Choroby gruczołu krokowego Flashcards

1
Q

Wymień strefy stercza

A
  • Obwodowa
  • Przejściowa
  • Środkowa
  • Przednia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

W której strefie prostaty rozwija się łagodny rozrost (benign prostate enlargement)

A

W strefie przejściowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

W której strefie prostaty rozwija się gruczolak stercza?

A

W strefie środkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Rak stercza - z jakich stref prostaty powstaje tzw. torebka chirurgiczna?

A

Obwodowej i przedniej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Łagodny rozrost stercza - jakie czynniki hormonalne biorą udział?

A

LH: pobudza syntezę testosteronu, który po konwersji do DHT pobudza tkankę nabłonkową do podziałów

DHT pobudza EGF (czynnik wzrostu nabłonka) - rozrost nabłonka i tkanki łącznej

TGF-ß (transforming growth factor) - hamuje apoptozę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

LUTS - co to i jak dzielimy

A

Lower urinary tract symptoms

Związane z napełnianiem pęcherza (parcie, częstomocz)

Związane z opróżnianiem pęcherza (wydłuzenie czasu mikcji, oddawanie moczu kroplami itd)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jakie 3 procesy patologiczne wpływają na obraz kliniczny rozrostu prostaty?

A

LUTS - zaburzenia związane z napełnianiem i opróżnianiem pęcherza

PBO (prostatic benign obstruction) - wzmożone napięcie mięśni gruczolaka, cewki, szyi pęcherza

BPE (Benign prostate enlargement)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Skąd się biorą objawy związane z fazą napełniania pęcherza moczowego?

A

Rozciągnięcie trójkąta pęcherza przez powiększony gruczoł krokowy -> stymulacja alfa-1-adrenergicznych zlokalizowanych w dnie pęcherza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Skąd się bierze zaleganie moczu po mikcji w BPE?

A

Niewydolność mięśnia wypieracza jako skutek długotrwałego przeciążania go (przeszkoda podpęcherzowa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jaki wpływ ma BPE na moczowody i nerki?

A

Przeszkoda podpęcherzowa powoduje przerostem mięśniówki pęcherza. Przerośnięte mięśnie uciskają moczowody, zaburzony zostaje odpływ moczu i powstaje wodonercze i poszerzenie moczowodu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

BPE - rozpoznanie

A

- badanie podmiotowe

- badanie per rectum

- Skala IPSS (7 pytań o sikanie, 1 o jakość życia oceniane 0-5pkt. Umiarkowane nasilene od 8pkt, znaczne od 20)

PSA

USG po mikcji (stwierdzenie zalegania moczu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

O co się pyta w skali IPSS(International prostate score system)?

7 pytań o mikcje, 1 o jakość życia

A

Pyta się jak często występował:

  1. -słaby strumień moczu
  2. -przerywany strumień moczu
    • potrzeba parcia w celu oddania moczu
    • parcie naglące
  3. -uczucie niepełnej mikcji
    • częstomocz (częściej niż co 2h)
    • nykturia

Pytanie o jakość życia: Jak pacjent by się czuł, gdyby objawy utrzymywały się na obecnym poziomie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Prawidłowa wartość PSA

A

0-4.0ng/ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Co zwiększa poziom PSA?

A

Wziernikowanie, biopsja gruczołu krokowego, cewnikowanie, stosunek seksualny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kogo leczymy? (BPE)

A

Pacjentów którzy uważają swoje dolegliwości za uciążliwe (ryzyko działań niepożądanych nie może przeważać nad potencjalną korzyścią terapeutyczną)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Farmakoterapia BPE (wymień)

A

alfa-1-blokery : tamsulosyna, doksazosyna, terazosyna

inhibitory 5alfa-redukatazy: finasteryd

makrolidy polietylenowe: mepartrycyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Objawy uboczne alfa-1-blokerów w leczeniu BPE

A
  • Spadek ciśnienia krwi
  • Zawroty głowy
  • Tachykardia
  • Świąd skóry
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Objawy uboczne finasterydu w leczeniu BPE

A

Zaburzenia funkcji seksualnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Mikroinwazyjne leczenie BPE - wymień metody

A

Techniki laserowe : przezcewkowa koagulacja laserowa, przezcewkowa waporyzacja laserowa

Techniki z zastosowaniem ciepła: przezcewkowa terapia z użyciem mikrofal, przezcewkowa ablacja igłowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Chirurgiczne leczenie BPE: wymień metody

A
  • TURP
  • Pozałonowe usunięcie prostaty (adenomektomia z dostępu przeztorebkowego lub przezpęcherzowego)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Decydujący klinicznie wzrost PSA - jaki?

