Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Medicine > Gigt > Flashcards

Gigt Flashcards

(62 cards)

Start Studying
1
Q

Keratoderma blennorrhagicum. Hvað?

A

Psoriasis lík útbrot
Á iljum og lófum - getur dreift sér víðar
Húðeinkenni Reiter’s sx.
- 15% kk með reactive arthritis fá þetta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Helstu orsakir monoarthrit.

A 
Sýking
Gout (kristallagigt)
Fylgiliðagigt
----
Áverki
Slitgigt
Hemarthrosis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Líklegasta greining ef liðeinkenni <3 dagar?

A

Sýking
Kristallar
(svo veirur)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Líklegasta greining ef liðeinkenni 4d-6v?

A

Kristallar
Veirur
(svo sýking, fylgiliðagigt)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Líklegasta greining ef liðeinkenni >6v?

A

Iktsýki, bólgugigtir

svo fylgiliðagigt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Þvagsýrugigt er mjög sjaldgæf hjá hverjum?

A

Kvk fyrir tíðahvörf.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Liðvökvi. Á að senda í?

A
  1. Frumutalning og kristallaleit (EDTA)

2. Gramslitun og ræktun (Aerobe ræktunarglas?)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Blóð í liðvökva. Bendir til?

A 
Áverki
Slitgigt
Æxli
Hemophilia
Mengun
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hvít blk talning í liðvökva. Hversu mikið bendir til bólgu /sýkingar?

A

2000 bólga (þeas ekki bara áverki/slit)

> 50.000 etv sýking, getur þó verið kristallar, iktsýki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Greina á milli gout og pseudogout í smásja?

A

Gout: gulir kristallar þegar samsíða (parallel yellow gout, PYG)
Pseudogout: bláir þegar samsíða (aligned boo calcium (ABC) -> calicum pyrophosphate

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvað á alltaf að gera í inflammatorískum monoarthrit?

A

Rækta

- ath gonococcar geta þurft 1-2 v til að ræktast

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

3 gerðir langvinnra verkja.

A 
Vefrænir verkir
- brot, botnlangi, liðsýking
Taugaverkir
- diabetic neuropathy, post-herpetic neuralgia
Miðlæg verkjanæming
- vefjagigt, iðraólga, spennuhöfuðverkur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hversu stórt hlutfall fullorðinna eru með langvinna verki?

A

25%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hvað eru gigtarþættir?

A

Immunoglobulin sem bindast Fc hluta IgG

  • IgA-RF og IgM-RF tengjast vondri prognósu og aukinni sértækni við greiningu (oftast mælt IgM)
  • IgG-RF hefur óvissa/enga þýðingu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hvenær eru gigtarpróf jákvæð?

A

Í öllum sjd. sem valda langvinnri hypergammaglobulinemiu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hlutverk gigtarþátta?

A

Óljós
- ?hreinsun mótefnaflétta úr blóði
- ?frumudráp
Hæpið að RF séu primer trigger eða orsakaþáttur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Anti-CCP. Hvað?

A

Mótefni gegn citrullinated protein.

Eru bæði næmari og sértækari en hefðbundin gigtarpróf á iktsýki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Áhrif reykinga í gigt.

A

Reykingar virðast hvetja til myndunar á anti-CCP og RF

- og það er sérstaklega slæm prognosa að reykja með CCP jákv. gigt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hvað er einn mikilvægasti þátturinn í greiningu iktsýki?

A

Staðfesting á synovitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvað er hættulegt við iktsýki?

A

Iktsýki í atlantoaxial lið.

  • ligamentum transversum slappast
  • > dens færist aftur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hvar er algengast að sjá gigthnúta?

A

Olnbogum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Feltys syndrome.

A

Iktsýki + miltisstækkun + neutropenia.
50-70 ára.
RF positive.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Keratoconjunctivitis sicca. Hvað?

A

Þurr augu. Getur orðið secondary sjögren’s í iktsýki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Arava.

A

Leflunomide

  • blokkerar myndun pyrimidins
  • > hamlar proliferation lymphocyta
  • verkar líkt methotrexati
  • verri aukaverkanir en methotrexat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Plaquenil.
Iktsýki Gagnlegt við vægum sjd. og sem viðbót við önnur lyf - aukaverkun: augnsjúkdómur
26
Sulfasalazin (Salazopyrin)
Fyrsta lyf við iktsýki víða erlendis - hér frekar seroneagtívir arhtritar Aukaverkanir: á húð og merg
27
TNF-alfa lyf. Hver?
Enbrel (etanercept) Humira (adalimumab) Remicade (infliximab)
28
Hver er munurinn á þessum TNF-alfa lyfjum?
Enbrel: TNF-alfa viðtaka blokki | Remicade og Humira: mótefni gegn TNF-alfa
29
Aukin tíðni annars sjúkdóms hjá iktsýkisjúkligum?
Lymphoma.
30
Aukaverkanir af Infliximab (remicade)
útbrot lungnafibrosa = lupus lík einkenni
31
Af hverju er sýking hjá iktsýkisjúklingum verri en hjá öðrum?
Margir á ónæmisbælandi TNF-alfa og önnur líftæknilyf. - lítil bólgusvörun
32
Líftæknilyf önnur en TNF-alfa við iktsýki.
IL-6 mótefni: Roactemra IL-1 viðtakablokki: Anakinra B7 prótein bindar (koma í veg fyrir T-fr. activeringu): Abatacept, Orencia anti-CD20 mótefni: Rituximab (Mabthera)
33
Aukaverkun af Mabthera?
Rituximab. | Progressive multifocal leukoencephalopathy (JV vírus)
34
Lykilatriði við mismunagreiningu bráðra liðbólga?
``` Aldur og kyn Tímalengd frá upphafi einkenna Mono, oligo, eða polyarthritis Önnur einkenni, fyrra heilsufar Liðvökvaskoðun ```
35
Hverjir fá þvagsýrugigt?
Miðaldra karla (í yfirvigt) | Eldri konur á þvagræsilyfjum
36
Orsakir þvagsýruhækkunar í blóði?
Aukin púrínmyndun - 20% Minnkaður þvagsýruútskilnaður - 80% - nýru, þurrkur, acidosa, háþrýstingur, offita, áfengi, þvagræsilyf, hjartamagnýl, cycolsporin
37
Hvað er tophi?
Svona hvítt sem getur sést við lið í gout. | Ef maður opnar það kemur beinhvítt drasl með kornum í út - fullt af kristöllum s.s.
38
Af hverju á maður að bíða með þvagsýrulækkandi lyf og "kæla" kastið í 1-4 vikur?
Af því þvagsýra hækkar fyrst smá þegar þetta er sett inn -> getur orðið gout í fleiri liðum, versnað eða útfellingar í nýru.
39
Þvagsýrulækkandi lyf. Hver?
``` Xanthine-oxidase inhibitors - allopurinol - febuxostat (eitthvað hellað dýrt líftækni) Uricosuric agents - Probenecid - Benzbromarone ```
40
Mismunagreiningar f. pseudogout?
OA | Seroneg mono/oligoarthritis
41
Gitelman sx.
Pseudogout fylgir þessu oft. hypokalemic metabolic alkalosis with hypocalciuria, and hypomagnesemia. It is caused by loss of function mutations of the thiazide sensitive sodium-chloride symporter (also known as NCC, NCCT, or TSC) located in the distal convoluted tubule.[1]
42
Gout vs. pseudogout. Rtg breytingar.
Gout: Ekki kalkútfellingar. Cystur/úrátur sjást Pseudogout: Chondrocalcinosis (kalkútfellingar). Slitgigarbreytingar.
43
Hvað er Milwaukee öxl?
Hydroxyapatite (tengsl við hemodialysu?) Blóðugur liðvökvi Rtg sýnir liðskemmdir
44
Algengar veirur sem orsaka bráðar liðbólgur? Hvernig bólgur?
``` Parvo B19 Hep B/C Rubella (sýk og bólusetning) (RA líkar bólgur) HIV - allt samhverfar fjölliðabólgur ```
45
Munurinn á malar og discoid rash?
Malar: Grunn Discoid: dýpri og skilja eftir sig ör
46
Hver er munurin á ANA og dsDNA í lupus greiningu?
ANA >95% næmi en lágt sértæki. | dsDNA 70% næmi og >90% sértæki.
47
Hvað er VDRL?
Gamalt mjög næmt syphilispróf. - þá var verið að testa anti-cardiolipin. Nemur líka antiphospholipid antigen, notað í lupus ofl. Hægt að greina á milli með ELISA.
48
LE frumur.
Sértækar fyrir lupus. | Einnig í öðrum bandvefssjúkdómum.
49
Hver er munurinn á lyfjalupus og hinsvegin lupus?
Lyfja: single stranded DNA Hinsvegin: dsDNA
50
Hvað getur gerst hjá postmenopausal konum með lupus?
Sjd. brennur út. | ath. vernsar á meðgöngu og pillunni
51
Hvað sýkingar hafa helst verið tengdar við lupus?
Retroveirur.
52
Hvaða complementskortur tengist helst lupus?
C1, C4 >75% SLE C2 - 33% SLE C3 - sjaldan SLE
53
Hvaða umhverfisþættir triggera lupus?
Sólarljós (UV) Reykingar Sýking/bólusetning D-vítskortur ofl.
54
Af hverju er UVB slæmt í lupus?
Veldur apoptosu keratinocyta, lupus sjúllar ráða ekki við þessar auknu apoptosur
55
Blóðprufur breytingar sem benda til virks lupus?
Status: fækkun á hvítum og thrombocytum Sökk: hækkar CRP: hækkar ekki nema sé pleurit eða pericardit DNA og kompliment: fylgja virkninni IL-10/IL-6 og T-fr. markera er ekki hægt að taka á Íslandi. muna þvagpr. og krea
56
Neonatal lupus.
Ef SSA/B mótefni til staðar á meðgöngu - ekkert mál ef þau fara yfir í lokin (þ.e. í fæðingu eða eð) - ef mótefnin fara yfir á meðgöngu þá setjast SSA og SSB í leiðslukerfi hjartans og valda þar fíbrósu
57
Af hverju er aukið mortalitet hjá lupus sjúklingum?
5x aukið mortalitet | Sterkur áhættuþáttur fyrir infarct - eiginlega ígildi þess að vera með sykursýki.
58
Hvaða mótefni í scleroderma?
Centromerur Scl-70 (topoisomerasi I) >90% sértæki
59
Munur á myositis og PMR?
Myositis: máttleysi og eymsli við snertingu PMR: verkir í vöðvum en ekki eymsli við snertingu
60
Aukaverkun af temporal artery sýnatöku?
Varanleg lömun á tauginni sem lyftir augnlokinu.
61
Hvað er ANCA?
Mótefni gegn antigen í azurofila granulum í cytoplasma neutrophila - immunofluorescens er gold standard
62
Hvað annað en vasculitar getur verið ANCA jákvætt?
``` SLE, RA HIV, tuberculosis IBD, PSC lyf (cocain, propylthyouracil) iEndocardit, septic shock ```

Medicine (11 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions