Hoofdstuk 1 | Romeins recht

Question 1

Wat zijn de twee agrarische rechtsgebieden in de koningstijd en de vroege republiek?

Answer 1

Het Fas en het Ius

Question 2

Wat is het Fas?

Answer 2

Het recht tussen hemel en aarde. Het Fas regelde de verhouding tussen de goden en mensen. Het Fas bestaat uit een lijst van taboes en rituelen.

Question 3

Wat is het Ius?

Answer 3

Het recht tussen de Romeinse burgers onderling. Het Ius bestond uit een lijst van schadegevallen en sancties in geval van delicten van de ene familie jegens de andere familie.

Question 4

Hoe noem je het Fas en Ius samen?

Answer 4

MOS (= gewoonterecht)

Question 5

Waar werd het Ius en Fas gecodificeerd?

Answer 5

In de wet der twaalf tafelen

Question 6

Wat was het doel van de wet der twaalf tafelen?

Answer 6

Om de onveranderlijkheid van het Romeinse recht te waarborgen. Het was de eerste verschuiving van ongeschreven recht naar geschreven recht.

Question 7

Wat was de belangrijkste procedure tijdens de koningstijd en de vroege republiek?

Answer 7

Het legis-actio proces

Question 8

Wat was het legis-actio proces?

Answer 8

Een streng proces gebaseerd op rituelen, waar de priester een rol in speelt. Het proces verloopt in twee fasen; In Iure en Ap ludicem. Hoger beroep was niet mogelijk

Question 9

Wat betekent de fase In Iure in het legis-actio proces?

Answer 9

De priester oordeelt of het geschil binnen de wet der twaalf tafelen past, als dat het geval was verleende hij u een actio

Question 10

Wat betekent de fase Ap ludicem in het legis-actio proces?

Answer 10

Dit is een fase waarin rechters een oordeel vormen. Er is hier geen interpretatie van de wet der twaalf tafelen meer

Question 11

Wat gebeurde er in de late republiek met de wet der twaalf tafelen?

Answer 11

De wet der twaalf tafelen was niet toereikend genoeg. Het idee van het onveranderlijke recht in de wet der twaalf tafelen botste met de noodzaak tot nieuwe regelgeving

Question 12

Wat is de belangrijkste rechtsbron van de late republiek?

Answer 12

Rechtspraak van de praetor

Question 13

Wat is ‘praetorisch recht’?

Answer 13

Het verlenen van nuttige en feitelijke acties. Uiteindelijk werden de nuttige en feitelijke acties standaardbepalingen

Question 14

Hoe gaf de praetor toch rechtsingang als zich er een geschil voordeed dat niet onder de wet der twaalf tafelen viel?

Answer 14

Nuttige en feitelijke acties

Question 15

Hoe noemen we de nuttige en feitelijke acties als nieuwe rechtsregels samen?

Answer 15

Het praetorisch recht / Ius praetorium

Question 16

Waar worden de nieuwe rechtsregels vastgelegd?

Answer 16

In het edict

Question 17

Wat is het proces dat werd gevolgd in de late republiek bij een geschil dat stond in het edict van de praetor?

Answer 17

Het formula-proces

Question 18

Wat zijn de drie kenmerken van het formula-proces?

Answer 18

Het is een soepeler en toegankelijker proces, het proces verliep ook in twee fases en hoger beroep was hier ook nog niet mogelijk

Question 19

Wat gebeurt er met het Romeinse Rijk in de vroege keizertijd / het principaat?

Answer 19

Het Romeinse Rijk wordt een keizerrijk

Question 20

Wat is de belangrijkste instelling in het principaat?

Answer 20

De Senaat

Question 21

Wat is de belangrijkste rechtsbron in de vroege keizertijd / het principaat?

Answer 21

Rechtswetenschap

Question 22

Wie is de belangrijkste persoon in de vroege keizertijd / het principaat?

Answer 22

Rechtswetenschapper

Question 23

Op welke 4 manieren wilde de keizer het recht verder naar zich toe trekken in de vroege keizertijd / het principaat?

Answer 23

1. Ius respondendi, ‘het recht voor de keizer te antwoorden.’
2. Het edict van de praetor te bevriezen.
3. Cognitio-extra-ordinaria procedure: keizerlijke ambtenaren werden rechters (hoger beroep werd mogelijk).
4. Keizer nam de gehele wetgevende bevoegdheid van de Senaat over.

Question 24

Wat is de belangrijkste procedure in de vroege keizertijd / het principaat?

Answer 24

Formula-proces

Question 25

Wat is de nieuwe procedure die op gang kwam in de vroege keizertijd / het principaat?

Answer 25

Cognitio-extra-ordinaria procedure

Question 26

Wat gebeurde er in de late keizertijd / het dominaat met het Romeinse Rijk?

Answer 26

Het Romeinse Rijk werd gesplitst in het West-Romeinse rijk (Rome) en Oost-Romeinse rijk (Constantinopel).

Question 27

Wat is de belangrijkste rechtsbron van de late keizertijd / het dominaat?

Answer 27

Keizerlijke wetgeving

Question 28

Wie is de belangrijkste persoon in de late keizertijd / het dominaat?

Answer 28

Keizer, hij heeft heel het recht naar zich toegetrokken

Question 29

Wat is de belangrijkste procedure in de late keizertijd / het dominaat?

Answer 29

Cognitio-extra-ordinaria procedure

Question 30

Wat is de ‘citeerwet’?

Answer 30

Een wet uitgevaardigd door de keizer Theodosius II, waarin hij zegt dat de rechter van nog maar vijf rechtswetenschappers teksten mag gebruiken.

Question 31

Noem twee rechtswetenschappers die de rechter wel nog mag gebruiken bij de citeerwet

Answer 31

Ulpianus en Gaius

Question 32

Wat staat centraal bij de late keizertijd / het dominaat?

Answer 32

Codificatie van het recht

Question 33

Wie codificeert het Romeinse Recht?

Answer 33

Keizer Justinianus

Question 34

Hoe wordt het gecodificeerde Romeinse Recht ook wel genoemd?

Answer 34

Corpus Iuris Civillis