Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Medicine > Nýru > Flashcards

Nýru Flashcards

1
Q

Hvaða frumur eru í millivef nýrna?

A

Týpa I fr.: fíbróblastalíkar fr. sem framleiða og brjóta niður extracellular matrix
Týpa II fr.: makróphagar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvað gerir millivefur nýrna?

A
  • veitir píplum stuðning
  • nauðsynlegur f. þéttingu þvags
  • framleiðir hormón og cytokín (t.d. EPO, prostaglandin)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Fyrir hverju kóða PKD genin?

A

Próteininu polycystin

- stjórna mikilvægum þáttum í þróun nýrnaepithels.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Gaukabólga veldur alltaf mikilli kreatínhækkun?

A

Ef staðbundinn og afmarkaður sjúkdómur, þá getur verið einkennlaus prótein- og/eða blóðmiga
- ekki endilega krea hækkun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Vefjamynstur gauklasjúkdóma?

A

Membranoproliferative glomerunephrit
Membranous nephropathy
Focal segmental glomerulosclerosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

5 klínísk heilkenni gauklasjúkdóma?

A 
Einkennalaus prótein- og/eða blóðmiga
Nýrungaheilkenni (nephrotic)
Nýrnabólguheilkenni (nephritic)
Hraðágeng gauklabólga (rapidly progressive GN)
Langvinn gauklabólga
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvaða 4 sjd. eru líklegastir til að verða nephrotic sx?

A

Minimal change
Membranous nephropathy
Diabetic nephropathy
Amyloidosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hvaða 2 sjd. eru líklegastir (og 2 næstlíklegastir) tli að verða nephritic sx?

A

Crescentic glomerulonephritis
Acute diffuse proliferative glomerulonephritis
Proliferative glomerulonephritis
Membranoproliferative glomerulonephritis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Einkennalaus próteinmiga?

A

Focal segmental glomerulosclerosis
Membranous nephropathy
Sykursýkisnýrnamein
Nýrnahersli af völdum háþrýstings

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Einkennalaus gauklablóðmiga?

A

IgA-nýrnamein
Thin basement membrane disease
Alport-sx

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvað sést í gauklablóðmigu?

A

Afmynduð RBK

Rauðkornaafsteypur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvað er Berger-sjúkdómur?

A

IgA-nýrnamein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Nýrungaheilkenni. Hvers vegna?

A

Oftast sköddun háræðaveggjar gaukla án bólgusvörunar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Nýrungaheilkenni. 3 meginmeinmyndunarferli.

A

Sköddun þekjufrumna gaukla
Útfellingar ónæmisfléttna í neðanþekjubili (supepithelial space)
Útfellingar sem valda röskun á grunnhimnu gaukla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Helstu orsakir nýrungaheilkennis.

A

Focal segmental glomerulosclerosis
Membranous nephropathy
Minimal change disease
Sykursýkisnýrnamein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Smáalbúmínmiga.

A

Fyrsta klíníska merkið um sykursýkisnýrnamein
- bætt blóðsykurstjórnun getur upprætt
Albúmín 30-300 mg/24klst
Endurspeglar aukinn leka í háræðum gaukla
Forspárþáttur f. háþrýsting og hjarta/æðasjd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Nephritic syndrome. Einkenni

A

Virkt þvagbotnfall: afmynduð RBK, HBK, rauðkornaafsteypur
Háþrýstingur
Bjúgur
Hækkað kreatínín

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Nephritic sx. Þrír meginmekanismar.

A

Mótefni í blóðrás sem beinast gegn grunnhimnu gaukla
- anti-GBM gauklabólga
Ónæmisfléttumyndun og magnakerfisvirkjun í mesangium eða neðanþelsbili (subendothelial space)
- Gauklabólga af völdum rauðra úlfa
Mótefni í blóðrás sem beinast gegn mótefnavökum í umfrymi neutrophila
- æðabólga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Helstu orsakir nephritic sx.

A 
Gauklabólga e. strep sýk
Membranoproliferative glomerulonephritis
IgA-nýrnamein
SLE gauklabólga
Cryoglobulinemix glomerulonephritis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Gauklabólga e. sýk. Hvenær. Hvers vegna?

