HC 2.8 Van kolonisatie tot systemische infectie

Question 1

Hoe groot is de kans dat uw buurman/buurvrouw ooit een staphylococcus aureus sepsis gehad heeft? Hoe groot is de kans dat ze het bij zich draagt?

Answer 1

0.3% en 30%

Question 2

Hoe verloopt het proces van kolonisatie tot systemische infectie?

Answer 2

1. Kolonisatie en adhesie: aanhechten en vermenigvuldigen.
2. Biofilm formatie
3. Lokale invasie
4. Verspreiding

Question 3

Waar hecht de S. aureus bacterie zich aan? Waar bevindt deze bacterie zich vooral?

Answer 3

S. aureus hecht aan keratine in de epidermis. Dit komt door clumping factor B, dit is een factor die de bacterie bij zich draagt. Vooral op de overgang van huid naar slijmvlies bevindt deze bacterie zich (neus).

Question 4

Waar hecht de E. coli bacterie zich aan?

Answer 4

E. coli: heeft pili (draadjes) die goed kunnen hechten aan urogenitaal epitheel.

Question 5

Hoe beschermd de huid tegen bacteriën?

Answer 5

Huid: droge huid met pH van 5,5 (vetzuren uit talg): dit is lastig voor bacteriën om zich te hechten, verwijdering met huidschilfers: hierdoor kun je afkomen van bacteriën die zich daar hebben gehecht.

Question 6

Hoe beschermd de urine tegen bacteriën?

Answer 6

Als je normale blaasfunctie en ureterfunctie hebt, dan reinigt de urine de urinewegen door de flow en door stoffen die erin zitten.

Question 7

Waarom zorgt omeprazol voor meer kans op infecties?

Answer 7

Omdat het de pH van de maag verhoogd. De zuurgraad in de maag is van belang om bacteriën te doden.

Question 8

Wat heeft naast maagzuur ook een reinigende functie?

Answer 8

Naast maagzuur zorgen gal, pancreassappen en darmsappen ook voor reiniging. Deze sappen voorkomen de aanwezigheid van bacteriën die daar niet thuishoren en daarmee het voorkomen van infecties.

Question 9

Een 60 jarige man ontwikkelt na een kuur augmentin in verband met sinusitis aanhoudend heftige diarree. In de feces wordt Clostridium difficile aangetoond. Hij wordt behandeld met een kuur vancomycine oraal. De klachten houden aan. Wat is uw beleid?
A. Herhalen vancomycine kuur
B. Expectatief
C. Faecestransplantatie

Answer 9

We kiezen voor een faecestransplantatie zodat iemand zijn normale microbioom weer terug heeft.

Question 10

Van wie zou je een faecestransplantatie willen krijgen?

Answer 10

Gezin, huisgenoten, bij mensen waar je samenwoont deel je al snel ook het microbioom.

Question 11

Wat zijn de kenmerken van clostridium difficile?

Answer 11

Clostridium difficile is normaal ook aanwezig in de darmflora, maar in geringe hoeveelheden. Sommige stammen kunnen toxines produceren die kunnen zorgen voor heftige diarree. Vooral na antibiotica gebruik veranderd de samenstelling van het microbioom, en kan clostridium uitgroeien. En als dit dan toxine producerende stammen zijn kun je heftige diarree krijgen.

Question 12

Wat zit er in het biofilm?

Answer 12

Bacteriën en bacteriële producten, veel bacteriën vormen een slijmlaag (glycocalyxlaag) om zichzelf heen wat een barrière is voor neutrofiele granulocyten en andere witte bloedcellen, maar ook voor penetratie van antibiotica. Ook zit er extracellulair DNA van bacteriën en humane cellen in het biofilm. Vaak produceren bacteriën extracellulair DNA als een soort decoy voor het immuunsysteem. Er zitten ook exopolysaccharides in die door de bacteriën worden geproduceerd.

Question 13

Welke verschillende soorten cellen zitten er in het biofilm?

Answer 13

Er zitten verschillende soorten cellen in het biofilm: normale antibiotica gevoelige cellen, resistente cellen, tolerante cellen (niet-metabool actief waardoor ze tolerant zijn voor verschillende antibiotica). Daarnaast zijn er ook VBNC’s (viable but nonculturable): bacteriën die niks doen. Maar deze cellen kunnen bijvoorbeeld als je na een lange behandeling stopt, dan opeens wakker worden en vermenigvuldigen en een recidief geven.

Question 14

Wat is het gevolg van dat bacteriën dicht bij elkaar zitten in het biofilm?

Answer 14

Als bacteriën in een biofilm dicht naast elkaar zitten kunnen er gemakkelijk plasmiden (genetisch materiaal) worden uitgewisseld en treedt er bijv. snel resistentie op tegen antibiotica.

Question 15

Waarvoor zorgen de exopolysacchariden die door bacteriën in het biofilm worden geproduceerd?

Answer 15

Beschermen tegen fagocytose, sheer stress en antibiotica

Question 16

Wat gebeurt er bij bacteriën die zich in het biofilm bevinden?

Answer 16

In het biofilm vindt er bij de bacteriën activatie van adhesie moleculen plaats om stand te houden in een gunstige omgeving.

Question 17

Wat zeggen ze ook wel over biofilm mode?

Answer 17

Soms wordt er gesproken dat biofilm de default mode is en dat planktonic een lab artefact is.

Question 18

Welke infectie kan de S. aureus veroorzaken?

Answer 18

• Huidinfecties
• Botten en gewrichten
• Luchtwegen: pneumonie meestal secundaire na influenz
• Hart en thorax: endocarditis
• Toxine gemedieerde ziektebeelden: sommige van deze stammen dragen toxines bij zich

Question 19

Vanuit waar kan verspreiding van een bacterie optreden?

Answer 19

Vanuit de biofilm kan er heel makkelijk lokale invasie plaatsvinden. Vanuit de lokale invasie of vanuit de biofilm kan er verdere verspreiding plaatsvinden.

Question 20

Waarvan is S. aureus de belangrijkste verwekker?

Answer 20

S. aureus is de belangrijkste verwekker van nosocomiale infecties in het ziekenhuis.

Question 21

Wat is de belangrijkste complicatie van dragerschap van s. aureus? En wat zijn de twee manieren waarop dit kan ontstaan?

Answer 21

De belangrijkste complicaties van dragerschap van staphylococcus aureus is prothese gerelateerde infecties. Er zijn twee manieren waarop je een geïnfecteerde prothese kunt krijgen:
1. Via de wond (na operatie) infectie van de prothese. Als die wond dan gekoliniseerd en geïnfecteerd raakt met staphylococcus aureus, dan kan er via die wond gemakkelijk infectie van de prothese plaatsvinden.
2. Elders een infectie met S. Aureus, dat er een bacteriemie plaatsvindt en dat er dan aanhechting van de bacterie op de prothese plaatsvindt.

Question 22

Wat houdt 2-stage revision in bij iemand met een infectie van de prothese?

Answer 22

2-stage revision: prothese wordt eruit gehaald om de infectie te behandelen, infectie van prothese is moeilijk te behandelen met de prothese erin. Nadat de infectie is behandeld wordt de prothese opnieuw geplaatst.

Question 23

Waar verwijst een loslating van een prothese meestal naar?

Answer 23

INFECTIE

Question 24

Opnieuw vervanging knieprothese technisch niet mogelijk. Wat nu?
A. Verwijderen knieprothese en fixatie kniegewricht om patient infectie vrij te krijgen.
B. 3 maanden antibiotische behandeling, gevolgd door levenslang suppressieve antibiotische therapie.
C. 3 maanden antibiotische behandeling, gevolgd door een expectatief beleid.

Answer 24

We kiezen voor antwoord B. Knie is namelijk lastig te fixeren en nog iets van mobiliteit over te houden. Dit gebeurt wel bij heupprotheses. We geven levenslange suppressieve antibiotische therapie om de bacterie te onderdrukken, zodat er geen klinische symptomen van de infectie zijn en zodat meneer de prothese nog kan gebruiken. Als je voor de laatste optie kiest is er altijd het gevaar dat de infectie opvlamt.

Question 25

Wat is het gevolg van een biofilm infectie?

Answer 25

In biofilm zijn bacteriën lastig te verwijderen. Maar een biofilm wekt wel degelijk een chronische immuunreactie op. En die chronische immuunreactie die leidt uiteindelijk tot schade aan bijvoorbeeld het gewricht.

Question 26

Wat is een bacteriemie? En waarvoor zijn we bang bij s. aureus?

Answer 26

Verspreiding via de bloedbaan van bacteriën = bacteriemie. Bij een s. aureus zijn we altijd bang dat er een endocarditis ontstaat. Dit is wel met antibiotica te behandelen, maar het gaat bij s. aureus gepaard met veel schade aan de hartklep waardoor mensen een kunstklep nodig hebben. Dit gaat gepaard met een hoge mortaliteit, s. aureus is heel virolent, dus het is een kwestie van dagen tot weken als dit onbehandeld blijft.

Question 27

Hoe definiëren we sepsis?

Answer 27

Levensbedreigende orgaanschade door een ontregelde afweer tegen infectie. Vaak is er bij een sepsis ook sprake van een bacteriemie.

Question 28

Wat is de SOFA score?

Answer 28

Klinische aanwijzingen voor een infectie + een SOFA score van meer of gelijk aan 2, dan is er sprake van een sepsis.

Question 29

Waarvoor kun je punten krijgen bij de SOFA score?

Answer 29

• Verlaagde zuurstofsaturatie
• Een verlaagde bloeddruk of iemand heeft vasopressors nodig
• Verlaagde bloedplaatjes
• Verlaagde glasgow coma scale
• Stijging van bilirubine
• Stijging van creatinine of niet kunnen plassen

Question 30

Dhr B, 73j
* Presentatie op de SEH met dysurie, flankpijn, koorts, en koude rillingen.
* LO/ zieke, klamme man. Helder en adequaat. T38.9ᵒC RR 85/50 mmHg, pols 118/min, ademfrequentie 20/min Sat 95%
* AO/ CRP 180 mg/L, kreatinine 165 μmol/L (eerder 90 μmol/L)
Hoe beschrijf je dit beeld?
A. Urineweginfectie
B. Urosepsis
C. Urosepsis met mogelijk septische shock

Answer 30

Het antwoord is een urosepsis met een mogelijk septische shock.

Question 31

Wanneer spreek je van een septische shock?

Answer 31

Geen herstelling van de lage bloeddruk bij het geven van vocht bij iemand met een sepsis. Dus je hebt vasopressors nodig om de bloeddruk weer op pijl te krijgen.

Question 32

Wat is de mortaliteit van een sepsis en wat is de mortaliteit van een septische shock?

Answer 32

Bij alleen een sepsis, dan mortaliteit 25-30%, en bij een septische shock erbij 40-50% mortaliteit