vestibulair, visueel of propriacepsis) wijzigt de output vd purkinjecel en verandert dus de info van de vestibulaire kern.
Vestibulo corticale baan
vestibulaire cortex ontvangt vnl info vanuit de ventrale posterieure kern vd thalamus. De cortex ligt vlak naast de parietale schors.
Otolieten detecteren zwaartekracht.
De vestibulaire schors ligt op wanneer mensen dingen moeten doen in ruimtelijke orientatie 3d.
