KG/17/b Flashcards
(34 cards)
Noem een paar Nederlandse voorbeelden van Land Art
- Observatorium (Robert Morris, 1971), Velsen, later Oostel Flevoland
- Spiral Hill/Broken Circle (Robert Smithson, 1971), Emmerschans
- Gothic Growing Project/De Groene Kathedraal (1987, Marinus Boezem), Almere
p392
Wat is Land Art?
Kunst die (soms erg) ver van musea verwijderd is, in het landschap. Het roept archaische associaties op (vgl mounds en Stonehenge). Staat niet tussen menselijke bouwsels. Voorpost van menselijke aanwezigheid in de natuur.
p392
Waar doen Gothic Growing Project/De Groene Kathedraal en Observatorium aan denken?
Aan Tatlin’s toren want ritme van de natuur:
- GGP: bomen sterven na 20 jaar en seizoenswisseling
- Obs: punten gemarkeerd waar begin van elk seizoen de zon opgaat
Tatlin’s toren: onderdelen roteerden op ritme van bewegingen aarde/maan
p392-393
Kunst op locatie kwam eind jaren 60 echt op gang, met kunst die per post verzonden werd (Gilbert & George) of alleen op de foto te zien was (Richard Long, Andes). Hoe doen kunstenaars dat?
Zeer uiteenlopende redenen en vormen/materialen.
Vaak is het een plek die de kunstenaar intrigeert door ligging, natuurlijke of architectonische bijzonderheid, door geschiedenis.
Kunstenaar doet fysieke ingreep of bijv videoregistratie of theatrale performance.
p393
Hoe financieren kunstenaars hun tijdelijke kunst?
- Culturele instelling: auspicien en financiering kunstwerk
- Gemeentes die lokaties aanbieden om aantrekkelijkheid van gemeente te verhogen
- Toeristische organisaties die lokatie op de kaart willen zetten.
Opdrachtenbeleid overheden voor kunst in openb ruimten is hier zeer geschikt voor.
p394
De Nollen in het duingebied bij Den Helder door Rudi van de Wint is een uitzonderlijk voorbeeld van kunst buiten de museale perken. Waarom? Is er werk van Vd Wint buiten De Nollen te zien?
- Restauratie/beschildering WO II bunkers
- Deels bovengrondse architectuur
- Grote stalen beelden
- Atelier voor schilderijen op groot formaat
- Vergaderzaal Tweede Kamer: wandschilderingen
- Paleis Noordeinde: plafondschildering
- Den Heldeer en elders: grote beelden
- nauwelijks in musea
p394
Is met kunst op lokatie de rol van musea uitgespeeld?
Nee.
- Reputatie kunstenaar vaak in museum gevestigd voor er grote objecten op lokatie kwamen
- Museumconservatoren en -directeuren spelen vitale rol in promotie extramurale kunstvormen
Kunstenaars wilden daarom in jaren 60-70 musea ontdoen van kunstbeambten en beheer krijgen over expositieruimten en publiciteitsmachines.
p395
Joseph Beuys (1921-1986) verruimde het kunstbegrip, Hoe moet ‘Jeder Mensch ein Kuenstler’ begrepen worden?
Het valt samen met de primitieve, intuitieve, beeldende omgang met de werkelijkheid (Ostmensch/sjamanen). Beuys wilde de polariteit met de Westmensch (rationele analyse, natuurwetenschappen - deelt wereld op in geisoleerde gebieden en verdringen daardoor het oorspronkelijke besef van andere/veel grotere samenhangen) tegengaan door kunst de functie te geven vragen te stellen/discussies op gang te brengen.
Mensen opvoeden tot geestelijke mondigheid.
p396
Welk beeldend werk maakte Beuys in de loop van zijn leven? Bestemd voor musea?
- Aktionen: accessoires voor zijn optredens. Samengesteld uit gevonden voorwerpen + vast repertoire van materialen: vilt, vet, was, koper, honing (stonden voor bepaalde aspecten van het bestaan) [Jaren 60}
- Tentoonstellingscircuit: communicatiekanaal voor zijn ideeen. Kleine objecten, installatie - vooral zijn permanente aanwezigheid, discussie met bezoekers.
- Discussie verving geleidelijk de beeldende demonstratie van zijn denken
- Latere beeldende werk: omvangrijke installaties, ensembles van voorwerpen soms met film/geluid.
p396-397
In de jaren 50, na het bagatelliseren van het kunstenaarschap (bourgeois, niet god-gegeven) waren kunstenaars weer bereid hun creativiteit te dramatiseren. Hoe deden Millares en Manzoni dat?
Millares: ‘schepping is voortdurende zelfmoord en wedergeboorte, zonder gedachte aan verdoemenis of verlossing’
Manzoni: ridiculiseren overschatting kunstenaarspersoonlijkheid (Merda d’artista; langste lijn ter wereld –> ironische kanttekening overspannen sfeer in kunstwereld. Socle du Monde: de hele aardbol is kunst. Kunstbegrippen zijn hersenspinsels). Toch in zijn Socle kunst in de zin van de definitie in het eerste hoofdstuk, want het plaatsen van een voorwerp op een sokkel is een vorm van ‘bijzonder maken’. Of het ook aan criterium ‘beelden maken’ is discutabel. M heeft aarde niet gemaakt, wel de sokkel –> ‘beeld’ gemaakt.
p397
p192 syll
Kunst was niet dood, na de ingeblikte poep. Waar bloeide de kunst?