A
  • 0.75 ng/ml w 3 pomiarach w ciągu 1-3 lat
  • powyżej 4.0
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Co to TRUS?

A

Transrektalne USG

23
Q

Najczęstszy nowotwor stercza

A

Gruczolakorak, rzadziej: przejściowonabłonkowy, płaskonabłonkowy, anaplastyczny

24
Q

Rak stercza : gdzie nacieka miejscowo?

A
  • Torebka
  • Pęcherzyki nasienne
  • Narządy i dno miednicy mniejszej
25
Q

Rak stercza: gdzie przerzutuje drogą chłonki?

A

Węzły chłonne:

  • Zasłonowe
  • Biodrowe
  • Okołoaortalne
  • Nadobojczykowe
  • Pachwinowe zewnętrzne
26
Q

Rak stercza: gdzie przerzutuje drogą krwi?

A
  • Kości
  • Wątroba
  • Płuca
  • OUN
27
Q

Jakie objawy w raku prostaty?

A

Początek bezobjawowy, obecność objawów świadczy o zaawansowanym stadium.

  • Bóle kości
  • Chudnięcie
  • Zaburzenia neurologiczne
  • Obrzęki (moszny, nóg)
28
Q

Wymień sposoby zwiększenia specyficzności badania PSA (6)

A
    • Gęstość PSA
  • -Gęstość PSA w odniesieniu do strefy przejściowej
    • PSA swoiste dla wieku
  • -Stosunek wolnego PSA do całkowitego (f/t PSA)
    • Tempo wzrostu stężenia PSA
    • Czas podwojenia PSA
29
Q

Co to gęstość PSA?

A

Podzielenie całkowitego PSA przez objętość gruczołu (PSA density)

30
Q

Norma PSA dla pacjenta 40 lat, a norma dla 70 lat

A

40 lat: 2,5

70lat:6.5

31
Q

TRUS: jakie leki trzeba podać pacjentowi przed badaniem?

A

Chinolony - wysokie ryzyko zakażenia

Ciprofloksacyna

32
Q

Jak oceniamy stopień zróżnicowania raka stercza?

A

Skalą Gleasona

33
Q

Skala Gleasona - na czym polega?

A

Wynik w skali Gleasona (skala od 2 do 10) to suma przeważającego stopnia zaawansowania komórek rakowych i drugiego pod względem dominacji oceny komórek rakowych.

1 punkt: Małe gruczoły, jednorodne utkanie

(..)

5 punktów: skupiska komórek, brak gruczołów

34
Q

Kiedy zlecisz scyntygrafię kości w raku stercza?

A
  • Wynik skali Gleasona >7
  • PSA>20
  • Naciek nowotworowy poza prostatę
35
Q

Rak gruczołu krokowego ograniczony do narządu, niskiego ryzyka - wymień opcje terapeutyczne

A
  • Prostatektomia radykalna bez limfadenektomii
  • Aktywna obserwacja
  • Radioterapia bez hormonoterapii
36
Q

Rak gruczołu krokowego ograniczony do narządu średniego ryzyka (PSA 10-20ng/ml, Gleason 7) - wymień opcje terapeutyczne

A
  • Prostatektomia radykalna z limfadenektomią miedniczą
  • Radioterapia z hormonoterapią
37
Q

Rak gruczołu krokowego ograniczony do narządu wysokiego ryzyka (Gleason >7, PSA>20) - wymień opcje terapeutyczne

A
  • Prostatektomia radykalna z limfadenektomią miedniczą + uzupełniająca radioterapia
  • Radioterapia z hormonoterapią
38
Q

Rak protaty lokalnie zaawansowany : wymień opcje terapeutyczne

A

Radioterapia + hormonoterapia

Prostatektomia radykalna z limfadenektomią miedniczną

39
Q

Co to baczna obserwacja?