A

1-2 vikum e. upphaf sýk

Háls/húð sýk m. beta-hemolýtískum strep grúppa A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hálfmánamyndun.

A

Verður við fjölgun og uppsöfnun fr. utan háræða gaukla
- samanstanda af einkjarnafr. og veggþekjufr.
- ef stórir geta þeir þrýst á háræðahnykilinn og skert GFR
Allar tegundir svæsinnar gauklabólugu geta valdið hálfmánamyndun
- algengast ef anti-GBM og ANCA gauklabóglur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hraðágeng gauklabólga m. komplimenthækkun. Hvaða?

A

E. sýk
Membranoproliferative glomerulonephritis
SLE gauklabólga
Cryoglobulinemic glomerulonephritis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hvar eru prótein síuð?

A

Í gauklum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hvar eru prótein endurfrásoguð?

A

Í nærpíplum - 98%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hvar eru prótein brotin niður?

A

Af píplufr.

26
Q

Hvað er eðlilegur próteinútskilnaður?

A

40-80mg (norm <30mg /24klst

27
Q

Ferli að baki próteinmigu.

A

Tap á hleðstlutakmörkun síunar
Tap á stærðartakmörkun síunar
Ofhleðsla síaðra próteina
Skert hæfni pípla til endurfrásogs

28
Q

Flokkun próteinmigu

A 
Skammvinn
Réttstöðu
Gaukla
Píplu
Ofhleðslu
29
Q

Smáalbúmin, albúmin, próteinmiga. Útskilnaður á 24 klst

A

Smá: 30-300mg
Albúmín: >300mg
Prótein: >500mg

30
Q

Albúmín:krea hlutfall. Smá vs albúminmiga.

A

Smá: kk 2,6-25 ; kvk 3,6-35

Albúmín: kk > 25 ; kvk > 35

31
Q

Helstu orsakir viðvarandi einkennalausrar próteinmigu?

A

Focal segmental glomerulosclerosis
Membranous nephropathy
Sykursýkisnýrnamein
Nýrnahersli af völdum háþrýstings

32
Q

Nephrotic sx. Einkenni.

A

Mikil próteinmiga > 3,5 g / 24klst
Blóðalbúmínlækkun
Bjúgur
Hækkuð blóðfita (fituafsteypur í þvagi)

33
Q

Sykursýkisnýrnamein. 2 sem það er algengasta orsök.

A

Nephrotic sx

Líklega algengasta orsök próteinmigu

34
Q

Fylgikvillar nýrungaheilkennis.

A 
Hækkuð blóðfita
- aukin framleiðsla fituprótein í lifur
- ath: æðakölkun
Segamyndun
- segi í nýrnabláæð -> segarek til lungna
- tap á antithrombin III, protein S ofl.
Sýkingar
- hjúpbakteríur
- skortur á IgG vegna taps í þvagi
35
Q

Blóðmiga. Magn?

A

Skortir nákvæma skilgreiningu.

Flestir álít að > 4RBK / HPF sé óeðlilegt.

36
Q

Flokkun blóðmigu.

A

Augnsæ vs. smásæ

Gaukla vs. utan gaukla

37
Q

Gauklablóðmiga. Útlit.

A

Afmyndun RBK
Rauðkornaafsteypur
Oft mikil próteinmiga líka

38
Q

Blóðmiga m. upptök utan gaukla. Útlit

A

Eðlilega löguð RBK

39
Q

Helstu orsakir gauklablóðmigu.

A

Gauklabólga
- IgA, e. sýk, SLE, hraðágeng
Alport’s sx
Thin basement membrane disease

40
Q

Helstu orsakir blóðmigu frá nýrum utan gaukla.

A 
Blöðrunýru
Svampnýru
Nýrnatotudrep
Bráð millivefsnýrnabólga
Steinar, æxli, æðagalli, áverki
41
Q

Helstu orsakir blóðmigu utan nýrna.