- musea
- Documenta in Kassel (showcase)
- bloeiende handel eigentijdse kunst
Kunstenaar en rijke kopers kregen sterrenstatus.
p397
Op kunstenaars rust de morele plicht om met hun werk aan te tonen dat kunst iets aan de samenleving te bieden heeft dat nergens anders verkrijgbaar is (Beuys: het kunstzinnige in de mens is onontbeerlijk om tot een ideale samenleving te komen, is niet privilege van enkelen). Wat schreef Brian O’Doherty (1976) over het waarmaken van deze plicht in een galerie of museum?
- Elk object wordt in tentoonstellingsruimte gereduceerd tot een voorwerp van louter esthetische waardering
- Connecties met buitenwereld worden verbroken
- Voorwerp functioneert slechts in relatie tot voorwerpen waarmee het de ruimte deelt
- Context herkomst onzichtbaar –> object monddood
Witte Kubus:
- museum maakt alles ‘onschadelijk’. Ontsmettingskamer.
- objectfetisjisme toont geen respect voor veelsoortige interacties tusen object, maker en samenleving.
p398
Beuys was zowel de ‘laatste sjamaan’ (tijdperk waarin mensen en dieren nog met elkaar praatten). Dit idee werd door Jimmie Durham doorgeprikt. Hoe?
Durham (Cherokee indiaan in Europa) dreef de spot met clichebeelden van indianen en sjamanen.
p399
Beuys was ook een politiek activist, geinspireerd door de avant-garde uit de jaren 20. Een herleving in de jaren zestig volgde (Tatlin’s toren; heruitgave De Stijl; Bauhaus tentoonstelling). Maar de omstandigheden in de jaren 60 waren anders dan in Interbellum. Hoe?
Welvaartsmaatschappij faciliteerde repressieve toleratie van de machthebbers. Klassieke klassenstrijd anachronisme. Kapitalisme met menselijk gezicht had gewonnen
p399
Welk probleem heeft de Amerikaanse kunstenares Adrian Piper met multinationals?
- hun symbolen (domein van de kunstenaars) besmetten de taalmiddelen van de kunstenaars
- zeer rijk
- zeer machtig
- zeggenschap wereldwijde media
p399-400
Hoe ontmoeten economie en kunst elkaar?
Westerse economieen verschuiven. Productie gaat naar lage-lonen-landen. De plek wordt ingenomen door creatieve industrie die creatie en exploitatie van symbolische waarden als functie heeft = belevingswaardenmarkt ontwikkelen. Kunstenaars worden nu met respect en interesse ontvangen in het economische kamp.
p400
Waarom zoeken kunstenaars aansluiting bij de wetenschap?
- techniek steviger geworteld in complexe maatschappij dan zeden en gebruiken kunstwereld
- vormgeving wereldbeeld in hoge mate in wetenschappelijke handen - kunnen kunstenaars toch ook aan deelnemen?
p401
Wat vindt de auteur van de vooruitgang die geboekt wordt door CO-OPS?
Hij vraagt zich af of de disciplines niet evenveel vooruitgang hadden geboekt zonder de samenwerking tussen wetenschap en kunst. Staat evenwel tegenover dat er genuanceerder (dan Waddington: kunstenaarstheorieen zijn flabby mysticism) over de relatie tussen kunst en wetenschap.
p402
Hoe beschrijft Matarasso het belang van community art?
- Shaping your own cultural identity
- Having it recognised by others
= central to human dignity and liberty
p402
Wat is de taak van de community artist?
provide a structural and creative framework within which people define their own choices and paths. To use their personal strength, their skills, capacities and qualities to create work that is meaningful to them and to share it with others.
p402
Kan kunst een gebrek aan sociale cohesie repareren?
Dat imago is ontstaan omdat het een lokale gemeenschap (buurt, school) het lot in eigen handen liet nemen; toeleiding tot cultureel en sociaal empowerment. Community Art zou remedie zijn tegen allerlei mogelijke sociale en economische mankementen.
Matarasso: nee, kunst kan nooit de taak hebben mensen te modelleren naar een door anderen ontworpen beeld.
p403
Wat ‘maakt’ de community artist?
- tact, terughoudendheid en flexibiliteit
- real transfer of power from prof artist to those they work with (deelnemers moeten in principe kunnen overnemen en als het project een andere richting uitgaat moet kunstenaar dat accepteren)
- Gaat om Kunst en geloof daarin. Volle inzet potentie van kunst
- Artistieke bewaking van het project want kunst mag niet ondermaats zijn.
p403
Wat is cultuurparticipatie?
Iets anders dan community art, want geen bewaking van artistieke kwaliteit. Jeder Mensch ein Kuenstler. Creatief bezig zijn, meedoen, plezier hebben, erbij horen.
NB: internetkunst: electronische media maakt kunst maken en het publiceren daarvan steeds makkelijker. Komt geen kunstcriterium, galerie, tijdschrift of criticus aan te pas.
p403
Noem twee voorbeelden van manieren om aan het reservaat te ontsnappen
- CO-OPS
- Community Art
p403