A

Leczenie odroczone, ukierunkowane na objawy. Wybiera się je u osób z niską przewidywaną długością życia lub chorych na inne nowotwory. W przypadku progresji choroby leczenie paliatywne (TURP w celu ułatwienia odpływu moczu itd)

40
Q

Co to aktywna obserwacja?

A

Intencja wyleczenia pacjenta w przypadku gry choroba przekroczy ustalone wcześniej wartości progowe (np. szybkie podwojenie PSA, pogorszenie obrazu hist-pat)

41
Q

Kryteria stosowania aktywnej obserwacji (“normy”)

A
  • PSA<10ng/ml
  • Gleason scale 6 lub niższe
  • <2 dodatnie biopsje
  • <50%raka w biopsji
  • ct1c-2a
42
Q

Prostatektomia radykalna - na czym polega?

A

Usunięcie (laparoskopowo lub otwarcie) prostaty i pęcherzyków nasiennych, następnie odtworzenie ciągłości układu moczowego przez zszycie kikuta cewki z szyją pęcherza

43
Q

Radioterapia w raku stercza - jakim pacjentom się wykonuje?

A

Takim, którzy nie zgadzają się na prostatektomię lub u chorych z chorobami współistniejącymi. Stosowana w przypadku guzów ograczniczonych do narządu.

44
Q

Czy hormonoterapia pozwala na wyleczenie pacjentów z rakiem stercza?

A

Nie. Jedynie pozwala na zmniejszenie masy guza, wielkości przerzutów, spowolnienie choroby. Standardowe postępowanie u chorych z

45
Q

Wymień rodzaje terapii hormonalnej w raku gruczołu krokowego

A
  1. WYELIMINOWANIE/OGRANICZENIE PRODUKCJI HORMONÓW
    a) kastracja chirurgiczna
    b) kastracja farmakologiczna
  2. ZAHAMOWANIE ODDZIAŁYWANIA HORMONÓW NA RECEPTORY - ANTYANDROGENY
    a) sterydowe
    b) niesterydowe
46
Q

Kastracja farmakologiczna - wymień leki

A
  • agoniści LH-RH (goserelina, buserelina, leuprorelina,triptorelina)
  • Antagoniści LH-RH (abareliks,degareliks)
  • Estrogeny (DES)
47
Q

Wymień antyandrogeny steroidowe i niesteroidowe

A

Steroidowe: flutamid

Niesteroidowe: octan cyproteronu, medroksyprogesteron

48
Q

Kiedy stwierdzamy wznowę biochemiczną po prostatektomii?

A

PSA >0.2/ml

49
Q

Kiedy stwierdzamy wznowę biochemiczną w raku prostaty po radioterapii?

A

Wzrost najniższego wyniku PSA o 2ng/ml

50
Q

Wznowa biochemiczna w raku prostaty: leczenie

A

Po prostatektomii: Radioterapia loży po guzie

Po radioterapii: radioterapia, rzadko: prostatektomia ratunkowa

W obu przypadkach, jeśli pacjent objawowy: terapia hormonalna

51
Q

Przerzutowy rak gruczołu krokowego: leczenie

A

Całkowita blokada androgenowa:

antyandogen/kastracja chirurgiczna + agonista/antagonista LH-RH

Chemioterapia

Docetaksel

Abinareton + prednizon

52
Q

Rak prostaty oporny na kastrację - leczenie

A

Modyfikacja leczenia hormonalnego

Chemioterapia : docetaksel

Prednizon

Rad223

Leczenie paliatywne i objawowe

53
Q

Co to przewlekły zespół bólowy miednicy?

A

Był kiedyś nazywany przewlekłym zapaleniem niebakteryjnym prostaty. Dolegliwości bólowe i dyzuryczne powyżej 3mcy