A 
Sýking
Æxli
Steinar
Þvagvegastífla
BPH
Blóðþynning
Áverki
42
Q

Munurinn á lit þvags eftir upptökum blóðmigu.

A

Upptök í gauklum: brúnleitt/telitað

Upptök í neðri þvagvegum: rauðleitt og etv segar

43
Q

Hvernig vökvi er bjúgur?

A

MIllivefsvökvi

Endurspeglar aukningu UFV (aukið Na magn)

44
Q

Hversu mikill millivefsvökvi þarf að safnast svo bjúgur sé sýnilegur?

A

2-3 L

45
Q

2 ferli sem liggja að baki bjúgsöfnun

A
  • Breyting á blóðflæðimynd háræða sem leiðir til útvessunar vökva yfir háræðavegg
  • Varðveisla salts og vatns í nýrum
46
Q

Bráðar orsakir bjúgs á einum fótlegg.

A

DVT
Rofin Baker cyst
Ofnæmisviðbrögð

47
Q

Langvinnar orsakir bjúgs á einum fótlegg.

A

Bláæðabilun
Æxli í grindarholi sem þrýstir á bláæðar
Sogæðastífla

48
Q

Helstu orsakir bjúgs á báðum fótleggjum.

A 
Langvinn bláæðabilun
Þungun
Hjartabilun
Kæfisvefn / lungnaháþrýstingur
Nýrungaheilkenni og önnur nýrnavandamál
Skorpulifur
Bjúgur af óþekktum toga
Lyf
49
Q

Hvaða lyf geta valdið bjúg?

A

Kalsíumblokkar
NSAID
Tíazólidíndíón

50
Q

Hvað þarf GFR að vera til að líklegt sé að fylgikvillar langvinns nýrnasjúkdóms geri vart við sig?

A

<30-60 mL/mín/1,73m2

51
Q

Ábendingar fyrir því að hefja meðferð við LSNB?

A

GFR < 10
Ofgnótt vökva
Elektrólítaraskanir
Þvageitrunarheilkenni.

52
Q

Einkenni þvageitrunarheilkennis.

A 
Þreyta, kuldi
Ógleði, uppköst
Lystarleysi
Kláði
Pericarditis
Heilakvilli, úttaugakvilli
53
Q

Skilun: 2 aðferðir.

A

Diffusion: frá hærri styrk í lægri styrk.
Ultrafiltration: efni fara yfir semipermeable himnu vegna hydrostatic force.

54
Q

Ónæmisfræðilegar forsendur nýrnaígræðslu.

A

Blóðflokkasamræmi
- O bara frá O
- AB fra AB, A, B, O
Neikvætt eitilfr.krosspróf

55
Q

Ónæmisbælandi lyfjameðferð nýraþegar.

A

Innleiðslumeðferð m. mótefni gegn eitilfr.
- Thymoglobulin: fjölstofnamótefni
- Basiliximab: einstofnamótefni gegn CD25
- Alemtuzumab: einstofnamótefni gegn CD52
Viðhaldsmeðferð
- Kalsineurínhemlar: Cyklosporin eða takrolimus
- Mýkófenólat
- Prednisólón

56
Q

Meðferð vökvasöfnunar í nýrnabilun.

A

Salttakmörkun (1-2g/dag)
Vökvatakmörkun (1L/dag) - ef lítið þvag
Þvagræsimeðferð
Blóðsíun ef svæsið

57
Q

Fosfatbindandi lyf?

A

Kalsíumkarbónat / kalsíumacetat

Sevelamer (Renagel)

58
Q

Meðferð blæðinga í nýrnabilun.

A

Desmópressín + kuldabotnfall strax

Estrógen og blógjöf virkar aðeins seinna

59
Q

Hvenær þarf ekki að próteinskerða nýrnabilaða?

A

Ef þeir eru í skilun

- annars 0,6-0,8 g/kg/24klst

60
Q

Ábendingar f. skilun.

A

Svæsin ofgnótt utanfr. vökva m. lungnabjúg
Hyperkalemía
Svæsin acidosa
Þvageitrunarheilkenni (meðvitund, gollurshúsbólga, blæðingar ofl.)

Medicine (11 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions